ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΝΙΚΗΤΑΣ Ο ΣΤΥΛΙΤΗΣ, ΤΟΥ ΠΕΡΕΓΙΑΣΛΑΒΛ ΡΩΣΙΑΣ (+ 1186)

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Γεννήθηκε στό Περεγιασλάβλ - Ζαλέσκυ, κατά τήν περίοδο τῆς κατακτήσεως τῆς πόλεως ἀπό τόν Μεγάλο Ἡγεμόνα Γεώργιο Ντολγκορούκι. Διακρινόταν γιά τήν βαρβαρότητα καί τήν βιαιότητα τοῦ χαρακτήρα του καί γι' αὐτό εἶχε ὁρισθεῖ ὑπεύθυνος τῆς συλλογῆς τῶν φόρων. Κατά τήν ἄσκηση τῆς ὑπηρεσίας του ἦταν ἄδικος καί ἔκλεβε τούς συμπολίτες του.
Μεταστράφηκε στήν εὐσέβεια μετά ἀπό θαυματουργική ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ στή ζωή του. Κάποτε, ἐνῶ ἡ σύζυγός του μαγείρευε γιά νά περιποιηθεῖ κάποιους φίλους του, καλεσμένους σέ ἕνα ἁμαρτωλό συμπόσιο, ξαφνικά ἀντί κρεάτων βρέθηκαν μέσα στή χύτρα αἵματα καί ἀνθρώπινα μέλη! Μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ Θεός τοῦ ἔδειξε τήν πραγματικότητα τῆς ζωῆς του, τῆς βίας, ἀδικίας καί "ἀνθρωποφαγίας".
Ὁ Νικήτας συγκλονισμένος κατέφυγε στή Μονή τοῦ ἁγ. Μεγαλομάρτυρος Νικήτα, ἔξω ἀπό τήν πόλη καί ἐξομολογήθηκε στόν Ἡγούμενο τίς ἁμαρτίες του. Ὁ Ἡγούμενος γιά νά δοκιμάσει τήν μετάνοια του, τοῦ ὅρισε τόν ἀκόλουθο κανόνα: Γιά τρεῖς ἡμέρες νά στέκεται στήν πύλη τῆς Μονῆς καί νά ὁμολογεῖ στούς εἰσερχομένους τίς ἁμαρτίες του. Μετά τήν δοκιμασία αὐτή ὁ Νικήτας ἐντάχθηκε στήν ἀδελφότητα καί ἄρχισε νά ζῆ μία ζωή ἀσκητική, μέ μεγάλους ἀγώνες. Μέ τήν εὐλογία τοῦ Ἡγουμένου φόρεσε βαρειές ἁλυσίδες καί ἀργότερα ἔκτισε ἕνα στύλο, πάνω στόν ὁποῖο ἀσκήθηκε μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του.
Ἐλεημένος ἀπό τόν Θεό μέ πολλά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύμα-ος, φονεύθηκε στό στύλο του ἀπό ληστές, οἱ ὁποῖοι νόμισαν ὅτι οἱ ἁλυσίδες του ἦταν ἀργυρές! Τό σῶμα του ἐνταφιάσθηκε στό Καθολικό τῆς Μονῆς.
Μεταξύ τῶν ἐτῶν 1420 - 25, ὁ Μητροπολίτης Ρωσίας ἅγ. Φώτιος ἔδωσε τήν εὐλογία του νά ἀνοιχθεῖ ὁ τάφος του. Τότε τό μαρτυρικό Λείψανο τοῦ Ὁσίου βρέθηκε ἀδιάφθορο. Κατά τήν παράδοση, ἀφοῦ ἔγινε ὁρατή ἡ ἀφθαρσία τοῦ Λειψάνου, ἀμέσως τό ἔδαφος ἔκλεισε μέ τρόπο θαυμαστό καί τό Λείψανο ἔμεινε ἔκτοτε κρυμμένο!
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 24η Μαϊου.