ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ ΒΕΛΙΤΣΚΟΦΣΚΥ (+ 1794)

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Ὁ Πατέρας τῆς Σλαβωνικῆς Φιλοκαλίας.
Γεννήθηκε τό 1722 στήν Πολτάβα, μόνασε στήν Μονή τοῦ Λιούμπετζ καί στήν Λαύρα τῶν Σπηλαίων, σπούδασε στήν Θεολογική Ἀκαδημία τοῦ Κιέβου (ἀπ' ὅπου ἀπεχώρησε ἐπειδή διαφωνοῦσε μέ τό πρόγραμμα σπουδῶν) καί μετά ἀπό περιπλάνηση καί πορεία πολλῶν ἐτῶν στίς Μονές καί τίς Σκήτες τῆς Οὐκρανίας, τῆς Μολδαβίας καί τῆς Βλαχίας, κατέλειξε στό Ἅγιο Ὄρος (τό 1746). Ἐκεῖ ἐγκαταστάθηκε στήν σημερινή Σκήτη τοῦ Προφήτου Ἡλιοῦ καί ἐπειδή δέν βρῆκε πνευματικό ὁδηγό, ἀσχολήθηκε μέ τήν μελέτη, ἀντιγραφή καί μετάφραση Πατερικῶν ἔργων. Τό 1763 ἀνεχώρησε γιά τήν Μολδαβία μέ 64 μοναχούς καί ἐπάνδρωσε τήν Μονή τῆς Δραγομίρνας. Τό 1775 ἐπάνδρωσε τήν Μονή Σεκούλ καί τό 1779 τήν Μονή Νεάμτς, ὅπου συγκέντρωσε 900 μοναχούς καί δημιούργησε περίφημο τυπογραφεῖο καί βιβλιοθήκη.
Στόν ὅσ. Παϊσιο ὀφείλεται ἡ Φιλοκαλική Ἀναγέννηση στήν Ρωσία καί τίς Παραδουνάβιες Ἡγεμονίες, κατά τόν 19ο αἰ., ἡ διάδοση τῆς καρδιακῆς προσευχῆς τοῦ Ἰησοῦ καί ἡ μελέτη καί διάδοση Πατερικῶν κειμένων. Ὑπῆρξε ἡ ἀρχή μιᾶς χρυσῆς ἁλυσίδας νεωτέρων Νηπτικῶν Πατέρων καί τό πνεῦμα, τό τυπικό καί τά συγγράμματά του προκάλεσαν μοναστική ἀναγέννηση καί ἀνέδειξαν μεγάλους Ἁγίους.
Κοιμήθηκε εἰρηνικά τό 1794. Τό Λείψανο του, τό ὁποῖο βρίσκεται ἐνταφιασμένο μέσα στό Καθολικό τῆς Μονῆς Νεάμτς, κατά τίς "ἀναγνωρίσεις" - ἐξετάσεις τῶν ἐτῶν 1846, 1853, 1861 καί 1872 βρέθηκε ἀδιάφθορο. ("Ὅσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ"· μετάφραση - ἐπιμέλεια Π. Μπότση, 1990).
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 15η Νοεμβρίου.