Η ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ

Ὅπως εἶναι γνωστό ὁ ἅγ. Νικόλαος Ἀρχιεπίσκοπος Μύρων εἶναι ὁ προστάτης τῆς Ρωσίας. Αὐτό ὡς ἱστορικό γεγονός ἀρχίζει μέ τήν πώληση ἀπό τόν Πάπα μέρους τῶν Λειψάνων του στούς Ρώσους Ἡγεμόνες. Τήν σχετική πληροφορία διασώζει ὁ Β. Δ. Ζῶτος – Μολοσσός. «Ἐπειδή λειτουργοῦντος τοῦ Λατίνου - γράφει - δέν ἐθαυματουργοῦσε ὁ Ἅγιος, ὁ Πάπας ἐπώλησε τήν μέν δεξιάν αὐτοῦ εἰς τόν Ἡγεμόνα τῆς Βλαχίας Γκίκαν, ἀντί 3.000 φλωρίων, τό δέ σῶμα αὐτοῦ εἰς τούς Ρώσους, ἀντί 10.000 φλωρίων»! («Ὁ Μέγας Συναξαριστής…» αὐτ., σελ. 506).
Πράγματι ἡ δεξιά τοῦ ἁγ. Νικολάου βρίσκεται στό Βουκουρέστι, φυλασσόμενη στόν Ἱ. Ναό τοῦ ἁγ. Γεωργίου τοῦ Νέου, ἄλλα λείψανά του δέ βρίσκονται σέ διάφορες περιοχές τῆς Ρωσίας, ἔτσι δέ δικαιολογεῖται καί ἡ μεγάλη διάδοση τῆς μνήμης του.
Γιά τούς Ρώσους ὁ ἅγ. Νικόλαος εἶναι ὁ Φωτιστής. Ἔχει ἀντικαταστήσει τόν Τίμιο Πρόδρομο στήν παράσταση τῆς Μεγάλης Δεήσεως. Στή Ρωσία δέν ὑπάρχει πόλη χωρίς ναό πρός τιμήν του καί μεγάλη μονή χωρίς παρεκκλήσιο ἀφιερωμένο στή μνήμη του. Μία ἀπό τίς μεγάλες πύλες τοῦ Κρεμλίνου τῆς Μόσχας φέρει τό ὄνομά του. Θεωρεῖται προστάτης τῶν πτωχῶν, ἀλλά καί τῶν ἐμπόρων (γι’ αὐτό καί οἱ ναοί του κτίζονται συνήθως στίς ἀγορές τῶν πόλεων).
Ὑπάρχουν τεκμηριωμένες πληροφορίες καί ἱστορικές μαρτυρίες γιά πολλές θαυματουργές εἰκόνες τοῦ ἁγ. Νικολάου (ὅπως ἐκείνης τοῦ Ζαράϊσκ, τήν ὁποία μετέφερε ἀπό τήν ΚΠολη στό Ριαζάν τό 1225 ἡ Βυζαντινή Πριγκίπισσα Εὐπραξία, σύζυγος τοῦ Ἡγεμόνος Θεοδώρου). Τό ὄνομα τοῦ ἁγ. Νικολάου ἔφεραν δέκα Ἅγιοι τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδοξίας καί πολλοί Ἡγεμόνες (μεταξύ αὐτῶν καί ὁ τελευταῖος Τσάρος Νικόλαος Β’, ὁ Νεομάρτυρας).
Πέραν τήν κύριας μνήμης του τήν 6η Δεκεμβρίου, ὁ ἅγ. Νικόλαος τιμᾶται στήν Ρωσία καί τήν 29η Ἰουλίου. Πρόκειται γιά τήν ἑορτή τῆς λιτανεύσεως τῆς θαυματουργοῦ εἰκόνος τοῦ Ἁγίου ἀπό τήν πόλη τῆς Βιάτκας στό χωριό Βελικορέτσκυ, ὅπου βρέθηκε τόν 14ο αἰ. Ἡ Βιάτκα εἶναι μία ἱστορική πόλη τῆς Ρωσίας (τό 1934, ἐπί Σοβιετικοῦ καθεστώτος μετονομάσθηκε σέ Κίρωφ, πρός τιμήν τοῦ ὁμώνυμου Σοβιετικοῦ ἀξιωματούχου) καί βρίσκεται στίς ὄχθες τοῦ ὁμώνυμου ποταμοῦ Βιάτκα. Τό Βελικορέτσκυ εἶναι χωριό τῆς περιοχῆς, εὑρισκόμενο σέ ἀπόσταη 180 χιλιομέτρων ἀπό τήν πόλη.
Ἡ εἰκόνα τοῦ ἁγ. Νικολάου βρέθηκε στό Βελικορέτσκυ τόν 14ο αἰ. ἀπό ἕναν χωρικό, πάνω σ’ ἕνα πεῦκο! Ὅταν προσπάθησαν νά μεταφέρουν τήν εἰκόνα στήν πόλη τῆς Βιάτκας, ἐνδεχομένως γιά περισσότερη τιμή καί ἀσφάλεια, αὐτή δέν μετακινοῦνταν μέ κανένα τρόπο! Τότε ὅλοι οἱ κάτοικοι μέ μία φωνή ὑποσχέθηκαν στόν Ἅγιο νά τόν «πηγαίνουν» μία φορά τόν χρόνο στό χωριό πού βρέθηκε. Ἔτσι προέκυψε ἡ καλοκαιρινή λιτάνευση τοῦ ἁγ. Νικολάου.
Μετά τήν κατάρρευση τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος, ὁ ἀριθμός τῶν πιστῶν πού συμμετέχουν στήν λιτανεία αὐξάνει συνεχῶς καί ἔχει φθάσει τά 20.000 ἄτομα! Οἱ πιστοί λιτανεύοντες τήν εἰκόνα καλύπτουν τήν ἀπόσταση τῶν 180 χιλιομέτρων σέ πέντε ἡμέρες! Προηγοῦνται λάβαρα καί σταυροί. Διασχίζοντας δάση καί λιβάδεια. Κάθε δύο ὥρες γίνεται μία στάση μισῆς ὧρας γιά ἀνάπαυση, κατά τήν ὁποία ἀναπέμπονται δεήσεις στόν Ἅγιο. Ἡ λιτάνευση σταματάει στίς 9 τό βράδυ καί οἱ πιστοί βρίσκουν κατάλυμα ὅπου μποροῦν (σέ σχολεῖα, σπίτια χωρικῶν ἤ καί στό ὕπαιθρο, ὅταν ὁ καιρός τό ἐπιτρέπει).
Ὅταν ἡ λιτανεία φτάσει στό Βελικορέτσκυ, τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία στό Ναό τοῦ Ἁγίου καί μετά ἡ εἰκόνα παίρνει τόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στήν Βιάτκα.
Ἕνα ἀντίγραφο αὐτῆς τῆς εἰκόνας τοῦ ἁγ. Νικολάου δώρησε ὁ Τσάρος Ἰβάν Δ’ ὁ Τρομερός στήν Μονή Ὑπάτιεφ.
(Οἱ πληροφορίες γιά τήν λιτάνευση ἔχουν ληφθεῖ ἀπό τούς ἰστότοπους http://www.proskynitis.blogspot.com καί http://astapkovich-v.livejournal.com/912189.html.