ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΛΑΖΑΡΟΣ, ΚΡΑΛΗΣ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ (+ 1389)

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Ὁ Πρίγκιπας Λάζαρος Γαβριηλάνοβιτς, διαδέχθηκε τό 1371 στό Πέκκιο τόν Σέρβο Τσάρο Στέφανο Δουσάν. Ἀγωνιζόμενος κατά τῶν Τούρκων ἀνέκτησε μεγάλο μέρος τῶν κτήσεων τοῦ Δουσάν καί τό Βελιγράδι ἀπό τήν κυριαρχεία τῶν Οὔγγρων. Ἀρχικά ἔκανε συνθήκη εἰρήνης μέ τόν Σουλτάνο Μουράτ, τό 1387 ὅμως συμμάχησε μέ τούς Βουλγάρους ἐναντίον του. Σφαγιάσθηκε ἀπό τούς Τούρκους στήν περίφημη Μάχη τοῦ Κοσσυφοπεδίου, κατά τήν ὁποία καταστράφηκαν οἱ Σέρβοι καί παγιώθηκε ἡ Ὀθωμανική κατάκτηση τῶν Βαλκανίων.
Κατά τούς χρονογράφους ὁ ἡρωϊκός Ἡγεμόνας βασανίσθηκε ἀπό τούς Τούρκους καί πρίν κρεμασθεῖ, τοῦ φόρεσαν τά ἐμβήματα τοῦ Ἡγεμονικοῦ του ἀξιώματος. Γιά τούς Ὀρθοδόξους Σέρβους ἀποτελεῖ σύμβολο τῶν πατριωτικῶν καί ἐθνικῶν τους ἀγώνων καί τιμᾶται σάν Μάρτυρας τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους τους.
Ὁ μ. Λάζαρος ἐνταφιάσθηκε στή Μονή τῆς Ραβάνιτσας. Τό 1391 τό Λείψανό του ἀνακομίσθηκε ἀδιάφθορο καί ἔμεινε ἐκεῖ. Τό 1683 οἱ Τοῦρκοι κατέστρεψαν τήν Μονή καί τό Λείψανο μεταφέρθηκε στή Μονή Νέα Ραβάνιτσα. Τό 1942 τό Λείψανο μεταφέρθηκε γιά ἀσφάλεια στόν Καθεδρικό Ναό τοῦ Βελιγραδίου, ὅπου καί σήμερα φυλάσσεται. (Περιοδικό "Ἅγιος Κυπριανός". φ. 290 - 291/1999, σελ. 198 - 199 καί 212).
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 15η Ἰουνίου.