ΟΣΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΗΣ ΣΚΙΑΘΟΥ

Ἀρχιμ. Νεκταρίου Πέττα

Ὁ Ὅσιος καί Θεοφόρος Πατήρ ἡμῶν Διονύσιος, τοὐπίκλην Ἐπιφανιάδης, ὁ νεοφανής ἀσκητὴς τῆς Σκιάθου, εἶναι ἕνας ἄγνωστος Ἅγιος πού γιά πρώτη φορά ἔρχεται ἐν γνώσει τοῦ Ὀρθοδόξου εὐλαβοῦς πληρώματος ἀπό τό Ἰνστιτοῦτο «Χριστοφόρος Παπουλᾶκος», μέσα ἀπό τίς μεγάλες ἐπιστημονικές ἐκδηλώσεις πού ὀργανώνει τό ἡμέτερο Ἰνστιτοῦτο. Ἡ προβολή τοῦ Ὁσίου πραγματοποιεῖται κυρίως ἀπό τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου αὐτοῦ, πού περιλαμβάνει τήν Ἀκολουθία, ἀλλά καί τόν ἐγκωμιαστικό Λόγο τοῦ ἀρχιμ. Νεκταρίου Ν. Πέττα, ἐπ' εὐκαιρίᾳ τῆς δωρεᾶς τεμαχίου ἐκ τῆς Τιμίας Κάρας τοῦ Ὁσίου καί Θεοφόρου Πατρός Διονυσίου τοῦ ἐν Σκιάθῳ, στόν ἐν Ἐμπορείῳ τῆς Θήρας Ναό Εὐαγγελιστρίας, κατά τήν 12ην Σεπτεμβρίου τοῦ σωτηρίου ἔτους ΒΘ'.

Τό πόνημα αὐτό ἐκδίδεται προνοίᾳ καί ἀναλώμασι τοῦ ἀνωτέρου Ἰνστιτούτου. Ἡ ὄψιμη θαυμαστή εὕρεση τοῦ σεπτοῦ σκηνώματος καί ἡ ἐναπόθεση τῆς τιμίας Κάρας του καί τῶν λοιπῶν λειψάνων του σέ εὔκοσμες λάρνακες, εἶναι μία ἐπιπλέον ἀφορμή τῆς εὐλαβείας τοῦ Ὁσίου ἀπό ἐμᾶς.

Ἡ ἁγία ἠμῶν Ἐκκλησία «ἐν ὕμνοις καί ὠδαῖς πνευματικαῖς» τιμᾶ καί γεραίρει τή μνήμη τῶν Ἁγίων Της, οἱ ὁποῖοι διέπρεψαν μέ τά ἔργα τῆς ὁμολογίας ἡ τοῦ μαρτυρίου τους, ὅπως ὁ ὅσιος Δοινύσιος ὁ Νέος. Τὴν ἔλλειψη Ἀκολουθίας τοῦ ὁσίου Διονυσίου στὴ μνήμη του ἦλθε νὰ καλύψει ὁ ὑμνογραφικὸς κάλαμος τοῦ Μεγάλου Ὑμνογράφου τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας, Καθηγητοῦ Χαραλάμπους Μπούσια, τόν ὁποίον ἐγκαρδίως εὐχαριστούμε.

Σύντομο βιογραφικό του ὁσίου Διονυσίου τοῦ Νέου

Ὁ Ὅσιος καὶ Θεοφόρος Πατὴρ ἡμῶν Διονύσιος, τοὐπίκλην Ἐπιφανιάδης, ὁ νεοφανὴς ἀσκητὴς τῆς Σκιάθου, ἐγεννήθη ἐν τῆ δασυσκίῳ αὐτῇ νήσῳ τῶν Βορείων Σποράδων ἐν ἔτει 1802, κατὰ τὴν λαμπροφόρον ἡμέραν τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως. Γόνος τοῦ Βοεβόδα τῆς Σκιάθου Ἐπιφανίου Δημητριάδη ἐν τῷ ἱερῷ Βαπτίσματι ἔλαβε τὴν κλῆσιν Δημήτριος. Ἐχρημάτισε διδάσκαλος τῶν Σκιαθίων παίδων καὶ συνέστησεν Ἑλληνικὸν Σχολεῖον ἐν Ναούσῃ Πάρου, ἔνθα ἦλθεν ὑπαντῆσαι τῷ σοφῷ διδασκάλῳ Ἠλίᾳ Γεωργιάδῃ καὶ λαβεῖν τὸ Μέγα Ἀγγελικὸν Σχῆμα ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ Ὁσιωτάτου Ἱεροκήρυκος Κυρίλλου Παπαδοπούλου. Ἐλθὼν εἰς Ἅγιον Ὄρος ἐχειροτονήθη Ἱερεὺς τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος. Εἰς Κωνσταντινούπολιν εἶτα προσελήφθη ὡς σύμβουλος τοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ ΣΤ΄ καὶ ἀνέλαβε διδάσκαλος καὶ ἔφορος τοῦ Σχολείου τῆς Ξηρᾶς Κρήνης.

Ἐπανελθὼν εἰς Σκίαθον ἐχρημάτισεν Ἡγούμενος τῆς Μονῆς Εἰκονιστρίας, ἣν καὶ ἀνεκαίνισε μετὰ τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Προδρόμου, τῆς ἐπονομαζομένης «τοῦ Παρθένη». Διὰ τοὺς ἐλεγκτικοὺς αὐτοῦ λόγους πρὸς τὸν τότε Βασιλέα ἐξορίσθη εἰς Ὕδραν καὶ Θήραν. Ἐν Θήρᾳ, ἔνθα ἐπὶ χρονικὸν διάστημα πλέον τοῦ ἡμίσεως ἔτους, ἔσχεν συνεξόριστον τὸν αὐτοῦ ὁμότροπον Χριστοφόρον Παναγιωτόπουλον, τοὐπίκλην Παπουλᾶκον, μεθ' οὗ ἐδίδασκον τὸν Θηραϊκὸν λαὸν πᾶσαν τὴν εὐσέβειαν καὶ τὴν ἐμμονὴν ἐν ταῖς πατρῴαις παραδόσεσι, παρέμεινεν ἀσκούμενος θεοφιλῶς, ἐπὶ δέκα περίπου ἔτη. Ἐπανακάμψας εἰς Ὕδραν ἐχρημάτισεν Ἡγούμενος ἐπ' ὀλίγον τῆς ἐκεῖσε Μονῆς τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ, ὡς καὶ τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῆς Λιμνιονίζης. Κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Μητροπολίτου Σύρου Ἀλεξάνδρου Λυκούργου ἐλθὼν ὁ Ὅσιος Γέρων Διονύσιος εἰς Σῦρον, ἐδόμησε περίλαμπρον Μονὴν τῇ Ὁσιομάρτυρι Παρασκευῇ, ἔνθα καὶ παρέμεινε ἱερουργῶν καὶ διδάσκων τὰ πλήθη ἓξ καὶ δέξα πλήρεις ἐνιαυτούς.

Τὰ πέντε ἔσχατα ἔτη τῆς ἐπὶ γῆς βιοτῆς αὐτοῦ ἔζησεν ἐν Σκιάθῳ, ἔνθα ἐδόμησεν εὐκτήριον οἶκον παρὰ τὸ ναΐδιον τοῦ Προφήτου Ἠλιού, ἔνθα καὶ τὸ ζῆν ὁσίως καὶ ἡσύχως ἐξεμέτρησε. Ὁ Γέρων Διονύσιος διέλαμψεν ὡς φωστὴρ εὐσεβείας, χρηστοηθείας καὶ ἐλεγκτικοῦ κηρύγματος. Εἰρηνικός, εὐχόμενος, νήφων, ἱλαρὸς δότης, ἐλεήμων, φιλόξενος καὶ πλήρης Ὀρθοδόξου φρονήματος ἀνεδείχθη ἐφάμιλλος τῶν πάλαι Ὁσίων Πατέρων διὸ καὶ ἠξιώθη προορατικοῦ καὶ διορατικοῦ χαρίσματος. Ἡ θήκη τῶν τιμίων αὐτοῦ λειψάνων εὑρεθεῖσα ἄρτι θαυμαστῷ τῷ τρόπῳ ἐν τῷ ὑπὸ ἀνακαίνισιν εὐκτηρίῳ αὐτοῦ οἴκῳ ἀποθησαυρίζεται ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Σκιάθου. Τά λείψανα τοῦ Ὁσίου ἀνδρός ἐτοποθετήθησαν ἐντός εὐκόσμου λειψανοθήκης, μερίμνῃ καί δαπάνῃ τῆς οἰκογενείας τοῦ ἱερέως Νικόλαου Ἀ. Πέττα ἐκ τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν. Ἡ ἑορτή του τελεῖται κατ' ἔτος τῇ 30ῇ Δεκεμβρίου (+ 30ῇ Δεκεμβρίου 1887).

Ἀπό τή νεκρολογία τῶν δυό ἀνιψιῶν του Ἀλεξάνδρων, δηλαδή τοῦ Παπαδιαμάντη καί τοῦ Μωραϊτίδη, γιά τόν Ὅσιο Διονύσιο ἐπιλέγονται ὁρισμένοι λόγοι τους. Ὁ Μοναχός Μωραϊτίδης χαρακτηρίζει τό θεῖο του ἔνθερμο πατριώτη καί φλογερό ζηλωτή, «πνέοντα θείου ζήλου» μορφωμένο κληρικό, τηρητή τῶν παραδόσεων, ψυχολόγο καί πεπειραμένο ἐξομολογητή καί ἀκούραστο διδάσκαλο.

Ὁ Παπαδιαμάντης στήν ἀρχή τῆς νεκρολογίας του σημειώνει: «Σήμερον οἱ μονασταί ἤ οἱ ἄξιοι τοῦ ἐπαγγέλματος θύται σπανίζουν. Ὁ Διονύσιος ἦταν ἄξιος τῆς κλήσεώς του, δυνάμενος νά καυχηθῇ διά τό «εἰμί ὅ εἰμί», δηλ. ἐσέβετο τό Ἀγγελικόν Σχῆμα καί προσεπάθει νά φανῇ ἀντάξιος αὐτοῦ. Ὁ Γέροντας ἦτον ἄξιος μοναστής μή ἀμαυρώσας τόν χαρακτῆρα, οὔτε ταπεινώσας τό φρόνημα, οὔτε ἀθετήσας τά ἐπηγγελμένα. Ἐάν, λέγει, ἐγεννᾶτο πρό τοῦ Δ' αἰῶνος, θά ἦτο Μάρτυς, ἐάν μετά τόν Δ' Ὅσιος». Τελειώνοντας ὁ Παπαδιαμάντης λέγει: «Σπένδω δάκρυ θαρρετόν ἐπί τοῦ τάφου τοῦ γεραροῦ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγωνιστοῦ, οὗ ἡ μνήμη εἴη ἄφθιτος καί ἀγήρως».

Ὁ ὅσιος Γέρων Διονύσιος ὁ ἐκ τῆς νήσου Σκιάθου καί φωτιστής τῆς Θήρας ἐκλάμψας τιμᾶται ὑπό τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, διδάσκει διά τοῦ βίου καί τῶν διδαχῶν του καί θαυματουργεῖ. Ὁ Ὅσιος ἀνήκει εἰς τήν χορείαν τῶν τοπικῶν Ἁγίων τῆς Μητροπόλεως Θήρας Ἀμοργοῦ καί Νήσων, μετά τοῦ συνοδοιπόρου του ὁσίου Πατρός Χριστοφόρου τοῦ Παπουλάκου.

Ταῖς αὐτῶν ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστέ, ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.