Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΜΟΝΩΝ ΣΑΡΩΦ ΚΑΙ ΝΤΙΒΙΓΙΕΒΟ
Καθηγητοῦ Ἀντωνίου Μάρκου
Δημοσιεύθηκε στό Περιοδικό «ΚΗΡΥΞ ΓΝΗΣΙΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ» (τ. 1989, σελ. 115 – 117). Πρόκειται γιά ἀπόσπασμα ὁμιλίας σέ εἰδική Ἐκδήλωση - Ἀφιέρωμα στόν ὅσ. Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, πού πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς 2. 1. 1989, στό Ἐκκλησιαστικό Πνευματικό Κέντρο Περιστερίου, καί ἡ ὁποία συνοδεύτηκε μέ προβολή διαφανειῶν.
Ἡ μονή τῆς μετανοίας τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, τό ἀνά τόν κόσμο γνωστό Σάρωφ, καθώς ἐπίσης καί ἡ γυναικεία Μονή Ντιβίγιεβο πού ἱδρύθηκε ἀπ’ αὐτόν, ἐπιβίωσαν κατά τήν πρώτη δεκαετία τῆς Μπολσεβικικῆς Ἐπαναστάσεως (1917 – 1927) καί τελικά κλείστηκαν ἀπό τούς ἀθεϊστές τό 1927. Οἱ μοναχοί καί οἱ μοναχές τῶν δύο ἱστορικῶν μονῶν ἀντέδρασαν σθεναρά τό 1922, κατά τῆς προσπάθειας δημιουργίας τῆς πρώτης Σοβιετικῆς «Ἐκκλησίας», τῆς λεγόμενης «Ζωντανῆς Ἐκκλησίας».
Ἡ καταστροφή τῆς Μονῆς Σάρωφ (Φεβρουάριος 1927).
Ὅπως γράφει ὁ Ἡγούμενος Μεθόδιος, στό ἔργο του περί τοῦ Ἱερομονάχου τοῦ Σάρωφ Γεωργίου, «κατά τήν περίοδο τῆς καταστροφῆς τοῦ Σάρωφ, οἱ μοναχοί σκέφθηκαν νά φυγαδεύσουν τά τίμια Λείψανα καί γιά τοῦτο κλειδώθηκαν στό Ναό τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου διακηρύσσοντας, ὅτι προτιμοῦν τόν θάνατο ἀπό τήν παράδοση τῶν Λειψάνων. Ἐπί τρεῖς ἡμέρες οἱ μοναχοί ἔμειναν κλειδωμένοι στό ναό, νηστεύοντες καί προσευχόμενοι. Ζοῦσε τότε στό Σαρώφ ἕνας ἀσκητής, ὁ π. Ἰσαάκ, μαθητής καί διάδοχος τοῦ Στάρετς Ἀνατολίου (+ 1922). Ὁ Γέρων Ἰσαάκ μετά ἀπό τριήμερη προσευχή καί νηστεία, πῆρε ἀπό τόν ὅσ. Σεραφείμ τήν ἀκόλουθη ἐντολή: «Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι τά Λείψανά μου νά φύγουν ἀπό ἐδῶ καί τό νομαστήρι νά καταστραφεῖ. Μή γίνεσθε ἐμπόδιο». Μετά τό ὅραμα τοῦ Γέροντος οἱ μοναχοί ἄνοιξαν τήν ἐκκλησία καί παραδόθηκαν. Τά Λείψανα τοποθετήθηκαν σ’ ἕνα ξύλινο κιβώτιο καί φυγαδεύθηκαν (βλ. σχετικά ἐπώνυμο ἄρθρο μας) καί οἱ μοναχοί ἐξορίστηκαν. Ὅλα αὐτά ἔγιναν τό ἀπόγευμα τῆς 9ης Φεβρουαρίου 1917» (“Messager of the Rus”, φ. Μαϊου - Ἰουνίου 1934, σελ. 20).
Ὅταν οἱ Μπολσεβίκοι ἔκλεισαν τήν Μονή Σάρωφ, ἄναψαν μία μεγάλη φωτιά στή αὐλή τοῦ συγκροτήματος καί ἔκαψαν ὅλα τά ἐκκλησιαστικά βιβλία, ἄμφια, ἱερές εἰκόνες, ἔπιπλα καί σκεύη. Τότε κάηκε καί τό δρύϊνο φέρετρο πού εἶχε σκαλίσει ὁ ἴδιος ὁ ὅσ. Σεραφείμ καί στό ὁποῖο ἀναπαύθηκαν τά Λείψανά του γιά 70 χρόνια (1833 – 1903). Στή συνέχεια ἀνατίναξαν τίς δύο καλύβες τοῦ Ὁσίου, τήν «κοντινή» καί «μακρυνή ἔρημο» καί ἔχωσαν μέ μπολντόζα τήν «θεολογική πηγή» του. Τά κτήρια τῆς μονῆς χρησιμοποιήθηκαν σταδιακά γιά διάφορους σκοπούς (στρατόπεδο συγκεντρώσεως, ἵδρυμα γιά παιδιά κρατουμένων, κ.ἄ.) καί τελικά στέγασαν ἕνα πυρηνικό ἐργοστάσιο, μέ ἀποτέλεσμα νά μήν εἶναι σήμερα (2009) δυνατή ἡ ἐγκατάσταση ἤ παραμονή ἀνθρώπων καί νά εἶναι ἀπαγορευμένη ζώνη. Οἱ πιστοί μποροῦν μόνον ἀπό μακρυά νά δοῦν τό ψηλό του καμπαναριό, πού δέν καταστράφηκε ἀπό τούς ἀθεϊστές.
Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι τό 1930 ὁ ὅσ. Σεραφείμ μέ ἐμφάνισή του ἀποκατέστησε μέ τρόπο θαυμαστό τήν θαυματουργή πηγή του. «Ἡ ἱστορία τῆς πηγῆς - λέει ἡ Μοναχή Μαρία τοῦ Ντιβίγιεβο – εἶναι σχετικά πρόσφατη. Τό 1930 κάποιος στρατιώτης εἶδε ἕνα γέροντα μοναχό. Τόν ρώτησε, λοιπόν, πῶς βρέθηκε ἐκεῖ, σέ μία ζώνη ἀπαγορευμένη. Ὁ γέροντας αὐτός δέν ἦταν ἄλλος ἀπό τόν ἅγ. Σεραφείμ. Χτύπησε στό ἔδαφος μέ τό μπαστούνι του καί ἀμέσως ἔτρεξε ἁγίασμα, πού μέχρι σήμερα τρέχει. Ὁ στρατιώτης τά ‘χασε. Ἡ ἔκπληξή του μεγάλωσε ὅταν εἶδε πώς ὁ γέροντας αὐτός ἐξαφανίσθηκε, χάθηκε ἀπό τά μάτια του. Ἡ πηγή αὐτή εἶναι θαυματουργική. Πάρα πολλά θαύματα ἔχουν γίνει ἐδῶ, πολλοί ἄρρωστοι ἔχουν θεραπευθεῖ» (Κέντρου Νεότητος Θηβῶν, «Ρωσία – Φινλανδία», 2004, σελ. 274).
Στό σημεῖο τῆς πηγῆς ἔχει δημιουργηθεῖ μία μικρή λίμνη, ὅπου οἱ πιστοί «βαπτίζονται» καί κατά τήν πίστη τους λαμβάνουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, διά πρεσβειῶν τοῦ ὁσ. Σεραφείμ.
Κάποιες ἀποσπασματικές πληροφορίες ἔχουν διασωθεῖ σχετικά μέ Νεομάρτυρες Μοναχούς τοῦ Σάρωφ.
Ὁ Ἡγούμενος Ρουφῖνος. Τό Σάρωφ κλείσθηκε ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἡγουμένου Ρουφίνου. Ἡ μονή κλείσθηκε γιά πολλούς λόγους καί κυρίως λόγῳ τῶν στενῶν σχέσεων τῶν μοναχῶν μέ τήν Ρωσική Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν, μέ τούς Ἀρχιερεῖς – δηλαδή – Κληρικούς καί λαϊκούς πού δέν ἀναγνώρισαν τήν Σοβιετική ἐξουσία. Ὁ Ἡγούμενος Ρουφῖνος φυλακίστηκε στή φυλακή τοῦ Ἀρζαμᾶς, ὅπου - σύμφωνα μέ πληροφορίες συγκρατουμένων του – βασανίστηκε ἄγρια μέχρι θανάτου (Πρωθιερέως Μιχαήλ Polsky, «Οἱ Νεομάρτυρες τῆς Ρωσίας», 1957, σελ. 228).
Ὁ Προηγούμενος Ἱερόθεος. Ἐπί τῶν ἡμερῶν του ἔγινε ἡ ἀνακομιδή τῶν Λειψάνων τοῦ ὁσ. Σεραφείμ καί ἡ διακήρυξη τῆς ἁγιότητος του (τό 1903). Ζοῦσε ἀσκητικά στή μονή μέχρι τήν σύλληψή του καί τόν ἐγκλεισμό του στή φυλακή Τεμνίκωφ (πρώην Μονή Σαναξάρ), ὅπου ἀπεβίωσε μαρτυρικά μετά ἀπό βασανιστήρια καί πολλές κακουχίες.
Ὁ Μοναχός Βασίλειος. Ἀσκητής – Διακονητής στή «θεολογική πηγή» τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, κατέλειπε μνήμη ἁγίου μοναχοῦ. Γνήσιος συνεχιστής καί ἐκφραστής τοῦ πνεύματος τοῦ Ὁσίου, μαρτύρησε στήν ὑπακοή καί διακονία του. Ἐκτελέστηκε στήν πηγή.
Ὁ Μοναχός Ἰσαάκ. Σημειοφόρος Γέροντας, μαθητής καί διάδοχος τοῦ Στάρετς Ἀνατολίου, ἦταν γνωστός σέ ὅλη τήν Ρωσία γιά τό προορατικό του χάρισμα. Αὐτός μετέφερε στούς μοναχούς τοῦ Σάρωφ τό θέλημα τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, σχετικά μέ τήν τύχη τῶν τιμίων του Λειψάνων. Μετά τήν καταστροφή τῆς μονῆς δέν εἶναι γνωστή ἡ τύχη του, ἀλλά μᾶλλον ἐξορίστηκε, ὅπως καί οἱ ἄλλοι μοναχοί.
Παρά τήν καταστροφή τοῦ Σάρωφ ἡ πνευματική παρουσία τοῦ ὁσ. Σεραφείμ ἦταν συνεχής, ὅπως ἀναφέρει στά ἀπομνημονευματά της ἡ Μοναχή Βερόνικα, κρατούμενη στό νοσοκομεῖο ἑνός στρατοπέδου συγκεντρώσεως τῆς περιοχῆς. «Γύρω ἀπό τά παραπήγματα – γράφει - ὑψώνονταν ἕνας πράσινος τοῖχος, τόν δάσος τῶν αἰωνόβιων πεύκων… Ὁ Ἅγιος ἐμφανίστηκε προσωπικά σ’ ἕνα δρόμο τοῦ Σάρωφ, σέ ἕναν ἄρρωστο κρατούμενο μοναχό, ὅταν αὐτός εἶχε καταρρεύσει κάτω ἀπό τό βάρος πού μετέφερε καί δέν μποροῦσε νά συνεχίσει. Σχεδόν ὅλοι οἱ πιστοί καρτούμενοι εἶχαν ἐμπειρία τῆς βοηθείας τοῦ Ὁσίου στή ζωή τους. Εἶχαν αἰσθανθεῖ τήν προστασία καί τήν ὑπεράσπιση τοῦ Ὁσίου, στό μέσο τῶν πλέον δύσκολων στιγμῶν.
Ἀρχικά στό χῶρο τοῦ μοναστηρίου δημιουργήθηκε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Μετά τήν μεταφορά τοῦ στρατοπέδου ἐγκαταστάθηκε ἐκεῖ ἵδρυμα γιά τά παιδιά τῶν κρατουμένων. Εἶναι βεβαιωμένο, ὅτι συχνά τά παιδιά ἔβλεπαν ἕνα γέροντα μέ ἄσπρη κάπα καί μαῦρο ἐπανωκαλύμαυχο» (“St. Vladimir’s Russian National Calendar”, 1973, σελ. 119).
Σήμερα ἡ Μονή Σαρώφ παραμένει ἀκατοίκητη, ἀφοῦ τήν τελευταῖα περίοδο τῆς Σοβιετικῆς ἐξουσίας εἶχε μετατραπεῖ σέ πυρηνικό ἐργοστάσιο καί συνεχίζει νά εἶναι ἀπαγορευμένη ζώνη.
Ἡ καταστροφή τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο (Σεπτέμβριος 1927).
Ὁ ὅσ. Σεραφείμ εἶχε προφητεύσει σχετικά μέ τήν καταστροφή τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο, ὅτι «οἱ ὀρφανές» του (οἱ μοναχές), «θά φύγουν ἀπό τήν πόρτα τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου καί θά σκορπιστοῦν σάν τά ρεβύθια»! Ἡ προφητεία ἐκπληρώθηκε μέ ἐκπληκτική ἀκρίβεια, ὅταν ἡ μονή ἔκλεισε τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1927, κατά τήν ἑορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου!
Ἀκολουθεῖ τό δραματικό τέλος τῆς μονῆς, ὅπως τό περιέγραψε ἡ Ἡγουμένη Ἀλεξάνδρα στόν Δόκτορα A. P. Timothievich:
«Γιά μερικούς μῆνες πρίν τό κλείσιμο, ὑπῆρχαν σημεῖα στή μονή. Μερικές φορές οἱ καμπάνες κτυποῦσαν μόνες τους. Μερικές φορές τό Καθολικό φωτιζόταν ἐσωτερικά τήν νύκτα, ὥστε ὅλοι νόμιζαν ὅτι πρόκειται γιά πυρκαγιά, ἀλλά σύντομα ὅλαν γίνονταν ἥσυχα καί σκοτεινά. Αὐτό ἔγινε ἀρκετές φορές. Ἀλλά, ὅταν ἡ εὐλογημένη διά Χριστόν Σαλή Μαρία ἄρχισε νά θρηνεῖ καί νά προφητεύει καθαρά τήν καταστροφή πού πλησίαζε, τότε οἱ μεγάλης ἡλικίας μοναχές ἀποφάσισαν νά κρύψουν ὅλα τά ἅγια ἀντικείμενα τοῦ Ὁσίου, δίδοντας αὐτά σέ ἔμπιστους ἀνθρώπους». (Σημ. δική μας: Ἕνα ἀπό τά ἀντικείμενα πού σώθηκαν ἦταν καί μία ἀπό τίς πρῶτες εἰκόνες τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, ἡ ὁποῖα σήμερα φυλάσσεται στή Μονή τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς Νέο Ντιβίγιεβο, στήν περιοχή τῆς Νέας Ὑόρκης, καθώς καί ἕνα δερμάτινο κομποσχοῖνι τό ὁποῖο διασώθηκε στήν οἰκογένεια τοῦ Πρίγκιπα Γιουσούπωφ στό Παρίσι).
Ἡ Ἡγουμένη Ἀλεξάνδρα δήλωσε ἐπίσης, ὅτι διασώθηκε καί ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας, χωρίς νά ἀναφέρει πού. (“Guests at St. Seraphim’s”, 1953).
Ἡ Γερόντισσα Σεργία, Ἡγουμένη τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο στή νέα περίοδο τῆς ζωῆς της, διηγήθηκε τό 1995: «Ἦταν ἡ γιορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου. Ἡ Γερόντισσα Μαργαρίτα πῆγε νά χτυπήσει τίς καμπάνες γιά τόν Ἑσπερινό, ἀλλά βρῆκε τόν ναό κλειδωμένο. Ἕνας ἀστυνομικός ἦταν ἐκεῖ καί τῆς εἶπε αὐστηρά ὅτι ἀπαγορεύεται νά χτυπήσει τίς καμπάνες. Οἱ μοναχές παρακαλοῦσαν νά τίς ἀφήσουν νά τίς χτυπήσουν γιά τελευταία φορά, ἀλλά μάταια. Τη νύχτα ἔγινε ἡ τελευταία Λειτουργία μέσα σέ ἰδιαίτερα φορτισμένη καί συγκινητική ἀτμόσφαιρα. Τήν ἄλλη μέρα ἄρχισαν οἱ συλλήψεις. Πρότειναν στίς μοναχές νά βγάλουν τά ράσα, ἀλλά αὐτές ἀρνήθηκαν. Ἄλλες ἔμειναν ἐδῶ κοντά, ἄλλες μακρύτερα καί ἄλλες στήν ἐξορία. Ὅλες ὅμως ζοῦσαν σάν μοναχές, τηρῶντας τόν μοναχικό τους κανόνα» (Κέντρου Νεότητος Θηβῶν, «Ρωσία – Φινλανδία», 2004, σελ. 206).
Μετά τήν κατάρρευση τοῦ Σοβιετικοῦ καθεστώτος (1989), ἡ Μονή Ντιβίγιεβο ἐπιστράφηκε ἀπό τό κράτος στό Πατριαρχεῖο Μόσχας, ἀναστυλώθηκε καί σήμερα λειτουργεῖ σάν κοινόβιο πλέον τῶν 200 μοναζουσῶν, οἱ ὁποῖες διακονοῦν τούς χιλιάδες προσκυνητές τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ ὁσ. Σεραφείμ.
Ἡ μονή τῆς μετανοίας τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, τό ἀνά τόν κόσμο γνωστό Σάρωφ, καθώς ἐπίσης καί ἡ γυναικεία Μονή Ντιβίγιεβο πού ἱδρύθηκε ἀπ’ αὐτόν, ἐπιβίωσαν κατά τήν πρώτη δεκαετία τῆς Μπολσεβικικῆς Ἐπαναστάσεως (1917 – 1927) καί τελικά κλείστηκαν ἀπό τούς ἀθεϊστές τό 1927. Οἱ μοναχοί καί οἱ μοναχές τῶν δύο ἱστορικῶν μονῶν ἀντέδρασαν σθεναρά τό 1922, κατά τῆς προσπάθειας δημιουργίας τῆς πρώτης Σοβιετικῆς «Ἐκκλησίας», τῆς λεγόμενης «Ζωντανῆς Ἐκκλησίας».
Ἡ καταστροφή τῆς Μονῆς Σάρωφ (Φεβρουάριος 1927).
Ὅπως γράφει ὁ Ἡγούμενος Μεθόδιος, στό ἔργο του περί τοῦ Ἱερομονάχου τοῦ Σάρωφ Γεωργίου, «κατά τήν περίοδο τῆς καταστροφῆς τοῦ Σάρωφ, οἱ μοναχοί σκέφθηκαν νά φυγαδεύσουν τά τίμια Λείψανα καί γιά τοῦτο κλειδώθηκαν στό Ναό τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου διακηρύσσοντας, ὅτι προτιμοῦν τόν θάνατο ἀπό τήν παράδοση τῶν Λειψάνων. Ἐπί τρεῖς ἡμέρες οἱ μοναχοί ἔμειναν κλειδωμένοι στό ναό, νηστεύοντες καί προσευχόμενοι. Ζοῦσε τότε στό Σαρώφ ἕνας ἀσκητής, ὁ π. Ἰσαάκ, μαθητής καί διάδοχος τοῦ Στάρετς Ἀνατολίου (+ 1922). Ὁ Γέρων Ἰσαάκ μετά ἀπό τριήμερη προσευχή καί νηστεία, πῆρε ἀπό τόν ὅσ. Σεραφείμ τήν ἀκόλουθη ἐντολή: «Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι τά Λείψανά μου νά φύγουν ἀπό ἐδῶ καί τό νομαστήρι νά καταστραφεῖ. Μή γίνεσθε ἐμπόδιο». Μετά τό ὅραμα τοῦ Γέροντος οἱ μοναχοί ἄνοιξαν τήν ἐκκλησία καί παραδόθηκαν. Τά Λείψανα τοποθετήθηκαν σ’ ἕνα ξύλινο κιβώτιο καί φυγαδεύθηκαν (βλ. σχετικά ἐπώνυμο ἄρθρο μας) καί οἱ μοναχοί ἐξορίστηκαν. Ὅλα αὐτά ἔγιναν τό ἀπόγευμα τῆς 9ης Φεβρουαρίου 1917» (“Messager of the Rus”, φ. Μαϊου - Ἰουνίου 1934, σελ. 20).
Ὅταν οἱ Μπολσεβίκοι ἔκλεισαν τήν Μονή Σάρωφ, ἄναψαν μία μεγάλη φωτιά στή αὐλή τοῦ συγκροτήματος καί ἔκαψαν ὅλα τά ἐκκλησιαστικά βιβλία, ἄμφια, ἱερές εἰκόνες, ἔπιπλα καί σκεύη. Τότε κάηκε καί τό δρύϊνο φέρετρο πού εἶχε σκαλίσει ὁ ἴδιος ὁ ὅσ. Σεραφείμ καί στό ὁποῖο ἀναπαύθηκαν τά Λείψανά του γιά 70 χρόνια (1833 – 1903). Στή συνέχεια ἀνατίναξαν τίς δύο καλύβες τοῦ Ὁσίου, τήν «κοντινή» καί «μακρυνή ἔρημο» καί ἔχωσαν μέ μπολντόζα τήν «θεολογική πηγή» του. Τά κτήρια τῆς μονῆς χρησιμοποιήθηκαν σταδιακά γιά διάφορους σκοπούς (στρατόπεδο συγκεντρώσεως, ἵδρυμα γιά παιδιά κρατουμένων, κ.ἄ.) καί τελικά στέγασαν ἕνα πυρηνικό ἐργοστάσιο, μέ ἀποτέλεσμα νά μήν εἶναι σήμερα (2009) δυνατή ἡ ἐγκατάσταση ἤ παραμονή ἀνθρώπων καί νά εἶναι ἀπαγορευμένη ζώνη. Οἱ πιστοί μποροῦν μόνον ἀπό μακρυά νά δοῦν τό ψηλό του καμπαναριό, πού δέν καταστράφηκε ἀπό τούς ἀθεϊστές.
Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι τό 1930 ὁ ὅσ. Σεραφείμ μέ ἐμφάνισή του ἀποκατέστησε μέ τρόπο θαυμαστό τήν θαυματουργή πηγή του. «Ἡ ἱστορία τῆς πηγῆς - λέει ἡ Μοναχή Μαρία τοῦ Ντιβίγιεβο – εἶναι σχετικά πρόσφατη. Τό 1930 κάποιος στρατιώτης εἶδε ἕνα γέροντα μοναχό. Τόν ρώτησε, λοιπόν, πῶς βρέθηκε ἐκεῖ, σέ μία ζώνη ἀπαγορευμένη. Ὁ γέροντας αὐτός δέν ἦταν ἄλλος ἀπό τόν ἅγ. Σεραφείμ. Χτύπησε στό ἔδαφος μέ τό μπαστούνι του καί ἀμέσως ἔτρεξε ἁγίασμα, πού μέχρι σήμερα τρέχει. Ὁ στρατιώτης τά ‘χασε. Ἡ ἔκπληξή του μεγάλωσε ὅταν εἶδε πώς ὁ γέροντας αὐτός ἐξαφανίσθηκε, χάθηκε ἀπό τά μάτια του. Ἡ πηγή αὐτή εἶναι θαυματουργική. Πάρα πολλά θαύματα ἔχουν γίνει ἐδῶ, πολλοί ἄρρωστοι ἔχουν θεραπευθεῖ» (Κέντρου Νεότητος Θηβῶν, «Ρωσία – Φινλανδία», 2004, σελ. 274).
Στό σημεῖο τῆς πηγῆς ἔχει δημιουργηθεῖ μία μικρή λίμνη, ὅπου οἱ πιστοί «βαπτίζονται» καί κατά τήν πίστη τους λαμβάνουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, διά πρεσβειῶν τοῦ ὁσ. Σεραφείμ.
Κάποιες ἀποσπασματικές πληροφορίες ἔχουν διασωθεῖ σχετικά μέ Νεομάρτυρες Μοναχούς τοῦ Σάρωφ.
Ὁ Ἡγούμενος Ρουφῖνος. Τό Σάρωφ κλείσθηκε ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἡγουμένου Ρουφίνου. Ἡ μονή κλείσθηκε γιά πολλούς λόγους καί κυρίως λόγῳ τῶν στενῶν σχέσεων τῶν μοναχῶν μέ τήν Ρωσική Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν, μέ τούς Ἀρχιερεῖς – δηλαδή – Κληρικούς καί λαϊκούς πού δέν ἀναγνώρισαν τήν Σοβιετική ἐξουσία. Ὁ Ἡγούμενος Ρουφῖνος φυλακίστηκε στή φυλακή τοῦ Ἀρζαμᾶς, ὅπου - σύμφωνα μέ πληροφορίες συγκρατουμένων του – βασανίστηκε ἄγρια μέχρι θανάτου (Πρωθιερέως Μιχαήλ Polsky, «Οἱ Νεομάρτυρες τῆς Ρωσίας», 1957, σελ. 228).
Ὁ Προηγούμενος Ἱερόθεος. Ἐπί τῶν ἡμερῶν του ἔγινε ἡ ἀνακομιδή τῶν Λειψάνων τοῦ ὁσ. Σεραφείμ καί ἡ διακήρυξη τῆς ἁγιότητος του (τό 1903). Ζοῦσε ἀσκητικά στή μονή μέχρι τήν σύλληψή του καί τόν ἐγκλεισμό του στή φυλακή Τεμνίκωφ (πρώην Μονή Σαναξάρ), ὅπου ἀπεβίωσε μαρτυρικά μετά ἀπό βασανιστήρια καί πολλές κακουχίες.
Ὁ Μοναχός Βασίλειος. Ἀσκητής – Διακονητής στή «θεολογική πηγή» τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, κατέλειπε μνήμη ἁγίου μοναχοῦ. Γνήσιος συνεχιστής καί ἐκφραστής τοῦ πνεύματος τοῦ Ὁσίου, μαρτύρησε στήν ὑπακοή καί διακονία του. Ἐκτελέστηκε στήν πηγή.
Ὁ Μοναχός Ἰσαάκ. Σημειοφόρος Γέροντας, μαθητής καί διάδοχος τοῦ Στάρετς Ἀνατολίου, ἦταν γνωστός σέ ὅλη τήν Ρωσία γιά τό προορατικό του χάρισμα. Αὐτός μετέφερε στούς μοναχούς τοῦ Σάρωφ τό θέλημα τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, σχετικά μέ τήν τύχη τῶν τιμίων του Λειψάνων. Μετά τήν καταστροφή τῆς μονῆς δέν εἶναι γνωστή ἡ τύχη του, ἀλλά μᾶλλον ἐξορίστηκε, ὅπως καί οἱ ἄλλοι μοναχοί.
Παρά τήν καταστροφή τοῦ Σάρωφ ἡ πνευματική παρουσία τοῦ ὁσ. Σεραφείμ ἦταν συνεχής, ὅπως ἀναφέρει στά ἀπομνημονευματά της ἡ Μοναχή Βερόνικα, κρατούμενη στό νοσοκομεῖο ἑνός στρατοπέδου συγκεντρώσεως τῆς περιοχῆς. «Γύρω ἀπό τά παραπήγματα – γράφει - ὑψώνονταν ἕνας πράσινος τοῖχος, τόν δάσος τῶν αἰωνόβιων πεύκων… Ὁ Ἅγιος ἐμφανίστηκε προσωπικά σ’ ἕνα δρόμο τοῦ Σάρωφ, σέ ἕναν ἄρρωστο κρατούμενο μοναχό, ὅταν αὐτός εἶχε καταρρεύσει κάτω ἀπό τό βάρος πού μετέφερε καί δέν μποροῦσε νά συνεχίσει. Σχεδόν ὅλοι οἱ πιστοί καρτούμενοι εἶχαν ἐμπειρία τῆς βοηθείας τοῦ Ὁσίου στή ζωή τους. Εἶχαν αἰσθανθεῖ τήν προστασία καί τήν ὑπεράσπιση τοῦ Ὁσίου, στό μέσο τῶν πλέον δύσκολων στιγμῶν.
Ἀρχικά στό χῶρο τοῦ μοναστηρίου δημιουργήθηκε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Μετά τήν μεταφορά τοῦ στρατοπέδου ἐγκαταστάθηκε ἐκεῖ ἵδρυμα γιά τά παιδιά τῶν κρατουμένων. Εἶναι βεβαιωμένο, ὅτι συχνά τά παιδιά ἔβλεπαν ἕνα γέροντα μέ ἄσπρη κάπα καί μαῦρο ἐπανωκαλύμαυχο» (“St. Vladimir’s Russian National Calendar”, 1973, σελ. 119).
Σήμερα ἡ Μονή Σαρώφ παραμένει ἀκατοίκητη, ἀφοῦ τήν τελευταῖα περίοδο τῆς Σοβιετικῆς ἐξουσίας εἶχε μετατραπεῖ σέ πυρηνικό ἐργοστάσιο καί συνεχίζει νά εἶναι ἀπαγορευμένη ζώνη.
Ἡ καταστροφή τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο (Σεπτέμβριος 1927).
Ὁ ὅσ. Σεραφείμ εἶχε προφητεύσει σχετικά μέ τήν καταστροφή τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο, ὅτι «οἱ ὀρφανές» του (οἱ μοναχές), «θά φύγουν ἀπό τήν πόρτα τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου καί θά σκορπιστοῦν σάν τά ρεβύθια»! Ἡ προφητεία ἐκπληρώθηκε μέ ἐκπληκτική ἀκρίβεια, ὅταν ἡ μονή ἔκλεισε τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1927, κατά τήν ἑορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου!
Ἀκολουθεῖ τό δραματικό τέλος τῆς μονῆς, ὅπως τό περιέγραψε ἡ Ἡγουμένη Ἀλεξάνδρα στόν Δόκτορα A. P. Timothievich:
«Γιά μερικούς μῆνες πρίν τό κλείσιμο, ὑπῆρχαν σημεῖα στή μονή. Μερικές φορές οἱ καμπάνες κτυποῦσαν μόνες τους. Μερικές φορές τό Καθολικό φωτιζόταν ἐσωτερικά τήν νύκτα, ὥστε ὅλοι νόμιζαν ὅτι πρόκειται γιά πυρκαγιά, ἀλλά σύντομα ὅλαν γίνονταν ἥσυχα καί σκοτεινά. Αὐτό ἔγινε ἀρκετές φορές. Ἀλλά, ὅταν ἡ εὐλογημένη διά Χριστόν Σαλή Μαρία ἄρχισε νά θρηνεῖ καί νά προφητεύει καθαρά τήν καταστροφή πού πλησίαζε, τότε οἱ μεγάλης ἡλικίας μοναχές ἀποφάσισαν νά κρύψουν ὅλα τά ἅγια ἀντικείμενα τοῦ Ὁσίου, δίδοντας αὐτά σέ ἔμπιστους ἀνθρώπους». (Σημ. δική μας: Ἕνα ἀπό τά ἀντικείμενα πού σώθηκαν ἦταν καί μία ἀπό τίς πρῶτες εἰκόνες τοῦ ὁσ. Σεραφείμ, ἡ ὁποῖα σήμερα φυλάσσεται στή Μονή τῆς Ρωσικῆς Διασπορᾶς Νέο Ντιβίγιεβο, στήν περιοχή τῆς Νέας Ὑόρκης, καθώς καί ἕνα δερμάτινο κομποσχοῖνι τό ὁποῖο διασώθηκε στήν οἰκογένεια τοῦ Πρίγκιπα Γιουσούπωφ στό Παρίσι).
Ἡ Ἡγουμένη Ἀλεξάνδρα δήλωσε ἐπίσης, ὅτι διασώθηκε καί ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας, χωρίς νά ἀναφέρει πού. (“Guests at St. Seraphim’s”, 1953).
Ἡ Γερόντισσα Σεργία, Ἡγουμένη τῆς Μονῆς Ντιβίγιεβο στή νέα περίοδο τῆς ζωῆς της, διηγήθηκε τό 1995: «Ἦταν ἡ γιορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου. Ἡ Γερόντισσα Μαργαρίτα πῆγε νά χτυπήσει τίς καμπάνες γιά τόν Ἑσπερινό, ἀλλά βρῆκε τόν ναό κλειδωμένο. Ἕνας ἀστυνομικός ἦταν ἐκεῖ καί τῆς εἶπε αὐστηρά ὅτι ἀπαγορεύεται νά χτυπήσει τίς καμπάνες. Οἱ μοναχές παρακαλοῦσαν νά τίς ἀφήσουν νά τίς χτυπήσουν γιά τελευταία φορά, ἀλλά μάταια. Τη νύχτα ἔγινε ἡ τελευταία Λειτουργία μέσα σέ ἰδιαίτερα φορτισμένη καί συγκινητική ἀτμόσφαιρα. Τήν ἄλλη μέρα ἄρχισαν οἱ συλλήψεις. Πρότειναν στίς μοναχές νά βγάλουν τά ράσα, ἀλλά αὐτές ἀρνήθηκαν. Ἄλλες ἔμειναν ἐδῶ κοντά, ἄλλες μακρύτερα καί ἄλλες στήν ἐξορία. Ὅλες ὅμως ζοῦσαν σάν μοναχές, τηρῶντας τόν μοναχικό τους κανόνα» (Κέντρου Νεότητος Θηβῶν, «Ρωσία – Φινλανδία», 2004, σελ. 206).
Μετά τήν κατάρρευση τοῦ Σοβιετικοῦ καθεστώτος (1989), ἡ Μονή Ντιβίγιεβο ἐπιστράφηκε ἀπό τό κράτος στό Πατριαρχεῖο Μόσχας, ἀναστυλώθηκε καί σήμερα λειτουργεῖ σάν κοινόβιο πλέον τῶν 200 μοναζουσῶν, οἱ ὁποῖες διακονοῦν τούς χιλιάδες προσκυνητές τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ ὁσ. Σεραφείμ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου