Η ΔΙΑΒΡΩΣΗ  ΜΕΣΑ  ΑΠΟ  ΤΑ  ΠΟΙΚΙΛΑ  ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ

Αρχιμ. Χριστοφόρου Τσιάκκα

Πηγή: Ιστοσελίδα Ιεράς Μονής Παντοκράτορος  Μελισσοχωρίου  Θεσσαλονίκης.

Πολλές φορές όταν μιλούμε για τις σύγχρονες αιρέσεις, ακούμε πολλούς να λένε ότι το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούργιο, αλλά η Εκκλησία πάντοτε είχε να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους προβλήματα. Αυτό από μια άποψη είναι ορθό. Όμως οι σύγχρονες αιρέσεις διακρίνονται από τις παλαιές σε κάτι πολύ βασικό. Στις παλαιότερες αιρέσεις είχαμε να κάνουμε με δογματικές πλάνες, που είχαν αναμφίβολα επιπτώσεις στην πνευματική - εκκλησιαστική ζωή, την κοινωνική και εθνική. Παρ' όλα αυτά γνωρίζαμε την ταυτότητά τους, οι αιρετικές αυτές ομάδες δεν απέκρυπταν το πραγματικό τους πρόσωπο και δεν δίσταζαν να παρουσιάσουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Δεν είχαν ακόμα πρόβλημα να τεθούν αντιμέτωπες ανοικτά με την Ορθόδοξη Εκκλησία και τους φορείς Της. Σήμερα, όμως, οι αιρέσεις δεν παρουσιάζονται με το πραγματικό τους πρόσωπο, αλλά με προσωπεία, απειλώντας με διάβρωση όλους τους τομείς της κοινωνίας μας. Πολλές από αυτές παρουσιάζονται με φιλοσοφικό, ψυχολογικό, πολιτιστικό, παιδαγωγικό, οικονομικό ή και άλλο προσωπείο, αποκρύπτοντας συστηματικά το πραγματικό τους πρόσωπο και τους αληθινούς τους σκοπούς.

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι νέες αιρέσεις κατ' αρχάς δεν ενδιαφέρονται τόσο για την απόκτηση πολλών οπαδών, αλλά για το πως να διαβρώσουν την κοινωνία μας και να αποδυναμώσουν την πνευματική και ηθική αντίσταση του ανθρώπου. Όταν το πετύχουν αυτό, τότε οι άνθρωποι γίνονται εύκολη λεία στα χέρια των διαφόρων ψευδομεσσιών.

Μ' αυτό τον τρόπο γίνεται κατανοητό γιατί Δημόσιες Υπηρεσίες, ακόμη και Υπουργεία, τοπικές αυτοδιοικήσεις, διάφοροι κοινωνικοί ή ακόμη και εκκλησιαστικοί φορείς, παγιδεύονται από τέτοιες οργανώσεις, φιλοξενούν εκδηλώσεις τους σε επίσημες αίθουσες, διαφημιστικά άρθρα στα περιοδικά τους ή και μεταδίδουν τα μηνύματά τους από ραδιοφωνικούς σταθμούς και τις ενισχύουν ακόμα και οικονομικά.

Α'. Τα αίτια της προσχώρησης ατόμων σε μια ομάδα.

Πολλοί εντοπίζουν τα αίτια προσχώρησης σε μια ομάδα στην αφέλεια, την μειωμένη διανοητική ικανότητα, τα οικογενειακά προβλήματα κ.λ.π. Αυτό συνιστά απλώς μία απλούστευση του προβλήματος και εύκολη λύση, για να μεταθέσουμε τις ευθύνες σε άλλους. Δυστυχώς την άποψη αυτή συμμερίζονται και ποιμένες καθώς και υπεύθυνα πρόσωπα της κοινωνίας μας.

Τα αίτια, πιστεύουμε, πρέπει να αναζητηθούν αλλού. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα προαναφερθέντα αίτια αποκλείονται. Η βασικότερη αιτία, προέρχεται από το γεγονός της απογοήτευσης που δέχθηκε η κοινωνία μας από τον πολιτισμό και την τεχνολογία. Επιστήμη και τεχνική υποσχέθηκαν πάρα πολλά στην ανθρωπότητα, η οποία στήριξε τις ελπίδες της για ένα καλύτερο μέλλον σ' αυτές. Η απολυτοποίηση της επιστήμης και η αποδέσμευσή της από την κοινωνία αγάπης, οδήγησε σ' ένα ορθολογιστικό τρόπο ζωής, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να οδηγηθεί σ' ένα άκρατο εγωκεντρισμό και ατομισμό. Η τεχνολογία πρόσφερε ανέσεις και εύκολες λύσεις στις καθημερινές ανάγκες του ανθρώπου. Όμως, δεν έλυσε τα προβλήματα του. Τελικά, εξελίχθηκε σε απειλή. Τα προβλήματα, τα οποία δημιούργησε, είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερα και πολυπλοκότερα απ' αυτά τα οποία υποσχόταν ότι θα λύσει.

Το μεγάλο υπαρξιακό κενό, που δημιούργησε η επιστήμη, θέλησαν να το καλύψουν οι διάφορες αιρέσεις. Στην αρχή προτάθηκε ως λύση, αυτή της επίλυσης των προβλημάτων σε προσωπικό επίπεδο. Αυτό θα επιτυγχανόταν μέσω της αλλαγής των κοινωνικών και πολιτικών δομών του υφισταμένου συστήματος. Στη συνέχεια, όμως διακηρύχτηκε πως η σωτηρία δε θα προέλθει από την άμεση αλλαγή του συστήματος, αλλά από την αλλαγή του εαυτού, μέσω των προσφορών τεχνικών και σεμιναρίων αυτογνωσίας και αυτοπραγμάτωσης.

Το σημαντικό σ' αυτή την παρατήρηση, είναι ότι οι ομάδες αυτές διακηρύττουν, ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την απομάκρυνση από τον μέχρι τώρα τρόπο ζωής (οικογένεια, σπουδές, επάγγελμα κ.λ.π.) και την ένταξη μέσα σε μία μικρή ομάδα, που προσφέρει τις απαιτούμενες λύσεις στα προβλήματα. Εκεί, συγχρόνως ο άνθρωπος θα εξασφαλίζει ό,τι επιθυμεί, με βασικότερο αγαθό την προσωπική του εξέλιξη σε ανώτερο πνευματικό επίπεδο ζωής. Στην αρχή του προσφέρεται και αισθάνεται ένα σταθερό στήριγμα, αγάπη, αναγνώριση, ζεστασιά κ.λ.π. Έτσι, σιγά - σιγά αρχίζει να απολυτοποιεί τόσο τον αρχηγό όσο και την οργάνωση, ώστε να μην παίρνει πλέον καμμιά απόφαση για την ζωή του προσωπικά. Όλα καθορίζονται από τον αρχηγό και την ομάδα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το παρακάτω, όπως διδάσκεται στην οργάνωση η «Δυναμική της Επιτυχίας - Success Dynamics": «Η προσπάθεια αποθυματοποίησης σας οδηγεί να εφαρμόσετε τις συμβουλές του βιβλίου αυτού, κυρίως στα πιο κοντινά μέλη της οικογένειας σας. Τα μέλη της οικογένειας που πιστεύουν ότι σας κατέχουν και που εσείς θεωρείτε τον εαυτό σας υποχρεωμένο να τα υποστηρίζει, μόνο και μόνο επειδή είναι συγγενείς. Τα μέλη, που πιστεύουν ότι έχουν το ΔΙΚΑΙΩΜΑ να σας υποδεικνύουν πως θα ζήσετε εσείς τη ζωή σας, επειδή τυχαίνει να έχετε το ίδιο αίμα. Αυτά τα μέλη, λοιπόν, πρέπει ν' αλλάξουν ιδέες! Δε σας ενθαρρύνω να επαναστατήσετε - σας παρακινώ, όμως, να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να εφαρμόσετε τις αθυματικές στάσεις απέναντι σ' αυτούς ειδικά, που είναι λιγότερο πρόθυμοι να δεχτούν την ανεξαρτησία σας, δηλ. τους συγγενείς σας, οι όποιοι και αν είναι αυτοί: Η (ο) σύζυγός σας, τωρινός ή πρώην, τα παιδιά, οι γονείς, οι παππούδες, τα πεθερικά και οι κάθε είδους μακρινότεροι συγγενείς, από τους θείους και τα ξαδέλφια ως τα θετά μέλη... Αν έχετε επιτρέψει στην οικογένεια σας να σας θυματοποιεί, ψάξτε να δείτε αν είναι η ενοχή ο μοχλός που χρησιμοποιεί, για να σας κάνει να φερόσαστε σωστά, δηλ. «όπως κι οι υπόλοιποι» 1.

Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο διαφεύγει από τους πολλούς. Πριν από την καθιέρωση των αιρετικών αυτών ομάδων, όταν ακόμα οι συνταγές τους δεν είχαν γίνει γνωστές και δεν είχαν μεγάλη ζήτηση, οι άνθρωποι θέλοντας να απαλλαγούν από την δίνη της τεχνολογικής επιστήμης, λάτρευσαν άλλα είδωλα. Ένα από αυτά ήταν και η ψυχολογία. Τρείς τάσεις κυριάρχησαν σ' αυτή. Η πρώτη προερχόταν από τον Freud και στηριζόταν πάνω στην αρχή της «θέλησης για ηδονή». Δηλ. είχαμε την απολυτοποίηση της ηδονής στην ζωή του ανθρώπου. Η δεύτερη τάση είχε ως εκφραστή τον Addler και στηριζόταν πάνω στην αρχή της «θέλησης για δύναμη». Τα πάντα εξαρτιώνταν από την ενεργοποίηση των απεριορίστων δυνάμεων του ανθρώπου. Η τρίτη τάση, η οποία εκπροσωπείται από τον Victor Frankl, στηριζόταν πάνω στην αρχή της «θέλησης για νόημα». Παρ' ότι η τρίτη τάση φαίνεται να έχει κάποια καλύτερη βάση, εντούτοις ο ίδιος ο Frankl, υποστηρίζει ότι «και η θέληση για ηδονή και η θέληση για δύναμη, είναι παράγωγα της γνήσιας θέλησης για νόημα». Τις τάσεις αυτές εκμεταλλεύθησαν οι αιρέσεις και δημιούργησαν την λεγομένη παραψυχολογία και ψυχολατρεία. Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι η ψυχολογία, κυρίως σε κλινικές περιπτώσεις, μπορεί να προσφέρει κάποια ανακούφιση στον άνθρωπο, αλλά δεν μπορεί να τον βοηθήσει να βγει από τα υπαρξιακά του αδιέξοδα. Και τούτο διότι η βοήθεια του Ψυχολόγου είναι ανθρώπινης τάξεως. Αυτός έχει ως πρότυπό του τον άνθρωπο της πτώσεως, τον οποίο απολυτοποιεί, δεν λαμβάνει καθόλου υπ' όψη του τον παράγοντα αμαρτία, ούτε τον απασχολεί η συμφιλίωση με τον Θεό. Μερικοί μάλιστα υποστηρίζουν, ότι «αμαρτία είναι να πιστεύεις ότι αμαρτάνεις». Ουσιαστικά, λοιπόν, ο άνθρωπος φεύγει από τον Ψυχολόγο αλύτρωτος, κουβαλώντας ολόκληρη την ενοχή που τον καταπιέζει και του στερεί την «εν Χριστώ ελευθερία».

Κοντά σ' αυτά, υπάρχουν βέβαια και πάρα πολλά άλλα αίτια, που σπρώχνουν τους ανθρώπους στις αιρέσεις. Μεταξύ αυτών θα μπορούσαν να απαριθμηθούν και τα εξής:

Αυτονομία του ανθρώπου.
Αναζήτηση νοήματος στη ζωή.
Ο υπαρξιακός φόβος (ποιός είμαι, από που έρχομαι, που πηγαίνω κ.λ.π.).
Ανασφάλεια και αβεβαιότητα.
Η δίψα για ζεστασιά και αγάπη.
Ο πόθος για αναγνώριση.
Η περιέργεια.
Η δίψα για νέες εμπειρίες.
Αποδυνάμωση του λατρευτικού στοιχείου στην Εκκλησία μας.
Οι δήθεν αρνητικές ευθύνες της κοινωνίας.
Η έλλειψη πνευματικών στηριγμάτων.
Ο αποχρωματισμός της αυθεντίας.
Η έλλειψη ορθής ποιμαντικής κατήχησης.
Η αρνητική εικόνα περί Θεού.
Η διαφήμιση και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Όλα αυτά στερούν από τον άνθρωπο και ειδικά τους νέους μας, την δυνατότητα να βιώσουν μέσα στα πλαίσια μιας υγιούς καταστάσεως την αυθεντική ζωή, που δεν είναι άλλη από αυτήν της Εκκλησίας μας, με αποτέλεσμα να αναζητούν αυτήν σε άλλους δρόμους, τους δρόμους του Εωσφόρου.

Μία άλλη βασική αίτια είναι οι προσφορές που υπόσχονται οι οργανώσεις και οι οποίες έρχονται να πληρώσουν τα προαναφερθέντα κενά. Μεταξύ αυτών είναι:

Η γνώση της απόκρυφης επιστήμης.
Η γρήγορη και άμεση γνώση.

Η απόκτηση δύναμης και εξουσίας.

Η είσοδος στην τάξη των εκλεκτών.
Η άνοδος στην ιεραρχία της ομάδας.
Οι εύκολες λύσεις των προβλημάτων.
Η υπόσχεση της οικοδομής ενός Νέου Κόσμου, κ.λ.π..2.

Β'. Μέθοδοι προσηλυτισμοί στις ομάδες.

Το κεφάλαιο αυτό πιστεύουμε πως είναι πολύ σημαντικό, γιατί δείχνει τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι σύγχρονες αιρέσεις, αλλά και το πως είναι δυνατόν να παγιδευτεί κάποιος σ' αυτές τις ομάδες. Μερικοί κάνουν λόγο για έλεγχο του νου η πλύση εγκεφάλου. Ας αναφερθούμε επιγραμματικά στις μεθόδους αυτές και να βγάλουμε μέσα από αυτές τα δικά μας συμπεράσματα.

α. Στην αρχή γίνεται η επισήμανση των κενών που υπάρχουν μέσα στην κοινωνία μας.

Σε κείμενο της Ενωτικής Εκκλησίας του Μουν Αναφέρεται σχετικά: «Σήμερα, η επιστήμη έχει προοδεύσει σε πολύ υψηλό βαθμό. Πολλοί άνθρωποι σπανίως αποδέχονται οτιδήποτε χωρίς επιστημονική εξήγηση και λογική απόδειξη. Η θρησκεία δεν ξέφυγε από αυτό τον κανόνα. Μία τυφλή πίστη δεν έχει έλξη η κύρος πάνω στο νου των σημερινών ανθρώπων. Υπερεπιθυμούν ένα νέο ορισμό του Θεού, της θέλησής Του και της αθανασίας, στην ονοματολογία του εικοστού αιώνα... Αν έρχεται μία Νέα Εποχή, μία νέα οικονομία του Θεού, πρέπει η ανθρωπότης να το πληροφορηθή... Το μήνυμα που περιέχεται σε αυτό το βιβλίο αποκαλύφθηκε από το Θεό στον Κύριο Σαν Μ. Μουν»  3.

Άλλη οργάνωση σε διαφημιστικό της έντυπο σημειώνει με έμφαση: «Συχνά ακούμε φράσεις όπως: Νοιώθω κούραση, θλίψη, θυμό, απογοήτευση, δεν εξελίσσομαι, δεν έχω χρόνο, δεν νοιώ¬θω καλά, δεν αξίζω κ.ά. Ποιός είναι υπεύθυνος γι' αυτό;...» 4.

β. Στην συνέχεια συνδέουν τα κενά αυτά με το κατεστημένο της εποχής μας.

«Κοιτάξτε τον πολιτισμό των λαών της Δύσης πως έχει προξενήσει ταραχή και εξέγερση στους λαούς του κόσμου. Έχουν εφευρεθεί σατανικά όργανα και επιδεικνύεται τέτοια αγριότητα στην καταστροφή ζωής, όσο δεν έχει ξαναδεί το μάτι του κόσμου, ούτε έχει ξανακούσει το αυτί των εθνών. Είναι αδύνατο να διορθωθεί αυτό το βίαιο, ακατάσχετο κακό, εκτός αν ενωθούν οι λαοί του κόσμου σ' έναν κοινό σκοπό ή κάτω από τη σκιά μιας Θρησκείας...» 5 .

Τα πάντα έξω από την ομάδα θεωρούνται υπεύθυνα για την κατάσταση, η οποία επικρατεί στον κόσμο. Έτσι με ψυχολογικές μεθοδεύσεις υποβάλλεται στο θύμα η αντίληψη για την τεράστια διαφορά, το τεράστιο χάσμα που βρίσκεται μεταξύ των καταστάσεων έξω από την οργάνωση και των καταστάσεων μέσα στην οργάνωση. Μέσα είναι η σωτηρία, έξω επικρατεί το χάος και η καταστροφή.

γ. Τελική προσπάθεια είναι να πείσουν τους οπαδούς τους, ότι η οργάνωση είναι ο μοναδικός φορέας της λύσης όλων των προβλημάτων.

Η λύση της αποκατάστασης του επιγείου παραδείσου ,ταυτίζεται με την οργάνωση και με τη ζωή που αναπτύσσεται μέσα σ' αυτήν. Η λύση η οποία προσφέρεται χαρακτηρίζεται ως καθολική και έτσι, στο υποψήφιο θύμα προβάλλεται ως ιδανικό μέσα από την ομάδα θα προέλθει η σωτηρία ολόκληρης της ανθρωπότητας: «Δεν ζεις για τον εαυτό σου, αλλά για τον Θεό. Η ζωή σου έχει παγκόσμια σημασία» διακηρύττει ο ψευδομεσσίας Κορεάτης Μούν. Ενώ ο μεσσίας της Σαηεντόλοτζι διατείνεται ότι η ανθρωπότητα έχει να επιλέξει μεταξύ δύο πραγμάτων, μεταξύ του αφανισμού και της Σαηεντόλοτζι. Στον Ελλαδικό χώρο προσπαθεί η εν λόγω οργάνωση να παγιδεύσει ανύποπτους πολίτες μέσα από δύο πολύ επικίνδυνες ομάδες. Η μία λέγεται Κ.Ε.Φ.Ε. και χρησιμοποιεί το λεγόμενο «τέστ προσωπικότητας» και η άλλη ονομάζεται «U-Man Hellas-Σύμβουλοι Παραγωγικότητας», η οποία απειλεί με διάβρωση μεγάλες οικονομικές μονάδες και κρατικές επιχειρήσεις. 6.

Είναι φανερό πως ο άνθρωπος που έχει υπαρξιακά κενά,και που δεν έχει κάποιο σταθερό πνευματικά έδαφος για να στέκει, πολύ εύκολα ανοίγεται σε κάθε τι που του προσφέρεται απ' έξω σαν λύση και μάλιστα εύκολη και αυτοματοποιημένη, η οποία του υπόσχεται ότι θα λύσει όλα του τα προβλήματα. Όταν πλέον πιστεύει στο μεγάλο ιδανικό της ομάδας, γίνεται πρόθυμος να το υπηρετήσει. Δεν διστάζει να εγκαταλείψει τους γονείς του, το σχολείο, τα παιδιά ή την σύζυγο, για τον "μεγάλο σκοπό". Φυσικά στην αρχή θα γίνει προσπάθεια να κερδηθούν όλοι αυτοί για την οργάνωση. Εάν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε ο οπαδός αποκόπτεται απ' αυτούς και ταυτίζεται με την νέα «οικογένεια». Για παράδειγμα, η Εταιρεία Σκοπιά των Μαρτύρων του Ιεχωβά, σε εσωτερικό έντυπο, που φέρει την ονομασία «Η ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΜΑΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ» (Αύγουστος 1995), σε άρθρο με τίτλο «Χριστιανική Διαγωγή στο Σχολείο», προτρέπει τα παιδιά που ανήκουν στην οργάνωση να αποστασιοποιούνται από τις σχολικές εκδηλώσεις και να επικοινωνούν μόνο με άτομα τα οποία ανήκουν στην οργάνωση. Μάλιστα, για να το πετύχει αυτό, ασκεί πάνω σ' αυτά πνευματική τρομοκρατία. Αναφέρει συγκεκριμμένα: «Μπορεί να σε δελεάσουν οι σχολικές αθλητικές δραστηριότητες ή οι κοινωνικές συγκεντρώσεις. Πρέπει να είσαι άγρυπνος ώστε να διακρίνεις πως μπορούν αυτές οι φαινομενικά απολαυστικές δραστηριότητες να σε κάνουν να συμβιβάσεις την πίστη σου. Είναι ανάγκη να διαλέγεις συντρόφους με τους οποίους να μπορείς να απολαμβάνεις ανταλλαγή ενθάρρυνσης, ώστε ο καθένας να εποικοδομείται από την πίστη του άλλου... Να θυμάσαι πάντοτε ότι είσαι υπόλογος στον Ιεχωβά για την διαγωγή σου. Ακόμα και αν αυτό που κάνεις μπορεί να μην το παρατηρούν οι άλλοι, ο Ιεχωβά γνωρίζει τι κάνεις και θα εκφέρει κρίση».

Συμπερασματικά, καταλήγουμε ότι οι διάφοροι ψευδομεσσίες και ψευδοσωτήρες, χρησιμοποιούν μία μέθοδο ψυχικής και πνευματικής υποδούλωσης, κάνοντας χρήση αθέμιτων και παραπλανητικών μεθόδων. Έτσι, καταφέρνουν να παγιδεύουν ανυποψίαστα άτομα, τα οποία πιστεύουν ότι μέσα στην ομάδα βρήκαν τις λύσεις των προβλημάτων τους. Ο οπαδός όμως αποκοπτώμενος από το οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό του περιβάλλον, αδειάζει στην κυριολεξία εσωτερικά, τίθεται υπό μίαν διαρκή διαδικασία πλύσης εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να γίνεται άμισθος σκλάβος και άβουλο όργανο στα χέρια του αρχηγού και της ομάδας.

Ακόμη, κατά κανόνα, οι ομάδες αυτές αποκρύπτουν το πραγματικό τους πρόσωπο. Χρησιμοποιούν ποικίλα ψευδεπίγραφα ονόματα και προσωπεία. Παρουσιάζονται ως φιλοσοφικές τάσεις, επιστημονικά κέντρα, ψυχολογικές μέθοδοι, ειρηνιστικά κινήματα, θεραπευτικές και υγιεινιστικές προσπάθειες κ.ά. Ακόμη, αρκετές από αυτές παρουσιάζονται και με Ορθόδοξο Χριστιανικό προσωπείο(!). Έτσι ο προσδιορισμός τους καθίσταται πολύ δύσκολος. Γι' αυτό και πρέπει κανείς να επαγρυπνεί συνεχώς...

 1. Γουαίν Ντύερ, «Να κινείς τα δικά σου νήματα, μη γίνεσαι θύμα κανενός», σελ. 42.

2. π. Αντωνίου Αλεβιζοπούλου, "Καταστροφικές Λατρείες, Νεοφανείς Αιρέσεις στο φως της Ορθοδοξίας".

3. «Οι θείες Αρχές και οι εφαρμογές τους», by Younk oon Kim, The Holy Spirit Association for the Unification of World Christianity U.S.A. p. iv. vii.

4. "Success Dynamics", Φυλλάδιο "ΑΠΟΦΑΣΉ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΉ".

5. "Μπαχάολα και η Νέα Εποχή", σελ. 161-162.
6. π. Αντωνίου Αλεβιζοπούλου, "Νεοφανείς Αιρέσεις...".   



ΟΡΘΟΔΟΞΗ  ΕΡΜΗΝΕΙΑ  ΣΕ  ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ  ΕΔΑΦΙΑ

+ Πρωτ. Αντωνίου  Αλεβιζόπουλου.

Πηγή: Περιοδικό "ΔΙΑΛΟΓΟΣ", τεύχος 36/2004  και

Ιστοσελίδα  Ιεράς  Μονής  Παντοκράτορος  Μελισσοχωρίου  Θεσσαλονίκης.

Υπάρχουν δυσνόητα Γραφικά εδάφια, τα οποία διαστρεβλώνουν οι αιρετικοί, με αποτέλεσμα να οδηγούν στην απώλεια (Β' Πέτρ. β' 1, γ' 16). Γι' αυτό το λόγο πρέπει να αναφέρουμε την ερμηνεία πού δίνει η Εκκλησία (Α' Τιμ. γ' 15) στα εδάφια αυτά.

1. «Κύριος έκτισε με αρχήν οδών αυτού» (Παροιμ. η' 22).

Το εδάφιο μας λέγει πως με τη σάρκωση της Σοφίας, δηλαδή του Υιού και Λόγου του Θεού (Παροιμ. θ' 1. Ιω. α' 14. Α' Κορ. α' 24), ανοίχθηκε για τα «έργα του Θεού», δηλαδή για τους ανθρώπους και για ολόκληρη τη δημιουργία, νέα οδός σωτηρίας (Ιω. ιδ' 6). Το «έκτισέ με» δεν αναφέρεται συνεπώς στην προαιώνια ύπαρξη του Λόγου του Θεού, αλλά στη σάρκωσή Του και αντιδιαστέλλεται από το «γεννά με» (Παροιμ. η' 25), δηλαδή προς την προαιώνια γέννηση του Υιού (πρβλ. Ιω. α' 1, 14, Φιλιπ. β' 7, Εβρ. α' 1-2).

Και άλλα εδάφια της Γραφής έχουν παρόμοια σημασία- «ας γνωρίζουν λοιπόν καλά όλοι οι Ισραηλίται, ότι ο Θεός "εποίησεν" και Κύριον και Χριστόν τούτον τον Ιησούν, τον οποίον σεις εσταυρώσατε» (Πραξ. β' 36). Το «εποίησε» Αναφέρεται πάλι «στους λόγους του σωτηριώδους θείου σχεδίου», όχι στην άναρχο γέννηση του Υιού, γι' αυτό και χρησιμοποιείται η δεικτική αντωνυμία, «τούτον τον Ιησούν» (Μ. Βασιλ.). Ο Θεός προσέφερε σ' Αυτόν την εξουσία και τη δεσποτεία «επί πάντων» (Ματθ. κη' 18, Α' Κορ. ε' 27. Πρβλ. Δαν. ζ' 13-14), γιατί ως άνθρωπος ο Χριστός δεν την είχε- ήταν «μικρότερος και από τους Αγγέλους» (Ψαλμ. η' 6. Έβρ. β' 7-9).

2. «Ο Πατήρ μου μείζων μού εστί» (Ιω. ιδ' 28).

Το «μείζων» μπορεί να σημαίνει διαφορά στη δύναμη, στη σοφία, στο αξίωμα, στον όγκο, στο χρόνο, στην ουσία, Αλλά και στην αιτία. Ο Πατήρ δεν είναι μεγαλύτερος από τον Υιό στη δύναμη η στη σοφία, γιατί ο Υιός είναι «Θεού δύναμις και Θεού σοφία» (Α' Κορ. α' 24).

Δεν μπορεί πάλι να είναι μεγαλύτερος στο αξίωμα η στην τιμή, γιατί τοποθετείται στα δεξιά του Θεού (Ψαλμ. ρθ' 1, Εβρ. α' 3), το «δεξιόν» δεν εκλαμβάνεται σωματικά, σαν ο Θεός να έχει «δεξιά» και «αριστερά», ούτε σημαίνει «χαμηλότερο τόπο», αλλά σχέση ισότητας (πρβλ. Ψαλμ. μδ' 7. Ματθ. ιστ' 27. Πραξ. β' 34. Εβρ. α' 8, ιβ' 2. Αποκ. ια' 15, κβ' 3-4,ε' 13).

Το να υποστηρίξει βέβαια κανείς πως ο Πατήρ είναι μεγαλύτερος από τον Υιό στον όγκο, τούτο καταντάει γελοίο. Αλλά ούτε και στο χρόνο ο Πατήρ είναι μεγαλύτερος, γιατί διά του Υιού δημιουργήθησαν οι αιώνες (Εβρ. α' 2) και ο Υιός υπήρχε «εν αρχή» (Ιω. α' 1), ήταν δηλαδή άναρχος και προαιώνιος (Παροιμ. η' 30. Εβρ. ζ' 3. Αποκ. α' 17-18, κβ' 12-13).

Βέβαια θα μπορούσαμε να πούμε πως το «μείζων» δεν αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ των δύο θείων υποστάσεων, αλλά μεταξύ του Πατρός και της ανθρώπινης φύσης του Υιού, Αλλά, όπως παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, τούτο θα ήταν μεν αληθινό, όμως όχι σπουδαίο, διότι «τι το θαυμαστόν, εάν ο Θεός είναι ανώτερος του ανθρώπου;».

Το «μείζων», κηρύττει η Εκκλησία (Α' Τιμ. γ' 15) δεν είναι μόνο του στη Γραφή - εκεί βρίσκουμε και το «εν εσμέν» (Ιω. ι' 30), πράγμα για το οποίο οι Ιουδαίοι επεχείρησαν να λιθοβολήσουν τον Χριστό, επειδή ορθά το εξέλαβαν πως σημαίνει ισότητα προς τον Πατέρα (Ιω. ι' 29-33, Πρβλ. Φιλιπ. β' 6)

«Πώς λοιπόν θα συμβιβασθούν τα ασυμβίβαστα; Διότι είναι αδύνατον το αυτό πράγμα να είναι μεγαλύτερον ενός άλλου και ταυτοχρόνως "ίσον η μήπως γίνεται φανερόν, ότι το μεν ''μείζων" αναφέρεται εις το ότι είναι αίτιος, το δε "ίσος" εις την φύσιν; Εγώ παραδέχομαι και τούτο διά την πολλήν μου καλοπιστίαν» (Γρηγόριος Θεολόγος).

Το «μείζων» αναφέρεται στην υπεροχή ως προς την τάξη, όχι ως προς την ουσία. Βασίζεται στο γεγονός ότι ο Πατήρ, με την προαιώνια γέννηση του Υιού, μεταδίδει σ' αυτόν την κοινή θεία ουσία. Διαφορετικά, αν πούμε πως υπάρχει διαφορά ουσίας, τότε αρνούμεθα στον Πατέρα την ίδια την Πατρότητα, αφού ο φερόμενος πλέον ως υιός δεν είναι της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα- «το αλλότριον της ουσίας καταργεί την φυσικήν συνάφειαν» (Μέγας Βασίλειος).

«Όταν, λοιπόν, ακούσωμεν ότι ο Πατήρ είναι αρχική αιτία και μεγαλύτερος από τον Υιόν, ας εννοήσωμεν ότι είναι κατά την αιτίαν. Και όπως δεν λέγομεν ότι είναι από άλλην ουσίαν η φωτιά και από άλλην το φως, κατά τον ίδιον τρόπον δεν είναι δυνατόν να ειπούμεν ότι από άλλην ουσίαν είναι ο Πατήρ και από άλλην ουσίαν είναι ο Υιός, αλλά ότι είναι από μίαν και την ιδίαν ουσίαν» (Ιω. Δαμασκηνός).

3. «Πρωτότοκος πάσης κτίσεως».

Είναι «πρωτότοκος» με την έννοια του «κτίστου» και συγχρόνως του «αναδημιουργού» της κτίσεως: «Επειδή δι' αυτού δημιουργήθησαν τα πάντα... και αυτός είναι Κεφαλή του σώματος, δηλαδή της Εκκλησίας. Είναι η αρχή, ο «πρωτότοκος εκ των νεκρών», διά να γίνει αυτός ο πρώτος εις όλα, διότι εις αυτόν ευαρεστήθηκε να κατοικήσει όλον το πλήρωμα του Θεού και δι' αυτού να συμφιλιώσει μετά του εαυτού Του τα πάντα... Τώρα ο Θεός με το σάρκινον σώμα του Χριστού σας συμφιλίωσε διά του θανάτου Του, διά να σας παρουσιάσει ενώπιόν Του Αγίους...» (Κολ. α' 16-22).

Εάν το «πρωτότοκος» το αναφέρουμε στη θεία φύση του Χριστού, τότε είναι «πρωτότοκος» με την έννοια του Υψίστου, του Δημιουργού ολοκλήρου της κτίσης (πρβλ. Εξοδ. δ' 22. Ψαλμ. πη' 28). Μ' αυτή την έννοια ο Υιός είναι η «αρχή», δηλαδή η αιτία και η πηγή της κτίσης του Θεού (Αποκ. γ' 14).

Εάν το «πρωτότοκος» το αποδώσουμε στην ανθρώπινη φύση Του, τότε είναι πρωτότοκος με την έννοια του αναδημιουργού, του ανακαινιστού ολόκληρης της δημιουργίας. Γι' αυτό και ονομάζεται «απαρχή» (Α' Κορ. ιε' 22-23), «πρωτότοκος εκ των νεκρών» (Κολ. α' 18. Αποκ. α' 5), «πρωτότοκος μεταξύ πολλών αδελφών» (Ρωμ. η' 29. Πρβλ. και Ρωμ. η' 21). Με τη σάρκωσή Του, το θάνατο και την ανάσταση, «συνεφιλίωσε μετά του εαυτού Του τα πάντα» και άνοιξε το δρόμο για την υιοθεσία (Ιω. α' 12. Γαλ. γ' 26. Α' Ιω. γ' 2. Πρβλ. και Ρωμ. η' 11-17).

4. "Ίνα γινώσκωσί σε τον μόνον αληθινόν Θεόν" (Ιω. ιζ' 3).

Η φράση «τον μόνον αληθινόν Θεόν» δεν αποκλείει την Θεότητα του Υιού, αλλά την αντιπαραθέτει στους ανύπαρκτους και ονομαζόμενους θεούς, γι' αυτό και συνεχίζει: «Και ον απέστειλας Ιησούν Χριστόν» (Ιω. ιζ' 3).

Εξ άλλου η φράση «αληθινός Θεός» αναφέρεται «εις όλην την Θεότητα» (Γρηγόριος Θεολόγος) και επομένως στον Τριαδικό Θεό. Γι' αυτό και ο Προφήτης λέγει για τον Υιό του Θεού: «Ούτος ο Θεός ημών, ου λογισθήσεται έτερος προς αυτόν... επί της γης ώφθη και εν τοις ανθρώποις συνανεστράφη» (Βαρ. γ' 36-38).

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως «ο αληθινός Θεός» είναι ο Γιαχβέ της Παλαιάς Διαθήκης (πρβλ. Ησ. ξε' 16, κατά τους Ο'), δηλαδή ο Τριαδικός Θεός, όχι μόνον ο Πατήρ, αλλά και ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Γι' αυτό και η Καινή Διαθήκη μιλώντας για τον Υιό υπογραμμίζει: «Αυτός είναι ο αληθινός Θεός και η ζωή η αιώνιος» (Α' Ιω. ε' 20)' «ταύτα λέγει ο άγιος, ο αληθινός» (Αποκ. γ' 7), «ταύτα λέγει ο Αμήν» (Αποκ. γ' 14).

Ο Υιός λοιπόν, ως προς τη φύση δεν είναι «άλλος Θεός», αλλά «εν» μετά του Πατρός (Ιω. ι' 30), γι' αυτό και χαρακτηρίζεται με το κοινό Τριαδικό όνομα Κύριος (Γιαχβέ) και Θεός (πρβλ. Ψαλμ. ξη' 18-19. Εφεσ. δ' 7-10. Ιω. κ' 28).

Το ότι η λέξη «μόνος» δεν αποκλείει την Θεότητα του Υιού, αποδεικνύεται και από το παράλληλο εδάφιο: «Διότι αν και είναι λεγόμενοι θεοί, είτε εν τω ουρανώ, είτε επί της γης... αλλ' εις ημάς είναι εις Θεός ο Πατήρ, εξ ου τα πάντα... και εις Κύριος Ιησούς Χριστός, δι' ου τα πάντα...» (Α' Κορ. η' 5-6).

Και εδώ το «εις» αντιδιαστέλλεται προς τους λεγόμενους θεούς και δεν αποκλείει τον Υιό, πού είναι «ο αληθινός Θεός» (Α' Ιω. ε' 20). Εάν το «εις» λεγόταν κατ' αντιδιαστολή προς τον Υιό, τότε και ο Πατήρ δεν θα ήταν Κύριος (Γιαχβέ), αφού το εδάφιο μας λέγει πως υπάρχει μόνο «εις Κύριος», ο Ιησούς Χριστός! (Α' Κορ. η' 6).

5. «Ουδείς γινώσκει... ουδέ ο Υιός» (Μαρκ. ιγ' 32).

Και μ' αυτό το εδάφιο πιστοποιείται η ατέλεια της ανθρώπινης φύσης που προσέλαβε ο Χριστός (πρβλ. Λουκ. β' 52). Δεν ήταν φαινομενικά άνθρωπος, αλλά πραγματικά όλα τα δικά μας τα έκανε δικά Του, ώστε να μας απαλλάξει από τη φθορά.

Αν λοιπόν διαιρέσουμε θεωρητικά αυτά πού αληθινά είναι αχώριστα, την ανθρώπινη φύση από τη θεία, τότε η ανθρώπινη φύση θα έμενε μέσα στην άγνοια. «Αλλά χάρις εις την υποτακτικήν ένωσιν με τον Θεόν Λόγον» η ανθρώπινη φύση «ούτε δούλη ήταν, ούτε αγνοούσε» (Ιω. Δαμασκηνός).

Θα ήταν όμως μεγάλη αφέλεια να πούμε πως ο Υιός, με τη θεία φύση Του, δεν εγνώριζε με ακρίβεια το χρόνο της δευτέρας παρουσίας, «την ημέραν εκείνην η την ώραν» (Μαρκ. ιγ' 32). Ο Δημιουργός του σύμπαντος (Ιω. α' 2. Κολ. α' 16. Αποκ. γ' 14), εκείνος πού δημιούργησε και τους αιώνες (Εβρ. α' 2), πού είναι η σοφία του Θεού (Α' Κορ. α' 24) και γνωρίζει τα πάντα (Ιω. β' 24, ιστ' 30, κα' 17) και μάλιστα τον ίδιο τον Πατέρα (Ματθ. ια' 27. Ίω. ι' 15), Αυτός, στον οποίον ανήκουν «πάντα όσα έχει ο Πατήρ» (Ιω. γ' 35, ιγ' 3, ιστ' 15, ιζ' 10), πως μπορούσε να μη γνωρίζει τον χρόνο της Δευτέρας Παρουσίας Του;

Η Αγία Γραφή μιλώντας για τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού υπογραμμίζει πως «η ημέρα εκείνη είναι γνωστή στον Κύριο» (Ζαχ. ιδ' 7). Δεν υπάρχει αμφιβολία πως εδώ ο ερχόμενος Κύριος (Γιαχβέ) είναι ο Υιός (πρβλ. Ματθ. κδ' 4-30, κε' 31. Μαρκ. ιγ' 5-30. Λουκ. κα' 7-36).

Πράγματι, μόνον ο Τριαδικός Θεός (Γιαχβέ) γνωρίζει «την ημέρα και την ώρα» και τα πάντα. Αυτός είναι ο «ετάζων καρδίας και δοκιμάζων νεφρούς» (Ιερεμ. ια' 20. Πρβλ. Αποκ. β' 18, 23).

Η  ΠΑΝΑΓΙΑ  ΤΩΝ  ΣΠΗΛΑΙΩΝ  ΤΟΥ  ΠΣΚΩΦ 

ΚΑΙ  Ο  ΑΓ. ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ  ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ

Πηγή: http://www.proskynitis.blogspot.com/

Από τον 16ο αιώνα η Μονή γνώρισε μεγάλη άνθηση. Ήταν η εποχή όπου ο Ηγούμενος (μετέπειτα Ιερομάρτυς) Κορνήλιος, έχτισε τους Ιερούς Ναούς του Ευαγγελισμού και του Αγίου Νικολάου και ένα ισχυρό τοίχος γύρω από την  Μονή. Η αδελφότητα έφτασε τότε στους 200 μοναχούς.

Τον 16ο και 17ο αιώνα η Μονή δέχτηκε πολλές επιθέσεις από τους Καθολικούς Πολωνούς και Λιθουανούς και αργότερα από τους Σουηδούς και τους Γερμανούς.

Το 1920, η πόλη του Πσκώβ, μετά την συμφωνία του Τάρτου, παραχωρήθηκε στην Εσθονία. Έτσι η πολη βρέθηκε εκτός Ρωσικού εδάφους. Η Μονή συνέχισε να λειτουργεί κανονικά, ωστόσο οι Εσθονικές Αρχές προκαλούσαν πολλά και ποικίλα προβλήματα.

Στην δεκαετία του 1950 επαναζωογονήθηκε το μοναστήρι. Υπό την ηγουμενία του Γέροντα Αλυπίου (Βορώνωφ, +1975), αναστηλώθηκαν και επαναδιορθώθηκαν όλοι οι ναοί και τα κτίρια. Αυτήν την περίοδο αναγεννήθηκε και πνευματική ζωή της μονής.

Υπό την προστασία της Παναγίας στην Μονή αναδείχθηκαν μεγάλες μορφές. Υπό την πνευματική τους καθοδήγηση και με τις προσευχές τους, κρατήθηκε ζωντανή η παράδοση της Ορθόδοξης άσκησης και της πνευματικής καθοδήγησης (Στάρετς). Αυτήν την παράδοση έφεραν εως τις ημέρες μας δύο μεγάλες μορφές, οι Γέροντες Ιωάννης (Κρεστιανκιν) και Αντριάν (Κιρσάνωφ).

Σήμερα η μονή έχει δέκα ναούς. Στον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου μπορεί κανείς να προσκυνήσει την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και το άφθαρτο Λείψανο του Αγίου Ιερομάρτυρος Κορνηλίου.

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Κορνήλιος γεννήθηκε το έτος 1501 στὴ Ρωσία, από εύπορη καὶ ευγενή οἰκογένεια. Έλαβε την εκπαίδευσή του κοντά σ' ένα γέροντα μοναχό στὴ μονή Μιρόζ του Πσκώφ, στην οποία τον απέστειλαν οἱ ευσεβείς γονείς του. Μετά το πέρας των σπουδών του αποφάσισε νὰ ακολουθήσει τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πολιτείας καὶ νὰ γίνει μοναχός. Τὴν ἀπόφασή του αὐτὴ πραγματοποίησε, μὲ τὴ Χάρη του Θεού, ὅταν ἐπισκέφθηκε τὴν Μονὴ τῶν Σπηλαίων τοῦ Πσκὼφ καὶ ἐντυπωσιάσθηκε ἀπὸ τὴν κατανυκτικότητα τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καὶ τὸ κάλλος τῆς φύσεως.

Σὲ ἡλικία 28 ἐτῶν ἐξελέγη Ηγούμενος της Μονής καὶ μερίμνησε γιὰ την κατὰ Θεό προκοπὴ καὶ αύξηση αὐτῆς. Ἐπὶ τῶν ἡμερῶν του ὁ ἀριθμὸς τῶν μοναχῶν αὐξήθηκε ἀπὸ 15 σὲ 200. Παράλληλα ὁ Ὅσιος φρόντισε γιὰ τὴν ἀνακαίνιση τῆς Μονῆς καὶ τὴν ἀνέγερση ναῶν ἐντὸς αὐτῆς καὶ καλλιέργησε τὸ φιλανθρωπικὸ ἔργο τῆς Μονῆς στοὺς λαοὺς τῶν Αιστιῶν καὶ τῶν Σαετίων ποὺ ζοῦσαν στὴν περιοχή. Διάδωσε τὴν Ὀρθοδοξία, ἔκτισε ναούς, πανδοχεῖα, ὀρφανοτροφεῖα καὶ οἰκοτροφεῖα γιὰ τοὺς ἀσθενεῖς καὶ τοὺς πτωχούς. Κατὰ τὴν διάρκεια φοβεροῦ λοιμοῦ στὴν περιοχὴ τοῦ Πσκὼφ, ὁ Ὅσιος Κορνήλιος, μιμούμενος τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Ἐλεήμονα, συμπαραστεκόταν στοὺς ἀσθενεῖς φροντίζοντάς τους, τοὺς κοινωνοῦσε καὶ ἔψαλλε τὴν ἐξόδιο Ἀκολουθία σὲ ἐκείνους ποὺ ἀπέθνῃσκαν. Κατέγραφε μάλιστα τὰ ὀνόματα τὸν κεκοιμημένων σὲ ἕνα βιβλίο, ποὺ τὸ ἀποκαλοῦσε «πρυμναία βίβλο» - ἀπὸ τὸν συμβολισμὸ τῆς πρύμνης τοῦ πλοίου - καὶ τὰ μνημόνευε στὶς προσευχές του, ἀφοῦ τὸ βιβλίο αὐτὸ γιὰ τὸν Ὅσιο σήμαινε τὴ μνήμη τῶν κεκοιμημένων.

Κατὰ τὸν Λιβονικὸ πόλεμο ὁ Ὅσιος κήρυττε τὸν Χριστιανισμὸ στὶς κατεχόμενες πόλεις, ἀνήγειρε ναοὺς καὶ βοηθοῦσε γενναιόδωρα τοὺς Αιστίους καὶ Λιβονούς, οἱ ὁποῖοι χειμάζονταν ἀπὸ τὸν πόλεμο. Μέσα στὴ Μονὴ περιποιόταν μὲ αὐταπάρνηση τοὺς τραυματίες καὶ ἀκρωτηριασμένους, ἐνταφίαζε τοὺς νεκροὺς στὰ σπήλαια καὶ χάραζε τὰ ὀνόματά τους στὸ Συνοδικὸ τῆς Μονῆς, ὑπὲρ τῆς αἰωνίας μνήμης αὐτῶν. Ἀκόμη καὶ στὶς πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις ὁ Ὅσιος δὲν δίστασε νὰ συμπαρασταθεῖ στοὺς πολεμιστές. Τὸ ἔτος 1570, εὐλόγησε τὰ Ρώσικα στρατεύματα ποὺ πολιορκοῦσαν τὴν πόλη τοῦ Θελὶν καὶ τὴν ἴδια μέρα οἱ πολιορκημένοι Γερμανοὶ παρέδωσαν πράγματι οἰκιοθελῶς τὴν πόλη.

Επιπλέον, σε καιρὸ ειρήνης, ὁ Ὅσιος Κορνήλιος ἀσχολήθηκε μὲ τὴν συγγραφὴ καὶ τὴ συλλογὴ βιβλίων γιὰ τὴν Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς.

Ἡ Μονή τῶν Σπηλαίων ἀναδείχθηκε φάρος τῆς Ὀρθοδοξίας γιά τόν Ρωσικὸ λαὸ καί προμαχώνας ἐναντίον τῶν ἐξωτερικῶν ἐχθρών τῆς Ρωσίας. Ὅμως ὁ Ὅσιος ἔπεσε θῦμα τῶν ἐσωτερικῶν ταραχῶν πού ξέσπασαν στή χώρα καί ἀποκεφαλίσθηκε ἀπὸ τόν Τσάρο Ἰβὰν τόν Τρομερὸ, τό ἔτος 1570, σέ ἡλικία 69 ἐτῶν, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ τό Χρονικὸ πού συνέταξε ὁ  Ἱεροδιάκονος Πιτιρίμ.

Ὁ Τσάρος ἀμέσως ἀναγνώρισε ὅτι ὁ Όσιος ἔπεσε θύμα διαβολῆς καὶ συκοφαντιῶν καὶ ἀφοῦ μετανόησε μετέφερε ὁ ἴδιος τὸ ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ὁσίου Κορνηλίου στή Μονή.  Ὁ δρόμος τόν ὁποῖο διήνυσε ὁ Τσάρος φέροντας στά χέρια του τὸ ματωμένο Λείψανο τοῦ Ὁσίου ὀνομάσθηκε «ὁδός του αἵματος». Τὸ ἱερὸ σκήνωμα ἐνταφιάσθηκε στὴ Μονὴ τῶν Σπηλαίων, ὅπου καὶ παρέμεινε ἄφθορο ἐπὶ 120 χρόνια. Τὸ ἔτος 1690 ἀνεκομίσθη ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Πσκὼφ καὶ Ἰζμπὸρκ Μάρκελλο, στὸν Καθεδρικὸ Ναὸ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Νέα ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν Λειψάνων ἔγινε κατὰ τὰ ἔτη 1872 καὶ 1892, ὁπότε καὶ τὰ ἐναπέθεσαν ἐντὸς νέων θηκῶν.

Η Ιερά  Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Σπηλαίων του Πσκώφ, βρίσκεται 50 χιλιόμετρα από την πόλη του Πσκώβ και 340 χιλιόμετρα από την Αγία Πετρούπολη. Η Μονή εγκαινιάστηκε στις 15/28 Αυγούστου 1473. Είναι η ημέρα όπου ο ιδρυτής της ο Άγιος Ιωνάς (Σέσνικ) εγκαινίασε τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η μοναστική ζωή είχε αρχίσει νωρίτερα, όταν ερημίτες ήρθαν για να ασκητέψουν στα σπήλαια της περιοχής. Αργότερα ερχόνταν εκεί πιστοί για να προσκυνήσουν το λείψανο του αγ. Μάρκου του ερημίτη.

ΜΝΗΜΗ  ΤΩΝ  ΑΓΙΩΝ  ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ  ΜΠΡΙΝΚΟΒΕΑΝΟΥ

Πηγή:  http://vatopaidi.wordpress.com/2009/08/15/brincoveanu2/  και

Ιστοσελίδα  Ιεράς  Μονής  Παντοκράτορος  Μελισσοχωρίου  Θεσσαλονίκης.

Τη  16η Αυγούστου Μνήμη των Αγίων Νεομαρτύρων Ηγεμόνος Κωνσταντίνου Μπρινκοβεάνου και των υιών αυτού Κωνσταντίνου, Στεφάνου, Ράδου και Ματθαίου και του θησαυροφύλακα αυτού Γιαννάκη Βακαρέσκου.

Ο άγιος Κωνσταντίνος Μπρινκοβεάνου είναι ένα θαυμάσιο υπόδειγμα Χριστιανού Ηγεμόνα, που διαφέρει πάρα πολύ από το πρότυπο που θέλει να επιβάλει η Νέα Τάξη Πραγμάτων, τόσο “de facto”, όσο και στην συνείδησή μας. Και δεν είναι τυχαίο ότι, όπως θα δείτε στην τελευταία παράγραφο του άρθρου, αυτός ο ήρωας υπήρξε και μεγάλος ευεργέτης της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, κάτι που το έβλεπε ως υποχρέωσή του.

Οι  Νεομάρτυρες καταδικάσθηκαν σε θάνατο στις 15 Αυγούστου 1714, την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κατά την οποία εόρταζε και η σύζυγος του Μαρίκα! Τότε ο Κωνσταντίνος είχε ηλικία 60 ετών. Τους έβγαλαν άπό την φυλακή όλους ξυπόλυτους, αλυσοδεμένους και με ένα υποκάμισο επάνω τους. Τους οδήγησαν στον τόπο της εκτελέσεως, κοντά στο μεγάλο Σαράϊ του Σουλτάνου, μέσα από τους δρόμους της Πόλεως, ωσάν να ήσαν κακούργοι. Μπροστά επήγαινε ο μικρότερος γυιός του Ματθαίος, ηλικίας 12 ετών, και τελευταίος ο πρώην Ηγεμών. Στον τόπο της εκτελέσεως παρευρίσκοντο τα Τάγματα των Γενιτσάρων, παρατεταγμένα, ο ίδιος ο Σουλτάνος, ο Βεζύρης του και οι Πρέσβεις των μεγάλων Ευρωπαϊκών Κρατών, προσκαλεσμένοι εκεί για να ιδούν το μακάβριο θέαμα! Το φοβερό δράμα, είπαν μερικοί αυτόπτες μάρτυρες, δεν διήρκεσε περισσότερο άπό ένα τέταρτο της ώρας. Ο δήμιος τους έβαλε να γονατίσουν όλοι, σε μια μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλον. Τους έβγαλε τους σκούφους τους και τους επέτρεψε να κάνουν μία σύντομη προσευχή, πριν την εκτέλεσί τους. Ο Γραμματεύς Φλωρεντίν διατηρεί τα εξής γενναία λόγια του Μπρινκοβεάνου: «Παιδιά μου, να έχετε θάρρος. Εχάσαμε κάθε τι, που είχαμε σ΄ αυτόν εδώ τον κόσμο, τουλάχιστον να σώσουμε τις ψυχές μας και να πλύνουμε τις αμαρτίες μας με το αίμα μας».

Στο χρονικό των Μπαλατσένιλορ, οι όποιοι δεν συμπαθούσαν το γένος των Μπρινκοβεάνων, γράφθηκαν τα έξης: «Παιδιά μου, παιδιά μου, ιδού, όλη την περιουσία μας καί ό,τι άλλο είχαμε τα εχάσαμε. Να μη χάσουμε όμως και τις ψυχές μας! Μείνετε, αγαπητοί μου, δυνατοί, καρτερικοί και μη φοβήσθε τον θάνατο! Βλέπετε τον Χριστό πόσο υπέφερε για εμάς και με τι οδυνηρό θάνατο απέθανε! Πιστεύετε δυνατά σ’ Αυτόν και μη κλονίζεσθε από την ένδοξη Πίστι μας, χάριν αυτής της ζωής και του κόσμου! Θυμηθήτε τον Απόστολο Παύλο, ο οποίος λέγει ότι ούτε ξίφος, ούτε θάνατος, ούτε κάτι άλλο θα μας χωρίσει από τον Χριστό μας, διότι δεν είναι άξια τα παθήματα και τα βάσανα αυτής της ζωής, με τη δόξα που θα μας δώση ο Χριστός. Τώρα να ευφραίνεσθε, παιδιά μου, διότι με το αίμα μας θα πλύνουμε τις αμαρτίες μας».

Με τα πρώτα κτυπήματα του ξίφους, έπεσε κάτω η κεφαλή του θησαυροφύλακος Γιαννάκη Βακαρέσκου, κατόπιν του μεγαλυτέρου παιδιού του και ακολούθησαν τα άλλα δύο, Στέφανος και Ράδος. Όταν ο δήμιος εσήκωσε το ξίφος να κτυπήσει στο κεφάλι του μικρού Ματθαίου, αυτός από τον φόβο του, παρακάλεσε τον Σουλτάνο να τον συγχώρησει και του υποσχέθηκε ότι δέχεται να γίνη Μουσουλμάνος. Ο γέροντας Κωνσταντίνος, σκεπτόμενος ότι η ανθρώπινη ψυχή παραμένει στους αιώνες, έσπευσε να ενθαρρύνει τον μικρό Ματθαίο, λέγοντας του: «Με το αίμα μας που χύνουμε, δεν υπάρχει πλέον κανείς να μας κλέψει την Πίστι. Είναι, λοιπόν, προτιμότερο να πεθάνουμε χιλιάδες φορές, παρά ν΄ αρνηθούμε την πατροπαράδοτη Πίστι μας, για να ζήσουμε μερικά ακόμη χρόνια σ’ αυτή την γη». Το παιδί συνήλθε πάλι, έβαλε ήσυχα το κεφάλι του κάτω από την κόψι του ξίφους και είπε στον δήμιο: «Θέλω να πεθάνω Χριστιανός, κτύπα!» Έτσι, έπεσε το κεφάλι του κάτω βουτηγμένο στα αίματα!

Μετά το μαρτυρικό τέλος των έξι αυτών Άγιων Μαρτύρων, των οποίων τώρα τα βάσανα τελείωσαν, οι δήμιοι τράβηξαν μέσα από τους δρόμους τα Άγια Λείψανά τους και τα έριξαν στα νερά του Βοσπόρου, ενώ τις κεφαλές τους τις κάρφωσαν σε κοντάρια, τις περιέφεραν στους δρόμους της Πόλεως καί τέλος, τις τοποθέτησαν στην πρώτη πόρτα του Σεραγίου, όπου έμειναν τρεις ημέρες καί κατόπιν τις έριξαν και αυτές στην θάλασσα! Κατά προτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επήγαν κρυφά ευσεβείς Χριστιανοί καί αφού τις έβγαλαν από την θάλασσα, τις έθαψαν μυστικά στην νήσο Χάλκη, έξω από την Εκκλησία της Μονής της Θεοτόκου, την οποία είχε κτίσει ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Β΄ ο Παλαιολόγος.

Μετά το μαρτύριο τους, η σύζυγος του  Ηγεμόνα Μαρίκα βρισκόταν ακόμη στην φυλακή, με τον εγγονό της, την νύφη της και τους γαμπρούς της, οι όποιοι σώθηκαν σαν από θαύμα από τον θάνατο. Μερικοί ευσεβείς Χριστιανοί και φίλοι τους πλήρωσαν ένα υπέρογκο ποσό από 50.000 χρυσά φλωριά στο Βεζύρη και τους εγλύτωσαν. Οι ανήσυχοι όμως εχθροί τους από την Ρουμανική Χώρα, επειδή δεν κατώρθωσαν να ιδούν και αυτά τα μέλη της οικογενείας να οδηγούνται στην σφαγή, έδωσαν στον ίδιο τον Βεζύρη 40.000 χρυσά φλωριά, για να ματαίωση την ελευθερία, που τους έδωσε. Έστειλαν τα χρήματα αυτά, αλλά με κάποια καθυστέρησι, οπότε είχε φονευθή ο Μεγάλος Βεζύρης σε κάποια μάχη καί έτσι σώθηκαν αυτές οι ψυχές!

Η σύζυγος του Μάρτυρος Ηγεμόνος Μαρίκα,έμεινε στις φυλακές μέχρι τον Μάρτιο του 1715. Κατόπιν, εξορίσθηκε στην Κουτάϊ, κοντά στη Μαύρη θάλασσα, απ΄ όπου ελευθερώθηκε. Επέστρεψε στην χώρα της το 1716, μαζί με τον Ιωάννη Μαυροκορδάτο, που προοριζόταν να ηγεμόνευση στη θέσι του αδελφού του, που αιχμαλωτίσθηκε από τους τυράννους.

Τα Λείψανα του Μάρτυρος Κωνσταντίνου και των παιδιών του μεταφέρθηκαν μυστικά στη Ρουμανική χώρα από την σύζυγο του Μαρίκα το 1720, τον καιρό της Ηγεμονίας του Νικολάου Μαυροκορδάτου, και τοποθετήθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Νέου (σημ. ημ. στο Βουκουρέστι, όπου  επίσης φυλάσσεται  η  δεξιά  παλάμη  του  αγ. Νικολάου  αρχιεπ. Μύρων). Μπροστά στις Λειψανοθήκες τους καίει ακοίμητο καντήλι και πολλοί Χριστιανοί τα προσκυνούν ζητώντας τις πρεσβείες του Αγίου Μάρτυρος Ηγεμόνος Κωνσταντίνου και των παιδιών του!

Ο άγιος Μάρτυς Κωνσταντίνος είναι Μεγάλος Ευεργέτης της Ιεράς Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου, γιατί όπως αναφέρει το 1998 ο Παύλος Cernovodeanu στο έργο του «Κωνσταντίνος Μπρανγκοβεάνου και το Άγιον Όρος», φαίνεται στον κατάλογο της Μεγάλης Λογοθεσίας της Ρουμανικής Χώρας (δηλαδή  της Βλαχίας), πως ένα χρυσόβουλο "της αγίας Μονής που λέγεται Βατοπαίδι" της 12 Νοεμβρίου 1696 γράφει: «Εγώ ο Βοεβόδας Κωνσταντίνος Μπασαράμπ, με το έλεος του Κυρίου Θεού και Κυβερνήτου Πάσης της Ρουμανικής Χώρας, με όλη την όρεξη της καρδίας της δεσποτείας μου, ποθούσα να λέγομαι κτήτωρ της Αγίας και Θείας Μονής που λέγεται Βατοπαίδι, (γι'  αυτό) ελέησα και δώρησα σ΄αυτό το Μοναστήρι που λέγεται Μεγίστη Λαύρα, να παίρνει 20.000 μπάνι καθ΄όλην την διάρκεια της ζωής μας, καθώς ελέησαν με χρυσόβουλα αυτό το Άγιο Μοναστήρι Βατοπαίδι οι μακαρίτες Ορθόδοξοι Ηγεμόνες, ο πρόπαππους μου Βοεβόδας Σερμπάν Μπασαράμπ και ο θείος μου Βοεβόδας Σερμπάν Καντακουζηνός. Έτσι και εγώ ανακαίνησα και επαύξησα αυτή την δωρεά διαμέσου αυτού του χρυσοβούλου, για να είναι παντοτινή βοήθεια και τροφή στους Πατέρες και για μένα και στους μακαρίτες Ηγεμόνες μνημόσυνον αιώνιον, Αμήν». Αυτό γράφτηκε με την έγκριση των Βογιάρων του Ηγεμονικού Συμβουλίου.

ΟΣΙΟΣ  ΗΛΙΑΣ  Ο  ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ

 

Πηγή: Ημερολόγιο Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας, έτους 1998.

http://www.proskynitis.blogspot.com/

Η μεγαλύτερη περιοχή της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας υπήρξε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα διακεκριμένος χώρος του Χριστιανικού Ελληνισμού και τμήμα της Bυζαντινής Αυτοκρατορίας. Πολύ ενωρίς, ιδίως μετά την επικράτηση του Μονοφυσιτισμού στη Μέση Ανατολή και κυρίως την Αραβική κατάκτηση, ιδρύθηκαν εκεί σπουδαία και μεγάλα μοναστήρια, από τα οποία προέκυψαν Εκκλησιαστικές μορφές που διακρίθηκαν για την αγιότητα του βίου των, αλλά και την Ελληνική παιδεία τους.

Την εποχή της κατάκτησης της Σικελίας από τους Σαρακηνούς, πολύ μεγάλος αριθμός Χριστιανών αναγκάστηκε να καταφύγει στη γειτονική περιοχή της Καλαβρίας, με συνέπεια να αυξηθούν και τα μοναστικά κέντρα. Μεταξύ των τελευταίων υπήρξε και η Μονή των Αγίων Ηλία και Φιλάρετου, που ιδρύθηκε από αυτό τον Όσιο Ηλία στα Σάλινα της Καλαβρίας.

Ο Άγιος υπήρξε μια ισχυρή και γεμάτη χαρίσματα προσωπικότητα, η οποία εξέπεμψε μεγάλη ακτινοβολία στο στενό και ευρύτερο περιβάλλον του και η οποία έζησε και γνώρισε όλες τις συνέπειες των ιστορικών περιπετειών της εποχής του. Διακρίθηκε ιδιαίτερα για τη θερμή και σταθερή του πίστη «εκ κοιλίας μητρός». Αυτή μάλιστα η πίστη είναι εκείνη που τον στήριξε και τον διαφύλαξε από τις παγίδες μιας τόσο δύσκολης εποχής, όπως ήταν ο 9ος αιώνας για την περιοχή στην οποία έζησε ο Άγιος.

Καταγόταν από την πόλη της Σικελίας Έννη. Ανήκε στην αρχοντική οικογένεια των Ραχιτών και οι γονείς του, ευσεβέστατοι άνθρωποι, τον ονόμασαν Ιωάννη. Από πολύ μικρή ηλικία είχε ιδιαίτερα χαρίσματα και μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό, εκείνο της πρόγνωσης που τον συνόδευσε σε όλη τη διάρκεια της μακράς επίγειας ζωής του. Για τα παραπάνω έχαιρε μεγάλης εκτιμήσεως. Ήδη από τα παιδικά του χρόνια γνώρισε τις δοκιμασίες της αιχμαλωσίας, ταυτόχρονα όμως και την εμφανή χάρη του Θεού, η οποία τον έσωσε και τον διαφύλαξε πολλές φορές. Παράλληλα και εξίσου αξιομνημόνευτο ήταν και το ήθος του νεαρού Ιωάννη, που μαζί με την ευσέβεια και το πλήθος άλλων Χριστιανικών αρετών, συγκροτούσε την διακεκριμένη όντως προσωπικότητα ενός Αγίου. Συνέπεια των παραπάνω υπήρξε η φήμη που τον συνόδευε σε όλη τη ζωή του.

Η Κέρκυρα μαζί με άλλα μέρη της Ελλάδας, αξιώθηκε της ευλογημένης παρουσίας του και της θαυματουργικής του ενέργειας στη γη της. Μεταφέρουμε, σε μετάφραση, τμήμα του «Βίου» του, που αναφέρεται σ' αυτήν την παρουσία:

«Ελεύθεροι (από προηγηθείσα αιχμαλωσία από τους Αγαρηνούς), θέλησαν να μεταβούν στη Ρώμη χάριν προσευχής, αλλ' επειδή βρήκαν εμπόδια πέρασαν στην Κέρκυρα. Αφού κατέλυσαν στο Επισκοπείο, έμειναν κρυμμένοι σ' ένα από τα οικήματά του. Επειδή όμως δεν διέφυγε την προσοχή ο υπέρλαμπρος φωστήρ Ηλίας, τον παρεκάλεσαν μερικοί από τους εκκλησιαζομένους να προσευχηθεί για μία γυναίκα που έχασε τα λογικά της, γιατί, όπως έλεγαν, χάνοντας το γιο της παραφρόνησε. Μόλις ο Άγιος δέχτηκε να προσευχηθεί, εκείνοι πάλι παρακαλούσαν να επιτραπεί και σ' εκείνην να έλθει. Ο Άγιος όμως δεν επέτρεψε και είπε: «Ας γίνει η προσευχή μου και θα δείτε πως η δύναμη του Θεού φέρνει σε κάθε τόπο το έλεος του». Προσευχήθηκε λοιπόν και την ίδια ώρα που πήγαν οι Πρεσβύτεροι στο σπίτι της γυναίκας, την βρήκαν να είναι στα λογικά της» (κεφ. 29).

Δεδομένου ότι το παραπάνω γεγονός συνέβη μεταξύ των ετών 884 (όταν είχε γίνει μοναχός ο Ηλίας) και 903 (έτος του θανάτου του), ο Όσιος Ηλίας συναντήθηκε ίσως στην Κέρκυρα, εφ' όσον μάλιστα κατέλυσε στο Επισκοπείο, με τον τότε Επίσκοπο Κερκύρας που ήταν ο Άγιος Αρσένιος (876 -953).

Από άλλο σημείο του «Βίου" του Οσίου Ηλία (κεφ. 37), πληροφορούμεθα: «Μία ημέρα που βρισκόταν στο Ρήγιο κι ετελείτο η Ακολουθία του Όρθρου, αφού πλησίασε τον Πρωτοπρεσβύτερο, ονόματι Δημήτριο, του είπε με χάρη: «Ευλόγησε μας, ω Επίσκοπε!». Εκείνος νομίζοντας ότι κάνει λάθος ο Άγιος, γιατί ζητούσε την ευλογία άλλου αντ' άλλου, είπε: «Συγχώρησέ με, Πάτερ, δεν είμαι εγώ ο Επίσκοπος». Κι εκείνος: «Σε βλέπω να φοράς ωμοφόριο και συ λες ότι δεν είμαι Επίσκοπος; Πράγματι δεν απατήθηκα, αλλ' ο Θεός θα επιτελέσει σίγουρα εκείνο που προγνώρισε και προώρισε να γίνει». Ο Δημήτριος λοιπόν επειδή γνώριζε προ πολλού ότι ο Θεοφόρος Ηλίας ήταν ονομαστός για το προφητικό του χάρισμα, κράτησε στη μνήμη του τον λόγο, ύστερα δε από λίγο, αφού ανέβηκε στην Κωνσταντινούπολη και συναντήθηκε με τον Ιεράρχη της Πόλεως, εκλέγεται Επίσκοπος της Αγίας Εκκλησίας της Κερκύρας ,αφού διεδέχθη τον αοίδημο Παχώμιο».

Το απόσπασμα αυτό είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για την τοπική μας Εκκλησία, γιατί προσφέρει δύο ονόματα Επισκόπων αγνώστων ως σήμερα. Του Παχωμίου και Δημητρίου.

Ο «Βίος» μας παρέχει ειδήσεις για δύο ακόμη ταξίδια στο Ιόνιο, κατά το πρώτο μάλιστα κατέπαυσε δια προσευχής φοβερή τρικυμία (κεφ. 38 και 67).

Ο Όσιος  Ηλίας απεβίωσε στις 17 Αυγούστου 903 στη Θεσσαλονίκη, όπου είχε προηγουμένως προσκυνήσει τον τάφο του Μεγαλομάρτυρας Δημητρίου, ενώ είχε ήδη ασθενήσει. Το Ιερό Λείψανο παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη, στο ναό του Λγίου Γεωργίου, επί δέκα μήνες. Κατόπιν, με μεγάλες τιμές μεταφέρθηκε, έπειτα από μακρά πορεία, στο μοναστήρι του, στα Σάλινα της Καλαβρίας.

Κοντάκιον. Ήχος δ'. Ποίημα Αντωνίου.

Ασκηταίς εκπέφηνας κανών ακμαίος και συγχρόνοις έσοπτρον των αρετών και βοηθός, Ηλία Πάτερ αοίδημε, νυν ως αστήρ βροτοίς πάσιν ανέτειλας.

Κάθισμα Ήχος α'. Χορός αγγελικός.

Ο βίος Σου λαμπρός ανεδείχθη εν κοσμώ, η άσκησις στερρά, θαυμαστοί οι αγώνες, οι πόνοι πανάριστοι, Ηλιού παμμακάριστε, όθεν άνωθεν χάριν λαβών θεραπεύεις, δυσθεράπευτα πάθη καμνόντων ανθρώπων, λιταίς Σου προς Κύριον.

Κοντάκιον έτερον. Ήχος δ'. Τα άνω ζητών.

Τα κάτω λιπών, τα άνω επόθησας και  τας αρετάς συζεΰξας, ώσπερ τέθριππον, Ηλιού πανόλβιε, ως πάλαι Θεσβίτης ανέδραμες προς Χριστόν τον Σον πλαστουργόν, πρεσβεύων απαύστως υπέρ πάντων ημών.

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ

ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΠΟΞΕΡΣ

+ Ἱερομονάχου Σεραφείμ Ρόουζ

Πηγή: http://www.fdathanasiou.wordpress.com/

Ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανισμός ἦρθε στήν Κίνα ἀρχικά μέσω τῆς γειτονικῆς της χώρας, τῆς Ρωσίας. Τό 1685 οἱ Κινέζοι κατέλαβαν το Ἀλμπαζίν, τό ὁποῖο βρίσκεται στή Ρωσία, στά βόρεια σύνορα τῆς Κίνας, καί αἰχμαλώτισαν ἕνα μεγάλο ἀριθμό Κοζάκων καί Ὀρθόδοξων Ἀλμπαζινῶν. 45 ἀπό αὐτούς μπῆκαν στήν ὑπηρεσία τοῦ Κινέζου Αὐτοκράτορα καί τούς πῆραν στό Πεκίνο μαζί μέ τόν Ἱερέα τους, τόν π. Μάξιμο. Ὁ Αὐτοκράτορας K’ang-hsi τούς δέχθηκε εὐγενικά, και παραχώρησε στόν π. Μάξιμο ἕνα παλιό Βουδιστικό ναό νά τόν μετατρέψει σέ Χριστιανική ἐκκλησία, γιά τίς πνευματικές ἀνάγκες τῶν ἀνθρώπων του. Χτίστηκαν σπίτια γιά Ἱερεῖς καί ἡ ἐκκλησία, ἀφιερωμένη στήν Ἁγία τοῦ Θεοῦ Σοφία, ἐγκαινιάστηκε τό 1698.

Τό 1712 ὁ π. Μάξιμος κοιμήθηκε καί ὁ Αὐτοκράτορας K’ang-hsi ἐπέτρεψε σέ ἕναν ἄλλον Ἱερέα νά ἔρθει ἀπό τή Ρωσία στό Πεκίνο γιά να τον ἀντικαταστήσει. Στό Πεκίνο οἱ Ὀρθόδοξοι Ἱερεῖς ὀνομάζονταν λάμας καί ὁ Ὀρθόδοξος ἀρχιμανδρίτης ὀνομαζόταν τά λάμα (μεγάλος λάμα).

Καθώς περνοῦσε ὁ καιρός γίνονταν γάμοι μεταξύ Ἀλμπαζινῶν και Κινέζων καί οἱ ἀπόγονοί τους σύντομα δέν διακρίνονταν ἀπό τόν ὑπόλοιπο Κινέζικο πληθυσμό. Αὐτοί οἱ ἀπόγονοι παρέμειναν σταθεροί στήν Ὀρθοδοξία.

Τίς ἑπόμενες δεκαετίες ἡ Ὁρθόδοξη ἱεραποστολή στήν Κίνα παρεμποδίστηκε ἐξαιτίας πολιτικῶν προβλημάτων πού ἀνέκυψαν μεταξύ Ρωσίας καί Κίνας. Τό κήρυγμα πρός τούς Κινέζους ἀπαγορεύτηκε. Ὡστόσο κάθε χρόνο στό Πεκίνο γίνονταν Ὀρθόδοξοι ἀπό 10 - 40 ἄτομα. Μερικοί ἀπό αὐτούς τούς πρώτους προσήλυτους ἔγιναν ἁγιογράφοι καί διακόσμησαν τήν ἐκκλησία στό Πεκίνο μέ Ὀρθόδοξες εἰκόνες, Κινέζικης τεχνοτροπίας.

Τό 1858 τό πολιτικό κλίμα ἄλλαξε. Μέ τή συνθήκη τοῦ Tient-sin παραχωρήθηκε στούς Χριστιανούς ἱεραπόστολους τό δικαίωμα παραμονῆς στή χώρα. Αὐτό ἦταν τό ξεκίνημα μιᾶς νέας περιόδου γιά τήν Κινέζικη Ὀρθόδοξη ἀποστολή. Ἄγαμοι καί ἔγγαμοι Ἱερεῖς πού ἦρθαν ἀπό τήν Ρωσία, μετέφρασαν καί τύπωσαν τήν Καινή Διαθήκη, τό Ψαλτήρι καί Ὀρθόδοξες Ἀκολουθίες στά Κινεζικά, θέτοντας ἔτσι τά θεμέλια γιά μιά αὐτόχθονη Κινεζική Ὀρθοδοξία. Τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ἐπεκτάθηκε καί πέρα ἀπό τό Πεκίνο, στό Tung-ting-an, ὅπου χτίστηκε μιά ἐκκλησία καί πολλοί Κινέζοι χωρικοί ἔγιναν ἔνθερμοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Ἄνοιξαν ἐπίσης ἐκκλησίες στό Hankow καί στό Kalgan.

Τό 1880 ὁ πρῶτος γηγενής Κινέζος Ὀρθόδοξος Ἱερέας, ὁ π. Μητρoφάνης Chang (Chang Tzi-tzung), χειροτονήθηκε ἀπό τόν Ἅγ. Νικόλαο Kasatkin, Ἐπίσκοπο Τόκυο. Ἡ ἀποδοχή τῆς Ἱερωσύνης ἀπό τόν π. Μητροφάνη ἦταν μιά πράξη ἡρωϊκή, γιατί τήν ἐποχή ἐκείνη τό νά εἶναι κανείς Χριστιανός, ἦταν πιό ἐπικίνδυνο καί πιό δύσκολο ἀπό κάθε ἄλλη φορά στήν Κινεζική Ἱστορία. Στήν Κίνα εἶχαν ἱσχυροποιηθεῖ τότε τά ξενόφοβα καί ἀντιχριστιανικά συναισθήματα, σέ ἀντίδραση πρός τόν ἀποικιοκρατικό ἐπεκτατισμό τῶν Εὐρωπαϊκῶν Δυνάμεων, κατά τή διάρκεια τοῦ δεύτερου μισοῦ τοῦ 19ου αἰώνα. Συνέβαιναν ξεσπάσματα βίας, πού εἶχαν σάν ἀποτέλεσμα τόν θάνατο τῶν ξένων καί Κινέζων Χριστιανῶν προσηλύτων.

Ὅταν ἔγινε Ἱερέας ὁ π. Μητροφάνης εἶπε, ὅτι ἤξερε πώς τό τέλος του «δέν θά ἦταν εὐχάριστο». Αὐτός καί οἱ ἄνθρωποί του δοκιμάζονταν συνεχῶς καί ὀνομάζονταν «διάβολοι κατώτερης τάξης», χαρακτηρισμός μόλις λίγο καλύτερος ἀπό τό «ξένοι διάβολοι». Ἄν καί θεωροῦσαν, ὅτι εἶχε προδώσει τήν Κινέζικη κουλτούρα του μέ τό νά γίνει Χριστιανός, ὁ ἴδιος γνώριζε ὅτι εἶχε ἀγκαλιάσει μιά πίστη πού ἦταν πέρα ἀπό κουλτούρες καί ὅτι ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ ἀνῆκε τόσο στήν Κίνα, ὅσο καί σέ ὁποιαδήποτε ἄλλη χώρα. Κοιτάζοντας πάνω ἀπό τά πολιτικά καί τά πολιτιστικά, διέκρινε μέ τό πνεῦμα του, ὅτι προετοίμαζε τό Κινέζικο Ὀρθόδοξο ποίμνιό του στό νά προσαρτηθεῖ στίς τάξεις τῶν Μαρτύρων στόν οὐρανό.

Τό 1897 ἡ Κινέζικη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔλαβε μιά μεγάλη εὐλογία μέ τόν ἐρχομό στό Πεκίνο τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Ἰννοκέντιου Figorovsky (πού ἀργότερα ἔγινε Ἐπίσκοπος), ὁ ὁποῖος ἀποδείχθηκε ὅτι ἔβλεπε μακριά, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο Ἱερέα πού ἦρθε ποτέ στήν Κίνα. Μεταξύ ἄλλων ἵδρυσε ἕνα μοναστήρι, φρόντισε οἱ καθημερινές Ἀκολουθίες νά γίνονται στήν Κινέζικη γλώσσα, ἔστειλε ἀνθρώπους ἀπό τό Πεκίνο νά διαδόσουν τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ καί ξεκίνησε φιλανθρωπικά ἔργα. Αὐτό βοήθησε στό νά ἐνδυναμωθεῖ ἡ Κινέζικη Ἐκκλησία καί νά προετοιμαστεῖ γιά τή σοβαρότερη δοκιμασία γιά τήν ὕπαρξή Της.

Τό 1900 συνέβη ἡ ἐξέγερση πού εἶναι γνωστή μέ τό ὄνομα «Κίνημα τῶν Μπόξερς». Ἡ ἐξέγερση ἔγινε ἀπό μιά μυστική ὀργάνωση ἀνθρώπων πού ἀσχολοῦνταν μέ πολεμικές τέχνες καί ἀποκρυφισμό καί ὀνομάζονταν οἱ «Μποξέρ τοῦ Πνεύματος,» οἱ ὁποῖοι ὁρκίστηκαν νά ἀπαλλάξουν τήν Κίνα ἀπό τούς ξένους καί τούς Χριστιανούς. Μέ τή μύησή τους στήν ὀργάνωση, ἰσχυρίζονταν ὅτι ἐνοικοῦσε μέσα τους ἕνας θεός, ὁ ὁποῖος τούς προίκιζε μέ δυνάμεις ὑπεράνθρωπες. Ὅταν ἄρχισαν νά πολιορκοῦν τό Πεκίνο, κυνήγησαν τούς Κινέζους Χριστιανούς καί τούς πρόσταξαν νά λατρέψουν τούς θεούς τους ἤ ἀλλιῶς θά βασανίζονταν καί θά σκοτώνονταν. Ἔτσι χιλιάδες Χριστιανοί σφάχτηκαν, ἀποκεφαλίστηκαν καί θυσιάστηκαν.

Κατά τή διάρκεια τῆς Ἐπανάστασης τῶν Μπόξερς, οἱ Ὀρθόδοξες ἐκκλησίες στό Πεκίνο, στό Tung-ting-an καί στό Kalgan καταστράφηκαν, μαζί μέ τό Ὀρθόδοξο τυπογραφεῖο καί τίς ἀδημοσίευτες μεταφράσεις του καί τήν τεράστια συλλογή του ἀπό κινητά τυπογραφικά στοιχεῖα μέ Κινέζικους χαρακτῆρες.

Τή νύχτα τῆς 11ης Ἰουνίου, οἱ Μπόξερς ἐπιτέθηκαν στήν ἐκκλησία στό Πεκίνο. Σύμφωνα μέ μαρτυρίες αὐτοπτῶν μαρτύρων, οἱ Κινέζοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ἐκεῖ ἀντιμετώπισαν τόν θάνατο μέ τρομερό θάρρος. Ὁ Παῦλος Wan, ἕνας Ὀρθόδοξος δάσκαλος, πέθανε μέ τήν προσευχή στά χείλη. Ἡ Ia Wen (Σημ. ημ. η  Μάρτυρας  Βιολέτα, βλ. φωτό), μιά ἄλλη δασκάλα, βασανίστηκε δύο φορές. Τήν πρώτη φορά, οἱ Μπόξερς τήν ἔκαναν κομμάτια καί τήν πέταξαν μισοπεθαμένη στό ἔδαφος. Ὅταν ἀνέκτησε τίς αἰσθήσεις της, οἱ Μπόξερς τήν ἔπιασαν ξανά καί αὐτή τήν φορά τήν βασάνισαν μέχρι θανάτου. Καί τίς δύο φορές ἡ Ia Wen ὁμολόγησε τόν Χριστό μέ χαρά μπροστά στούς βασανιστές της.

Οἱ Μπόξερς ἔκαψαν τά κτίρια τῆς Ὀρθόδοξης Ἱεραποστολῆς στό Πεκίνο, τό βράδυ τῆς 14ης Ἰουνίου. Πολλοί ἀπό τούς πιστούς, γιά νά γλιτώσουν ἀπό τόν κίνδυνο, μαζεύτηκαν στό σπίτι τοῦ π. Μητροφάνους. Μεταξύ αὐτῶν ἦσαν καί κάποιοι πού πρίν εἶχαν κακές διαθέσεις πρός τόν Ἰερέα καί ὅμως δέν τούς ἔδιωξε. Διακρίνοντας ὅτι μερικοί ἦσαν λιγόψυχοι, τούς ἐνθάρρυνε.

Στίς δέκα τό βράδυ τῆς 23ης Ἰουνίου, στρατιῶτες καί Μπόξερς περικύκλωσαν τήν κατοικία τοῦ π. Μητροφάνους (σημ. ημ. αγ. Ιερομάρτυρος Μητροφάνους, βλ. φωτό). Τήν ὥρα ἐκείνη βρίσκονταν ἐκεῖ περισσότεροι ἀπό 70 Χριστιανοί. Οἱ πιό δυνατοί ξέφυγαν, ἐνῶ ὁ π. Μητροφάνης καί πολλοί ἄλλοι, κυρίως γυναῖκες καί παιδιά, παρέμειναν καί δολοφονήθηκαν. Ὁ π. Μητροφάνης κάθησε στήν αὐλή μπροστά στό σπίτι του καί οἱ Μπόξερς τοῦ ἔδωσαν ἐπανειλημμένες μαχαιριές στό στῆθος. Ἔπεσε κάτω ἀπό μιά χουρμαδιά. Ἡ γυναίκα τοῦ π. Μητροφάνους καί οἱ τρεῖς γιοί του ἦταν στόν τόπο τῆς δολοφονίας. Ἀφοῦ οἱ Μπόξερς σκότωσαν τόν π. Μητροφάνη, ἅρπαξαν τόν ἑφτάχρονο γιό του Ἰωάννη, τοῦ ἐξάρθρωσαν τούς ὤμους καί τοῦ ἔκοψαν τά δάχτυλα τῶν ποδιῶν, τήν μύτη καί τ’ αὐτιά! Τό ἑπόμενο πρωΐ καθόταν γυμνός καί ξυπόλυτος στήν ἐξώπορτα. Τά χαμίνια τοῦ δρόμου τόν κορόϊδευαν, φωνάζοντάς τόν «ὁπαδό τῶν διαβόλων», ἀλλά τό ἀγόρι ἀπάντησε εὔστοχα, «Εἶμαι πιστός τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ὁπαδός τῶν διαβόλων.» Ὅταν ὁ κόσμος τόν ρωτοῦσε ἄν πονοῦσε, εἶπε πώς ὄχι. Μέ ἕνα χαμόγελο τό μικρό ἀγόρι εἶπε: «Δέν εἶναι δύσκολο νά ὑποφέρει κανείς για τόν Χριστό»!

Ἀργότερα τήν ἴδια μέρα οἱ Μπόξερς ἐπέστρεψαν καί πῆραν τήν γυναίκα τοῦ π. Μητροφάνους, τήν Τατιάνα, καί τούς γιούς του Ἰωάννη καί Ἠσαΐα, μαζί μέ τήν 19χρονη ἀρραβωνιαστικιά τοῦ Ἠσαΐα τήν Μαρία καί 15 ἄλλους πιστούς. Ὁ Protasy Chan καί ὁ Rodion Hsiu πού δέν εἶχαν ἀκόμη βαπτιστεῖ, ἔδωσαν μαρτυρία ὅτι ὁ μικρός Ἰωάννης, πού ἀκόμα δέν αἰσθανόταν πόνο ἀπό τόν ἀκρωτηριασμό, πῆγε ἥρεμος μέ τούς Μπόξερς καί δέν ἔδειχνε ἴχνος φόβου. Ὅλοι οἱ φυλακισμένοι ἀποκεφαλίστηκαν. Ἀπό τήν οἰκογένεια τοῦ π. Μητροφάνους, μόνον ὁ δεύτερος γιός του, ὁ Σέργιος, ἐπιβίωσε. Αὐτός ἀργότερα ἔγινε Πρωτοπρεσβύτερος.

Οἱ Μπόξερς σκότωσαν 30.000 Κινέζους Χριστιανούς τό καλοκαίρι τοῦ 1900, ἀπό τούς ὁποίους οἱ 222 ἦσαν Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Μεταξύ τῶν Κινέζων Ὀρθόδοξων Μαρτύρων ἦσαν καί ἀπόγονοι τῶν πρώτων Ἀλμπαζινῶν Ὀρθοδόξων στό Πεκίνο: Ὁ Κλήμης Kui Kin, ὁ Ματθαῖος Hai Tsuan, ὁ ἀδερφός του Vit, ἡ Ἄννα Chui, καί πολλοί ἄλλοι.

Ἡ Ἐκκλησία στή Ρωσία ἀμέσως ἀνακήρυξε τούς Κινέζους Ὀρθοδόξους Μάρτυρες ὡς Ἁγίους καί καθιέρωσε εἰδικές ἐκκλησιαστικές Ἀκολουθίες πρός τιμή τους, πού τελοῦνται κάθε χρόνο στίς 11 Ἰουνίου, τήν ἡμέρα πού ἄρχισε τό μαρτύριό τους.

Ο  ΣΤΑΡΕΤΣ  ΑΝΑΤΟΛΙΟΣ  ΤΗΣ  ΟΠΤΙΝΑ,

Ο  ΝΕΩΤΕΡΟΣ  (+ 1922)

Πηγή: http://www.proskynitis.blogspot.com/

O Στάρετς Ανατόλιος, που ονομάστηκε Νεώτερος, για να ξεχωρίζει από τον άλλο Στάρετς Άνατόλιο (τον Ζερτσάλωφ), ήταν ένας από τους πιο συμπαθείς Στάρετς της Όπτινα. Ξεχώριζε για το προορατικό του χάρισμα και την αγάπη του κι ήταν ό πρώτος ίσως από τους Γέροντες πού δέχτηκε σχεδόν μαρτυρικό θάνατο. Στό πρόσωπο του Στάρετς Άνατολίου μπορούσες να διακρίνεις κάτι από τη φρεσκάδα πού 'χουν τ' αγριολούλουδα, είχε πάντα μια νεανική διάθεση και μια ήρεμη χαρά.

Ο π. Άνατόλιος, κατά κόσμον Αλέξανδρος Ποτάπωφ, ήθελε από πολύ μικρός να γίνει μοναχός. Η μητέρα του όμως αρνιόταν να τον αφήσει να πάει σε μοναστήρι, αν και δεν ήταν ο μοναδικός γιος στην οικογένεια. Έτσι έφυγε για το μοναστήρι μετά το θάνατο της, όπως ακριβώς έκανε κι ο μεγάλος Άγιος της Ρωσίας, ο όσ. Σέργιος του Ραντονέζ. Ο Αλέξανδρος πήγε κατ' ευθεία στην Όπτινα και για πολλά χρόνια ήταν διακονητής του Στάρετς Αμβροσίου. Ζώντας κοντά στο μεγάλο Στάρετς, προσπαθούσε ν' αφομοιώσει κυριολεκτικά το πνεύμα αύτού του μεγάλου Οσίου και φαίνεται ότι το κατώρθωσε σε σημαντικό βαθμό. Ενώ ήταν ακόμα Ιεροδιάκονος ανέλαβε τα καθήκοντα του πνευματικού, στη Σκήτη πρώτα κι έπειτα στο Μοναστήρι. Ιδιαίτερα οι επισκέπτες του Μοναστηρίου κι οι προσκυνητές τον σέβονταν καί τον αγαπούσαν πολύ.

Από τίς πρώτες μέρες του στην Όπτινα, επιδόθηκε με ζήλο στην αυστηρή ασκητική ζωή. Πρόσεχε μ' επιμέλεια την τήρηση του νου του και προσπαθούσε να μη βγαίνει από το κελλί του, ενώ ταυτόχρονα συμμετείχε μ' απλότητα καί προθυμία σ' όλα τα διακονήματα του Μοναστηρίου κι ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός στην αγάπη του προς τους αδελφούς, τους επισκέπτες, τη φύση κι όλη τη δημιουργία. Ο μοναχικός τρόπος ζωής στο μοναστήρι με το ωραίο τυπικό, τίς εκκλησιαστικές Ακολουθίες, τους Γέροντες και την πλούσια πνευματικότητα, τον διαμόρφωσαν σ' ένα μεγάλο ασκητή.

Τη νύχτα δεν κοιμόταν σχεδόν καθόλου, την περνούσε ολόκληρη με την προσευχή του Ιησού. Καί στίς Ακολουθίες στην εκκλησία, πολλές φορές από την κούραση τον μισοέπαιρνε ο ύπνος, όσο διαβάζονταν τα καθίσματα. Όποιος δεν ήξερε το νυχτερινό αγώνα του στην προσευχή, μερικές φορές τον κατέκρινε πώς ήταν αμελής στα καθήκοντα του. Η εσωτερική αυτή εργασία όμως τον γέμιζε με εσωτερική ειρήνη αδιατάραχτη. Κι αυτή τον βοήθησε να γίνει μαζί μ' όλους τους προκατόχους του Στάρετς, ένας μεγάλος ευεργέτης ολόκληρης της κοινωνίας και να οδηγήσει τις ψυχές χιλιάδων Ρώσων στην ευλάβεια, στην αληθινή Χριστιανική ζωή. Πολύ αγαπούσε τον άγιο Τύχωνα του Ζαντόνσκ καί γι' αυτό πρόσφερε συχνά στους πιστούς ένα αντίτυπο από το βιβλίο του «Ο πραγματικός Χριστιανισμός».

Ο Στάρετς Ανατολίος είχε το εκπληκτικό χάρισμα να διαβάζει τις κινήσεις της ψυχής του ανθρώπου, τους λογισμούς του, τις σκέψεις του. «Το 1916 - γράφει η κα Ελένη Κόντζεβιτς, σύζυγος του συγγραφέα Ιβάν Κόντζεβιτς - άκουσε ότι ο π. Άνατόλιος θα πήγαινε στην Αγία Πετρούπολη και θα έμενε στον κύριο Γιούσωφ. Έτσι πήγε εκεί για να τον συναντήσουμε οι τρεις μας: Ο αδελφός μου, η αδελφή μου κι εγώ. Στο δρόμο τ΄αδέλφια μου έλεγαν πως το μόνο που ήθελαν ήταν να πάρουν την ευχή του. Εγώ είπα πως ήθελα πάρα πολύ να μιλήσω μαζί του. Ο Στάρετς βγήκε κάποια στιγμή στο δωμάτιο πού τον περίμεναν πολλοί άνθρωποι καί μας ευλόγησε όλους, λέγοντας καί κάποια λόγια στον καθένα μας ξεχωριστά. Ο Στάρετς Άνατόλιος έμοιαζε πολύ με τον όσιο Σεραφείμ, όπως ιστορείται στίς εικόνες του: Κυρτός, μ' ένα πολύ στοργικό καί ταπεινό πρόσωπο. ΄Αν δεν τον έχεις δει, είναι δύσκολο να σου τον περιγράψει ό άλλος. Σάν ήρθε η σειρά μας ο Στάρετς ευλόγησε τον αδερφό μου και την αδερφή μου και δεν τους είπε τίποτα. Σ' εμένα είπε: "Εσύ θέλεις να μιλήσεις λίγο μαζί μου, έτσι δεν είναι; Τώρα δεν μπορώ. Έλα το βράδυ". Αν καί δεν είχα πει κουβέντα, ο Στάρετς διάβασε τη σκέψη μου». Τέτοια περιστατικά έχουν αναφερθεί πάρα πολλά.

Στά τελευταία χρόνια της ζωής του ο Στάρετς ζούσε κοντά στην εκκλησία. Η ανασφάλεια κι η ΣΆνατόλιο καί Νεκτάριο, τους τελευταίους άπομείναντες Γέροντες της ΄Οπτινα. Εκεί ζητούσαν παρηγοριά και πνευματική ενίσχυση.

Από τα τέλη του 1917 οι Σοβιετικές Αρχές άρχισαν τους διωγμούς των μοναχών σ' όλη τη Ρωσία. Η Όπτινα κρατικοποιήθηκε. Οί Σοβιετικοί δέν είχαν βέβαια ανάγκη από μοναστήρι. Είχαν σκοπό να του αλλάξουν μορφή. Ευτυχώς αντέδρασαν οι τοπικοί πιστοί, ανάμεσα τους καί μερικοί πού είχαν κάποια επιρροή, καί το μοναστήρι μετατράπηκε σε μουσείο, ενώ άφησαν καί μια εκκλησία να λειτουργεί. Ο Στάρετς Ανατόλιος είδε τους εκατοντάδες μοναχούς που ζούσαν ακόμα στην Όπτινα να διασκορπίζονται στους τέσσερις ανέμους. Άλλοι ρίχτηκαν στη φυλακή, άλλοι θανατώθηκαν. Οι διάδοχοι εκείνων των ευλαβών και αγίων Στάρετς, που είχαν διαδραματίσει ένα σπουδαίο ρόλο στην πνευματική Ιστορία της χώρας τους, τώρα διώκονταν ανηλεώς, λες κι ήταν κακούργοι. Καί τότε ακόμα όμως οί πιστοί έτρεχαν στο μοναστήρι ,αναζητώντας παρηγοριά στον άγιο αυτόν τόπο.

Δυστυχώς έφτασε κι η σειρά του Στάρετς Άνατολίου. Οι στρατιώτες του Ερυθρού Στρατού τον συνέλαβαν πολλές φορές, τον ξύρισαν, τον βασάνισαν, τον μυκτήρισαν. Υπόφερε πολλά. Δεν έπαψε όμως να δέχεται τους πιστούς, οπότε του δίνονταν η ευκαιρία. Το βράδυ της 29ης Ιουλίου του 1922 τον επισκέφτηκε μια επιτροπή από Σοβιετικούς, τον άνέκρινε για πολύ ώρα καί μετά του είπαν πώς θα τον συλλάβουν. Ο Στάρετς δε διαμαρτυρήθηκε, μόνο τους ζήτησε ταπεινά να καθυστερήσουν τη σύλληψη του 24 ώρες για να ετοιμαστεί. Εκείνοι προειδοποίησαν αυστηρά κι απείλησαν το διακονητή του π. Βαρνάβα, τον καμπούρη, να ετοιμάσει το Γέροντα, γιατί την άλλη μέρα θα τον έπαιρναν.

΄Εφτασε η νύχτα κι ο Στάρετς άρχισε να ετοιμάζεται για την αναχώρηση του. Την άλλη μέρα το πρωί η επιτροπή γύρισε. Τα μέλη της επιτροπής βγήκαν από τ' αυτοκίνητα τους καί ρώτησαν τον π. Βαρνάβα:

"Ετοιμάστηκε";

"Μάλιστα", απάντησε έκείνος. Άνοιξε την πόρτα καί τους οδήγησε στο κελλί του Στάρετς. Εδώ τους περίμενε μια έκπληξη που τους άφησε εμβρόντητους. Ο Στάρετς, μετά την «προετοιμασία» του, κείτονταν νεκρός στο φέρετρο του, στη μέση του δωματίου! Ο Κύριος δεν επέτρεψε να μυκτηρίσουν κι άλλο τον πιστό δούλο Του και τον πήρε μαζί του την ίδια εκείνη νύχτα. Λίγες μέρες νωρίτερα ο Στάρετς είχε ειδοποιήσει πολλούς ανθρώπους, άλλους μ' επιστολή, άλλους εμφανιζόμενος στον ύπνο τους κι άλλους ακόμα με διάφορους τρόπους, να τον επισκεφτούν στο κελλί του. Τους περίμενε για την κηδεία του. Το σκήνωμα του ενταφιάστηκε δίπλα στον τάφο του Στάρετς Μακαρίου, του οποίου τα Λείψανα βρέθηκαν άφθαρτα. Σήμερα  τα  τίμια  Λείψανα  του  Στάρετς  Ανατολίου  του  Νεωτέρου  φυλάσσονται  στη  Μονή  της  Όπτινα (φωτό). Η    μνήμη  του  τιμάται  την  30η  Ιουλίου.