ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΙ

Καθηγητοῦ Βλασίου Σαββίδη (Ca.S.University)

Μέ τήν εὐκαιρίαν τῆς ὁλοκληρώσεως τοῦ ἑξαμήνου προγράμματος παραδόσεων ἐπί τῆς θεματικῆς ἑνότητος «Σύγχρονοι Ἕλληνες Ὑμνογράφοι», καταχωροῦνται εἰς τήν συνέχειαν σκέψεις τινές, ἐνδεχομένως χρήσιμοι εἰς τό μέσον ἀναγνωστικόν κοινόν.
Τήν θεματικήν ἑνότητα περί τῶν συγχρόνων Ἑλλήνων Ὑμνογράφων διοργάνωσε ἡ Σχολή Ἑλληνικῶν Σπουδῶν τοῦ ἡμετέρου Πανεπιστημίου, μέ τήν οὐσιαστικήν συνδρομήν – συμμετοχήν τοῦ Τμήματος Πολιτισμοῦ τῆς Πολιτείας μας.
Τήν εὐθύνην τοῦ συντονισμοῦ εἶχε ὁ γράφων, ἐνῶ ἡ παρουσίασις τῶν θεμάτων εἶχε ἀναληφθεῖ ὑπό συναδέλφων Καθηγητῶν ἤ βοηθῶν αὐτῶν.
Τάς παραδόσεις παρηκολούθησαν προ-πτυχιακοί καί μετα-πτυχιακοί φοιτηταί, μερίμνῃ τῶν ὁποίων ἔγινε καί ἡ ἐνημέρωσις - ἐμπλουτισμός τῆς Βιβλιοθήκης τῆς Σχολῆς, διά τῆς σχετικῆς βιβλιογραφίας.
Τό ἔργον τῶν παρουσιασθέντων Ὑμνογράφων ἐξητάσθη ἀπό πλευρᾶς ποιότητος λόγου, μέτρου καί μέλους, λογοτεχνικῆς ἀξίας καί ἱστορικῆς ἀκριβείας, καθώς καί μεταφραστικῆς εὐχερείας.
Ἡ παρουσίασις τῶν ἔργων ἔγινε εἰς τινας περιπτώσεις ὑπό τῶν ἰδίων τῶν Ὑμνογράφων μέσῳ τηλεδιασκέψεως, κυρίως δέ ἀπό τό ἐπιστημονικόν προσωπικόν τό ὁποῖον ἀνέλαβε νά εἰσηγηθῆ.
Κατόπιν ἐπιλογῆς ἐξητάσθη τό ὑμνογραφικόν ἔργον τῶν ἀκολούθων συγχρόνων Ἑλλήνων ὑμνογράφων (ἡ σειρά κατά τόν ὄγκον τῶν παραχθέντων ἔργων):
Ἀρχιμ. Νικοδήμου Γ. ΑΕΡΑΚΗ (Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος): Τό ὑμνογραφικόν ἔργον τοῦ ἀρχιμ. Νικοδήμου ἀριθμεῖ πλέον τῶν 90 ἔργων (Ἀκολουθιῶν, Παρακλητικῶν Κανόνων, Ἐγκωμίων, κ.λ.π.), ἀναφέρεται δέ τόσον εἰς γνωστούς, ὅσον καί εἰς ἀγνώστους (εἰς τό Ἑλληνικόν κοινόν πρός τό ὁποῖον καί ἀπευθύνεται) Ἁγίους. Ἐκ τῶν δημοσιευμένων ἔργων του ὁ παρ’ ἡμῖν βοηθός κ. Ernest Gurrie ἐπαρουσίασε τόν τόμον τόν ἐπιγραφόμενον «ΥΜΝΟΛΟΓΙΟΝ», εἰς τόν ὁποῖον περιέχονται τά καθ’ ἡμέραν Ἀπολυτίκια, Κοντάκια καί Μεγαλυνάρια, ποιήματα τοῦ ἀρχιμ. Νικοδήμου.
Δρ. Χαράλαμπος ΜΠΟΥΣΙΑ, Ἄρχοντος Ὑμνογράφου τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας. Ὁ Δρ. Χ. Μ. παρά τήν ἄσχετον πρός τήν Ὑμνογραφίαν ἐπιστημονικήν εἰδικότητά του (Χημικός, Καθηγητής τῶν ΤΕΙ Πειραιῶς), εἶναι ἐν τούτοις ἕνας τῶν πλέον παραγωγικῶν νεο-Ἑλλήνων Ὑμνογράφων καί ἔχει προσφέρει ἔργα ἐξαιρετικῆς ποιότητος, ὅπως Ἀκολουθίας κ.λ.π. εἰς τόν ἅγιον Ἀπόστολον Ὀνήσιμον, τόν ἅγ. Γρηγόριον Ἐπίσκοπον Ἀκραγαντίνων, τήν Παναγίαν τῶν Ἱεροσολύμων, κ.ἄ. Πέραν δέ τῶν μεμονωμένων ἔργων του, σημαντικά εἶναι καί ἔργα ὡς ὁ τόμος «ΙΚΕΣΙΟΣ ΒΙΒΛΟΣ», ὁ ὁποῖος περιέχει Παρακλήσεις εἰς Μοναστικούς Ἁγίους. Ἐκ τῶν ἔργων τοῦ Δρ. Χ. Μ. ὁ Καθηγητής κ. Nicholas Chedrick ἐπαρουσίασε τόν ὀγκώδη τόμον τῶν ὑμνογραφικῶν τοῦ Ὁσιομάρτυρος ἁγ. Νικολάου τοῦ Νέου, ἐκδόσεως 1995 (Ἀκολουθία Προεόρτιος, Ἀκολουθία εἰς τόν Ὁσιομάρτυρα, Ἀκολουθία τῶν συνάθλων αὐτοῦ, Κανών Παρακλητικός, Ἐγκώμια, Μεγαλυνάρια καί Ἀκολουθία Μικροῦ Ἁγιασμοῦ).
Μητροπολίτου Ἐδέσσης κ. Ἰωήλ ΦΡΑΓKAKOY (Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος): Ὁ Ἅγιος Ἐδέσσης πέραν τῶν Ἐπισκοπικῶν του καθηκόντων καί τῶν ποιμαντικῶν του ὑποχρεώσεων, ἀσχολεῖται ἐπιτυχῶς καί μέ τήν Ὑμνογραφίαν (ἤδη ἀπό λαϊκός θεολόγος) καί ἔχει παρουσιάσει ἀξιόλογα ἔργα ὅπως Ἀκολουθίας κ.λ.π. εἰς τόν Ἅγιον Ἐπιφάνιον Ἐπίσκοπον Κύπρου, εἰς τούς Ὁσιομάρτυρας τῆς Μονῆς Ταώ Πεντέλης, εἰς τήν Ὁσίαν Συγκλητικήν, εἰς τήν Μεγαλομάρτυρα Βάσσαν καί τά τέκνα αὐτῆς, εἰς τόν Μάρτυρα Ἀλκιβιάδην, κ.ἄ. Πέραν ὅμως τῶν ἀμειγῶς ὑμνογραφικοῦ ἐνδιαφέροντος ἔργων του ὁ Ἅγιος Ἐδέσσης διακρίνεται καί ὡς ποιητής διαφόρων Ἐπιγραμμάτων, δύο δέ ἐκ τῶν ἔργων του ὑπεραμύνονται καί τοῦ ἐθνικοῦ θέματος τῆς Μακεδονίας, διά τῆς ἀποκαταστάσεως τῆς ἱστορικῆς ἀληθείας περί τῆς ἐθνικῆς καταγωγῆς τῶν Ἁγίων Ἰλαρίωνος Ἐπισκόπου Μογλενῶν καί Νεομάρτυρος Χρυσῆς. Τοῦ Σεβ. Ἰωήλ εἶχα τήν τιμήν τῆς παρουσιάσεως τοῦ τόμου «ΠΟΙΚΙΛΑ ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΑΡΙΑ».
Ἱερομονάχου Ἀθανασίου ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΟΥ. Ὁ λόγιος Ἱερομόναχος Ἀθανάσιος Σιμωνοπετρίτης, συνεχιστής τῆς καλλιτεχνικῆς παραδόσεως τοῦ μακαριστοῦ Μοναχοῦ Γερασίμου τοῦ Μικραγιαννανίτου καί διάδοχος αὐτοῦ ὡς Ὑμνογράφος τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, συνεχίζει ἐπιτυχῶς τήν μακραίωνα Ἁγιορειτικήν παράδοσιν τῆς Ὑμνογραφίας. Ἐκ τῶν ἔργων του ὁ Καθηγητής κ. Ἰωάννης Τεντές ἐπαρουσίασε τάς Ἀκολουθίας τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καί τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κροστάνδης.
Καθηγητοῦ Ἀντωνίου ΜΑΡΚΟΥ. Ὁ ἀγαπητός συνάδελφος ἄν καί δραστηριοποιεῖται εἰς τόν τομέα τῆς Ἁγιολογίας (ἱδρυτής τοῦ Κέντρου Ἁγιολογικῶν Μελετῶν «Ὅσιος Συμεών ὁ Μεταφραστής»), αἱ δέ ἁγιολογικοῦ ἐνδιαφέροντος ἀναρτήσεις του εἰς τό Διαδύκτιον ὑπεβαίνουν τάς 400, συμμετέχει ἐνεργῶς καί ἐπιτυχῶς εἰς τό σύγχρονον ὑμνογραφικόν γίγνεσθαι. Μεταξύ τῶν ὑμνογραφικῶν ἔργων του (τύποις ἀνεκδότων), περιλαμβάνονται Ἀκολουθία κ.λ.π. εἰς τήν Ὁσίαν Ἄνναν τοῦ Κασίν, τόν Ὅσιον Ἀντώνιον τῆς Σίγιας, τόν Ἅγιον Ματθαῖον τόν Νέον Ὁμολογητήν, τήν Ὁσίαν Ταρσώ τήν διά Χριστόν Σαλήν καί τόν Ὅσιον Γεννάδιον τῆς Κρήτης. Κατά τάς παραδόσεις ὁ γράφων ἐπαρουσίασα τούς «ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ ΕΙΣ ΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ», τούς ὁποίους καί χαρακτηρίζω ὡς ἔμμετρον συναξάριον.
Συμπερασματικῶς ἀναφέρω, ὅτι εἶναι ὅλως εὐχάριστος ἡ διαπίστωσις τῆς ἱστορικῆς συνεχείας τοῦ εὐλογημένου παρά τοῦ Θεοῦ Ἑλληνικοῦ ἡμῶν Γένους καί εἰς τόν τομέα τῆς Ὑμνογραφίας. Ἡ Ὑμνογραφία εἶναι πολιτιστικό προϊόν, οὐχί ἀποκλειστικῶς θρησκευτικοῦ ἐνδιαφέροντος, ἐφ’ ὅσον ὑμνογραφικά ἔργα παλαιῶν Ὑμνογράφων – Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας (ὡς ἡ Ἐξόδιος Ἀκολουθία τοῦ Ἱεροῦ Δαμασκηνοῦ), ἀποτελοῦν μέρος τῆς Παγκοσμίου Γραμματείας. Ὡς ἐκ τούτου ἡ θεραπεία αὐτῆς ὑπό ἐγκρίτων συγχρόνων Ἑλλήνων Ὑμνογράφων, Κληρικῶν καί λαϊκῶν, ἀποδεικνύει τήν πνευματικήν συνέχειαν τοῦ Γένους, ἐπί τῆς ὁποίας πλέον τοῦ πιστοῦ ἐγκύπτει καί ὁ ἐρευνητής.