ΟΣΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ο ΜΠΑΣΑΡΑΜΠΗΣ (13ος αἰ.)

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Γεννήθηκε στό χωριό Μπασαραμπώφ τῆς Βουλγαρίας (ἀπ' ὅπου ἔλαβε καί τήν ἐπωνυμία του), κοντά στήν πόλη Ρουσκιούκ, κατά τήν περίοδο τῆς βασιλείας Πέτρου καί Ἰωάννου Ἀσσάν. Οἱ γονεῖς του ἦταν Ρουμάνοι εὐσεβεῖς χωρικοί, ἀσχολούμενοι μέ τήν γεωργία καί τήν ἐκτροφή ἀγελάδων (γιά τοῦτο ὁ Ὅσιος συνήθως εἰκονίζεται νά φυλάσσει ἀγελάδες).
Γιά τήν ζωή του στόν κόσμο δέν διασώθηκαν κάποιες ἀκριβεῖς μαρτυρίες, ἀλλά μόνο τό ἀκόλουθο χαριτωμένο περιστατικό: Κάποτε, ἐνῶ ἔβοσκε τό κοπάδι τῆς οἰκογενείας του, συνέβη νά πατήση μία φωλιά πουλιῶν (κρυμμένη μέσα στά χόρτα) καί νά τά σκοτώσει ὅλα. Ὁ εὐλαβής νεαρός Δημήτριος καταλήφθηκε ἀπό μεγάλο πόνο γιά τήν ἀπροσεξία του αὐτή καί ἐπέβαλλε στόν ἑαυτό του βαρύ ἐπιτίμιο: Στό πόδι πού πάτησε τήν φωλιά δέν φόρεσε ὑπόδημα γιά τρία χρόνια, μέ ἀποτέλεσμα τό καλοκαίρι νά ὑποφέρει ἀπό τίς πέτρες καί τά ἀγκάθια καί τόν χειμῶνα ἀπό τόν πάγο καί τό χιόνι. Μόνον ἔτσι εἰρήνευσε ὁ λογισμός του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ!
Ἀπό πόθο πρός τήν "ἐν Χριστῷ" μοναχική ζωή, νεώτατος ὁ Ὅσιος ἐντάχθηκε σέ κάποια μοναστική κοινότητα καί ἀργότερα ἀσκήθηκε σέ ἕνα σπήλαιο, κοντά στόν ποταμό Λόμο, ὅπου καί τελειώθηκε ὁσιακά.
Τό Λείψανο τοῦ Ὁσίου ἀνακομίσθηκε εὐωδιαστό καί ἄφθαρτο, 400 περίπου χρόνια μετά τήν κοίμησή του. Τόν 17ο αἰ. παρουσιάσθηκε ὁ Ὅσιος "κατ' ὄναρ" σέ μία παράλυτη κόρη καί τῆς εἶπε "Ἐάν, παιδί μου, μέ βγάλουν οἱ γονεῖς σου ἀπό τήν κοίτη τοῦ ποταμοῦ Λόμο, ἐγώ θά σέ θεραπεύσω". Στό σημεῖο πού ὑπέδειξε ὁ Ὅσιος, πολλοί εὐλαβεῖς ἄνθρωποι εἶχαν δεῖ κατά καιρούς ἕνα ὑπεκόσμιο φῶς νά καταυγάζει τήν περιοχή. Φαίνεται πῶς σέ κάποια μεγάλη πλημμύρα, ὁ ποταμός παρέσυρε τό Λείψανο ἀπό τό σπήλαιο τῆς ἀσκήσεώς τοῦ Ὁσίου καί τό "κράτησε" θαμένο στή λάσπη του, χωρίς ὅμως νά ὑποστεῖ καμμία βλάβη ἤ φθορά, μέχρι τήν ἐμφάνισή του στήν παράλυτη κόρη καί τήν θεραπεία της.
Τό Ἱερό Λείψανο κατατέθηκε ἀρχικά στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του. Άργότερα ὁ Ἡγεμόνας τῆς Οὐγγροβλαχίας ἔκτισε ἐκεῖ Ναό πρός τιμή του καί τό κατέθεσε. Κατά τόν Ρωσο - Τουρκικό πόλεμο τοῦ 1769 - 1774, ὁ Στρατηγός Πέτρος Σαλτίκωφ πῆρε τό Λείψανο μέ σκοπό νά τό μεταφέρει στήν Ρωσία, ὅμως στό Βουκουρέστι Ρουμάνοι Ὀρθόδοξοι (μέ προεξάρχοντα τόν Δημήτριο Χάτζη), τοῦ ζήτησαν νά τό ἀφήσει εὐλογία στή Ρουμανία, "σάν παρηγοριά τῶν Ρουμάνων λόγῳ τῶν πολλῶν ληστειῶν πού ἔκαναν οἱ Τοῦρκοι στή Ρουμανική χώρα". Ὁ Στρατηγός δέχθηκε καί πῆρε μόνο τό δεξί χέρι τοῦ Ἁγίου σάν εὐλογία γιά τήν χώρα του (σήμερα φυλάσσεται στήν Λαύρα τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου).
Σήμερα τό χαριτόβρυτο Λείψανο τοῦ ὁσίου Δημητρίο, φυλάσσεται σέ περίτεχνη ἀργυρή Λάρνακα, στόν ἐπ' ὀνόματι τῶν Ἁγίων Κωνστα-ντίνου καί Ἑλένης Πατριαρχικό Ναό τοῦ Βουκουρεστίου, σέ εἰδική ἐξέδρα ἀριστερά τῆς Λιτῆς. Ἐκεῖ ὁ Ὅσιος δέχεται τήν τιμή καί τόν σεβασμό τῶν πιστῶν καί εὐεργετεῖ "διά πρεσβειῶν" του τόν λαό τοῦ Θεοῦ μέ τά θαύματά του. Ἡ εὐωδία τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου (σύμφωνα μέ τήν ἐμπειρία καί τοῦ γράφοντος), εἶναι ἀδιάκοπη καί χαρακτηριστική.
Τήν μνήμη του τιμᾶται τήν 27η Ὀκτωβρίου. Ὁ ἑορτασμός εἶναι μεγαλοπρεπής καί τριήμερος, διότι συνεορτάζεται καί ὁ συνώνυμός του Μεγαλομάρτυς ἅγιος Δημήτριος ὁ Μυροβλήτης.