ΟΣΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΠΡΟΣΜΟΝΑΡΙΟΣ (17ος αι.)
Δρ. Χαραλάμπους Μ. Μπούσια,
Υμνογράφου της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας.
Ξένη Δημοσίευσις - Το κείμενο δημοσιεύεται σε μονοτονικό σύστημα γιά λόγους τεχνικούς.
Στό μοναστήρι, του Βατοπεδίου στο 'Αγιον 'Ορος φυλάσσεται ή θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Παραμυθ
ίας, στο ομώνυμο Παρεκκλήσι της. Προσμονάριός της, δηλαδή φύλακας και διακονητής της, υπήρξε ό Οσιος Νεόφυτος, ό όποιος έζησε τον 17ο αιώνα. Μοναστής ταπεινός, με αγγελικό φρόνημα, άκρα υπακοή καί αποστροφή προς τα γήινα και μάταια, ακολούθησε το δρόμο των Οσίων Πατέρων καί κατήντησε σε ύψος αρετής τέτοιο, πού δύσκολα κανείς μπορεί να το ατενίσει. Στόν πνευματικό του αγώνα σύντροφο καί αρωγό είχε την Παραμυθία Θεοτόκο, από τα φιλάνθρωπο αισθήματα της Οποίας έπαιρνε δύναμη καί στης Οποίας την παρρησία καί παρηγοριά κατέφευγε στίς δυσκολίες του ανηφορικού του Γολγοθά. Η Παναγία μας ή Παραμυθία, το πρόσωπο Της οποίας εκφράζει εύσυμπάθητη αγάπη καί το βλέμμα Της πνέει πραότητα, εύσπλαγχνία καί επιείκεια, μας θυμίζει την προτροπή του Αποστόλου των Εθνών: «Το επιεικές υμών γνωσθήτω πάσιν ανθρώποις» (Φιλιπ. δ' 5). Ό σχηματισμός των προσώπων της Παναγίας καί του Χρίστου στην εικόνα παραμένει αιώνες τώρα ό ίδιος, όπως τον είδε ό άγιος Ηγούμενος Γεννάδιος στην τελευταία λέξη της θαυμαστής συνομιλίας του Θεανθρώπου με την Αειπάρθενο Μητέρα Του.
Κάποιο πρωινό, μετά το τέλος της Ακολουθίας αυτός παρέμεινε στο ναό προσευχόμενος. Μία στιγμή είδε την Παναγία μας να ετοιμάζεται κάτι να του αναγγείλει. Ευθύς όμως ό Χριστός μας προσπάθησε να Την εμποδίσει καί σήκωσε το χέρι Του για να Της κλείσει το στόμα λέγοντας: «Μη το είπης, Μητέρα. ΄Αφησε να τιμωρηθούν καθώς τους πρέπει». Εκείνη τότε, για να το αποφύγει, εγυρε στο πλάι το κεφάλι Της καί τα σπλαγχνικά Της χείλη ξεστόμισαν: «Μην ανοίξετε σήμερα την πύλη, γιατί πειρατές καραδοκούν». ΄Εντρομος αμέσως ό ταπεινός Ηγούμενος σύναξε τους μοναχούς όλους καί τους διηγήθηκε τα γενόμενα. Αυτοί με θάρρος από την αποκάλυψη της Παναγίας μας ανέβηκαν στα τείχη καί αποδίωξαν τους πειρατές σώζοντας έτσι το μοναστήρι τους.
ίας, στο ομώνυμο Παρεκκλήσι της. Προσμονάριός της, δηλαδή φύλακας και διακονητής της, υπήρξε ό Οσιος Νεόφυτος, ό όποιος έζησε τον 17ο αιώνα. Μοναστής ταπεινός, με αγγελικό φρόνημα, άκρα υπακοή καί αποστροφή προς τα γήινα και μάταια, ακολούθησε το δρόμο των Οσίων Πατέρων καί κατήντησε σε ύψος αρετής τέτοιο, πού δύσκολα κανείς μπορεί να το ατενίσει. Στόν πνευματικό του αγώνα σύντροφο καί αρωγό είχε την Παραμυθία Θεοτόκο, από τα φιλάνθρωπο αισθήματα της Οποίας έπαιρνε δύναμη καί στης Οποίας την παρρησία καί παρηγοριά κατέφευγε στίς δυσκολίες του ανηφορικού του Γολγοθά. Η Παναγία μας ή Παραμυθία, το πρόσωπο Της οποίας εκφράζει εύσυμπάθητη αγάπη καί το βλέμμα Της πνέει πραότητα, εύσπλαγχνία καί επιείκεια, μας θυμίζει την προτροπή του Αποστόλου των Εθνών: «Το επιεικές υμών γνωσθήτω πάσιν ανθρώποις» (Φιλιπ. δ' 5). Ό σχηματισμός των προσώπων της Παναγίας καί του Χρίστου στην εικόνα παραμένει αιώνες τώρα ό ίδιος, όπως τον είδε ό άγιος Ηγούμενος Γεννάδιος στην τελευταία λέξη της θαυμαστής συνομιλίας του Θεανθρώπου με την Αειπάρθενο Μητέρα Του.Κάποιο πρωινό, μετά το τέλος της Ακολουθίας αυτός παρέμεινε στο ναό προσευχόμενος. Μία στιγμή είδε την Παναγία μας να ετοιμάζεται κάτι να του αναγγείλει. Ευθύς όμως ό Χριστός μας προσπάθησε να Την εμποδίσει καί σήκωσε το χέρι Του για να Της κλείσει το στόμα λέγοντας: «Μη το είπης, Μητέρα. ΄Αφησε να τιμωρηθούν καθώς τους πρέπει». Εκείνη τότε, για να το αποφύγει, εγυρε στο πλάι το κεφάλι Της καί τα σπλαγχνικά Της χείλη ξεστόμισαν: «Μην ανοίξετε σήμερα την πύλη, γιατί πειρατές καραδοκούν». ΄Εντρομος αμέσως ό ταπεινός Ηγούμενος σύναξε τους μοναχούς όλους καί τους διηγήθηκε τα γενόμενα. Αυτοί με θάρρος από την αποκάλυψη της Παναγίας μας ανέβηκαν στα τείχη καί αποδίωξαν τους πειρατές σώζοντας έτσι το μοναστήρι τους.
Ή εικόνα αυτής της Παραμυθίας είναι τοιχογραφία του 14ου αιώνος καί μεταφέρθηκε από τον έξωνάρθηκα, οπού βρισκόταν, στο ομώνυμο Παρεκκλήσι της αριστερά καί πάνω από το νάρθηκα. Οί μοναχοί πάντοτε διατηρούν ακοίμητη κανδήλα μπροστά της καί καθημερινά ψάλλουν Παράκληση.
Αντίγραφο της εικόνας της Παραμυθίας απέκτησε καί ή Λίμνη της Ευβοίας, αφού υπάρχει στενός δεσμός της με τη Μονή του Βατοπαιδιου. Στήν περιοχή της υπήρχε μετόχι του μεγάλου αυτού Αγιορείτικου μοναστηρίου καί μάλιστα στην τοποθεσία Βρωμοπέδι, προς τιμήν του Αγίου Αθανασίου. Σ' αυτό βρέθηκε κάποτε με την ευλογία του Ηγουμένου του ό όσιος Νεόφυτος καί παρέμεινε ασκούμενος στην αρετή για δύο χρόνια καί μάλιστα στας δυσμάς του βίου του. Όταν εκεί αρρώστησε βαριά, παρακάλεσε την Παναγία να τον αξιώσει να πεθάνει στο μοναστήρι της μετανοίας του. Καί ή εύσπλαγχνη Παραμυθία άκουσε αμέσως τη φωνή του αιτήματος του προσμοναρίου Της καί του απάντησε με φωνή γλυκύτατη: «Νεόφυτε, πήγαινε στη μονή καί μετά ένα έτος να ετοιμασθείς για την έξοδο σου από την πρόσκαιρη αυτή ζωή». Ό Όσιος ευχαρίστησε θερμά την Παναγία μας για την παράταση της ζωής πού του δόθηκε, καί προέτρεψε τον υποτακτικό του να ετοιμάσει την επιστροφή τους στο Άγιον Όρος. Σέ όλο αυτό το χρονικό διάστημα ό όσιος Νεόφυτος δεν έπαψε να ζήτα το άπειρο έλεος του Σωτήρος Χρίστου και να Τον ευγνωμονεί μαζί με την παρηγορήτισσα των ανθρώπων Μητέρα Του για το χρόνο μετανοίας, τον όποιο ως φιλάνθρωπος του χάρισε. Τα δάκρυα του, δάκρυα μετανοίας καί ευγνωμοσύνης ανάμικτα, λεύκαναν την ήδη καθαρή από τη θεοφιλή άσκηση καρδιά του, ή όποια επιθυμούσε να εγκαταλείψει τη φυλάκιση της στη χοϊκή σάρκα καί να πετάξει ελεύθερη στα υψη της ουράνιας καί ατέλεστης ευφροσύνης. Στό χρόνο επάνω της επιστροφής του στο Βατοπαίδι, ό όσιος Νεόφυτος άφησε το γήινο τούτο κόσμο. Άφού μετάλαβε των Αχράντων Μυστηρίων κι ενώ ανέβαινε στη σκάλα πού οδηγεί στο Παρεκκλήσιο της Παραμυθίας, άκουσε ξανά τη φωνή της Παναγίας να του λέει: «Νεόφυτε, ό καιρός της έξόδου σου έφθασε». Όδήγησε, λοιπόν, αργά τα βήματα του στο μικρό κελλί του, το όποιο είχε αναδείξει σε πνευματική παλαίστρα, οπού εθριάμβευσε τον αρχαίο πτερνιστή, σιγοψελλίζοντας: «Ό καιρός της έμής αναλύσεως έφέστηκε» καί παρέδωσε το πνεύμα του στο Θεό.
Αντίγραφο της εικόνας της Παραμυθίας απέκτησε καί ή Λίμνη της Ευβοίας, αφού υπάρχει στενός δεσμός της με τη Μονή του Βατοπαιδιου. Στήν περιοχή της υπήρχε μετόχι του μεγάλου αυτού Αγιορείτικου μοναστηρίου καί μάλιστα στην τοποθεσία Βρωμοπέδι, προς τιμήν του Αγίου Αθανασίου. Σ' αυτό βρέθηκε κάποτε με την ευλογία του Ηγουμένου του ό όσιος Νεόφυτος καί παρέμεινε ασκούμενος στην αρετή για δύο χρόνια καί μάλιστα στας δυσμάς του βίου του. Όταν εκεί αρρώστησε βαριά, παρακάλεσε την Παναγία να τον αξιώσει να πεθάνει στο μοναστήρι της μετανοίας του. Καί ή εύσπλαγχνη Παραμυθία άκουσε αμέσως τη φωνή του αιτήματος του προσμοναρίου Της καί του απάντησε με φωνή γλυκύτατη: «Νεόφυτε, πήγαινε στη μονή καί μετά ένα έτος να ετοιμασθείς για την έξοδο σου από την πρόσκαιρη αυτή ζωή». Ό Όσιος ευχαρίστησε θερμά την Παναγία μας για την παράταση της ζωής πού του δόθηκε, καί προέτρεψε τον υποτακτικό του να ετοιμάσει την επιστροφή τους στο Άγιον Όρος. Σέ όλο αυτό το χρονικό διάστημα ό όσιος Νεόφυτος δεν έπαψε να ζήτα το άπειρο έλεος του Σωτήρος Χρίστου και να Τον ευγνωμονεί μαζί με την παρηγορήτισσα των ανθρώπων Μητέρα Του για το χρόνο μετανοίας, τον όποιο ως φιλάνθρωπος του χάρισε. Τα δάκρυα του, δάκρυα μετανοίας καί ευγνωμοσύνης ανάμικτα, λεύκαναν την ήδη καθαρή από τη θεοφιλή άσκηση καρδιά του, ή όποια επιθυμούσε να εγκαταλείψει τη φυλάκιση της στη χοϊκή σάρκα καί να πετάξει ελεύθερη στα υψη της ουράνιας καί ατέλεστης ευφροσύνης. Στό χρόνο επάνω της επιστροφής του στο Βατοπαίδι, ό όσιος Νεόφυτος άφησε το γήινο τούτο κόσμο. Άφού μετάλαβε των Αχράντων Μυστηρίων κι ενώ ανέβαινε στη σκάλα πού οδηγεί στο Παρεκκλήσιο της Παραμυθίας, άκουσε ξανά τη φωνή της Παναγίας να του λέει: «Νεόφυτε, ό καιρός της έξόδου σου έφθασε». Όδήγησε, λοιπόν, αργά τα βήματα του στο μικρό κελλί του, το όποιο είχε αναδείξει σε πνευματική παλαίστρα, οπού εθριάμβευσε τον αρχαίο πτερνιστή, σιγοψελλίζοντας: «Ό καιρός της έμής αναλύσεως έφέστηκε» καί παρέδωσε το πνεύμα του στο Θεό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου