ΑΓΙΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΙ ΓΕΝΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΚΑΛΙΣΜΟΥ
Αριστείδη Γ. Θεοδωρόπουλου
Ό άγιος Μακάριος (κατά κόσμον Μιχαήλ Νοταράς) γεννήθηκε το 1731 στα ιστορικά Τρίκαλα Κορινθίας. Ήταν γιος του Γεωργαντά καί της Αναστασίας και καταγόταν από την επιφανή καί αριστοκρατική οικογένεια των Νοταράδων, πού διέθετε ισχυρή πολιτική, οικονομική καί κοινωνική ισχύ. Από την ονομαστή αυτή οικογένεια προήλθαν επιφανείς εκκλησιαστικές μορφές, όπως ό θαυματουργός πολιούχος της Κεφαλονιάς άγιος Γεράσιμος ό Νοταράς (+1579), ό Εθνομάρτυρας Λουκάς Νοταράς (+1453) καί οι Πατριάρχες Ιεροσολύμων Δοσίθεος (+1707) καί Χρύσανθος (+1731). Από τα παιδικά του χρόνια διακρίθηκε για την ευσέβεια, τη σεμνότητα καί ταπεινοφροσύνη του, την αγάπη του προς τον συνάνθρωπο καί την κλίση του στη μοναχική ζωή, έχοντας ως φωτεινό πρότυπο τον συγγενή καί συντοπίτη του άγιο Γεράσιμο Νοταρά. Μεταβαίνει στην Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα για να λάβει το Αγγελικό Σχήμα, αλλά ή έλλειψη της συγκατάθεσης του πατέρα του τον αναγκάζει να επιστρέψει στα Τρίκαλα. Διορίζεται από τον πατέρα του επιστάτης των γύρω χωριών, για να συγκεντρώνει τα οφειλόμενα χρήματα. Ό νεαρός Μιχαήλ όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στην επιθυμία του πατέρα του, αλλά μοιράζει τα χρήματα στους φτωχούς καί τους αδυνάτους. Έτσι ό πατέρας του του αφαιρεί την οικονομική διαχείριση καί ό Μιχαήλ παραμένει στην πατρική οίκία μελετώντας τη Γραφή καί διάφορα ψυχωφελή βιβλία. Μετά το θάνατο του διδασκάλου του Ευσταθίου, άναλαμβάνει ό ίδιος καθήκοντα διδασκάλου για έξι χρόνια, όπου αμισθί εργάζεται άκατάπαυστα για τη μόρφωση των παιδιών της επαρχίας του.
Το 1764 εκδημεί εις Κύριον ο Μητροπολίτης Κορίνθου Παρθενίας καί σύσσωμος Κλήρος καί λαός επιθυμεί τον Μιχαήλ διάδοχο στό Θρόνο της Αποστολικής Εκκλησίας της Κορίνθου. Γι' αυτό καί ζητούν ομόφωνα από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Σαμουήλ τον Α' τήν εκλογή του ενάρετου καί σεμνού Μιχαήλ Νοταρά στη Μητρόπολη Κορίνθου. Ο Μιχαήλ μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη με τίς απαραίτητες συστατικές επιστολές καί χειροτονείται Διάκονος λαμβάνοντας το όνομα Μακάριος, στη συνέχεια Πρεσβύτερος καί τον Ιανουάριο του 1765, σε ηλικία 34 ετών, Μητροπολίτης Κορίνθου. Επιστρέφει στην Κόρινθο, όπου ό λαός τον υποδέχεται με αγάπη, χαρά καί ένθουσιασμό καί μιμούμενος τον Αρχιποίμενα Χριστό αρχίζει ένα αξιόλογο αναγεννητικό έργο με σκοπό την ανύψωση τοΰ εκκλησιαστικού φρονήματος καί του πνευματικού επιπέδου του λαού της Κορίνθου. Αφοσιώνεται με όλη του την ψυχή στήν αναμόρφωση της Αποστολικής Εκκλησίας της Κορίνθου. Κηρύττει άνελλιπώς το θείο Λόγο, τελεί δωρεάν τα Μυστήρια της Εκκλησίας, δωρίζει συγγράμματα κατηχήσεων για να διδάσκονται όλοι τά νοήματα της Πίστης, μοιράζει κολυμπήθρες σε πόλεις καί χωριά, ιδρύει σχολεία, ανακαινίζει ιερούς ναούς καί φροντίζει ιδιαίτερα την επιμόρφωση του Κλήρου της επαρχίας του.
Το σπουδαίο άνακαινιστικό έργο του Αγίου διακόπτεται με την κήρυξη του Ρωσο-Τουρκικού Πολέμου το 1768. Το 1770 υψώνει τη σημαία της επανάστασης στα Τρίκαλα, αλλά ή έπαναστατική κίνηση αποτυγχάνει καί αναγκάζεται να καταφύγει στη Ζάκυνθο, όπου διδάσκει καί ιερουργεί για τρία χρόνια. Επισκέπτεσαι την Κεφαλονιά για να προσκυνήσει το ιερό καί χαριτόβρυτο Λείψανο του αγίου Γερασίμου καί παραμένει στο μοναστήρι του Αγίου στα Ομαλά για μερικούς μήνες, οπου συλλέγει καί συγγράφει παραινέσεις καί υποδείγματα Οσίων Πατέρων. Στή συνέχεια μεταβαίνει στην Υδρα καί φιλοξενείται στο μοναστήρι της Παναγίας Φανερωμένης. Ασκεί ίεροκηρυκτικά καί άγιαστικά καθήκοντα προς τον Υδραϊκό λαό. Εγκαινιάζει Ιερούς Ναούς - όπως τον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων πού οικοδομήθηκε το 1774 - καί μονάζει για κάποιο χρονικό διάστημα στο άσκητήριο του Αγίου Ιωαννικίου στην περιοχή της Ζούρβας.
Στήν Υδρα συναντιέται καί συνδέεται με στενή φιλία με τον Νάξιο Νικόλαο Καλλιβούρτζη, τον μετέπειτα παριλάλητο Όσιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, για να αποτελέσουν μαζί με τον Άγιο Αθανάσιο τον Πάριο τους άρχηγέτες του Κινήματος των Κολλυβάδων καί τους πρωτεργάτες της Φιλοκαλικής Αναγέννησης των Πατερικών καί Χριστιανικών Γραμμάτων. Στο μεταξύ του ζητείται να παραιτηθεί από το Μητροπολιτικό Θρόνο της Κορίνθου. Ο Άγιος αρνείται και απομακρύνεται αυθαίρετα και αντικανονικά. Δέχεται ανεξίκακα την εκθρόνιση του, αλλά δεν έφησυχάζει καί γίνεται Σταυροφόρος Χρίστου.
Αυτοεξόριστος επισκέπτεται διάφορα νησιά του Αιγαίου και ασκεί το ποιμαντικό και ιεροκηρυκτικό του έργο. Επισκέπτεται τη Χίο και αργότερα μεταβαίνει στο ΄Αγιο Όρος, όπου συλλέγει πολύτιμο υλικό από χειρόγραφα και προετοιμάζει τη Φιλοκαλία. Στο Όρος δέν βρίσκει γαλήνιο λιμάνι σωτηρίας, αφού ξεσπούν έντονες ταραχές καί συγκρούσεις εξαιτίας της θεολογικής διένεξης γνωστής ως Έριδας των Κολλυβάδων.
Το Κίνημα των Κολλυβάδων είναι το πνευματικό εκείνο κίνημα πού εκδηλώθηκε στο ΄Αγιο Όρος περί τα μέσα του 18ου αιώνα και αποσκοπούσε στην ανακαίνιση της λατρευτικής ζωής της Εκκλησίας και την επιστροφή στην αρχαία εκκλησιαστική παράδοση. Βασικά θέματα του κινήματος ήταν η μη τέλεση μνημοσυνών την Κυριακή, πού είναι η ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου, η ανάγκη για συχνή Θεία Μετάληψη και η μελέτη Πατερικών, Ασκητικών καί Νηπτικών κειμένων, τονίζοντας την αξία του Ησυχασμού καί την ευεργετική πνευματική επίδραση του ασκητικού ήθους.
Εξαιτίας των ταραχών εγκαταλείπει το ΄Αγιο Όρος και μεταβαίνει στη Χίο. Αργότερα φτάνει στην Πάτμο και ιδρύει στο λόφο της Κουμάνας ησυχαστήριο με ναύριο προς τιμήν των Αγίων Πάντων. Στην δεκαετή παραμονή του στο ιερό νησί της Αποκάλυψης ασκητεύει, αντιγράφει κώδικες, συλλέγει υλικό για τη Φιλοκαλία, μεταφράζει νηπτικο-ασκητικά κείμενα και συγγράφει το βίο του Οσίου Χριστοδούλου. Στή συνέχεια ο Άγιος Μακάριος μεταβαίνει στη Σάμο και άσκητεύει σε μικρό κελλί στην περιοχή του χωρίου Μύλοι, όπου μετά την κοίμηση του ανεγέρθηκε ναός προς τιμήν του, ο όποιος αποτελεί μέχρι σήμερα προσκύνημα με μεγάλη θαυματουργική παράδοση. Μετά το θάνατο του πατέρα του ο Άγιος προσκαλείται από τα αδέλφια του, πού βρίσκονται στην Ύδρα, για να μεταβούν στα Τρίκαλα για τη διανομή της πατρικής περιουσίας. Η άκρα ασκητικότητα και η τέλεια ακτημοσύνη του τον οδηγούν στο να αρνηθεί το μερίδιο της κληρονομιάς, το οποίο παραχωρεί στα αδέλφια του, ενώ καίει όλα τα χρεώγραφα του πατέρα του καί χαρίζει τα χρέη στους οφειλέτες. Στή συνέχεια ταξιδεύει στη Σμύρνη, όπου αναζητεί καί βρίσκει χρηματοδότες για την έκδοση των βιβλίων του, ενώ ενισχύει πνευματικά την οικογένεια του Ιωάννη Μαυροκορδάτου, ο οποίος αναλαμβάνει τα τυπογραφικά έξοδα των βιβλίων του Αγίου. Στή συνέχεια μεταβαίνει στη Χίο, όπου εγκαθίσταται οριστικά σε ασκητικό και ήσυχαστικό τόπο, κοντά στο ναό του Αγίου Πέτρου, στους βορειοανατολικούς πρόποδες του Όρους Αίπος, πάνω από την κωμόπολη του Βροντάδου. Στον ασκητικό αυτό τόπο ο Άγιος, ως Μεγαλόσχημος πλέον μοναχός, έχοντας μαζί του και τον υποτακτικό του Ιάκωβο, βρίσκει την ποθούμενη ησυχία καί επιδίδεται στήν αυστηρή άσκηση, τη φιλανθρωπία και την ανάγνωση νηπτικο-ασκητικών Πατερικών κειμένων.
Με τη βοήθεια των κατοίκων της Χίου καί της Σμύρνης, βοηθά τον Νήφωνα τον Χίο στην ανέγερση της Ιέρας Μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ικαρία, οπού καί μεταβαίνει για να άσκητεύσει μαζί του για κάποιο χρονικό διάστημα. Αργότερα στον περίβολο της μονής ανεγέρθηκε ναός προς τιμήν του αγίου Μακαρίου, όπου φυλάσσεται και παλαιά εικόνα του Αγίου, για να θυμίζει την άγιαστική και ασκητική του παρουσία στο νησί.
Επιστρέφοντας στή Χίο κηρύττει στους ναούς, ενισχύει οικονομικά τους φτωχούς, προσφέρει ανακούφιση και παρηγοριά σε όσους έχουν ανάγκη, εντείνει τους ασκητικούς του αγώνες, επικοινωνεί αδιάλειπτα με τον Θεό. Το 1782 εκδίδεται ή πεντάτομη Φιλοκαλία, πού αποτελεί μια ανθολογία από έργα Ασκητικών καί Νηπτικών Πατέρων. Αργότερα εκδίδονται τα έργα «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως», ο «Εύεργετινός» και η «Ιερή Κατήχηση» του Πλάτωνα Μόσχας, ενώ στο ΄Αγιο Όρος μεταφράζει έργα του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου.
Το έργο «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως» προκαλεί σχόλια και αντιδράσεις και η Σύνοδος του Πατριαρχείου το καταδικάζει ως επικίνδυνο καί απόβλητο. Αργότερα όμως το βιβλίο δικαιώνεται και επαινείται από τον Πατριάρχη Νεόφυτο τον Ζ'. Στο ασκητήριό του ο Άγιος αναπτύσσει ιδιαίτερα καί το αλειπτικό χάρισμα. Αναδεικνύεται ουρανόσταλτος οδηγός, πού με την πίστη και τη διδασκαλία του συμβουλεύει, εμψυχώνει καί προετοιμάζει προς το μαρτύριο πολλούς Νεομάρτυρες. Χάρη στην πνευματική καθηδήγησή του οδηγήθηκαν συνειδητά προς το μαρτύριο ο Πολύδωρος ο Κύπριος (3 Σεπτεμβρίου 1794), ο πολιούχος της Μυτιλήνης Θεόδωρος ο Βυζάντιος (17 Φεβρουαρίου 1795), ο Μάρκος ο Νέος από τη Σμύρνη (5 Ιουνίου 1801), ο πολιούχος της Τριπόλεως Δημήτριος ο Πελοποννήσιος (14 Απριλίου 1803).
Ενισχύει οικονομικά τον Αδαμάντιο Κοραή που σπουδάζει στο Μονπελλιέ της Γαλλίας, καί βοηθάει στην έκδοση του «Νέου Μαρτυρολογίου». Συνεργάζεται με τον επιστήθιο φίλο και βιογράφο του άγιο Αθανάσιο τον Πάριο για τη σύνταξη του «Νέου Λειμωνάριου», το οποίο εκδίδεται το 1819 στη Βενετία από τον Νικηφόρο τον Χίο, πού έγραψε και την Ακολουθία του αγίου Μακαρίου. Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1804 προσβάλλεται από ημιπληγία όλο το δεξιό μέρος του σώματος του, με συνέπεια να μην μπορεί να κουνηθεί καί να γράψει για οκτώ μήνες μέχρι τίς 17 Απριλίου το 1805, ημέρα που ο γενάρχης του Φιλοκαλισμού παραδίδει το πνεύμα του στον Πανάγαθο Θεό. Ενταφιάστηκε δεξιά από το ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ό όποιος από τότε μετονομάσθηκε από τον ευσεβή Χιακό λαό σε ναό του αγίου Μακαρίου.
Η ανακομιδή των Λειψάνων του Αγίου, που φυλάσσονται σε ναούς και μοναστήρια της Χίου καί της Κορινθίας, πραγματοποιήθηκε το 1808. Μετά την κοίμηση του Αγίου ό μοναχός Κωνστάντιος από τη Θεσσαλία, από αγάπη και σεβασμό στον δάσκαλο καί γέροντά του άγιο Μακάριο, που γνώρισε στην Ύδρα, ανεγείρει τους δύο πρώτους ναούς προς τιμήν του, το 1815 στο χωριό Έλατα της Χίου καί γύρω στο 1820 στο χωριό Μύλοι της Σάμου, ενώ την τελευταία δεκαετία ανεγέρθηκαν περικαλλείς ναοί έπ' ονόματι του αγίου Μακαρίου στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας (πού θεμελιώθηκε το 1989) καί στην Ιερά Μονή Αγίων Κηρύκου καί Ίουλίττης στο Σιδηρόκαστρο Σερρών (πού θεμελιώθηκε το 1992).
Αναρίθμητα είναι τα θαύματα που με τη χάρη του Θεού τέλεσε ο Άγιος στην πορεία των 200 ετών από την όσιακή του κοίμηση (στίς 17 Απριλίου του 1805) μέχρι τίς ημέρες μας, ώστε να παραμένει στη συνείδηση των Ορθοδόξων ως ο ενάρετος και φιλόστοργος Ποιμενάρχης, ο μεγάλος Διδάσκαλος του Γένους, ο ταπεινός διάκονος Χρίστου, ό συγγραφέας ψυχοσωτήριων βιβλίων, ο θαυματουργός Άγιος.
Το σπουδαίο άνακαινιστικό έργο του Αγίου διακόπτεται με την κήρυξη του Ρωσο-Τουρκικού Πολέμου το 1768. Το 1770 υψώνει τη σημαία της επανάστασης στα Τρίκαλα, αλλά ή έπαναστατική κίνηση αποτυγχάνει καί αναγκάζεται να καταφύγει στη Ζάκυνθο, όπου διδάσκει καί ιερουργεί για τρία χρόνια. Επισκέπτεσαι την Κεφαλονιά για να προσκυνήσει το ιερό καί χαριτόβρυτο Λείψανο του αγίου Γερασίμου καί παραμένει στο μοναστήρι του Αγίου στα Ομαλά για μερικούς μήνες, οπου συλλέγει καί συγγράφει παραινέσεις καί υποδείγματα Οσίων Πατέρων. Στή συνέχεια μεταβαίνει στην Υδρα καί φιλοξενείται στο μοναστήρι της Παναγίας Φανερωμένης. Ασκεί ίεροκηρυκτικά καί άγιαστικά καθήκοντα προς τον Υδραϊκό λαό. Εγκαινιάζει Ιερούς Ναούς - όπως τον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων πού οικοδομήθηκε το 1774 - καί μονάζει για κάποιο χρονικό διάστημα στο άσκητήριο του Αγίου Ιωαννικίου στην περιοχή της Ζούρβας.
Στήν Υδρα συναντιέται καί συνδέεται με στενή φιλία με τον Νάξιο Νικόλαο Καλλιβούρτζη, τον μετέπειτα παριλάλητο Όσιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, για να αποτελέσουν μαζί με τον Άγιο Αθανάσιο τον Πάριο τους άρχηγέτες του Κινήματος των Κολλυβάδων καί τους πρωτεργάτες της Φιλοκαλικής Αναγέννησης των Πατερικών καί Χριστιανικών Γραμμάτων. Στο μεταξύ του ζητείται να παραιτηθεί από το Μητροπολιτικό Θρόνο της Κορίνθου. Ο Άγιος αρνείται και απομακρύνεται αυθαίρετα και αντικανονικά. Δέχεται ανεξίκακα την εκθρόνιση του, αλλά δεν έφησυχάζει καί γίνεται Σταυροφόρος Χρίστου.
Αυτοεξόριστος επισκέπτεται διάφορα νησιά του Αιγαίου και ασκεί το ποιμαντικό και ιεροκηρυκτικό του έργο. Επισκέπτεται τη Χίο και αργότερα μεταβαίνει στο ΄Αγιο Όρος, όπου συλλέγει πολύτιμο υλικό από χειρόγραφα και προετοιμάζει τη Φιλοκαλία. Στο Όρος δέν βρίσκει γαλήνιο λιμάνι σωτηρίας, αφού ξεσπούν έντονες ταραχές καί συγκρούσεις εξαιτίας της θεολογικής διένεξης γνωστής ως Έριδας των Κολλυβάδων.
Το Κίνημα των Κολλυβάδων είναι το πνευματικό εκείνο κίνημα πού εκδηλώθηκε στο ΄Αγιο Όρος περί τα μέσα του 18ου αιώνα και αποσκοπούσε στην ανακαίνιση της λατρευτικής ζωής της Εκκλησίας και την επιστροφή στην αρχαία εκκλησιαστική παράδοση. Βασικά θέματα του κινήματος ήταν η μη τέλεση μνημοσυνών την Κυριακή, πού είναι η ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου, η ανάγκη για συχνή Θεία Μετάληψη και η μελέτη Πατερικών, Ασκητικών καί Νηπτικών κειμένων, τονίζοντας την αξία του Ησυχασμού καί την ευεργετική πνευματική επίδραση του ασκητικού ήθους.
Εξαιτίας των ταραχών εγκαταλείπει το ΄Αγιο Όρος και μεταβαίνει στη Χίο. Αργότερα φτάνει στην Πάτμο και ιδρύει στο λόφο της Κουμάνας ησυχαστήριο με ναύριο προς τιμήν των Αγίων Πάντων. Στην δεκαετή παραμονή του στο ιερό νησί της Αποκάλυψης ασκητεύει, αντιγράφει κώδικες, συλλέγει υλικό για τη Φιλοκαλία, μεταφράζει νηπτικο-ασκητικά κείμενα και συγγράφει το βίο του Οσίου Χριστοδούλου. Στή συνέχεια ο Άγιος Μακάριος μεταβαίνει στη Σάμο και άσκητεύει σε μικρό κελλί στην περιοχή του χωρίου Μύλοι, όπου μετά την κοίμηση του ανεγέρθηκε ναός προς τιμήν του, ο όποιος αποτελεί μέχρι σήμερα προσκύνημα με μεγάλη θαυματουργική παράδοση. Μετά το θάνατο του πατέρα του ο Άγιος προσκαλείται από τα αδέλφια του, πού βρίσκονται στην Ύδρα, για να μεταβούν στα Τρίκαλα για τη διανομή της πατρικής περιουσίας. Η άκρα ασκητικότητα και η τέλεια ακτημοσύνη του τον οδηγούν στο να αρνηθεί το μερίδιο της κληρονομιάς, το οποίο παραχωρεί στα αδέλφια του, ενώ καίει όλα τα χρεώγραφα του πατέρα του καί χαρίζει τα χρέη στους οφειλέτες. Στή συνέχεια ταξιδεύει στη Σμύρνη, όπου αναζητεί καί βρίσκει χρηματοδότες για την έκδοση των βιβλίων του, ενώ ενισχύει πνευματικά την οικογένεια του Ιωάννη Μαυροκορδάτου, ο οποίος αναλαμβάνει τα τυπογραφικά έξοδα των βιβλίων του Αγίου. Στή συνέχεια μεταβαίνει στη Χίο, όπου εγκαθίσταται οριστικά σε ασκητικό και ήσυχαστικό τόπο, κοντά στο ναό του Αγίου Πέτρου, στους βορειοανατολικούς πρόποδες του Όρους Αίπος, πάνω από την κωμόπολη του Βροντάδου. Στον ασκητικό αυτό τόπο ο Άγιος, ως Μεγαλόσχημος πλέον μοναχός, έχοντας μαζί του και τον υποτακτικό του Ιάκωβο, βρίσκει την ποθούμενη ησυχία καί επιδίδεται στήν αυστηρή άσκηση, τη φιλανθρωπία και την ανάγνωση νηπτικο-ασκητικών Πατερικών κειμένων.
Με τη βοήθεια των κατοίκων της Χίου καί της Σμύρνης, βοηθά τον Νήφωνα τον Χίο στην ανέγερση της Ιέρας Μονής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ικαρία, οπού καί μεταβαίνει για να άσκητεύσει μαζί του για κάποιο χρονικό διάστημα. Αργότερα στον περίβολο της μονής ανεγέρθηκε ναός προς τιμήν του αγίου Μακαρίου, όπου φυλάσσεται και παλαιά εικόνα του Αγίου, για να θυμίζει την άγιαστική και ασκητική του παρουσία στο νησί.
Επιστρέφοντας στή Χίο κηρύττει στους ναούς, ενισχύει οικονομικά τους φτωχούς, προσφέρει ανακούφιση και παρηγοριά σε όσους έχουν ανάγκη, εντείνει τους ασκητικούς του αγώνες, επικοινωνεί αδιάλειπτα με τον Θεό. Το 1782 εκδίδεται ή πεντάτομη Φιλοκαλία, πού αποτελεί μια ανθολογία από έργα Ασκητικών καί Νηπτικών Πατέρων. Αργότερα εκδίδονται τα έργα «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως», ο «Εύεργετινός» και η «Ιερή Κατήχηση» του Πλάτωνα Μόσχας, ενώ στο ΄Αγιο Όρος μεταφράζει έργα του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου.
Το έργο «Περί συνεχούς Θείας Μεταλήψεως» προκαλεί σχόλια και αντιδράσεις και η Σύνοδος του Πατριαρχείου το καταδικάζει ως επικίνδυνο καί απόβλητο. Αργότερα όμως το βιβλίο δικαιώνεται και επαινείται από τον Πατριάρχη Νεόφυτο τον Ζ'. Στο ασκητήριό του ο Άγιος αναπτύσσει ιδιαίτερα καί το αλειπτικό χάρισμα. Αναδεικνύεται ουρανόσταλτος οδηγός, πού με την πίστη και τη διδασκαλία του συμβουλεύει, εμψυχώνει καί προετοιμάζει προς το μαρτύριο πολλούς Νεομάρτυρες. Χάρη στην πνευματική καθηδήγησή του οδηγήθηκαν συνειδητά προς το μαρτύριο ο Πολύδωρος ο Κύπριος (3 Σεπτεμβρίου 1794), ο πολιούχος της Μυτιλήνης Θεόδωρος ο Βυζάντιος (17 Φεβρουαρίου 1795), ο Μάρκος ο Νέος από τη Σμύρνη (5 Ιουνίου 1801), ο πολιούχος της Τριπόλεως Δημήτριος ο Πελοποννήσιος (14 Απριλίου 1803).
Ενισχύει οικονομικά τον Αδαμάντιο Κοραή που σπουδάζει στο Μονπελλιέ της Γαλλίας, καί βοηθάει στην έκδοση του «Νέου Μαρτυρολογίου». Συνεργάζεται με τον επιστήθιο φίλο και βιογράφο του άγιο Αθανάσιο τον Πάριο για τη σύνταξη του «Νέου Λειμωνάριου», το οποίο εκδίδεται το 1819 στη Βενετία από τον Νικηφόρο τον Χίο, πού έγραψε και την Ακολουθία του αγίου Μακαρίου. Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1804 προσβάλλεται από ημιπληγία όλο το δεξιό μέρος του σώματος του, με συνέπεια να μην μπορεί να κουνηθεί καί να γράψει για οκτώ μήνες μέχρι τίς 17 Απριλίου το 1805, ημέρα που ο γενάρχης του Φιλοκαλισμού παραδίδει το πνεύμα του στον Πανάγαθο Θεό. Ενταφιάστηκε δεξιά από το ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ό όποιος από τότε μετονομάσθηκε από τον ευσεβή Χιακό λαό σε ναό του αγίου Μακαρίου.
Η ανακομιδή των Λειψάνων του Αγίου, που φυλάσσονται σε ναούς και μοναστήρια της Χίου καί της Κορινθίας, πραγματοποιήθηκε το 1808. Μετά την κοίμηση του Αγίου ό μοναχός Κωνστάντιος από τη Θεσσαλία, από αγάπη και σεβασμό στον δάσκαλο καί γέροντά του άγιο Μακάριο, που γνώρισε στην Ύδρα, ανεγείρει τους δύο πρώτους ναούς προς τιμήν του, το 1815 στο χωριό Έλατα της Χίου καί γύρω στο 1820 στο χωριό Μύλοι της Σάμου, ενώ την τελευταία δεκαετία ανεγέρθηκαν περικαλλείς ναοί έπ' ονόματι του αγίου Μακαρίου στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας (πού θεμελιώθηκε το 1989) καί στην Ιερά Μονή Αγίων Κηρύκου καί Ίουλίττης στο Σιδηρόκαστρο Σερρών (πού θεμελιώθηκε το 1992).
Αναρίθμητα είναι τα θαύματα που με τη χάρη του Θεού τέλεσε ο Άγιος στην πορεία των 200 ετών από την όσιακή του κοίμηση (στίς 17 Απριλίου του 1805) μέχρι τίς ημέρες μας, ώστε να παραμένει στη συνείδηση των Ορθοδόξων ως ο ενάρετος και φιλόστοργος Ποιμενάρχης, ο μεγάλος Διδάσκαλος του Γένους, ο ταπεινός διάκονος Χρίστου, ό συγγραφέας ψυχοσωτήριων βιβλίων, ο θαυματουργός Άγιος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου