ΟΣΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΤΚΑΣ, Ο ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΣ (+ 1627)

Ὁ Σαλός τοῦ Θεοῦ Προκόπιος γεννήθηκε τό ἔτος 1568 στήν Ρωσία, στό χωριό Κοριανκίσκοϊ τῆς Βιάτκας. Οἱ γονεῖς του Μάξιμος καί Εἰρήνη ἦταν φτωχοί γεωργοί. Τό 1580 καί ἐνῶ ἦταν 12 ἐτῶν, τόν κτύπησε κεραυνός καί τόν ἄφησε μισοπεθαμένο, τόν μετέφεραν στή Μονή Κοιμ. Θεοτόκου, ὅπου τόν θεράπευσε μέ τίς προσευχές του ὁ Ἡγούμενός της ὅσ. Τρύφων (ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 8η Ὀκτωβρίου). Αὐτό τό γεγονός ὑπῆρξε ὁριακό καί καθοριστικό γιά τήν μετέπειτα ζωή τοῦ παιδιοῦ, ὥστε ἄφησε τούς γονεῖς του καί πῆγε σέ ἕνα γειτονικό χωριό καί ἐκεῖ ὑποτάχθηκε στόν Ἱερέα Ἰλαρίωνα, ἐφημέριο τῆς ἐκκλησίας τῆς ἁγ. Αἰκατερίνης, τόν ὁποῖο ὑπηρέτησε μέχρι τήν ἡλικία τῶν 20 ἐτῶν. Τότε οἱ γονεῖς του θέλησαν νά τόν νυμφεύσουν καί ὁ Προκόπιος - πού εἶχε ἤδη ἀποφασίσει τήν ἀφιέρωσή του στόν Θεό - ἔφυγε στήν πόλη τῆς Βιάτκας καί ἄρχισε νά ὑποκρίνεται τόν ψυχικά διαταραγμένο.
Στήν ἄσκηση τῆς διά Χριστόν σαλότητος εἶχε συμπαραστάτη τόν Πνευματικό του Πατέρα Ἱερέα Ἰωάννη, ἐφημέριο τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναλήψεως. Ἡ ἄσκησή του ἦταν νά τριγυρνᾶ μισόγυμνος στούς δρόμους (πεινασμένος καί περιφρονημένος, κάτω ἀπό ὁποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες), νά ἀσκεῖ τήν σιωπή καί νά συννενοεῖται μέ νοήματα (μόνον ὁ Πνευματικός του τόν εἶχε ἀκούσει νά μιλάει), νά κοιμᾶται στούς χιονισμένους δρόμους ἤ σέ ἄθλιες καλύβες (δέν κοιμήθηκε ποτέ σέ κρεββάτι), νά νηστεύει καί νά προσεύχεται ἀδιαλείπτως. Ἡ ἄσκησή του συνοδεύονταν ἀπό βιωματική μυστηριακή ζωή. Ἐξομολογοῦνταν κάθε ἑβδομάδα καί κοινωνοῦσε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων κάθε Κυριακή. Παρά τήν φτώχεια του ἀσκοῦσε τήν ἐλεημοσύνη (ὅταν τοῦ ἔδιναν κάποια ἐνδύματα, ἀμέσως τά πρόσφερε στούς φτωχούς). Ἐλεημένος ἀπό τόν Θεό μέ τό προορατικό καί προφητικό χάρισμα, προέλεγε μέ τόν δικό του χαρισματικό καί χαρακτηριστικό τρόπο διάφορα σημαντικά γεγονότα κοινοῦ (κυρίως κοινές συμφορές), ἀλλά καί προσωπικοῦ ἐνδιαφέροντος. Ἡ ἀρετή του ἀνταμείφθηκε μέ τό χάρισμα τῆς προφητείας, τό ὁποῖοΛ.χ. κάποτε στόν Ναό τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἕνας νέος - ὁ Κορνήλιος - ἔψαλλε μέ τήν χορωδία. Ξαφνικά ὁ Προκόπιος μπῆκε στόν ναό, πῆρε τόν νεαρό καί τόν ἔσπρωξε ἀπό τήν Ὡραία Πύλη στό Ἱερό. Ἕξη χρόνια ἀργότερα ὁ Κορνήλιος χειροτονήθηκε Ἱερεύς.
Κοιμήθηκε εἰρηνικά τήν 21η δεκεμβρίου 1627 καί ἐνταφιάστηκε στή Μονή Κοιμ. Θεοτόκου Βιάτκας, ὅπου σήμερα φυλάσσονται τά Λείψανά του. Τήν 3η Μαρτίου 1666, ἐμφανίσθηκε «ἐν ὁράματι» σέ μία γυναῖκα μέ τό ὄνομα Μάρθα, ἡ ὁποία ἔπασχε ἀπό πολύ σοβαρή ἀσθένεια καί τήν θεράπευσε. Ἔκτοτε τά θαύματά του εὐεργετοῦν τούς πιστούς πού καταφεύγουν στίς θεοπειθεῖς πρεσβείες του. Ὁ Βίος του γράφτηκε πρός τό τέλος τοῦ 17ου αἰ.
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 21η Δεκεμβρίου.