ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΖΑΝ

Ποίημα Ἀντωνίου Μάρκου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ὁ παρών Παρακλητικός Κανών πρός τήν Παναγίαν τοῦ Καζάν, ἐποιήθη τῆ παρακλήσει τοῦ ἀγαπητοῦ μοι Θεολόγου κ. Βασιλείου Λαδοπούλου (ἐπιστημονικοῦ συνεργάτου τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν), ὁ ὁποῖος εὐλαβεῖται ἰδιαιτέρως τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον καί ὡς ἐξαιρετικῶς φιλακόλουθος κέκτηται πολύτιμον συλλογήν ἐκ 6. 500 Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν!

Πλήν ὅμως ἡ πρός τήν Παναγίαν τοῦ Καζάν εὐλάβεια τοῦ γράφοντος εἶναι μεγάλη, καθ’ ὅσον ἔχομεν τήν ἰδιαιτέραν εὐλογίαν τῆς ἀποθησαυρίσεως εἰς τό ἡμέτερον οἰκογενειακόν Παρεκκλήσιον (ἐν Μάνδρᾳ Ἀττικῆς), πρός τιμήν τῆς Ὁσίας Ξένης τῆς διά Χριστόν Σαλῆς, Ρωσικοῦ ἀντιγράφου τῆς θαυματουργοῦ Εἰκόνος. Πρόκειται περί ἔργου τοῦ 18ου αἰ. (ἔτος 1732), καλῆς τέχνης, προερχόμενον ἐκ τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν (ὑπάρχουν ἐνδείξεις, ὅτι προέρχεται ἐκ τοῦ Ἐρημητηρίου τῆς Ὁσιομάρτυρος Ἑλένης τοῦ Τσίν Καυκάσου, + 1975).

Ἡ Παναγία τοῦ Καζάν εἶναι ἡ περισσότερον δημοφιλής Θεομητορική εἰκόνα μεταξύ τοῦ Ὀρθοδόξου Ρωσικοῦ λαοῦ, ἐφέστια εἰκόνα τῆς παραδοσιακῆς Ρωσικῆς οἰκογενείας, μέ τήν ὁποίαν συνήθως εὐλογοῦνται οἱ ἀρραβῶνες. Εἰκονίζει τό σεπτόν πρόσωπον τῆς Θεοτόκου νά στρέφεται τρυφερά πρός τόν Υἱόν Της, ὁ Ὁποῖος βρίσκεται εἰς ὀρθίαν θέσιν καί εὐλογεῖ. (Εἰς  τήν  δημοσιευομένην  φωτογραφίαν  τό  θαυματουργόν  αντίγραφον  τῆς  Παναγίας  τοῦ  Καζάν  τῆς  Ἁγίας  Πετρουπόλεως, κλασσικῆς  τεχνοτροποίας).

Ἡ Παναγία τοῦ Καζάν ἐνεφανίσθη εἰς τήν Ρωσικήν ἐθνικήν καί ἐκκλησιαστικήν Ἱστορίαν τόν 16ον αἰ., ὀλίγον μετά τήν κατάληψιν τοῦ μέχρις τότε Ταταρικοῦ Καζάν, ὑπό τοῦ Τσάρου Ἰβάν Δ’ τοῦ Τρομεροῦ (1547 – 1584). Ὅπως συνέβαινε εἰς παρομοίας περιπτώσεις, τήν ἀπαλλαγήν ἀπό τήν κυριαρχίαν τῶν Μωαμεθανῶν Τατάρων ἠκολούθησε σημαντική ἱεραποστολική ἐργασία, ἀπό τόν πρῶτον Ἐπίσκοπον τῆς πόλεως ἅγ. Γουρίαν

Ὁ ἅγ. Γουρίας ἦτο γόνος ἀριστοκρατικῆς οἰκογενείας τοῦ Ραντονέζ καί ὑπηρέτησε πλησίον τοῦ Πρίγκιπος Ἰβάν Πενκώφ. Κατά τήν διάρκειαν κάποιας διαμάχης τοῦ Πρίγκιπος μετά τῆς συζύγου του, ὁ νέος ἐσυκοφαντήθη καί ἐφυλακίσθη, ἀλλά εἰς τήν φυλακήν ἔδειξε τήν ποιότητα τοῦ χαρακτήρος του, ἀφοῦ ἀφιέρωσε τόν χρόνο του εἰς τήν συγγραφήν παιδικῶν βιβλίων! Ἐμόνασε εἰς τήν Μονήν τοῦ ἁγ. Ἰωσήφ τοῦ Βολοκολάμσκ, τῆς ὁποίας ἀνεδείχθη Ἡγούμενος, τό ἔτος 1543. Ἡγουμένευσε 9 ἔτη καί κατόπιν ἐφησύχασε ἐρημιτικῶς, μέχρις τοῦ διορισμοῦ του εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Ἁγίας Τριάδος Σελιζχάρωφ, τῆς Ἐπισκοπῆς Τβέρ.

Τό ἔτος 1552, ὅταν κατελήφθη ὑπό τῶν Ρώσων τό Ταταροκρατούμενο Καζάν, ὁ Τσάρος Ἰβάν ἵδρυσεν ἐκεῖ τήν ὁμώνυμον Ἀρχιεπισκοπήν. Τό ἔτος 1555 ὁ Ἅγιος ἐξελέγη "διά κλήρου" πρῶτος Ἐπίσκοπός της. Εἰς τά 8 ἔτη τῆς ἀρχιερατείας του, μέ τήν βοήθειαν τοῦ ἁγ. Βαρσανουφίου Ἐπισκόπου Τβέρ (+ 1576, 11η Ἀπριλίου), τότε Ἀρχιμανδρίτου, ἀνέπτυξε σημαντικήν ἱεραποστολικήν δραστηριότητα. Ἵδρυσε 4 Μονάς καί ἔκτισε τόν Καθεδρικόν Ναόν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καί πλέον τῶν 10 ἐνοριακῶν Ναῶν.

Τό ἔτος 1561 ἠσθένησε καί ἐδέχθη τό Μέγα καί Ἀγγελικόν Σχῆμα. Ἐκοιμήθη τό ἔτος 1563 καί ἐνεταφιάσθη εἰς τήν Μονήν Μεταμορφώσεως (τήν ὁποίαν εἶχε ἱδρύσει ὁ ἅγ. Βαρσανούφιος καί εἰς τήν ὁποίαν εἶχεν ἐνταφιασθῆ καί ὁ ἴδιος).

Τό ἔτος 1595, ὁ τότε Μητροπολίτης Καζάν καί ἔπειτα Πατριάρχης Μόσχας ἅγ. Ἑρμογένης, ἀνακόμισε ἀδιάφθορα τά Λείψανα καί τῶν δύο Ἁγίων. Τό ἔτος 1630, τό εὐωδιάζον Λείψανο τοῦ ἁγ. Γουρία μετεφέρθη εἰς τόν Καθεδρικόν Ναόν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ὅπου καί σήμερον φυλάσσεται.

Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 5ην Δεκεμβρίου καί ἡ Ἀνακομιδή τοῦ Λειψάνου του τήν 4ην Ὀκτωβρίου.

Ἡ Εὕρεσις τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν ἔγινε κάτω ἀπό τάς ἀκολούθους συνθήκας: Ὅταν μία τυχαῖα πυρκαγιά κατέστρεψε τό Κρεμλίνο τῆς πόλεως, τά λαϊκά στρώματα – εἰς τά ὁποῖα ἦτο βαθέως ριζωμένος ὁ Μωαμεθανισμός – ἀπέδοσαν τό γεγονός εἰς τήν ὀργήν τοῦ «Προφήτου» Μωάμεθ. Τότε ἀκριβῶς ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οἰκονόμησε τήν εὕρεσιν τῆς περιωνύμου - ἔκτοτε – εἰκόνος τοῦ Καζάν, διά τήν στήριξιν τῆς Χριστιανικῆς Πίστεως.

Μίαν νύκτα ἀμέσως μετά τήν πυρκαγιά, ἡ Κυρία Θεοτόκος ἐνεφανίσθη εἰς τήν παιδίσκην Ματρώνα καί τήν διέταξε νά μεταφέρη εἰς τόν ἅγιον Ποιμενάρχην τῆς πόλεως μίαν ἐντολή Της: Ἔπρεπε νά σκάψουν εἰς συγκεκριμένον σημεῖον, διά νά βροῦν μία θαμμένη εἰκόνα Της. Ὅταν τό ὅραμα ἐπανελήφθη διά τρίτην φοράν, ἡ μητέρα τῆς Ματρώνας ἠναγκάσθη νά ἐνημερώση τόν ἅγ. Γουρίαν. Ὁ ἐνάρετος Ἐπίσκοπος ὑπήκουσε εἰς τήν Θεομητορικήν ἐντολήν καί ἐτέθη ἐπικεφαλής τῶν Χριστιανῶν κατοίκων, οἱ ὁποῖοι ἔσκαψαν καί βρῆκαν εἰς βάθος τριῶν ποδῶν μίαν θαυμασίαν εἰκόνα τῆς Παναγίας μέ λαμπερά χρώματα, «ὡς νά εἶχε βγῆ τήν στιγμήν ἐκείνην ἀπό τό ἐργαστήριο τοῦ ἁγιογράφου»!

Ὁ ἅγ. Γουρίας μετέφερε λιτανευτικῶς τήν εἰκόνα εἰς τόν παρακείμενον ναόν τοῦ ἁγ. Νικολάου, τοῦ ὁποίου ἐφημέριος ἦτο ὁ ἔπειτα Ἱερομάρτυς Πατριάρχης Μόσχας ἅγ. Ἑρμογένης (1606 – 1612). Τήν ἰδίαν ἡμέραν ἤρχισε ἡ μεγάλη σειρά τῶν θαυμάτων τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν, μέ πρῶτο τήν θεραπείαν τοῦ τυφλοῦ Ἰωσήφ.

Κατά τήν Περίοδον τῶν Ταραχῶν (1598 – 1613) - τήν περίοδον τῆς Ρωσικῆς Ἱστορίας ἀπό τοῦ θανάτου τοῦ Τσάρου Θεοδώρου Α’ Ἰβάνοβιτς (1598), μέχρις τῆς ἀναδείξεως τοῦ Τσάρου Μιχαήλ Ρωμανώφ (1613), κατά τήν ὁποίαν ἡ Ρωσία εὑρέθη εἰς τήν δύνην τῆς ἀναρχίας καί τῆς ξένης (Πολωνικῆς) κατοχῆς - τό γόητρον τοῦ Ρωσικοῦ Κράτους διεσώθη ὑπό τοῦ ἡρωϊκοῦ Πατριάρχου ἅγ. Ἑρμογένους, ὁ ὁποῖος ἀρνούμενος νά συνεργασθῆ μετά τῶν κατακτητῶν καί τῶν συνεργατῶν των, ἀπεβίωσε εἰς τήν φυλακήν ἀπό ἀσιτίαν, τήν 17ην Φεβρουαρίου 1612.

Τό ἴδιον ἔτος - ὡς ἀποτέλεσμα τοῦ κηρύγματός του καί τῶν ποιμαντικῶν του ἐπιστολῶν - ἦλθε ἀπό τόν Βόλγα ἕνας στρατός ἐθελοντῶν, ὑπό τήν ἡγεσίαν τοῦ λαϊκοῦ Κοσμᾶ Μίνιν ἀπό τό Νίζνι Νόβγκοροντ καί τοῦ Πρίγκιπος Δημ. Ποζάρσκυ, ἐπικεφαλῆς τοῦ ὁποίου εἶχεν τεθεῖ ἡ θαυματουργός Εἰκών τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν. Τήν 22αν Ὀκτωβρίου ἠλευθερώθη ἡ Μόσχα καί τήν 26ην τό Κρεμλῖνον. Ἡ νίκη τῶν Ρώσων κατά τῶν Πολωνῶν ἀπεδόθη εἰς τήν προστασίαν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Τό ἴδιον ἔτος, εἰς ἀνάμνησιν τοῦ γεγονότος αὐτοῦ, ὁ Τσάρος Μιχαήλ Θεοδώροβιτς (1613 – 1645), ὁ πρῶτος τῆς Δυναστείας τῶν Ρωμανώφ, ἐθέσπισε δύο ἑορτάςς πρός τιμήν τῆς Εἰκόνας τοῦ Καζάν: Τῆς 8ης Ἰουλίου (Εὕρεσις) καί τῆς 22ας Ὀκτωβρίου (ἀπελευθέρως τῆς Μόσχας ἀπό τούς Πολωνούς).

Πρός τιμήν τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν ὑπῆρχε εἰς τήν Κόκκινην Πλατείαν τῆς Μόσχας περίφημος Καθεδρικός Ναός, εἰς τόν ὁποῖο ἦτο κατατεθημένη ἡ Εἰκόνα. Κατά τόν Ἀρχιε-πίσκοπον Συρακουσσῶν καί Ἁγίας Τριάδος Ἀβέρκιον (τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς), μία παράδοσις ἔλεγεν, ὅτι ὅσο ὑπῆρχε ἡ Εἰκόνα, ἡ Ρωσία θά εἶχε εἰρήνην εἰς τήν Ἀνατολήν. Τό 1905 ἡ Εἰκόνα «ἐχάθη» μέ ἐντελῶς ἀνεξήγητον τρόπον καί ἀμέσως ξέσπασε ὁ ἀτυχής διά τήν Ρωσίαν πόλεμος μέ τήν Ἰαπωνίαν! Ἠκολούθησε ὁ Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος καί ἡ Ἐπανάστασις τοῦ 1917. Τό περίεργον εἰς τό θέμα εἶναι, ὅτι ἐνῶ εὑρέθησαν τά πολύτιμα ἀφιερώματα καί κοσμήματα τῆς Εἰκόνος, ἡ ἴδια ἡ Εἰκόνα δέν ἐπανευρέθη ποτέ, «σάν κάποιος νά τήν ἐξαφάνισε γιά συγκεκριμένο λόγο»!

Τόν Καθεδρικόν Ναόν τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν εἰς τήν Κόκκινην Πλατείαν κατηδάφισε τό 1937 ὁ Στάλιν, διά νά δημιουργηθῆ χῶρος διά δημόσια ἀποχωρητήρια! Μετά τήν πτώσιν τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστώτος (1989), ὁ Ναός ἐπανεκτίσθη εἰς τό ἴδιον σημεῖον, χάρις εἰς τά σχέδια τά ὁποῖα εἶχεν διασώσει ὁ Πέτρος Μπαρανόφσκυ (ἀρχιτέκτων ὁ ὁποῖος ἀντίθετος μέ τόν Στάλιν εἰς τό θέμα τῆς κατεδαφίσεως ναῶν). Ὁ νέος Ναός ἐγκαινιάσθηκε τόν Νοέμβριον τοῦ 1993 ὑπό τοῦ Πατριάρχου Μόσχας Ἀλεξίου Β’, παρουσίᾳ τοῦ τότε Προέδρου τῆς Ρωσικῆς Ὁμοσπονδίας Μπόρις Γιέλτσιν (Περιοδικόν “Frontier”, φ, Ἰανουαρίου – Φεβρουαρίου 1994, σελ. 5).

Ἄλλος περίφημος Ναός τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν, εἶναι ἐκεῖνος τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως, ὁ ὁποῖος κατά τήν Σοβιετικήν περίοδον εἶχεν μετατραπεῖ εἰς Μουσεῖον Ἀθεΐας! Ὁ Ναός καί ἡ πρό αὐτοῦ πλατεία ὁμοιάζουν μέ τήν Βασιλικήν τοῦ ἁγ. Πέτρου Ρώμης.

Τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν μνημονεύονται 60 περίπου θαυματουργά ἀντίγραφα. Περισσότερον γνωστά εἶναι ἐκεῖνα τοῦ Γιαροσλάβ, τοῦ Ταμπώφ, τοῦ Τομπόλσκ, τοῦ Νιζνιελόμωφ καί τοῦ Καπλουνώφ. Τό θαυματουργόν ἀντίγραφον τῆς Μόσχας φυλάσσεται κατατεθημένον εἰς τόν Πατριαρχικόν Ναόν τῶν Ἐπιφανίων (Σόλωνος Νινίκα, «Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας καί ἡ Περεστρόϊκα», σελ. 163). Τό εὑρύτατα γνωστόν θαυματουργόν ἀντίγραφον τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως μετά τήν Ἐπανάστασιν τοῦ 1917, ἔγινε κτῆμα διαφόρων καί τελικῶς κατέληξεν εἰς τό μεγάλον Θεοημητορικόν Προσκύνημα τῶν Παπικῶν εἰς τήν Φατίμα τῆς Πορτογαλίας, ὅπου καί σήμερα φυλάσσεται.

Εἰς τό Ἅγιον Ὄρος, εἰς τήν Ρωσικήν Μονήν τοῦ ἁγ. Παντελεήμονος, φυλάσσεται ἀντίγραφον μεγάλης καλλιτεχνικῆς καί κειμηλιακῆς ἀξίας.

Εἰς Ἑλλάδα, ἐξ ὅσοων γνωρίζουμε, παλαιά Ρωσική εἰκών τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν ἡ ὁποία εὐωδιάζει, φυλάσσεται εἰς τό Καθολικόν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης Κερατέας Ἀττικῆς καί ἄλλη εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Κοιμήσεως Θεοτόκου Καλιθέας Ἀττικῆς.

Ὁ παρών Παρακλητικός Κανών ἐπιγράφεται «ἐπί πόνου ψυχῆς», ἀφ’ ἑνός μέν διότι ἡ Κυρία Θεοτόκος, ἐβίωσεν ὡς ἄνθρωπος καί μητέρα τόν μέγιστον τῶν ψυχικῶν πόνων (κατά τήν πρόρρησιν τοῦ ἁγ. Συμεών τοῦ Θεοδόχου), ἐπί τῆ θέᾳ τοῦ Ἐσταυρωμένου Υἱοῦ Της καί ὡς ἐκ τούτου δύναται νά συμμερισθῆ τόν ψυχικόν πόνον ἡμῶν τῶν κοινῶν ἀνθρώπων, ἀφ’ ἑτέρου δέ ὡς Μητέρα τοῦ Κυρίου καί Βασίλισσα τῶν Οὐρανῶν δύναται νά θεραπεύση μέ τήν χάριν Ἐκείνου, κάθε ἀνθρώπινον πόνον καί ἄλγος ψυχῆς.

Βεβαίως, κατά τήν ἐκκλησιαστικήν τάξιν, πρό παντός ἄλλου Παρακλητικοῦ Κανόνος, ἐπί πόνου ψυχῆς ψάλλεται ὁ Μέγας Παρακλητικός Κανών, ἔργον τοῦ καταθλιβομένου ἐπιληπτικοῦ Αὐτοκράτορος τῆς Νικαίας Θεοδώρου Β’ Λασκάρεως.

Ἐπικαλούμενος τάς λιτάς τῆς κατά χάριν Μητρός μας Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὑπέρ φωτισμοῦ καί σωτηρίας τῆς εὐτελείας μου καί τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν Της, ταπεινῶς κλίνω γόνυ ψυχῆς καί σώματος ἐνώπιον τῆς ἱστορικῆς Εἰκόνος Της τοῦ Καζάν, τήν ὁποίαν ἡ χάρις Της οἰκονόμησε νά κατασπαζόμεθα καθημερινῶς εἰς τό ἡμέτερον οἰκογενειακόν Παρεκκλήσιον, δεόμενος ὑπέρ πάντων τῶν ὀρθοδόξως τιμώντων Αὐτήν καί Ταύτην ἐπικαλουμένων.

Καθηγητής Ἀντώνιος Μάρκου

Δεκαπενταύγουστος 2011

Εὐλογήσαντος τοῦ Ἱερέως, τόν Ψαλμόν ρμβ’- 142 («Κύριε εἰσάκουσον…»), μεθ’ ὅ τό «Θεός Κύριος…» ὡς συνήθως καί τά ἑξῆς Τροπάρια:

Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθείς ἐν τῶ Σταυρῶ.

Τῆ τοῦ Καζάν τῆς Θεοτόκου Εἰκόνι, οἱ ἐν κινδύνοις, ἀλγηδόσι καί πόνοις ὑπάρχοντες, προσπίπτωμεν ἐν πίστει πολλῆ, Δέσποινα βοήθησον ἐκβοῶντες ἐν τάχει, τόν ζυγόν τῆς θλίψεως ἀφ’ ἡμῶν ἀραμένη. Σέ γάρ μητέρα ὁμολογοῦμεν, Ἀγαθή, καί τῆ Σῆ σκέπῃ ὡς νήπια σπεύδομεν.

Δόξα τό αὐτό.

Καί νῦν. Ὅμοιον.

Τῆ Θεοτόκῳ ὡς μητρί ἐκβοῶμεν, οἱ τυραννούμενοι ἐχθροῦ δυναστείᾳ, τῆ θεϊκῆ Σου σκέπασον ἀγάπῃ ἡμᾶς. Σπεῦσον, Κόρη, ῥύσασθαι τῶν τοῦ Βελίαρ παγίδων καί τῆς καταθλίψεως καί τῆς δαιμόνων μανίας. Σοῦ γάρ ὑπάρχει ἡ Εἰκών ἡ τοῦ Καζάν, ἡμῶν προστάτις, σκέπη τε καί ἀντίληψις.

Ὁ Ν’ - 50 Ψαλμός («Ἐλέησόν με ὁ Θεός…») καί ὁ Κανών, οὗ ἡ ἀκροστιχίς, «ΕΙΚΟΝΙ ΤΗ ΤΟΥ ΚΑΖΑΝ ΠΡΟΣΠΙΠΤΩ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ».

Ὠδή α’. Ἦχος πλ. δ’. Ὁ Εἱρμός. Ὑγράν διοδεύσας.

Εἰκόνι Σου τῆ θείᾳ, τῆ τοῦ Καζάν προσπίπτωμεν, Κόρη, Θεοπόθητε Μαριάμ, καί δι’ αὐτῆς Σοί τάς ἱκεσίας, ὡς εἰς μητέρα προσφέρομεν, Δέσποινα.

Ἰδεῖν τοῦ Υἱοῦ Σου τήν φοβεράν ἡμέραν, Παρθένε, καταξίωσον Σαῖς λιταῖς καί Τοῦτον ἐν ὄμματι συμπαθείας, Σαῖς ἱκεσίαις κατάστησον βλέποντα.

Κυρία Παρθένε τό τῆς ἐμῆς ψυχῆς δεινόν ἄλγος καί τόν πόνον καί τήν φθοράν ἀπέλασον καί τήν ἁμαρτίαν, τήν ταῦτα πάντα ἐμοί προκαλέσαντα.

Ὁδόν μετανοίας καί ἐπιστροφῆς βαδίζοντα, Κόρη, εὕροιμι

θάνατος Σαῖς λιταῖς, Σοῦ δέομαι καί πρός τόν Υἱόν Σου, Σύ μέ ὁδήγησον ὡς Ὁδηγήτρια.

Ὠδή γ’. Ὁ Εἱρμός. Οὐρανίας ἀψίδος.

Ναῶ, Παρθένε, τεμένει τῶ ἐν Καζάν Σοί ὑπάρχοντα, ἐν ὅ ἡ Σῆ Εἰκών ἡ ἁγία ἀποθησαύρισται, πλήθη προσφεύγουσιν τῶν Ὀρθοδόξων, κακεῖσε τήν δέησιν προσφέρουσι Σοί τῆ Μητρί ἡμῶν.

Ἴδε, Κόρη Ἁγία, τούς τῆ Εἰκόνι Σου σπεύδοντας καί δεινοῦ ἄλγους καί λύπης ἡμᾶς ἀπάλλαξον, τούς τῆ Σῆ χάριτι γονυκλινῶς αἰτουμένοις, πρόφθασον, ἀπάλλαξον ἡμᾶς πρεσβείαις Σου.

Τῆς μορφῆς Σου τῆς θείας τῆς ἐν Καζάν τῶ ἐκτυπώματι, σπεύδομεν οἱ ἐν θλίψεσι πάντες καί ἐν βασάνοις ὑπάρχοντες, αὐτῶ γάρ δέδοκας πλουσίαν τήν Σήν χάριν, ἧν ἡμῖν ἐπόμβρισον, Ἁγία Δέσποινα.

Ἡμεῖς πάντες, Παρθένε, τῆ μεσιτείᾳ Σου σπεύδομεν, αἰτούμενοι τυχεῖν βοηθείας καί ἀντιλήψεως. Ἄρον τό βάρος ἡμῶν ἀπό ψυχῆς, Θεοτόκε, ἵνα ἀνυμνοῦμεν Σε, θείᾳ Καζάνσκαγιᾳ.

Διάσωσον, τούς Σύ προσπίπτοντας ἐκ πόθου, Καζάνσκαγια Μητροπάρθενε Κόρη, εἰκόνι Σου γάρ τῆ σεπτῆ ἐπισκιάζει ἀφθόνως ἡ Σῆ χάρις.

Ἐπίβλεψον ἐν εὐμενείᾳ, Πανύμνητε Θεοτόκε, ἐπί τήν ἐμήν χαλεπήν τοῦ σώματος κάκωσιν καί ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τό ἄλγος.

Καί μνημονεύει ὁ Ἱερεύς ἐκείνων δι’ οὕς ἡ Παράκλησις τελεῖται. Κύριε ἐλέησον (15).

Κάθισμα. Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.

Καζάν τῆ σεπτῆ Εἰκόνι νῦν προσπίπτωμεν, οἱ ἐν πόνοις ψυχῆς καί θλίψεσι ὑπάρχοντες καί δι’ αὐτῆς αἰτούμεθα τῆς Θεοτόκου τό ἄμετρον ἔλεος καί τήν ταχεῖαν Ταύτης συνδρομήν καί τήν βεβαίαν Αὐτῆς ἀντίληψιν.

Ὠδή δ’. Ὁ Εἱρμός. Εἰσακήκοα Κύριε.

Τῆς Ῥωσίας προστάτιδα, Ὀρθοδόξων πάντων τήν ἀντιλήπτορα καί τήν κόσμου χαρᾶς πρόξενον, Παναγία Σέ κηρύττομεν.

Ὅλος ἐν βορβόρῳ νῦν, τόν τῆς ἁμαρτίας, ὡς κύων εὕροιμι καί ἐκεῖσε κυλιώμενος, τοῦ ἐλέους Σου τυγχάνω ἀνεπίδεκτος.

Ὕμνον καί τήν δέησιν τήν πρός Σέ, Παρθένε, μή ὑπερείδης μου, ἀλλά σπεῦσον ὡς φιλόστοργος Ἄνασσα καί ἐλέησον τόν κάμνοντα.

Καζάν τό ἐκτυπώματι τῆς Παρθένου, πάντες τά νῦν προσπίπτωμεν οἱ ἐν θλίψεσι, αἰτούμενοι ἄλγους ψυχικοῦ τήν ἀπολύτρωσιν.

Ὠδή ε’. Ὁ Εἱρμός. Φώτισον ἡμᾶς.

Ἄνοιξον ἡμῖν Παραδείσου θύρας Κύριε, ταῖς πρεσβείαις τῆς Ἀχράντου Σου Μητρός, ὅτι Ταύτην Σύ προβάλλομεν μεσήτριαν.

Ζῆλον θερμουργόν ὑπέρ Πίστεως τῆς Σῆς ἡμῖν ἐπόμβρισον, Σῆς Μητρός ἐπικαμπτόμενος Χριστέ, μεσιτείᾳ καί πρεσβείᾳ καί δεήσεσι.

Ἆρον τό βαρύ τῆς ψυχῆς ἡμῶν τό ἄλγος Φιλάνθρωπε, τῆς Μητρός Σου ἐπικαπτόμενος Σωτήρ τῆ πρεσβείᾳ, ὅτι Αὐτῆ νῦν καταφεύγωμεν.

Νεῦσον πρός ἡμᾶς φιλανθρώπως, Ἐλεῆμον Κύριε, μεσιτείᾳ τῆς Πανάγνου καί λιταῖς, τῆ ἐν Καζάν γάρ Αὐτῆς εἰκόνι νῦν προσπίπτωμεν.

Ὠδή στ’. Ὁ Εἱρμός. Τήν δέησιν.

Παντοίων με πόνων ψυχῆς ἀπάλλαξον καί κακώσεων, τραυμάτων τε, Παρθένε, τῆ τοῦ Καζάν γάρ τῆ Εἰκόνι προσπίπτων, τήν παρά Σοῦ αἰτοῦμαι βοήθειαν καί Σέ θαυμάτων τήν πηγήν ὁμολογῶ καί κηρύττω, Πανύμνητε.

Ῥωσίας τε καί Ὀρθοδόξων ἁπάντων, τά Σά θαυμάσια κηρύσσουσι προστάτην καί τριχομένων κακίαις παντοίαις καί ὀχλουμένων Βελίαρ προσκρούσεσι καί πάντων τῶν ἐν συμφοραῖς, μόνη βοήθεια πέλεις, Θεόνυμφε.

Ὅρμησον τήν ψυχήν μου, Παρθένε, εἰς λιμένα ἀσφαλῆ σωτηρίας ταῖς Σαῖς θερμαῖς πρός Θεόν ἱκεσίαις καί τῆ πρεσβείᾳ Σου τήρησον ἄτρωτον καί ἐπί πέτραν ἀσφαλῆ τῆς πρός Υἱόν Σου πίστεως, Ἄχραντε.

Συμπνίγομαι ταῖς τοῦ βίου πάθεσι τοῖς ἀκαθάρτοις, ἅ μολύνουσι, Μήτερ, τήν ἐν ἐμοί τοῦ Κυρίου εἰκόνα, ἀλλά Σύ δέομαι, Κόρη, ἀποκάθαρον, ταῖς δάκρυσι καί στεναγμοῖς, ἅ δώρησαί μοι, Μαρία Καζάνσκαγια.

Διάσωσον, τούς Σύ προσπίπτοντας ἐκ πόθου, Καζάνσκαγια Μητροπάρθενε Κόρη, εἰκόνι Σου γάρ τῆ σεπτῆ ἐπισκιάζει ἀφθόνως ἡ Σῆ χάρις.

Ἄχραντε, ἡ διά λόγου τόν Λόγον ἀνερμηνεύτως, ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα, δυσώπησον, ὡς ἔχουσα μητρικήν παρρησίαν.

Καί ὁ Ἱερεύς μνημονεύει ὡς δεδήλωται. Κύριε ἐλέησον (12).

Κοντάκιον (Ποίημα Γεωργίου Ἀποστολάκη). Ἦχος γ’. Τήν ὡραιότητα.

Σεπτήν Εἰκόνα Σου, Ῥωσίας καύχημα τιμῶμεν, Δέσποινα, καί ἀναμέλπωμεν ὠδάς καί ὕμνους, Ἀγαθή, πρεσβείας Σου ἐξαιτοῦντες. Πᾶσι γάρ θαυμάσια ἐκτελεῖ Σόν ἐκτύπωμα, προσαγορευόμενον παρά Ῥώσων Καζάνσκαγια. Καί νῦν ὑπέρ ἡμῶν ἐκδυσώπει τόν Υἱόν Σου Πανάχραντε.

Καί εὐθύς τό Προκείμενον

Μνησθήσομαι τοῦ ὀνοματός σου ἐν πάσῃ γενεᾶ καί γενεᾶ. (Δίς).

Στίχ. Ἄκουσον, Θύγατερ, καί ἴδε καί κλῖνον τό οὗς Σου καί ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ Σου καί τοῦ οἴκου τοῦ πατρός Σου καί ἐπιθυμήσει ὁ Βασιλεύς τοῦ κάλλους Σου.

Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾶ καί γενεᾶ.

Εὐαγγέλιον ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν (α’ 39-49 καί 56). « Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀναστᾶσα Μαριάμ…».

Δόξα Πατρί...

Ταῖς τῆς Θεοτόκου πρεσβείαις, Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τά πλήθη τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.

Καί νῦν...

Καζάνσκαγιας πρεσβείαις, λιταῖς τε, Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τά πλήθη τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.

Στίχ. Ἐλεῆμον, ἐλέησόν με ὁ Θεός κατά τό μέγα ἔλεός Σου καί κατά τό πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν Σου ἐξάλειψον τό ἀνόμημά μου.

Ἦχος πλ. β’. Ὅλην ἀποθέμενοι.

Ὄλβον ἀναφαίρετον, τήν θαυμαστήν Σου Εἰκόνα, ἡ Ῥωσία ἔχουσα, θείᾳ εὐδοκίᾳ Σου, Κόρη Πάντιμε. Ἐν Καζάν αὗτη γάρ ἀπό γῆς ἐφάνη, διά Ματρώνης τῆς παιδίσκης τε, Ἑρμογένους τοῦ θεόφρονος καί ὑπό Γουρίου Ἀρχιποίμενος. Σώζει δέ ἐκ θλίψεων, τούς ἐν πίστει ταύτῃ προστρέχοντας. Ὅθεν πάντας σκέπε ἡμᾶς τούς καταφεύγοντας πρός Σέ καί αἰτουμένους, Πανύμνητε, τήν Σήν θείαν ἀντίληψιν.

Ὁ Ἱερεύς, «Σῶσον ὁ Θεός τόν λαόν Σου…».

Ὠδή ζ’. Ὁ Εἱρμός. Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας.

Πατρίδος Ἑλληνίδος μνήσθητι, Θεοτόκε, ὡς Πόλεως Κωνσταντίνου ποτέ. Ὑπέρμαχον γάρ ταύτης καί στρατηγόν ἐν πίστει Σέ ἐπιγράφεται ψάλουσσα, ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός εὐλογητός εἶ.

Ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τόν πόνον, Παναγία, ἡ τῆς Ῥωσίας προστάτης Καζάνσκαγια, Σῆ γάρ προσπίπτω, Κόρη, τῆ Σῆ ἐπιστασίᾳ καί γηθοσύνως κραυγάζω Σοι, ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός εὐλογητός εἶ.

Πῦρ τό τῆς ἁμαρτίας, Παρθένε, τόν Σόν δοῦλον καταναλίσκει, πλήν σπεῦσον ῥυσθῆναι με. Κατάσβεσον τήν φλόγαν, εὐχαῖς πρός τόν Υἱόν Σου, ἵνα εὐγνωμόνως κραυζάγω Σοι, ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός εὐλογητός εἶ.

Τίμιος ἐναντίον Κυρίου τῶν Ὁσίων ἀναδέδεικται θάνατος, Δέσποινα, Γουρία τε Ἑρμογένους, αὐτούς γάρ ἡ Εἰκών Σου ἡ τοῦ Καζάν ἐπευλόγησε ψάλλοντας, ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός εὐλογητός εἶ.

Ὠδή η’. Ὁ Εἱρμός. Τόν Βασιλέα τῶν οὐρανῶν.

Ὠραιοτάτη ἡ μορφή Σῆς Εἰκόνος, τῆς τοῦ Καζάν, εὐσυμπάθητε Κόρη, πρός ἧν τό γόνυ ψυχῆς κλίνωμεν πάντες.

Ἄνασσα Κόρη, τῆ τοῦ Καζάν Σῆ Εἰκόνι προσπεσόντες οἱ πιστοί ἀναβοῶμεν, σπεῦσον, Παρθένε, καί ἀπάλλαξον ἐν τάχει.

Ναῶ Σου θείῳ τῶ ἐν Καζάν, Θεοτόκε, χαίρουσα σπεύδει πληθύς τῶν Ὀρθοδόξων, τυχεῖν συγγνώμης, ἐλέους τε βοηθείας.

Τῆς Βασιλείας, Παρθένε, τοῦ Υἱοῦ Σου τύχοιμεν πάντες Ὀρθόδοξοι ποθοῦμεν, Σῆ μεσιτείᾳ, δεήσι τε βοηθείᾳ.

Ὠδή θ’. Ὁ Εἱρμός. Κυρίως Θεοτόκον.

Ὠραῖος κάλει πάντων ἀνθρώπων πέλει, Μῆτερ, ὁ Σός Υἱός πρός Ὅν τήν δέησιν ἔκχεε, ἵνα ῥυσθῶμεν διά Σοῦ κολάσεως τῆς γεέννης.

Νικῆσαι τοῦ Βελίαρ τάς μηχανάς, Παρθένε, Σῆ βοηθείᾳ ἐλπίζομεν πάντοτε, πρός Σόν Υἱόν ταῖς Σαῖς λιταῖς, δι’ ὧν βεβαίως οἱ πάντες σωζόμεθα.

Ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τό ἄλγος, Θεοτόκε, ὅτι συνθλίβει ἐντόνως τόν δοῦλον Σου καί δώρησαί μοι τήν χαράν, ἵνα ὑμνῶ Σε Παρθένε Καζάνσκαγια.

Ὄμματι εὐσπλαχνίας βλέψον ἡμῖν ἐν τάχει καί βοηθείας χεῖραν τοῖς δούλοις Σου ἔκτεινον, Σέ γάρ μητέρα ἡμῶν θείαν κηρύττομεν.

Σάλον τόν τῆς ψυχῆς μου καί ἄλγος καί ὀδύνην, ταῖς Σαῖς πρεσβείαις κατάστειλον δέομαι, Σῆ γάρ προσφεύγω, Παρθένε Καζάνσκαγια.

Καί εὐθύς, τό

Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς, μακαρίζειν Σε τήν Θεοτόκον, τήν ἀειμακάριστον καί παναμώμητον καί μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν.

Τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, τήν ἀδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκοῦσαν, τήν ὄντως Θεοτόκον Σέ μεγαλύνομεν.

Εἰκόνι Σου τῆ θείᾳ τῆ τοῦ Καζάν προσπίπτωμεν, Κόρη, οἱ ἐν θλίψεσι τῆς ψυχῆς, αἰτούμενοι δι’ αὐτῆς τήν Σήν γενναῖαν καί ἀναγκαῖαν τοῖς πᾶσι ἀντίληψιν.

Ῥωσίας ἁπάσης τήν ὁδηγόν, Γένους Ὀρθοδόξων τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν, Καζάν τήν Εἰκόνα νῦν τιμῶμεν, ὡς τῆς Παρθένου λαμπρόν ἀποτύπωμα.

Κατάπαυσον τόν τάραχον τῆς ψυχῆς τῶν δούλων Σου, Κόρη, Θεοπόθητε Μαριάμ, καί δώρησαι εἰρήνην Σοῖς ἱκέταις, ὅπως μή παύουν τοῦ μεγαλύνειν Σε.

Βάρος, Παρθένε, ἐν τῆ ψυχῆ καί ἄλγος καί πόνος ἐπιπολάζει νῦν ἐπ’ ἐμέ, Σύ ἄρον τόν ζυγόν τῆς ἁμαρτίας, ἧ ὡς μεσότοιχον τοῦ Υἱοῦ Σου χωρίζει με.

Κατέχοντες, Κόρη, τῆς Σῆς μορφῆς, Εἰκόνα τήν θείαν, ἀποκειμένην ἐν τῶ σεπτῶ Ξένης Σαλῆς Παρεκκλησίῳ, αὐτῆ προσπίπτωμεν, θείᾳ Καζάνσκαγιᾳ.

Κράζωμεν εὐγνωμόνως χαῖρε Ἁγνῆ, ὅτι εὐαρεστῆσαι τῆ Εἰκόνι Σου τοῦ Καζάν, τῆ ἀποκειμένῃ Ξένης Παρεκκλησίῳ, δοξάζοντες τήν θείαν οἰκονομίαν Σου.

Μεγαλυνάριον ἕτερον (ποίημα Γεωργίου Ἀποστολάκη).

Χαίροις ἄνθος εὔοσμον τοῦ Καζάν, πάσης τε Ῥωσίας ἀγαλλίαμα καί χαρά, ἡμετέρου οἴκου ἐπίσκεψις καί σκέπη, Κυρία Θεοτόκε, σεπτή Καζάνσκαγια.

Τό Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου τοῦ Ναοῦ ἤ τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας. Καί κλείομεν μετά τοῦ

Πᾶσαι τῶν Ἀγγέλων αἱ στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, Ἀποστόλων ἡ δωδεκάς, οἱ Ἅγιοι Πάντες μετά τῆς Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν εἰς τό σωθῆναι ἡμᾶς.

Τό Τρισάγιον καί τά Τροπάρια ταῦτα.

Ἦχος πλ. β΄.

Ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς, πάσης γάρ ἀπολογίας ἀποροῦντες, ταύτην Σοι τήν ἱκεσίαν, ὡς Δεσπότῃ, οἱ ἁμαρτωλοί προσφέρομεν, ἐλέησον ἡμᾶς.

Δόξα Πατρί…

Κύριε ἐλέησον ἡμᾶς, ἐπί Σοί γάρ πεποίθαμεν. Μή ὀργισθῆς ἡμῖν σφόδρα, μηδέ μνησθῆς τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν. Ἀλλ’ ἐπίβλεψον καί νῦν ὡς εὔσπλαχνος καί λύτρωσαι ἡμᾶς ἐκ τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν. Σύ γάρ εἶ Θεός ἡμῶν καί ἡμεῖς λαός Σου, πάντες ἔργα χειρῶν Σου καί τό ὄνομά Σου ἐπικεκλήμεθα.

Καί νῦν…

Τῆς εὐσπλαχνίας τήν πύλην ἄνοιξον ἡμῖν, εὐλογημένη Θεοτόκε, ἐλπίζοντες εἰς Σέ μή ἀστοχήσομεν, ῥυσθείημεν διά Σοῦ τῶν περιστάσεων, Σύ γάρ ἡ σωτηρία τοῦ γένους τῶν Χριστιανῶν.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῆ σεπτῆ Σου Εἰκόνι τῆ τοῦ Καζάν νῦν προσπίπτωμεν, κλίνοντες τό γόνυ, Παρθένε, τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, δεόμενοι ἀντιλήψεως, Ἁγνή, πρεσβείαις πρός Υἱόν Σου καί λιταῖς. Ἵνα τύχωμεν, Παρθένε, τῆς παρ’ Αὐτοῦ πλημελημάτων ἀφέσεως. Δόξα τοῖς μεγαλείοις Σου, Σεμνή, δόξα τοῖς θαυμασίοις Σου, δόξα ὑπερβαλόντως, Κόρη, τῆ δυναστείᾳ Σου.

Ἀπολυτίκιον ἕτερον (Ποίημα Γεωργίου Ἀποστολάκη). Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Τήν θείαν Εἰκόνα Σου, ὡς θησαυρόν τιμαλφῆ καί πλοῦτον κατέχοντες, ἀγαλλωμένῃ ψυχῆ βοῶμεν Σοι, Δέσποινα. Σκέπε τοῦτον τόν Οἶκον ἀπό πάσης ἀνάγκης, πάντες γάρ προσκυνοῦμεν εὐλαβῶς τήν μορφήν Σου, ἥν ἐκ Ῥωσίας ἐλθοῦσαν καλοῦμεν Καζάνσκαγιαν.

Ὁ Ἱερεύς τήν δέησιν «Ἐλέησον ἡμᾶς...» καί τήν μικράν Ἀπόλυσιν. Καί τῶν Χριστιανῶν ἀσπαζομένων τήν Εἰκόνα τῆς Παναγίας καί χριομένων δι’ ἁγίου ἐλαίου, ψάλλονται τά παρόντα Τροπάρια:

Ἦχος β’. Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου.

Πάντας τούς προσπίπτοντας πιστῶς, τῆ Σῆ πανυπερτίμῳ Εἰκόνα, τῆ τοῦ Καζάν, τῆ σεπτῆ, ῥύου πάσης θλίψεως καί περιστάσεως, τῶν παθῶν δέ διάλυσον τόν σάλον, Παρθένε, ἅπασι παρέχουσα χάριν σωτήριον. Σύ γάρ Παρεκκλησίου τῆς Ξένης καί πιστῶν ἁπάντων προστάτις πέλεις, οἷα Μήτηρ τοῦ Παντάνακτος.

Ἦχος πλ. δ’.

Δέσποινα πρόσδεξαι τάς δεήσεις τῶν δούλων Σου καί λύτρωσαι ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀνάγκης καί θλίψεως.

Ἦχος β’.

Τήν πᾶσαν ἐλπίδα μου εἰς Σέ ἀνατίθημι, Μήτερ τοῦ θεοῦ, φύλαξόν με ὑπό τήν σκέπην Σου.

Ὁ Ἱερεύς.

Δι’ εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ὁ Θεός, ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς, Ἀμήν.