ΟΣΙΟΙ ΘΕΟΦΑΝΗΣ (+ 1544) ΚΑΙ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ (+ 1550), ΚΤΙΤΟΡΕΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΒΑΡΛΑΑΜ ΜΕΤΕΩΡΩΝ

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Ἀδελφοί κατά σάρκα, προέρχονταν ἀπό μία τῶν ἐξοχωτέρων ἀρχοντικῶν οἰκογενειῶν τῶν Ἰωαννίνων, τούς Ἀψαράδες, τῆς ὁποίας ἑπτά μέλη ἀκολούθησαν τόν μοναχικό βίο. Ἀρχικά μόνασαν στό νησί τῆς Λίμνης τῶν Ἰωαννίνων, ὅπου ὑποτάχθηκαν γιά δέκα χρόνια στόν διακριτικό Γέροντα Σάββα. Μετά τήν κοίμηση τοῦ Γέροντος πῆγαν στό Ἅγιο Ὄρος καί συμβουλεύτηκαν τόν ἐφησυχάζοντα στή Μονή Διονυσίου Πατριάρχη ΚΠόλεως ἅγ. Νήφωνα, μέ εὐλογία τοῦ ὁποίου ἐπέστρεψαν στά Ἰωάννινα τό 1507 καί ἵδρυσαν στό Νησί τά Ἡσυχαστήρια τοῦ Τιμίου Προδρόμου καί τοῦ ἁγ. Νικολάου.
Τό 1511 κατέφυγαν στά Μετέωρα καί γιά ἑπτά χρόνια ἀσκήθηκαν στό Στῦλο τοῦ Τιμίου Προδρόμου (νότια τῆς σωζομένης σήμερα Μονῆς τοῦ ἁγ. Νικολάου τοῦ Ἀναπαυσᾶ). Ἐκεῖ δέχθηκαν τούς πρώτους τους ὑποτακτικούς Βενέδικτο καί Παχώμιο καί δημιούργησαν ἀδελφότητα. Τό 1518, μέ εὐλογία τοῦ Μητροπολίτου Λαρίσης καί τοῦ Πρώτου τῶν Μετεώρων, ἀνέβηκαν στήν Πέτρα τοῦ Βαρλαάμ (ἕναν ἐντυπωσιακό βράχο κοντά στό Μεγάλο Μετέωρο), στήν ἐρειπωμένη Μονή πού εἶχε ἱδρύσει ὁ σύγχρονος τοῦ ὁσ. Ἀθανασίου τοῦ Μετεωρίτου ἀσκητής Βαρλαάμ.
Θεωροῦνται οἱ δεύτεροι κτίτορες τῆς Μονῆς Βαρλαάμ, τῆς ὁποίας ἔκτισαν τό Καθολικό καί τίς λοιπές ἐγκαταστάσεις. Ὁ ὅσ. Θεοφάνης κοιμήθηκε εἰρηνικά τήν 17η Μαϊου 1544 καί ὁ ὅσ. Νεκτάριος τήν 7η Ἀπριλίου 1550. Ἰδιαίτερες λεπτομέρειες γιά τά Λείψανά τους δέν ἔχουν διασωθεῖ, σήμερα πάντως στή Μονή Βαρλαάμ σώζονται ἡ ἀριστερή παλάμη τοῦ ὁσ. Θεοφάνη καί ἡ δεξιά τοῦ ὁσ. Νεκταρίου, σέ ἀδιάφθορη κατάσταση.
Ἡ μνήμη τους τιμᾶται κοινῶς τήν 17η Μαϊου.