ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΕΓΑΣΠΗΛΑΙΩΤΗΣ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΞΗΡΟΚΑΡΥΤΑΙΝΑΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ

ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟΝ 2014

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΓΝΑΤΙΟΝ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΝ

ΤΟΝ ΓΟΡΤΥΝΙΟΝ ΧΡΙΣΤΟΜΙΜΗΤΟΝ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΝ, ΤΟΝ ΜΕΓΑΣΠΗΛΑΙΩΤΗΝ

(1814-1869)

 

Εὐλογίας Προοίμιον τοῦ  ἀρχιμ. Νεκταρίου π’’ Ν. Πέττα

Πολλάς τάς χάριτας ἀνομολογῶ τῷ Σεβασμιωτάτῳ Μητροπολίτῃ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ.κ. Ἰερεμίᾳ, ἀνδρί ἔπλεῳ πάσης χριστιανικῆς ἀρετῆς, φιλομονάχῳ τε καί φιλαγίῳ, ὅστις εὐγενῶς καί προθύμως παρέσχεν εἰς τήν ταπεινότητά μου τήν ἄδειαν πρός ἔκδοσιν τοῦ παρόντος Ἑορτολογίου.

Εὐχαριστίαι ἀκόμη ὀφείλονται καί εἰς τήν ἐρίτιμον Καθηγήτριαν κ. Μαρίαν Μαντουβάλου, διά τό Προλογικόν αὐτῆς σημείωμα.

Τό Ἑορτολόγιον ἀνατίθεται εἰς τήν ἄληστον μνήμην τοῦ ἀειμνήστου πατρός μου Ἱερέως Νικολάου Ἀ. Πέττα εἰς μνημόσυνον αἰώνιον δικαίων. 

ἀρχιμ. Νεκτάριος π’’ Ν. Πέττας δ. Φ.,

Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος Κοντοβάζαινας

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Στό Ἀρχεῖο τοῦ ἀειμνήστου π. Νικολάου Ἀ. Πέττα, σώζεται καί τό ὑπ’ ἀριθ. 69 φύλλον τῆς Ἐφημερίδας «Λόγος» τῶν Πατρῶν, τῆς 2ας Αὐγούστου 1869, πού περιλαμβάνει νεκρολογία τοῦ τότε Ἱεροδιακόνου, Μεγασπηλαιώτη Γορτυνίου Ἰεροθέου Μητροπούλου, τοῦ μετέπειτα Ἀρχιεπισκόπου Πατρῶν καί Ἠλείας καί συγγενοῦς τοῦ μεγάλου Μουσουργοῦ Δημήτρη Μητροπούλου, εἰς τόν ἐπίσης Γορτύνιο Ἰγνάτιο Λαμπρόπουλο, Μεγασπηλαιώτη Ἱερομόναχο.

Ἡ νεκρολογία αὐτή εἶναι πλούσια σέ στοιχεῖα καί πληροφορίες ὄχι μόνο γιά τό φλογερό ἀγωνιστή καί ὁμολογητή τῆς Ὀρθοδοξίας Ἰγνάτιο Λαμπρόπουλο, ἔνθερμο ὀπαδό τοῦ Παπουλάκου, ἀλλά καί γιά τήν ταραγμένη περίοδο τῆς Βαυαροκρατίας, μέ τήν ἀποκάλυψη τῶν μεθοδεύσεών της κατά τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ νεκρολογία αὐτή εἶναι πολύτιμη καί ἀπό πλευρᾶς ἐκκλησιαστικῆς καί πολιτικῆς Ἱστορίας, γιατί προσφέρει ἄγνωστα στοιχεῖα καί ἀποκαθιστᾶ τήν ἀλήθεια, ἀναιρώντας τίς παραχαράξεις γύρω ἀπό τό θέμα «Παπουλᾶκος» καί τά «Παπουλακικά», καί γιατί συνάμα ἀποκαλύπτει μέ γενναῖο καί δραστικό λόγο ὁ Γορτύνιος Ἱερόθεος Μητρόπουλος, ποιῶν τίς θυσίες καί τό αἷμα διασώθηκε ἡ Ὀρθοδοξία στούς ὕποπτους χρόνους τῆς Ὀθωνοκρατίας. Ὕποπτους γιατί, ἐκτός τῶν Βαυαρῶν, συνεργάτες στήν ἀλλοτρίωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας ἦταν καί οἱ δῆθεν «διαφωτιστές» τύπου Φαρμακίδη, καθώς καί οἱ ἐντολοδόχοι τῶν ξένων μισιοναρίων τύπου Καΐρη καί Βάμβα. Ἡ δράση ὅλων αὐτῶν τῶν μισιοναρίων – λουθηροκαλβίνων – ἀνακόπηκε ἀπό τίς ἀνυποχώρητες καί γενναῖες δραστηριότητες ἀνθρώπων, ὅπως ὁ νεκρολογούμενος Ἰγνάτιος Λαμπρόπουλος, ὁ ἁγιασμένος Παπουλᾶκος, ὁ συντονιστής αὐτῶν Κοσμᾶς Φλαμιάτος καί τόσοι ἄλλοι, πού σύμμαχο καί προστάτη στούς ἀγῶνες τους εἶχαν ὅλο τόν Ἑλληνικό Λαό, καί κυρίως τῆς Πελοποννήσου, ὅπου καί κατά κύριο λόγο ἔδρασαν.

Ὁ Ἰγνάτιος Λαμπρόπουλος καί οἱ συναγωνιστές του εἶχαν ὡς μοναδικό τίτλο τή φλογερή ἀγάπη τους γιά τό Χριστό. Ἀρνήθηκαν τούς κοσμικούς, τιμητικούς τίτλους καί ἔγιναν παρανάλωμα τῆς Πίστης τους. Ἁγία ἡ μνήμη τους. Ἄς μᾶς προστατεύουν καί σήμερα, στούς χρόνους τῆς ἀνανεωμένης Βαυαροκρατίας – Εὐρωκρατίας καί δόλιας Παγκοσμιοποίησης.

Ὀφείλονται ἰδιαίτερα συγχαρητήρια στήν Ἱερά Μητρόπολη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, στόν Ἱερό Ναό μας Τ. Προδρόμου Ξηροκαρύταινας, πού ἀνήκει στήν Ἀρχιερατική Περιφέρεια Κοντοβάζαινας, καί ὅλως ἰδιαιτέρως στόν Πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη π. Νεκτάριο Ν. Πέττα, διδάκτορα Φιλοσοφίας, πού μέ τό Ἑορτολόγιο τοῦ 2014, δημοσιοποιεῖ αὐτό τό πολύτιμο κείμενο, καί τό ἐκτυπώνει στήν μνήμη τοῦ ἀείμνηστου π. Νικολάου Ἀ. Πέττα, ὁ ὁποῖος τό διέσωσε στό Ἀρχεῖο του.

Μαρία Μαντουβάλου

δ. Ἀναπληρώτρια Καθηγήτρια τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Παν. Ἀθηνῶν.  

Νεκρολογία εἰς τόν Ὁμολογητήν Γορτύνιον

Ἰγνάτιον Λαμπρόπουλον, τόν χριστομίμητον Ἱερομόναχον.

«Μακάριος, ὅν ἐξελέξω καὶ προσελάβου, κατασκηνώσει ἐν ταῖς αὐλαῖς Σου» (Ψαλμ. 64. 5).

Κατά τήν 22αν πρός τήν 23ην τοῦ παρελθόντος Ἰουνίου, ἡ ἱερά τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Μονή ἐπενθηφόρησε διά τήν στέρησιν ἑνός τῶν πεφιλημένων αὐτῆς τέκνων, τοῦ Ἱερομονάχου Ἰγνατίου Λαμπροπούλου πρός Κύριον μεταστάντος. Ἅπασα ἡ ἐν Χριστῷ ἀδελφότης βαρέως ἔφερε τόν ἀποχωρισμόν τοῦ ἐναρέτου τούτου ἀδελφοῦ καί πνευματικοῦ πατρός πολλῶν πνευματικῶν τέκνων, πολύ δέ μᾶλλον ἐπηύξησε τήν κατά Χριστόν λύπην ἡ πρόωρος στέρησις τοῦ ὠφελίμου τούτου ἀνδρός, εἴς τε τήν Μονήν καί ἐν γένει εἰς τήν Ἐκκλησίαν, διότι ἐγένετο ὁ ἀοίδιμος τό ζῶν παράδειγμα τῆς ἀρετῆς ἔν τε λόγοις ἔν τε ἔργοις. Καί οὐ μόνον τοῖς συναδέλφοις καί συμμονασταῖς ὁ ἀποχωρισμός τοῦ Ἰγνατίου κατέστησεν ἐπαισθητήν τήν λύπην, ἀλλά καί πᾶσι τοῖς εἰδόσιν αὐτόν καί ὅπως δήποτε πνευματικῶς παρ’ αὐτοῦ εὐεργετηθεῖσι∙ διότι ὁ Λαμπρόπουλος φερωνύμως ἐγένετο λαμπρός καί κατέστη γνωστός ἐν ἁπάσῃ τῇ Ἑλλάδι διά τε τῶν πνευματικῶν αὐτοῦ διδασκαλιῶν καί τῶν ἄλλων ἀποστολικῶν αὐτοῦ ἔργων. Ἐν τοῖς μάλιστα δέ κατελύπησε καί ἐμέ τόν ἐλάχιστον πνευματικόν αὐτοῦ υἱόν καί συνάδελφον καί συμπατριώτην, ὅστις κατά καθῆκον ἱερόν προσέρχομαι μετ’ εὐλαβείας, ἵνα ῥάνω τήν ἱεράν αὐτοῦ μνήμην θερμοῖς δάκρυσι καί θέσω ἐπί τῆς σεπτῆς αὐτοῦ κεφαλῆς μικρόν στέφανον πλέξας ἐκ τῶν τῆς ἀρετῆς καί εὐσεβείας εὐόσμων ἀνθέων, συλλέγων, εἴ που ταῦτα ἀνεύρω περιερχόμενος τόν λειμῶνα τοῦ ἀποστολικοῦ αὐτοῦ βίου. Ἀλλ’ ἵνα τόν μικρόν τοῦτον τῆς ἀρετῆς στέφανον καί τοῖς ἄλλοις τοῦ Ἰγνατίου θαυμασταῖς λαμπρόν καί ἅμα προσήκοντα αὐτῷ τοῦτον ἐπιδείξωμεν, φέρε πρῶτον ἴδωμεν, ὅπως πλέξαι τοῦτον μέλλομεν.

Οἱ ἄνθρωποι τοῦ αἰῶνος τούτου, προκειμένου περί συντάξεως ἐπιταφίων λόγων καί ἐγκωμίων τῶν τεθνεώτων, ἀποβλέπουσιν ἰδίως εἰς τήν δόξαν τῶν ἀνθρώπων καί εἰς τάς δημοσίους θέσεις καί ἀξιώματα, εἰς ἅς οὗτοι ὑψώθησαν, καί, οὕτως εἰπεῖν, ἐγκωμιάζουσι καί γεραίρουσι τά ἀξιώματα πλέκοντες Δημοσθενείους στεφάνους, οὐδαμῶς ἐξετάζοντες ἄν οἱ ἔπαινοι καί οἱ στέφανοι ἀνήκωσι καί ἁρμόζωσι τοῖς ἐγκωμιαζομένοις καί ἄν κατά Χριστόν εἰς χριστιανούς ἀπαγγέλλωνται. Ἡμεῖς δέ μέτρον τόν θεῖον λόγον ἔχοντες οὐχ οὕτω φρονοῦμεν, οὐδὲ ὑπό τοιούτων ἀρχῶν ἀρχόμεθα, ἀλλά πᾶν τοὐναντίον ποιοῦμεν καί ἐν τοιαύταις περιστάσεσιν ἄλλως βαδίζομεν. Ἐξετάζομεν δηλονότι ἄν αὐτοί καθ’ ἑαυτούς οἱ ἐγκωμιαζόμενοί εἰσιν ἄξιοι τῶν τοιούτων ἐπαίνων, κατασταθέντες ἀρεστοί καί μακάριοι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ διά τῶν εὐαγγελικῶν ἔργων καί τῆς ἀρετῆς, χωρίς νά λαμβάνωμεν ὑπ’ ὄψιν ἄν οἱ τοιοῦτοι ἀνέβησαν εἰς τήν ὑψηλήν θέσιν τοῦ ἀρχιερέως, τοῦ βασιλέως, τοῦ ὑπουργοῦ, τοῦ βουλευτοῦ, τοῦ καθηγητοῦ κτλ., διότι ἐσμέν βεβαιότατοι ὅτι ὁ δίκαιος κριτής, ὅστις ἀνταποδίδωσιν ἑκάστῳ κατά τά ἔργα αὐτοῦ, ἀποβλέπει εἰς καθαράς καρδίας, τοὐτέστιν ἐκζητεῖ ἄν ἕκαστος κατέστησεν ἑαυτόν ἄξιον τῆς τοιαύτης θέσεως, καί οὐχί διότι ἀνῆλθεν ἐπί τῆς ὑψηλής ἕδρας τῇ συνδρομῇ τῶν ἀρχόντων τοῦ κόσμου τούτου καί περιεβλήθη τά εὔφημα ὀνόματα. Ἐν ἄλλαις λέξεσιν, ὁ ἅγιος Θεός στεφανοῖ καί τίθησιν ἐν ταῖς ἁγίαις αὐτοῦ αὐλαῖς ἕκαστον κατά τά ἔργα αὐτοῦ, ἀδιάφορον ἄν ἀνῆλθεν ἤ οὐχί εἰς τήν δεῖνα ἤ δεῖνα θέσιν, καί ὅσον μέν τοῦτον βραβεύει, τόσον ἐκεῖνον καταδικάζει, τόν ἀφ’ ἑαυτοῦ καί ὑπό τῶν ἀρχόντων τοῦ κόσμου ἀναξίως προβιβαζόμενον. Ἐκ τοιαύτης λοιπόν ἀρχῆς ὁρμώμενοι καί τοιαῦτα προοιμιασάμενοι, ἐπιχειρήσωμεν ἤδη τήν ἔκθεσιν τοῦ βίου τοῦ ἐν ταῖς ἡμέραις ἡμῶν διαπρέψαντος ἐν ἱερομονάχοις Ἰγνατίου Λαμπροπούλου, ἵνα ἐξ αὐτοῦ ἴδωμεν καί πληροφορηθῶμεν εἰ ἐγένετο ὁ ἀνήρ ἐναντίον Κυρίου μακάριος καί ἐξελέξατο αὐτόν ὁ Κύριος καί παρ’ ἐαυτῷ προσελάβετο, ὅπως κατασκηνώσῃ ἐν ταῖς αὐλαῖς τοῦ Θεοῦ ταῖς οὐρανίαις, ἤτοι ἐν ταῖς μοναῖς τῶν δικαίων, διότι ἐκ τοῦ καρποῦ τό δένδρον γινώσκεται, καί ἑπομένως προσφέρωμεν αὐτῷ τόν ὀφειλόμενον τῆς ἀρετῆς στέφανον.

«Ἐγκωμιαζόμενου δικαίου εὐφρανθήσονται λαοί».

Μία τῶν κωμῶν τῆς ἐνδόξου Γορτυνίας ὑπῆρξεν ἡ γενέτειρα τοῦ ἀοιδίμου ἀνδρός καί ἡ θρέψασα αὐτόν μέχρι τοῦ 12 ἔτους τῆς ἡλικίας αὐτοῦ. Γεννηθείς κατά τό 1814 ἐν Βρωμοσέλᾳ Μεγαλοπόλεως καί ἀνατραφείς παρά γονέων εὐσεβῶν καί ἐναρέτων ἐδιδάχθη ἐκεῖ τά ἱερά γράμματα τά δυνάμενα σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διά πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, κατά δέ τό 1826 προσεκλήθη παρά τοῦ θείου αὐτοῦ Χατζῆ Γαβριήλ ἱερομονάχου καί μετέβη εἰς τήν ἱεράν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Μονήν, ἔνθα παρεδόθη εἰς πᾶσαν πνευματικήν ὑπακοήν, δεικνύων εὐθύς ἐξ ἀρχῆς οἷος ἔμελλε γενέσθαι κατά προκοπήν τῆς ἀρετῆς, διό καί εὐλόγως ἐτιμᾶτο παρά τῶν συναδέλφων ὁ μέλλων ὑπερβαλλόντως τιμῆσαι τήν πνευματικήν αὐτοῦ μητέρα, τήν Μονήν. Ὁ δέ θεῖος αὐτοῦ Γαβριήλ, βλέπων τόν ζῆλον, τήν ὑπακοήν καί τήν εὐφυΐαν τοῦ νέου τούτου δοκίμου, παρέδωκεν ἵνα ἐκπαιδευθῇ καί τήν θύραθεν σοφίαν, ἥτις κατά τόν μέγαν Βασίλειον φέρει εἰς τόν χριστιανόν κόσμον, καθάπερ τό καρποφόρον δένδρον κοσμεῖται περικυ­κλούμενον ὑπό ἀειθαλῶν φύλλων. Ἀκούσας οὖν ὁ Ἰγνάτιος τά ἐν τῇ Μονῇ παραδιδόμενα τότε ἑλληνικά μαθήματα, μετέβη ἔπειτα καί εἰς τό ἐν Καλάμαις Σχολαρχεῖ­ον, διαμένοντος τοῦ θείου καί γέροντός του ἔν τινι αὐτόθι μετοχίῳ τῆς Μονῆς. Ὁ σεμνοπρεπής, αὐτοῦ βίου ἐν Καλάμαις μαθητεύοντος ἐπέσυρε τόν σεβασμόν πάντων τῶν ἐκεῖ φιλοχρίστων καί ἔλεγον ὅτι ὄντως ὁ νέος οὗτος κληρικός μέλλει νά τιμήσῃ τόν μοναχικόν βίον καί τήν Μονήν αὐτοῦ. Ὅθεν, περάνας εὐαρέστως τά ἐκεῖ σχολαρχιακά μαθήματα, ἐπανῆλθεν εἰς τήν Μονήν καί χειροτονεῖται τό 25ον ἔτος τῆς ἡλικίας αὐτοῦ ἱεροδιάκονος καί λειτουργεῖ εὐαρέστως τῷ Θεῷ. Ἀκολούθως ἐπεθύμησεν ἵνα ἀκούσῃ ἔτι ἐπί ἕν ἔτος τά σχολαρχιακά μαθήματα καί μετέβη πρός τοῦτο εἰς τό ἐν Αἰγίῳ σχολαρχεῖον καί ὁ Ἰγνάτιος διά τῆς μεγάλης ἐπιμελείας καί εὐφυΐας αὐτοῦ κατέστη ἐντριβής καί ἐξέμαθεν ἀκριβέστατα τόν Ἕλληνα λόγον γενόμενος δυνατός εἰς τό ἐννοεῖν τούς Ἕλληνας Συγγραφεῖς καί τούς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας. Ἑπομένως χειροτονεῖται καί ἱερεύς καί προσφέρει ἀξίως τήν ἀναίμακτον θυσίαν∙ τύπος γενόμενος ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἀγνείᾳ. Κατά τήν ἐποχήν ταύτην θείᾳ εὐδοκίᾳ παραγίνεται ἐν τῇ μονῇ τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου ὁ κλεινός διδάσκαλος Κοσμᾶς ὁ Φλαμιᾶτος, ἐκ τῆς εὐάνδρου Κεφαλληνίας τό γένος ἕλκων, ἀνήρ ὅλως ἔνθερμος, πεπληρωμένος θείου ζήλου καί ἀφιερωμένος εἰς τό Εὐαγγέλιον τῆς χάριτος καταγγέλλων τήν ἐπιβουλήν τῆς πίστεως τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους τήν γενομένην κατά τήν ἐποχήν ἐκείνην ἔν τε τῇ Ἑπτανήσῳ καί τῇ ἐλευθέρᾳ Ἑλλάδι παρά διαφόρων ἑταιριῶν. Τόν ἄνδρα τοῦτον πλησιάσασα ἡ διψῶσα τήν δόξαν τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας καί τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους ψυχή τοῦ Ἰγνατίου ἐμυήθη κατά βάθος τήν γενομένην ἐπιβουλήν κατά τῆς ὀρθοδοξίας· καί δή θείῳ ζήλῳ πτερωθείς ὁ ἀοίδιμος ἀφιερώθη ὅλως εἰς τήν διακονίαν τοῦ θείου Λόγου καί, ἐγκαταλιπών τήν περαιτέρω θύραθεν σοφίαν, παρεδόθη καθόλου εἰς τήν μελέτην καί ἐπίγνωσιν τῆς θείας Γραφῆς, ἐξ ἧς ἠδύνατο νά ἀρύηται θεῖα βέλη εἰς ἀντίκρουσιν καί ἄμυναν τῶν ἐπιβουλῶν. Συνάμα δέ ὁ θεῖος ἀνήρ περιβάλλεται καί διά τοῦ ἀγγελικοῦ σχήματος τοῦ καλουμένου μεγαλοσχήμου. Ἐνταῦθα παρακολουθεῖ τόν θεοφόρον Ἰγνάτιον πᾶσα ἡ χορεία τῶν θείων ἀρετῶν, προεξαρχούσης τῆς πρός τόν Θεόν καί τόν πλησίον ἀγαπης ἐν ᾗ πάντες οἱ νόμοι καί οἱ προφῆται κρέμανται, μετ’ αὐτῆς παρακολουθεῖ ἡ προσευχή, ἡ ἀγρυπνία καί ἡ νηστεία, τά τρία οὐράνια καί ἰσχυρὰ ὅπλα τοῦ μοναχοῦ∙ εἶτα ἡ ἀκτημοσύνη, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ πραότης, ἡ καθαρότης τῆς καρδίας, καί πᾶσαι αἱ λοιπαί ἀρεταί∙ ἡ σφραγίς δέ πάντων τούτων ὁ θεῖος ζῆλος ὑπέρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ κατά τό ζῆλον ἐζήλωσα Θεῷ τῷ Παντοκράτορι. Οὕτω περιφρουρήσας ἑαυτόν ὁ μακάριος καί γενόμενος ὄντως τό ἅλας τῆς γῆς, ἠθέλησε κατά τήν θείαν ἐντολήν ἵνα λάμψῃ τό φῶς αὐτοῦ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἵδωσι τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα ἡμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

Καί δή ὁ νέος οὗτος ἀπόστολος κατά τό 1852, αἰσθανθείς ἐν τοῖς μυχοῖς τῆς ἑαυτοῦ καρδίας θείαν φωνήν προσκαλοῦσαν αὐτόν ἵνα ἐξέλθη εἰς τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Εἰρήνης, ὅπως κηρύξῃ καί στηρίξῃ τούς ἀπλουστέρους ἐν τῇ πίστει, καθ’ ἥν ἐποχήν ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἐστερεῖτο Ἱεροκηρύκων καί Διδασκάλων, καί αὐτοί ἔτι οἱ ἀρχιερεῖς εἶχον ἐκλείψει κατά ταύτην τήν ἐποχήν, μόλις ἐπιζῶντες ἐκ τῶν ἀρχαίων λειψάνων τοῦ 1821 τρεῖς ἤ τέσσαρες καθ’ ὅλον τό κράτος, ἀλλά καί οὗτοι ἔμενον ἐν Ἀθήναις ὡς μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ὥστε ἐν ταῖς ἐπαρχίαις ἐπεκράτει ἰσχυρός λιμός τοῦ θείου Λόγου, καί αἱ προπαγάνδαι τῆς Δύσεως εἰσεχώρουν ὡς λύκοι βαρεῖς καί εἰς τήν ἁπλῆν τοῦ χωρικοῦ καλύβην ἀπροφύλακτον οὖσαν ὑπό πνευματικοῦ ποιμένος. Ἐν τοιαύτῃ λοιπόν ἐποχῇ ὁ Ἰγνάτιος προσκαλεῖται ὑπό τοῦ ὑψηλοῦ καθήκοντος καί ἐξέρχεται εἰς τό κήρυγμα ἵνα, τό καθ’ αὑτόν, πληρώσῃ τό κενόν τοῦτο. «Δεῦρο ἀποστελῶ σε, εἶπεν αὐτῷ τό Πνεῦμα τό ἅγιον, καί δώσω σοι ἐντολάς, νόμον ζωῆς καί ἐπιστήμης, διδάξαι τόν Ἰακώβ καί φωτίσαι τόν Ἰσραήλ». Ὅθεν κατά πρῶτον πορεύεται ὁ ἀληθής οὗτος διάκονος κατά παράκλησιν πολλῶν ἀδελφῶν εἰς τάς κώμας καί χωρία τῆς ἰδίας αὐτοῦ πατρίδος τῆς Γορτυνίας, ἔνθα περιερχόμενος ἐστήριζε τούς πιστούς διδάσκων ἵνα μένωσι στερεοί ἐν τῇ πίστει τῶν πατέρων ἡμῶν, ἥτις ἐδόξασε καί δοξάσει τό Ἑλληνικόν ἔθνος, καί οὕτως ἐπότιζε τούς πιστούς τό ἄδολον γάλα τῆς μητρός ἡμῶν Ἐκκλησίας. Ἀλλ’ ὁ Ἰγνάτιος δέν ἠρκεῖτο μόνον εἰς τήν προφορικήν διδασκαλίαν, ἀλλά, τόν ὁμώνυμον αὐτοῦ θεοφόρον ἅγιον Ἰγνάτιον μιμούμενος, ἔγραφε πάντοτε ὑπομιμνῄσκων τά διδασκόμενα. Ἐνταῦθα περιεχύθη πανταχοῦ ἡ φήμη τοῦ νέου τούτου κήρυκος καί πλεῖστοι προσήρχοντο εἰς ἀκρόασιν τῶν θείων αὐτοῦ διδασκαλιῶν ἐξομολογούμενοι τάς ἑαυτῶν ἁμαρτίας καί ἐπιστρέφοντες ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτῶν. Ἀλλά πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ διωχθήσονται, καί ἔπρεπε νά ἐπισφραγισθῇ ἡ ἀλήθεια τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ συνάδουσα πρός τά θεῖα λόγια τοῦ θεανθρώπου διδασκάλου: «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν∙ καί ἐν τούτῳ γνώσονται ὅτι ἐμοί μαθηταί ἐστε». Καί ἰδού ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις διεγείρεται μέγας σάλος κατά τῶν κηρύκων τῆς πίστεως!

Ὁ μοναχός Χριστοφόρος, ὁ κοινῶς ἐπικαλούμενος παρά τῶν πιστῶν Παπουλᾶκος, εἶχε διεγείρει τήν προσοχήν πάντων διά τόν μέγαν σεβασμόν, ὅν ἐφείλκυσεν ἐκ τῆς εὐαγγελικῆς αὐτοῦ διδασκαλίας· ἡ δέ τότε κυβέρνησις τοῦ Ὄθωνος ὑποπτευθεῖσα ὑπό τοῦ ἀπλοῦ μέν, ἀλλά πλήρους θείου ζήλου ὑπέρ τῆς σωτηρίας τῶν πιστῶν, μοναχοῦ Χριστοφόρου, τοῦ ἡθικοποιοῦντος τόν λαόν τῆς Ἑλλάδος, ἐχάλκευσε κατ’ αὐτοῦ τό ψεῦδος τῆς ἐπαράτου συκοφαντίας, ὅτι δῆθεν ὁ Παπουλᾶκος ἔχων ἑταιρίαν, ἧς ἀρχηγός Κοσμᾶς ὁ Φλαμιᾶτος, ὑποσκάπτει τά θεμέλια τοῦ θρόνου, διό καί ἐκίνησε πόλεμον κατ’ αὐτοῦ θέσασα εἰς κίνησιν στρατούς καί στόλους. Ἰδού ἀσύνετος Ὀθώνειος κυβέρνησις! Ὁ εὐαγγελικός Παπουλᾶκος ἠδύνατο ν’ ἀναπληρώσῃ χιλιάδας στρατοῦ καί πολλά τμήματα ἀστυνομίας, καί ν’ ἀπαλλάξῃ οὕτω τό δημόσιον ταμεῖον ἀπό πολλά ἑκατομμύρια, ἀλλά ποῦ φρόνησις; Ἐάν σήμερον ἡ κυβέρνησίς μας εἶχεν ἕνα ἤ δύο παπουλάκους ἁπλουστάτους τόν τρόπον καί τά ἤθη, ἠδύνατο τάχιστα νά ἐξαλείψῃ τήν σήμερον καταμαστίζουσαν τό ἔθνος ληστείαν∙ περί τούτου ἄς μαρτυρήσωσι πάντες οἰ εἰδότες τόν Εὐαγγελικόν Χριστοφόρον. Εἰς τοῦτον οὖν τόν σάλον τοῦ διωγμοῦ ἐρρίφθη καί ὁ ἡμέτερος Ἰγνάτιος, καθ’ ἥν ἐποχήν εὐηγγελίζετο τῷ λαῶ τά θεῖα ρήματα, θεωρηθείς καί οὗτος εἷς τῶν μάλα ὀπαδῶν τῆς ἐταιρίας τοῦ Χριστοφόρου καί Φλαμιάτου. Καί δή ὁ Ἰγνάτιος τήν Κυριακήν τῆς Πεντηκοστῆς διδάσκων συλλαμβάνεται ἐν τῷ χωρίῳ Βερβύτζῃ τῆς Γορτυνίας παρά τοῦ ἐκεῖσε σταθμεύοντος ἐνωμοτάρχου, καί παρά δύο δημάρχων ἐχόντων ἔνταλμα συλλήψεως καί ἀπάγεται εἰς τόν στρατῶνα. Ὁ δέ λαός τῶν πέριξ χωρίων ἀγανακτήσας κατά τῶν δημάρχων ἠθέλησε νά ἐλευθερώσῃ τόν θεῖον διδάσκαλόν του, πλήν ὁ τοῦ Χριστοῦ μιμητής ἱερομόναχος διά τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ καθησύχασε τόν εὐσεβῆ λαόν, εἰπών ν’ ἀπέχῃ τῆς θορυβώδους αἰτήσεως. Τήν δέ ἑπομένην, συνοδευόμενος ὑπό στρατιωτικῆς δυνάμεως, ἐν νυκτί δι’ ἀβάτων ὁδῶν καί ἐρήμων ἀνθρώπων φέρεται εἰς Τρίπολιν καί ῥίπτεται εἰς τόν στρατῶνα ὁ Χριστομίμητος Ἱερομόναχος, καί ἀνακρίνεται ὑπό τοῦ εἰσαγγελέως. Τήν δέ ἐπιοῦσαν συνοδεύεται ὑπό τοῦ ὑπομοιράρχου καί φέρεται εἰς Ναύπλιον, καί αὖθις κρατεῖται εἰς τόν στρατῶνα καί ἀνακρίνεται∙ ἐκεῖθεν φέρεται εἰς Κόρινθον καί κρατεῖται ἐντός τοῦ φρουρίου· γενομένης καί ἐκεῖ ἀνακρίσεως ἀποφασίζεται νά μεταχθῇ εἰς Αἴγιον∙ ἰδού τά μαρτυρικά ἆθλα τοῦ Ἰγνατίου ὑπέρ τῆς πίστεως. Σημειωτέον δ’ ὅτι καθ’ ὅλην ταύτην τήν ὁδοιπορίαν ὁ Ἰγνάτιος διήρχετο ἐν νυκτί κακουχούμενος καί προπηλακιζόμενος ὑπό τῶν στρατιωτῶν, οὐδέν ἄλλο ἔχων παρήγορον εἰμή τήν ῥῆσιν τοῦ Θεανθρώπου διδασκάλου «Μακάριοί ἐστε, ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι, καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ῥῆμα καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ. Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς»· δι’ ἧς εὐφραίνετο ἡ ἀδαμάντινος αὐτοῦ ψυχή καί γηθοσύνως ἔψαλλε: «τά κατά πόλιν δεσμά καί τάς θλίψεις σου, τίς διηγήσεται ἔνδοξε Ἀπόστολε Παῦλε;». Ἐκ τοῦ Αἰγίου μεταμφιέζεται ὁ Ἰγνάτιος, ἵνα ᾖ ἄγνωστος, καί φέρεται εἰς Πάτρας. Ἐκεῖθεν συνοδευθείς ὑπό κακοήθων χωροφυλάκων ἀνάγεται εἰς Καλάβρυτα καί, τέλος, εἰς Μέγα Σπήλαιον, ἔνθα ἐκρατοῦντο πολλοί φιλόχριστοι κληρικοί τε καί λαϊκοί καί ἦτο τό γενικόν ἀνακριτήριον. Ἐκεῖ εἶχε κατασχεθῆ πάσα ἡ ἀλληλογραφία αὐτοῦ, ἥν πρό 10 ἐτῶν ἐκράτει μετά τοῦ διδασκάλου Φλαμιάτου. Ὅθεν γενομένης καὶ ἐνταῦθα τῆς ἀνακρίσεως ἀποφασίζεται παρά τῶν παρανόμων δικαστῶν καί φέρεται αὖθις ὁ Ἰγνάτιος εἰς τό ἐν Πάτραις δεσμωτήριον καί ῥίπτεται ἐν ταῖς φυλακαῖς, ἐντός τῶν ὁποίων εὗρε τόν ἀείμνηστον Κοσμᾶν Φλαμιάτον καί πολλούς ἄλλους ἀναξιοπαθοῦντας κληρικούς καί λαϊκούς. Ἐνταῦθα τό φρούριον τῶν Πατρῶν κατέστη εὐκτήριος οἶκος καί διδασκαλεῖον ἀρετῆς. Πάντες οἱ ἐν αὐτῷ φιλόχριστοι, οἱ ὑπέρ τῆς ἀληθείας πάσχοντες, διήρχοντο τόν χρόνον αὐτῶν μετά νηστείας καί ἀγρυπνίας προσευχόμενοι τό πλεῖστον τῆς νυκτός, δοξολογοῦντες τόν Κύριον ὅτι ἐγένοντο συγκοινωνοί τῶν παθημάτων αὐτοῦ∙ δέν ἔπαυον δ’ ἅμα καί τῆς διδασκαλίας, νουθετοῦντες τούς προσερχομένους εἰς ἐπίσκεψιν αὐτῶν, διό καί ἐτιμῶντο καί ἐσέβοντο παρά τε τῶν δεσμοφυλάκων παρά τε πολλῶν ὑπαλλήλων καί παρ’ ὅλων τῶν φιλοχρίστων πολιτῶν, οἵτινες ἔβλεπον τούς ἀθλητάς ἀδίκως πάσχοντας καί ἐμακάριζον αὐτούς· ἰδού βασιλεία τοῦ Ὄθωνος! ἀλλ’ ὡς ἔπραξε καὶ ἔλαβεν.

Μετά παρέλευσιν δέ τριῶν μηνῶν παραδόντος τό πνεῦμα εἰς χεῖρας Θεοῦ τοῦ μακαρίου Κοσμᾶ, ἐδόθη ἡ ἄδεια καί ἐξῆλθον τῶν φυλακῶν πάντες οἱ συμπάσχοντες, ἐν οἷς καί ὁ ἀοίδιμος Ἰγνάτιος, καί ἐπανῆλθεν εἰς τήν Μονήν του, τό Μέγα Σπήλαιον, τήν 12ην Ἰουλίου 1852, ἔνθα τῷ ἐνετάλθη ὅπως μή ἐξέρχηται τῆς Μονῆς. Ἀλλ’ οὗτος ἐν πᾶσι τοῦτοις ἔχαιρεν εὐχαριστῶν τῷ Θεῷ, τῶ καταξιώσαντι παθεῖν ὑπέρ τῆς δόξης αὐτοῦ, καί ἐν τῇ Μονῇ ἤδη μένων δέν ἔπαυε τοῦ θείου ἔργου, καθόσον ἠδύνατο, διότι «ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται»∙ ἤνοιξεν ἐκεῖ σχολεῖον διδασκαλίας διδάσκων τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί ἐξομολογῶν πάντας τούς εἰς τήν Μονήν προσερχομένους προσκυνητάς, καί οὐ παύων δ’ ἅμα γράφων πρός πάντας τούς φιλοχρίστους καί παρέχων αὐτοῖς σωτήρια διδάγματα, ἀναμιμνῄσκων αὐτούς ἀναζωπυρεῖν τό χάρισμα τοῦ Θεοῦ. Τοῦτον τόν τρόπον μετερχόμενος ὁ ἀγαθός ἀνήρ ἀπό τῆς ἐποχῆς ταύτης μέχρι τῆς ἐξώσεως τοῦ Ὄθωνος κατέστη σχεδόν κοινός διδάσκαλος καί πνευματικός, καί οὐδείς ἦτον ὅστις νά μή ἐγίνωσκε τόν Ἰγνάτιον εἴτε ἐξ ἀκοῆς, εἴτε καί ἐκ προσωπικῆς γνωριμίας. Πάντες ὅσοι ἤρχοντο εἰς τήν Μονήν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου εἴτε πλούσιοι καί πένητες, εἴτε ὑπάλληλοι καί ἰδιῶται, τόν Ἰγνάτιον ἐζήτουν καί πᾶς, ὅστις εἶχεν ἀπορίαν τινά, πρός τόν Ἰγνάτιον κατέφευγεν, θεωροῦντες αὐτόν ὡς κορωνίδα τῶν κληρικῶν, καί ὄντως ὁ ἀοίδιμος ἱερομόναχος ἀνέτειλεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Χριστοῦ ὡς ἀστήρ ἑωθινός ἐν μέσῳ νεφέλης καί ὡς Ἥλιος ἐκλάμπων ἐπί ναόν ὕψιστον. Εἰς τοῦτο συμμαρτυροῦσι μοι πάντες οἱ τόν Ἰγνάτιον εἰδότες.

Μετά δέ τήν ἔξωσιν τοῦ Ὄθωνος ἔσχε πᾶσαν ἐλευθερίαν καί περιήρχετο ἀκωλύτως πάσας τάς πόλεις καὶ χωρία τῆς Πελοποννήσου διδάσκων ἐπ’ ἐκκλησίας καί ἐξομολογῶν. Ἐσχάτως δέ κατά τό παρελθόν ἔτος εἶχε μεταβῆ καί εἰς τήν Ἑπτάνησον, ἔνθα διέτριψε καθ’ ὅλον τό θέρος, τό πλεῖστον διαμένων ἐν Κεφαλληνίᾳ, διδάσκων τῇ ἀδείᾳ τοῦ αὐτόθι Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου καθ’ ὅλας τάς ἐκκλησίας τῆς νήσου, ὅπου κἀγώ εὑρεθείς τότε ἐκεῖ ἤκουσα αὐτοῦ ὁμιλοῦντος ἐπ’ ἄμβωνος περί πίστεως ἐν Ἀργοστολίῳ τῇ 6ῃ Αὐγούστου ἐν τῷ ναῷ τῆς Μεταμορφώσεως.

Ὁ Ἰγνάτιος κατά τό διάστημα τοῦτο, ἀπό τοῦ 1862 μέχρι τοῦ 1869, δέν διέμενεν ἐντός τῆς Μονῆς εἰμή τρεῖς ἤ τέσσαρας μῆνας τοῦ ἔτους, τό δέ ἐπίλοιπον τοῦ χρόνου διέμενεν ἐντός τῆς κοινωνίας, παρέχων αὐτῇ πᾶσαν πνευματικήν ὠφέλειαν, διδάσκων, ἐξομολογῶν, στηρίζων, παραμυθῶν, ἐλέγχων, ἐπιτιμῶν, παρακαλῶν ἐν πάσῃ μακροθυμίᾳ καί διδαχῇ, τοῖς πᾶσι τά πάντα γενόμενος, ἵνα πάντας κερδήσῃ, ἔργον ποιῶν Εὐαγγελιστοῦ, τήν διακονοίαν πληροφορῶν. Οὕτω πολιτευόμενος, κατέστη τό ὄνομά του κοινόν ἀνά πᾶσαν τήν Ἑλλάδα, καί οὐ τήν τυχοῦσαν τιμήν ἀπελάμβανε παρ’ ὅλων τῶν τάξεων τῆς κοινωνίας. Ἐγένετο δέ ἔτι μᾶλλον γνωστός καί εἰς τήν τάξιν τῶν λογίων διά τάς διαφόρους ἐν τῷ τύπῳ πραγματείας αὐτοῦ, ἅς ἐξέθετο, πολλάκις τήν Ἐκκλησίαν καί τό ἔθνος ἀποβλεπούσας· διότι ὁ ἐπιμελέστατος καί εὐφυέστατος οὗτος κληρικός διά τῆς συνεχοῦς αὐτοῦ μελέτης τῶν θείων Γραφῶν κατέστη ἐμπειρότατος θεολόγος καί τεχνικώτατος ἑλληνιστής∙ διό καί ἐκτιμῶντες τήν ἀξίαν αὐτοῦ πολλοί τῶν Σεβ. ἀρχιερέων προὔτειναν αὐτῷ πολλάκις καί παρεκίνησαν ὅπως δεχθῇ τήν ἀρχιερωσύνην, ἵνα οὕτω κατασταθῇ ἔτι ὠφελιμώτερος τῇ κοινωνία∙ ἀλλ’ ὁ Ἰγνάτιος πάντοτε ἀπέφευγε τό τοιοῦτον, βλέπων ἀφ’ ἑνός ὅτι αἱ σωματικαί του δυνάμεις ὁσημέραι ἐξησθένουν καί ἀφ’ ἑτέρου συναισθανόμενος ὅτι, ὡς ἔχουσι τά πράγματα σήμερον ἔν τε τῇ Ἐκκλησίᾳ καί τῇ Πολιτείᾳ, καθίσταται σχεδόν ἀδύνατον νά ἐκπληρώσῃ τις ἀκριβῶς τό καθῆκόν του,  ἐνῷ οὕτω μένων καί ἐργαζόμενος ἐν τῷ ἀμπελῶνι τοῦ Χριστοῦ, εἶχε συνείδησιν ὅτι ἐξεπλήρου κάλλιον τό ἱερόν αὐτοῦ καθῆκον∙ καί οὕτως ἀναπαυόμενος ἔλεγε καθ’ ἑαυτόν: «ἀρκεῖ ἐγώ νά εἶμαι ἀρεστός ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί ἀρχιερεύς παρ’ αὐτοῦ λογισθήσομαι».

Ἀλλ’ ἡ Ἐκκλησία, ἀναγνωρίζουσα τήν ἀξίαν καί ἀρετήν τοῦ ἀνδρός, ἐφρόντιζεν ἵνα τόν Ἰγνάτιον κοινωφελέστερον καταστήση· καί δή τό 1865 ἐπρότεινεν αὐτόν ἱεροκήρυκα τοῦ νομοῦ Λακωνίας καί ἡ κυβέρνησις ἐνέκρινε τήν πρότασιν ταύτην, ἀλλά καί αὖθις ὁ Ἰγνάτιος παραιτεῖται διά τούς αὐτούς λόγους. Πάλιν αὖ ἡ Ἱερά Σύνοδος προτείνει αὐτόν ὑποψήφιον εἰς τήν ἁγιωτάτην ἐπισκοπήν Τριφυλίας, πλήν ὁ Ἰγνάτιος δέν παρεκκλίνει τῶν ἀρχῶν του.

Τέλος, ὡς ἐκ τῶν πολλῶν ἀγώνων, οὕς καθ’ ἡμέραν ὑπέφερεν, ἵνα καταστήσῃ ἑαυτόν ἄξιον ἐργάτην τοῦ ἀμπελῶνος τοῦ Χριστοῦ, ὡς ἐκ τῶν πολλῶν κόπων, οὕς ὑπέστη ἀνενδότως ἐργαζόμενος, νηστεύων, ἀγρυπνῶν, προσευχόμενος καί, κατά Παῦλον εἰπεῖν, «ταλαιπωρῶν τό ἐαυτοῦ σῶμα καί δουλαγωγῶν, μήπως ἄλλοις κηρύξας αὐτός ἀδόκιμος γένηται». Ὡς ἐκ τούτων, λέγω, ἔπαθε κατά τήν ὑγείαν προσβληθείς πρό δύο ἐτῶν ὑπό νευρικοῦ πυρετοῦ, ὅστις ἐπέφερεν αὐτῷ τήν ἀποχαλάρωσιν τοῦ ἐσωτερικοῦ ὀργανισμοῦ καί τελευταῖον τὴν ἀτροφίαν. Οὕτως ἔχοντος τοῦ Ἰγνατίου, συνεβούλευσαν αὐτῷ οἱ ἰατροί ἵνα μεταβῇ εἰς Κερπινήν τῶν Καλαβρύτων, δύο περίπου ὥρας μακράν τῆς Μονῆς κειμένην, ἔνθα καί μετέβη. Ἐν τῇ πόλει ταύτῃ παραμένων, ἧς οἱ φιλόχριστοι πολῖται ἐτίμων αὐτόν καί ἐσέβοντο ὡς ἄγγελον Θεοῦ, ἔγνω ὅτι μετ’ ὀλίγον ἀπέρχεται πρός Κύριον∙ τοῦτο δέ καί πρό πολλοῦ ἀκόμη ᾐσθάνετο, διό καί ἔγραψε πολλάς ἐπιστολάς πρός πολλούς ἀδελφούς ἀσπαζόμενος καί ἀποχαιρετῶν αὐτούς, λέγων ὅτι τοῦ λοιποῦ θά συναντηθῶσιν ἐν τῇ ἄνω Ἱερουσαλήμ. Ἐπί τῷ ἀκούσματι τούτῳ πολλοί ἐκ τῶν πνευματικῶν αὐτοῦ τέκνων καί ἀδελφῶν ἕδραμον εἰς ἐπίσκεψιν αὐτοῦ, ἄλλοι δέ μή δυνάμενοι νά μεταβῶσιν ἔγραψαν αὐτῷ ἐπιστολάς, ἐκφράζοντες τήν λύπην των, διότι ἐγκαταλείπει αὐτούς, καί ζητοῦντες τάς ἁγίας του εὐχάς. Αὐτός δέ ἀδυνατῶν πλέον ὡς ἐκ τῆς παντελοῦς ἀτροφίας νά γράψῃ, ηὔχετο καί κατησπάζετο πάντας μετά ἱλαρᾶς καρδίας διά λόγου προφορικοῦ καί ἀπεχαιρέτα. Ἰδίως δέ παραμυθῶν καί στηρίζων τούς ἐνώπιον αὐτοῦ ἱστάμενους δύο μαθητάς του, Γαβριήλ (Παπανικολάου) καί Εὐσέβιον (Ματθόπουλον), εἶπεν αὐτοῖς τά ἑξῆς ἀξιομνημόνευτα λόγια: «Ἐγώ μέν, ἀδελφοί, ἀπέρχομαι ἐντεῦθεν παραδιδόμενος εἰς τήν δικαιοσύνην καί τό ἔλεος τοῦ Κυρίου μας, σεῖς δέ μένετε στερεοί εἰς τάς ἐντολάς τοῦ Ὑψίστου, καί λάβετε διπλήν παρά Κυρίου χάριν∙ ὑπηρετήσατε προθύμως τό συμφέρον τοῦ πλησίον, νόμον καί κανόνα ἔχοντες τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, οὗ τό ἔλεος εἴη ἐφ’ ὑμᾶς. Κἀγώ δέ θά συγκοινωνῶ ἀοράτως μεθ’ ὑμῶν καί θά εὔχωμαι πρός Κύριον ὑπέρ πάντων τῶν δούλων τοῦ Θεοῦ. Ἀπαιτῶ δέ ὅπως, μετά τήν ἔξοδόν μου, δημοσιευθῇ διά τῆς ἐφημερίδος ὁ «Λόγος»: «Ὁ Ἰγνάτιος ἀποδημῶν ἐντεῦθεν πρός Κύριον εὔχεται καί ἀσπάζεται πάντας ὅσους ποτέ ἐγνώρισε καί ἔγνωσαν αὐτόν καί παρακαλεῖ αὐτούς θερμῶς ἵνα μένωσι στερεοί εἰς τήν πίστιν τῶν πατέρων ἡμῶν, φυλάττοντες πάσας τάς ἐντολάς τοῦ Κυρίου καί ἐνθυμούμενοι ἀδιαλείπτως ὅτι ἐν τῷδε τῷ βίῳ, πάροικοί ἐσμεν καί παρεπίδημοι, ἑπομένως νά ζητῶμεν τήν ἀληθῆ ἡμῶν πατρίδα τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ, χαίροντες ἐν Κυρίῳ, ἀεί προσευχόμενοι». Ταῦτα ὁ ἀείμνηστος ἐνετείλατο. Ἐνταῦθα δύναται τις σαφῶς νά ἴδῃ μετά πόσης ἐλπίδος οἰ τοῦ Θεοῦ δοῦλοι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου ἀπέρχονται, καί ὅτι ὄντως ὁ Κύριος προαναγγέλλει τοῖς δούλοις αὐτοῦ τήν ἑαυτῶν ἔξοδον. Οὕτως οἶδε Κύριος δοξάζειν τούς αὐτόν δοξάζοντας.

Τέλος, φθάνει καί ἡ ἡμέρα τῆς τελευτῆς: Τήν Κυριακήν τῆς 22 Ἰουνίου τοῦ 1869 ὁ Ἰγνάτιος ἐν τῇ οἰκίᾳ τοῦ φίλου αὐτοῦ Κωνσταντίνου Ρομπότου, ἰατροῦ, εἰς ἥν ἀρχῆθεν εἶχε κατακλιθῆ, ἄγων τό 55 ἔτος τῆς ἡλικίας του, ὅλως εὔθυμος ὑπό πνευματικῆς χαρᾶς ἀποχαιρετᾶ πάντας καί, κοινωνήσας τῶν ἀχράντων μυστηρίων, ἐρωτᾷ τόν ἰατρόν: «Ἐξοχώτατε, εἰπέ μοι, κατά τούς νόμους τῆς ἰατρικῆς, πότε ἀπέρχομαι;». «Μετ’ ὀλίγον, Πάτερ», ἀποκρίνεται ὁ ἰατρός. Καί ὁ Ἰγνάτιος: «Εὐχαριστῶ, φίλε ἰατρέ, διά τήν ἀγαθήν ἀγγελίαν». Εἶτα ζητήσας τήν εἰκόνα τῆς Θεομήτορος καί κατασπασάμενος αὐτήν ἐν κατανύξει ψυχῆς κλείει ἰδίαις χερσί τούς ὀφθαλμούς του καί παραδίδει περί τήν ἑσπέραν τό ἅγιον αὐτοῦ πνεῦμα εἰς χεῖρας τοῦ ἀγαπήσαντος αὐτόν Θεοῦ καί Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μετά τοσαύτης γαλήνης, θάρρους, παρρησίας καί χαρᾶς, ὅσην αἰσθάνονται οἰ δίκαιοι ἀπερχόμενοι εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου των∙ οἰ δέ παρεστῶτες εἶπον αὐτῷ: «Ἄπελθε, ἀδελφέ, ἐν εἰρήνῃ. Μακαρία ἡ ὁδός, ἥν πορεύει σήμερον, ὅτι ἡτοιμάσθη σοι τόπος ἀναπαύσεως».

Μαθόντες δέ οἱ ἀδελφοί τῆς Μονῆς τήν τελευτήν αὐτοῦ, ἔδραμον τήν ἐπιοῦσαν καί ἄραντες τό σῶμα αὐτοῦ μετεκόμιζον εἰς τήν Μονήν, τῶν πολιτῶν συνοδευόντων τόν νεκρόν ἕως ἔξω τῆς πόλεως διά τήν ὑπερβάλλουσαν ἀγάπην, ἥν πρός αὐτόν εἶχον. Φθάσαντες δέ εἰς τήν Μονήν ἔψαλλον ἐν τῷ καθολικῷ τήν νεκρώσιμον ἀκολουθίαν, ὁ δέ τῆς Μονῆς Σ. Καθηγούμενος Κ. Πορφύριος Ἀγγελόπουλος ἐξεφώνησε τόν ἐπιτάφιον ἐκθέτων τάς ἀρετάς τοῦ ἀνδρός καί παροτρύνων τούς ἀδελφούς εἰς μίμησιν αὐτοῦ. Εἶτα, δόντες τόν τελευταῖον ἀσπασμόν, ἔθηκαν ἐν τῷ μνημείῳ, θρηνοῦντες τόν ἀποχωρισμόν τοῦ πεφιλημένου ἀδελφοῦ καί ψάλλοντες «Μακάριος, ὅν ἐξελέξω καί προσελάβου∙ κατασκηνώσει ἐν ταῖς αὐλαῖς σου».

Καί τοιοῦτος μέν ὁ βίος τοῦ γενναίου ἀνδρός, καθόσον ἠδυνήθημεν ἐκθέσαι, τοιαῦται δέ αἱ ἀρχαί αὐτοῦ. Παρεδόθη ὅλως εἰς τήν διακονίαν τοῦ θείου λόγου, πλήρης θείου ζήλου ὑπέρ τοῦ θριάμβου καί τῆς δόξης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Κατεφρόνησε τήν ἐπιβλαβῆ καὶ ἐπισφαλῆ δόξαν τοῦ κόσμου τούτου, ἵνα ἀσφαλῶς τύχῃ τῆς ἀληθοῦς τοῦ Θεοῦ δόξης. Δέν ἐπεθύμησε ν’ ἀνέλθῃ εἰς ὑψηλάς θέσεις καίτοι προσκαλούμενος, ὅπως ἀσφαλέστερον τύχῃ οὗ ἐπόθει, ὑπόδειγμα ὑπολιμπάνων τοῖς συναδέλφοις αὐτοῦ. Διῆλθε καί ἀπῆλθεν ἐκ τοῦ δοκιμαστηρίου τούτου τόπου τῆς ἀρετῆς, δοκιμασθείς ὡς χρυσός ἐν χωνευτηρίῳ καί γενόμενος εὐάρεστος τῷ Θεῷ καί τελειωθείς ἐν ὀλίγῳ ἐπλήρωσε χρόνους μακρούς. Ναί, ἀδελφοί, διῆλθε καί ἀπῆλθεν ὁ ἱερομόναχος Ἰγνάτιος Λαμπρόπουλος, γενόμενος λαμπρός ἀπό τοῦ βίου, λαμπρός ἀπό τῶν ἔργων, ἐκ τοῦ καλοῦ καρποῦ ἐφάνη ἀγαθόν δένδρον. Ἀλλά καί ὁ λόγος τοιοῦτον ἐζήτει τόν Ἰγνάτιον εὑρεῖν, καί εὐθύς ἐξ ἀρχῆς πρός τοῦτο ὡρμήθη, ἐξήτασεν ἰδίᾳ τόν βίον αὐτοῦ, τάς ἀρχάς, τά ἔργα, τόν σκοπόν, τό ἀποτέλεσμα, καί ὄντως εὗρεν αὐτόν ὅτι κατά πάντα ἐξετέλεσε τήν ἀποστολήν του, γενόμενος ἀπόστολος τοῖς ἔργοις, μάρτυς τῇ προαιρέσει, ὅσιος καί δίκαιος τόν βίον. Συνελόντι δέ εἰπεῖν, ἡ διαγωγή του ὑπῆρξεν ἁγία, ἡ πολιτεία του Εὐαγγελική. Ἄρα ἐκ πάντων τούτων ἀσφαλῶς ἔχομεν εἰπεῖν ὅτι ὁ ἀφ’ ἡμῶν ἀποχωρισθείς ἀδελφός ἐγένετο μακάριος∙ ἐξελέξατο αὐτόν καί παρ’ ἑαυτῷ προσελάβετο ὁ Κύριος, καί ἤδη κατασκηνεῖ ἐν ταῖς ἁγίαις τοῦ Θεοῦ αὐλαῖς, καί δέεται ὑπέρ ὧν ἐνθάδε ζῶν ἐπεθύμει∙ προσέφερεν ἐνταῦθα τόν ἑαυτοῦ οἶκον πρός φιλοξενίαν τοῦ Θεοῦ, καί ἤδη ὁ Θεός φιλοξενεῖ αὐτόν ἐν τῇ βασιλείᾳ του∙ τοῦτο εἶναι μέγα πρός παραμυθίαν πάντων τῶν ἀδελφῶν καί τῶν πνευματικῶν τέκνων, τῶν θλιβομένων ἐπί τῇ στερήσει τοῦ ἀγαθοῦ ἀδελφοῦ καί πατρός. Καί δή καί ἡμεῖς δικαιούμεθα ἤδη νά ἐπιθέσωμεν ἐπί τῆς σεπτῆς αῦτοῦ κεφαλῆς τόν πλεχθέντα στέφανον, γεγραμμένον τοῖς ἀνεξαλείπτοις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λόγοις: «Μακάριος, ὅν ἐξελέξω καί προσελάβου∙ κατασκηνώσει ἐν ταῖς αὐλαῖς σου», ἐπικαλούμενοι, ἵνα ἡ ἁγία του εὐχή στηρίζῃ πάντας ἡμᾶς ἐν τῇ ὁδῷ τῆς ἀρετῆς. Γένοιτο!.

ΙΕΡΟΘΕΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ἱεροδιάκονος Μεγασπηλαιώτης.

 

Ἐφημ. «Λόγος» 2 Αὐγούστου 1869, ἀρ. φ. 69, σσ. 3-4. Ἀρχεῖον ἀοιδίμου π. Νικολάου Ἀ. Πέττα ἐκ Πατρῶν.

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΚΥΡΙΛΛΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟ

Πηγή: www.romfea.gr

 

          Επιστήμονες απ' όλο τον κόσμο, από το Λος Άντζελες των ΗΠΑ, έως το Νοβοσιμπίρσκ της Ρωσίας, συναντώνται στη Θεσσαλονίκη, γενέτειρα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, και παρουσιάζουν νέα πορίσματα της έρευνας για το Κυριλλο - Μεθοδιανό έργο, τις Βυζαντινο-Σλαβικές σχέσεις και τις σύγχρονες διαστάσεις της επαφής του Βυζαντίου με τον κόσμο των Σλάβων, σε Διεθνές Συνέδριο που φιλοξενείται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.

          Με το τριήμερο Συνέδριο, "Κύριλλος και Μεθόδιος: Το Βυζάντιο και ο κόσμος των Σλάβων", κορυφώνονται οι εκδηλώσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης, ο οποίος ανακήρυξε το 2013 "Έτος Κυρίλλου και Μεθοδίου” με αφορμή τη συμπλήρωση 1150 χρόνων από την έναρξη της αποστολής των δύο Θεσσαλονικέων Αγίων στη Μεγάλη Μοραβία.

          Οι περίπου 80 Καθηγητές Πανεπιστημίου, ερευνητές, επιμελητές μουσείων και ιστορικών αρχείων, θα αναπτύξουν μεταξύ άλλων θέματα που αφορούν τις επιδράσεις της κληρονομιάς των Αγίων στο Βυζάντιο και στους Σλάβους, στη γραμματεία και στον πολιτισμό, τη διαμόρφωση της σλαβικής γλώσσας, τις σχέσεις Σλάβων και Ελληνισμού, τις σχέσεις Βυζαντίου και Ρωσίας.
         Την έναρξη του Συνεδρίου που διοργανώνεται σε συνεργασία με το "Κέντρο Μελέτης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κυρίλλου και Μεθοδίου" και την υποστήριξη του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, κήρυξε σήμερα ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, εντεταλμένος σύμβουλος του Δήμου σε θέματα τουρισμού και διεθνών σχέσεων και Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου Σπύρος Πέγκας ο οποίος τόνισε, ότι επιδίωξη του Δήμου είναι η ενεργοποίηση του κεφαλαίου της Κυριλλο-Μεθοδιανής παράδοσης, ώστε να καταστεί η πόλη σημείο αναφοράς διαπολιτισμικού διαλόγου, που θα φέρει την ίδια τη Θεσσαλονίκη εγγύτερα στο Σλαβικό κόσμο και το Σλαβικό κόσμο εγγύτερα στη Θεσσαλονίκη.

          Ο κ. Πέγκας υπογράμμισε την προνομιακή σχέση που έχει η Θεσσαλονίκη με το Σλαβικό κόσμο και τα έθνη και τις κοινωνίες που τον αποτελούν, με όλους όσοι ασχολούνται με τον Σλαβικό κόσμο τονίζοντας, ότι για τη χώρα και την κοινωνία μας στο σύνολό της η σχέση με τον Σλαβικό κόσμο είναι ένα διαρκές ζητούμενο, πολιτισμικό, οικονομικό, πολιτικό ακόμα και διαπροσωπικό.

          Στο χαιρετισμό του ο Υπουργός Μακεδονίας - Θράκης Θεόδωρος Καράογλου τόνισε, ότι το έργο των δύο Θεσσαλονικέων Ισαποστόλων είναι όχι μόνο θρησκευτικό, αλλά και πολιτιστικό και ότι το Συνέδριο αποτελεί μία θαυμάσια ευκαιρία "να ανακαλέσουμε την ιστορική μνήμη και να βαδίσουμε στα χνάρια των άξιων εκπροσώπων της Εκκλησίας, που με το έργο τους κατάφεραν να αναδείξουν την οικουμενικότητα του Χριστιανισμού".

          "Ο βίος και το έργο των δύο Θεσσαλονικέων Αγίων, ενέχει ακόμη 1150 μετά την αποστολή τους στη Μεγάλη Μοραβία αδιάλειπτη ουσία, ένα αλφάβητο αξιών και πνευματικότητας, που πάντα αφήνει περιθώριο για νέες αναγνώσεις και διαφορετικές μεταφράσεις, όχι μόνο του Χριστιανισμού και του Σλαβικού πολιτισμού, αλλά ολόκληρου του κόσμου", επισήμανε στο χαιρετισμό που απέστειλε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Σταύρος Καλαφάτης.

          "Στην παγκόσμια Ιστορία, ελάχιστες αποστολές έχουν αφήσει τέτοιο ανεξίτηλο ίχνος, όσο η αποστολή των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου προς τον ευαγγελισμό των Σλαβικών λαών", υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, σε χαιρετισμό του που διάβασε ο Αρχιμανδρίτης Καθηγούμενος της Μονής Βλατάδων Νικηφόρος Ψυχλούδης

          Ο Οικουμενικός Πατριάρχης χαρακτήρισε αξιέπαινη πρωτοβουλία την απόφαση του Δήμου Θεσσαλονίκης, να τιμήσει την επέτειο έναρξης της αποστολής των δύο Αγίων στη Μεγάλη Μοραβία, με την ανακήρυξη του 2013 ως έτους Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και τη διοργάνωση του επιστημονικού Συνεδρίου προς τιμήν του πολυεπίπεδου έργου τους και συνεχάρη όσους εργάστηκαν για την προβολή της προσφοράς των Αγίων και την ανάδειξη της οικουμενικής διάστασης της αποστολής τους.

          Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος υπογράμμισε μεταξύ άλλων, ότι γεννώνται ερωτήματα και διάθεση ανανέωσης των πορισμάτων και των συμπερασμάτων που υπήρξαν στο παρελθόν, για το έργο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και ότι είναι σωστό να ανανεώνεται η ιστορική αλήθεια και σε αυτή την περίπτωση η ιστορική αλήθεια της προσφοράς τους στον εκχριστιανισμό των Σλάβων.

          "Ο Κύριλλος και Μεθόδιος δεν ήταν απλώς δύο θρησκευόμενοι πολίτες του Βυζαντίου, αλλά ήταν και δύο εξόχως ταλαντούχες προσωπικότητες και συγχρόνως δημιουργοί ενός νέου πολιτισμού", επισήμανε ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ, Αντώνιος Αιμίλιος Ταχιάος.

          "Το Συνέδριο έχει ως θέμα τη ζωή τη δράση και τον πολιτιστικό πλούτο που κληροδότησαν στον κόσμο των Σλάβων οι Άγιοι - υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι - η αποστολή τους έδωσε νέα πραγματικότητα στον ευρωπαϊκό κόσμο".

Η ΣΙΑΓΟΝΑ του ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

        Όπως πληροφορούμεθα από αναρτήσεις του Πρακτορείου Εκκλησιαστικών Ειδήσεων ΡΟΜΦΑΙΑ, του Ιστότοπου ΣΕΡΡΑΪΚΟΝ κ.α. κατά τήν πανήγυρι του ιστορικού Ναού αγ. Αικατερίνης Μάνδρας Αττικής (Παρεκκλησίου του Ενοριακού Ναού Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης), εκτέθηκε σε προσκύνηση η σιαγόνα του Τιμίου Προδρόμου, φυλασσομένη  στην Ιερά Μονή αγ. Παρασκευής Δομήρου Σερρών. Το Λείψανο  μετέφερε ο Σεβ. Μητροπ. Ζιχνών και Νευροκοπίου κ. Ιερόθεος, μετά από αίτημα του προϊσταμένου του Ναού αρχιμ. π. Μακαρίου Μάτσου. 

         Νομίζουμε πως κάποιο πρόβλημα  προκύπτει, επειδή μέχρι σήμερα ήταν ευρύτατα γνωστό (προσκυνηματικοί οδηγοί, βιβλιογραφία, κ.λ.π.), ότι η σιαγόνα του Τιμίου Προδρόμου, "μετά τριών οδόντων", φυλάσσεται στην Μονή Σταυρονικήτα Αγίου Όρους. Καλό  θα  ήταν να  δωθούν   κάποιες συμπληρωματικές πληροφορίες, προς αποφυγήν παρανοήσεων.

ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΙΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου καί ΜΕΛΕΤΙΟΥ Υψενής Ρόδου

Σύμφωνα  με  πληροφορίες του Πρακτορείου Εκκλησιαστικών Ειδήσεων Romfea, το Οικουμενικό Πατριαρχείο προχώρησε στην αγιοκατάταξη του μακαριστού Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου και του Οσίου Μελετίου, Κτίτορος της Μονής Υψενής Ρόδου. Η Ιστοσελίδα μας  θα  επανέλθει μόλις  κυκλοφορήσει  το  σχετικό  έγγραφο. Στην συνέχεια  καταχωρούμε τον Βίο του Οσίου Μελετίου, όπως δημοσιεύεται στην Ίστοσελίδα  της  Μονής  Παναγίας Υψενής.

Ο Όσιος Μελέτιος γεννήθηκε στο χωριό της Λάρδου στη Ρόδο, κατά τα δύσκολα και σκοτεινά χρόνια της Τουρκοκρατίας. Κατά το Άγιο Βάπτισμα έλαβε το όνομα Εμμανουήλ και στη ζωή του πορεύθηκε με λίγα γράμματα, αλλά γεμάτος χάρες, αρετές, αγνότητα, καθαρότητα και πολλή αγάπη για το Θεό. Ο Όσιος Μελέτιος ήταν άνθρωπος προσευχής. Ανακάλυπτε τις ερημικές περιοχές γύρω από τη Λάρδο, βοσκώντας τα πρόβατα του πατέρα του και γαληνεύοντας τη ψυχή του με την προσευχή και το ζήλο της μοναχικής ζωής. Σε μια από αυτές τις εξορμήσεις του, ένα όραμα του υπέδειξε την εικόνα της Παναγίας Υψενής, στη ρίζα ενός δέντρου.

Έπειτα από αυτό το όραμα και καθοδηγούμενος από τη χάρη της Παναγίας, αποφάσισε να ακολουθήσει τη μοναχική ζωή και να αφιερωθεί στο Θεό. Έτσι, έκτισε στο μέρος όπου βρήκε την εικόνα Ιερό Ναό, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Χειροτονήθηκε από τον τότε Μητροπολίτη Ιερομόναχος και Ηγούμενος της Μονής.

Έζησε αυστηρή ασκητική ζωή. Τα βράδια αποσυρόταν σε κάποιο σπήλαιο κοντά στη Μονή και προσευχόταν και την ημέρα εξομολογούσε τους Χριστιανούς, δίνοντας τους δύναμη να μην αλλαξοπιστήσουν στους δύσκολους εκείνους καιρούς. Έλαβε επίσης από το Θεό το χάρισμα των ιάσεων και θεράπευε ασθενείς και πνευματικά βασανισμένες ψυχές.

Για την εθνικοθρησκευτική του δραστηριότητα, μισήθηκε και συκοφαντήθηκε από τους Τούρκους. Τελικώς, ο Όσιος απέδειξε την αθωότητα του ενώπιον του Μητροπολίτη και εξέπνευσε. Τιμήθηκε ως Άγιος από τους Χριστιανούς και τα Λείψανα του, τα οποία ευωδιάζουν συνεχώς, έχουν μοιραστεί σε διάφορους τόπους. Τμήμα των Ιερών Λειψάνων, φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Υψενής ως ανεκτίμητος θησαυρός και πηγή ιάσεων και ευλογίας, για όσους ευλαβικά τα προσκυνούν.

Η μνήμη του τιμάται στις 12 Φεβρουαρίου.

ΕΟΡΤΗ ΣΥΝΑΞΕΩΣ ΠΑΝΤΩΝ ΤΩΝ ΕΝ ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ ΑΓΙΩΝ

By Hieromonk Sozomenos Poliviou

GENUINE ORTHODOX CHURCH

HOLY PAN-ORTHODOX SYNOD

In Birmingham of Great Britain, on 19th October 2013 e.c

Protocol number: 657

A SYNODICAL ACT

on the establishment of a common commemoration and gathering for all the Saints who preached, lived ascetically, underwent martyrdom and overall who shone forth in the Isles of Britannia.

In the Name of the Holy and Consubstantial and Indivisible Trinity.

The Holy Pan-Orthodox Synod of the Genuine Orthodox Church, having gathered on the 19th October 2013 e.c., the feast day of our venerable Father Frideswide of Oxford and of the Prophet Joel, in Birmingham, Great Britain (ecclesiastical region of the “Old Rome” which shone in Orthodoxy prior to the schism) having convened at the Cathedral of the Holy, Equal to the Apostles, Saints Constantine and Helen, (under the pastoral duty of the Autocephalous Genuine Orthodox Church of Cyprus) and taking into consideration the decisions made at Koropi of Attika, Athens (15.07.2013), and at the Carpathian mountains in the Ukraine (25.07.2013), regarding the establishment of a common commemoration, thus, the gathering for All the Saints who preached, lived ascetically, underwent martyrdom and overall who shone forth in the Isles of Britannia, now addresses via this present Act every member of the Church, joyously proclaiming: “Wondrous is God in His Saints.”1.

Honourable Fathers and beloved brethren and children-in-Christ,

According to Orthodoxy’s great Theologian, the Blessed Damascene, the “living temples of God” and the “living tabernacles of God” are the Saints of the Church, the holy people in whom “God dwelt even in their bodies in spiritual wise”2. In the Synaxarion for the Sunday of the All-Saints we read: that “many people have been well-pleasing to God” and “many lived a God-pleasing life [...]even as far as the British Isles themselves; ”3.

The presence of Orthodoxy in the British Isles covers the entire the first Christian millennium. Christ’s Gospel was preached here very early, even since the Apostolic years, according to authoritative ecclesiastical writers (Tertullian, Origen, Eusebius, and the Blessed Chrysostom) and three strong traditions of the Synaxarion that make reference to this.

In accordance to the first of them, Saint Peter the Apostle himself, travelled evangelising the word of God to the peoples who laid in ignorance in Britannia, where he was informed by a holy Angel about his forthcoming death and having returned to Rome, he died in martyrdom. 4. According to the second tradition, which is accepted by Saints Theodoritus and Clement of Rome, it was the Apostle Paul who preached in Britain, where he ordained to Bishop, his disciple of Cypriot descent the Apostle Aristobulus 5, brother of the Apostle Barnabas. Finally, the Christian preaching in Britain is enjoined to the burier of the Lord, Saint Joseph of Arimathea who, according to the third tradition, sailed to the Isles bringing with him the Holy Grail and the Crown of Thorns. 6.

Preponderant of these three traditions, is that which sees the Apostle Aristobulus having been ordained by the Apostle Paul as Bishop of the British Isles. In this way, Aristobulus, becomes the first Bishop of this God-saved regional Church, undertaking immense battles against idol-worshipers. The aforementioned tradition is recorded in the Synaxarion of his feast day in which it is stated that, “after the glorious Ascension of our Lord Jesus Christ, the divine apostle of Christ, followed Paul the Apostle, preaching the Gospel throughout the earth, assisting and working as a genuine and faithful disciple. Having been ordained a Bishop by Paul, he came to the Isles of the Britons, preaching Christ, sometimes beaten, other times dragged inside river beds and mocked, he convinced many to proceed towards Christ and be baptised. Having structured the Church and having appointed Priests and Deacons therein, he reposed.” 7.

No matter, however, the identity of he who sowed the Gospel’s word, God’s blessing had been plenteous and the regional Church of Britain offered her chosen fruit at the altar of the Jerusalem on high. (In one source there are 81 Saints of the British Hagiologion commemorated 8, but many more are recorded in the Roman Martyrologion.9). In accordance with tradition and various ecclesiastical writers, Saint Alban who underwent martyrdom around the 3rd century, is commemorated as the first Martyr of Britannia.

Throughout the 5th century, Saint Germanos, Bishop of the French “Auxerre”,

engages in confronting the heresy of Pelagianism in Britannia; in the course of the 6th century, sent to Britannia by Pope Saint Gregory the Great named the “Dialogist”, is Saint Augustine the first Archbishop of Canterbury and coordinator of the Church in Britannia. Since then a radiant multitude of missionary Hierarchs are accounted in the British Hagiologion, amongst whom is Saint Patrick the Bishop and Enlightener of Ireland whom using the shamrock was teaching the pagans about the Holy Trinity; Saint David the Enlightener of the Welsh, Saints Ninian and Columbas the Enlighteners of the Scots, Saint Kentigern Bishop of Glasgow, Saint Aidan Bishop of Lindisfarne, Saint Ced Bishop of Essex, Saint Chad Bishop of Lichfield, Saints Laurence, Theodore the Greek, Melitus, Justus, Honorius, Dunstan, Alphege Archbishops of Canterbury and others.

Within the British Hagiologion, equally commemorated, is a multitude of ascetics as monasticism peaked on these islands. Indicative of this peak is the reference of the great English historian Saint Bede, whom in his disquisition “Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum”, mentions that in the Monastery of Bangor, “there was so great a number of monks, that the monastery being divided into seven parts, with a superior set over each, none of those parts contained less than three hundred men, who all lived by the labour of their hands.”10.

A great flourishing of monasticism was observed when the aforementioned great Monastic Father, Saint Columbas from Ireland, established the Monastic centre of the Island of Iona, near the Scottish coast. Since then the British Hagiologion has been enriched and included in that are radiant fathers and mothers amongst whom are Saint Cuthbert, Saint Brigid the Abbess, Saint Gildas the Wise, Saint Sadok the Abbot, Saint Alt the Abbot, Saint Liova the Abbess and Saint Edith the Virgin and others.

Nonetheless Christian missionary work would encounter great difficulties if pious British Kings and Sovereigns had not longed to assist it. Saint Lucius the so called “King of Britannia” is the first King of pre-Saxon Britain to convert to Christianity, after having requested this outcome from Saint Eleutherius Pope of Rome, while, Saint Ethelbert King of Kent, is recorded to be the first Anglo King to convert to Christianity. The list of royal Saints appears to be lengthy and within it shine forth Martyr Oswalt the King of Northumbria, Saint Edgar the peaceful and Saint Elgiva both Sovereigns of England; Saint Edborg of Winchester, martyr Saint Edward the King whose relics are saved and many others. Saint Constantine the Equal to the Apostles and God-Crowned King, before his conversion to Christianity, was coronated as senior Emperor of the western Roman Empire in Eboracum, modern day York, after his father Constantius Chlorus died in 306. By the year 324 he went on to become sole Emperor of the entire Roman Empire (east and west), eventually becoming the first Christian Roman Emperor.

At the dawn of the second millenium, with the completion of the schism of Rome, the predominance of Papism is observed in the British Isles. In this way, “the special characteristics of the Church of Britain disappear and at the same time, heresy delves in, until the hurricane of Protestantism, with its disastrous consequences, swept through and wiped out everything”.11.

In the course of the 20th century, a small resurgence of Orthodoxy is noted in Britain, under the jurisdiction of the Ecumenical Patriarchate and other regional Churches, unfortunately infused with the ecumenistic heresy. With the Grace of God however, from the decade of the seventies and onwards, a Genuine Orthodox Mission started to develop in Britain, under the spiritual and pastoral duty of the late Bishop of Citium, Epiphanios. This mission having expanded and centred around the Cathedral of Saints Constantine and Helen in Birmingham, founded by Father Soterios Hadjimichael, who served as the parish Priest for the past four decades, already yields rich fruit and delivers a daily testimony of the genuine Orthodox Faith and life in Christ before a secularised society unconcerned with spiritual things.

Thus, the Holy Synod of the Genuine Orthodox Church, with great gladness and satisfaction has accepted the proposal of the head of the mission in Britain, Metropolitan of Citium Parthenios and propitiously accepted the comprehensive suggestion of the worker of the British mission, Fr. Sozomenos Polyviou, regarding the establishment of a day of common commemoration for all the Saints of Britain.

HAVING CONVENED

therefore, in the Holy Spirit and having seriously taken into consideration that:

a) on the past Sunday, Christ’s Church radiantly celebrated the memory of the God-bearing fathers of the 7th Ecumenical Synod, who having anathematised the iconoclasts and all the heretics, stressed the Orthodox Dogma and endorsed and applauded the decisions of the Synods prior to theirs,

b) the British Isles ever since the time of the papal prevalence are plagued by this very heresy and also the Protestant outgrowths that were created by that heresy which, among others, deny and anathematise as idol worshiping the veneration of the holy icons,

c) the institutionalisation of a feast day, in which we will honour all the saints of Britannia who “were stoned, were sawn asunder, were tempted, were slain with the sword 12” for the spreading forth of the Gospel’s word and the triumphing of Orthodox Theology, just as the God-Bearing Fathers of the 7th Ecumenical Synod did, shall be a strong indication that such triumph will occur for the Church of the British Isles, which is scourged today by similar heresies and, which “the gates of Hades shall not prevail against” as promised by Her establisher our Saviour Jesus Christ,

d) honouring the Saints of Britannia and displaying their lives and examples, shall on the one hand greatly benefit the general missionary efforts of genuine Orthodoxy and on the other hand shall attract, through their God-persuading intercessions, the grace of God and the blessing of the Holy Spirit splendidly on the flock of the Church of Britannia; as kinsmen to the Holy Fathers,

WE INSTITUTE

that as of now and for ever all the Saints who preached, lived ascetically, underwent martyrdom and overall who shone forth in the Isles of Britannia upholding the Orthodox Faith, be honoured in the month of October, on the first Sunday following that of the Godbearing Fathers of the 7th Ecumenical Synod.

For this cause, a special service was composed and an unprecedented icon was painted, dedicated to the Gathering of All the Saints of the British Isles, which we call upon the Christ-named flock to accept and venerate with great joy and faith.

By their intercessions O Christ God, have mercy on us, Amen.

The Holy Pan-Orthodox Synod of the Genuine Orthodox Church having assembled in Birmingham of Great Britain Fervent supplicants to the Lord.

1. Psalm 67, 36.

2 «An Exact Exposition of the Orthodox Faith» (PG 94, 1164B-1168C or Book IV Chapter XV)

3 «Pentecostarion», Synaxarion of the Sunday of all-Saints.

4 «New Synaxarion of the Orthodox Church» June Volume, pg. 344 («Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τ. Ἰουνίου, σελ. 344.)

5 «New Synaxarion of the Orthodox Church» Μarch Volume, pg. 158 («Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τ. Ἰουνίου, σελ. 344.)

6 «New Synaxarion of the Orthodox Church» July Volume, pages 345-346 («Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τ. Ἰουλίου, σελ. 345 – 346.)

7 «Κύπρια Μηναία», March Volume, pg. 42

8 Christopher Commodatos, Bishop of Telmissos, «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», 1985, pg. 9-11

9 «The Book of the Saints – A Dictionary of Servants of God canonized by the Catholic Church, extracted from the

Roman and other Martyrologies». Compiled by the Benedictine Monks of St. Augustine’s Abbey, Ramsgate, London 1946.

10 «Bede's Ecclesiastical History of England», ed. by A.M. Sellar, [1907] Chap. II. §4

11 Christopher Commodatos, Bishop of Telmissos, «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», 1985, pg. 28
12 «Bede's Ecclesiastical History of England», ed. by A.M. Sellar, [1907] Chap. II. §4