Με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζουμε στον παρόντα Ιστότοπο του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών "Όσιος Συμεών ο Μεταφραστής", την έκδοση από τον Εκδοτικό Οίκο των Αδελφών Κυριακίδη, της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου π. Θωμά Ανδρέου, Ιεροκήρυκος της Ιεράς Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως και Προϊσταμένου του Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Φανερωμένης Ηρακλείτσης Καβάλας, "ΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ". Η εργασία συντάχθηκε υπό την επίβλεψη του Καθηγητού και Κοσμήτορος της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Μιχαήλ Τρίτου.
Πρόκειται γιά μία εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση 250 σελίδων, πολυτελούς εμφανίσεως, διανθισμένη με σχετικό φωτογραφικό υλικό, αντάξια του ονόματος και του παρελθόντος του Οίκου Κυριακίδη.
Ο Παν/τος συγγραφεύς την αφιερώνει στον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και εκείνος επιδαψιλεύει τις ευχές του προς τον συγγραφέα διά δύο Πατριαρχικών Γραμμάτων, τα οποία δημοσιεύονται εισαγωγικώς.
Η εργασία προλογίζεται από τον διακεκριμένο Καθηγητή κ. Βλάσιο Σαββίδη - Ποντιακής καταγωγής, από την Θεσσαλονίκη - ο οποίος δραστηριοποιείται από δεκαετιών σε Πανεπιστήμια των Η.Π.Α.
Όπως σημειώνει στον Πρόλογό του ο Καθηγητή Σαββίδηςς, "η εργασία αύτη έχει ως αντικείμενον τους εν Βουλγαρία Αγίους Νεομάρτυρας, θέμα εξαιρετικού επιστημονικού καί ιστορικού, αλλά και θεολογικού ενδιαφέροντος... Η εργασία του π. Θωμά κρινομένη συνολικώς, αποτελεί μίαν ιδιαιτέρως επιτυχημένην επιστημονικήν προσέγγισιν του εν λόγω ζητήματος. Ο χειρισμός του όλου θέματος υπό του συγγραφέως, είναι καθ' όλα σύμφωνως προς την επιστημονικήν δεοντολογίαν και τακτικήν προσεγγίσεως παρομοίων ζητημάτων. Και μόνον η αναφορά 458 παραπομπών, αποδεικνύει την μελέτην υπό του συγγραφέως της σχετικής Ελληνικής, Βουλγαρικής και ξένης βιβλιογραφίας, βάσει της οποίας η εργασία του δύναται να θεωρηθή πλήρως τεκμηριωμένη" (σελ. 17 - 18).
"Ο συγγραφεύς - συνεχίζει - προτάσσει εισαγωγικώς κείμενον περί των Μαρτύρων της αρχαίας Εκκλησίας και των Νεομαρτύρων γενικώς (σελ. 4 - 19), και εις την συνέχειαν (κεφάλαιον Α') σύντομον Ιστορίαν της Βουλγαρικής Εκκλησίας (Εκχριστιανισμός των Σλάβων - Ίδρυσις της Βουλγαρικής Εκκλησίας - Η Βουλγαρική Εκκλησία κατά το πρώτον [863 - 1014] και δεύτερον [1186 - 1393] Βουλγαρικόν Βασίλειον - Δημιουργία του Βουλγαρικού Ζητήματος και ανασύστασις του Βουλγαρικού Πατριαρχείου, σελ. 20 - 49).
Τό κύριον μέρος της εργασίας (σελ. 50 - 142), χωριζόμενον εις δύο κεφάλαια (Β΄ και Γ΄), περιλαμβάνει τα βιογραφικά σημειώματα 15 Αγίων Νεομαρτύρων τελειωθέντων εν Βουλγαρία, ασχέτως εθνικής καταγωγής ή Βουλγαρικής καταγωγής τελειωθέντων αλλαχού (κεφάλαιον Β΄), καθώς και άλλων 5, Αθωνιτών Οσιομαρτύρων Βουλγαρικής καταγωγής. Εις το κεφάλαιον αυτό περιλαμβάνεται και εκτεταμένη αναφορά (σελ. 105 - 119) περί της Αθωνικής Πολιτείας του Αγίου Όρους και της Βουλγαρικής Μονής Ζωγράφου.
Τέλος, εν παραρτήματι και προ του Επιλόγου και της Βιβλιογραφίας, δίδονται πληροφορίες περί των σωζομένων Λειψάνων Νεομαρτύρων της Βουλγαρίας (σελ. 199).
Ο ίδιος Καθηγητής έχει την άποψιν, "ότι το πλέον σημαντικόν στοιχείον της όλης εργασίας, είναι το γεγονός της ανακαλύψεως του αγ. Νεομάρτυρος Νικολάου του εξ Ιωαννίνων (διότι ουσιαστικώς περί ανακαλύψεως πρόκειται, εφ΄ όσον η μνήμη του Αγίου δεν έτυχε παρ' ημίν της δεούσης προσοχή και σημασίας...Κατά την γνώμην ημών - κατόπιν επισταμένης μελέτης των στοιχείων των αναρτηθέντων εις το Διαδύκτιον και άλλως δοθέντων ημίν, υπό τε του Αρχιμανδρίτου π. Θωμά και του Καθηγητού κ. Αντ. Μάρκου - ουδεμία αμφιβολία υπάρχει περί της ιστορικότητος του Νεομάρτυρος Νικολάου του εξ Ιωαννίνων, καθ΄ ότι υφίστανται ουσιαστικαί διαφοραί μεταξύ αυτού και του συνωνύμου αυτού και συμπατριώτου του Νεομάρτυρος Νικολάου του εκ Μετσόβου, των οποίων (διαφορών) έκαμε ημάς κοινωνούς ο π. Θωμάς, διά σχετικής εισηγήσεώς του εις το Θεολογικόν Σεμινάριον του Σαββάτου 27.5.2011, διοργανωθέντος υπό τε των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης και Μακεδονίας και της Ιεράς Μητροπόλεως Λαγκαδά, Λιτής και Ρεντίνης".
Στο τέλος του βιβλίου και μετά την εργασία του π. Θωμά, παρατίθεται εν είδη Παραρτήματος η Ακολουθία του Νεομάρτυρος Νικολάου του εξ Ιωαννίνων η οποία φιλοπονήθηκε από τον γράφοντα, κατόπιν αιτήματος του αρχιμ. π. Θωμά, στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του ημετέρου Κέντρου Αγιολογικών Μελετών "Όσιος Συμεών ο Μεταφραστής", με διορθώσεις του Μουσικοδιδασκάλου - Πρωτοψάλτου κ. Γεωργίου Χρονοπούλου. Γιά την Ακολουθία αυτή ο Καθηγητής Σαββίδης στον Πρόλογό του, μας έκανε την τιμή να γράψει τα ακόλουθα:
"Εις την έκδοσιν της εργασίας περιλαμβάνεται και Ακολουθία εις τον Άγιον Νεομάρτυρα Νικόλαον των εξ Ιωαννίνων, η οποία εποιήθη υπό του αγαπητού συναδέλφου, Καθηγητού κ. Αντωνίου Μάρκου. Ο αγαπητός συνάδελφος δεν προσφέρει είς ημάς τροφήν πνευματικήν τοιαύτης αξίας διά πρώτην φοράν. Αντιθέτως το υμνολογικόν αυτού έργον, εκτιμώμενον συνολικώς, τον κατέταξε εις το top 5 των συγχρόνων Ελλήνων υμνογράφων, κατά την διάρκειαν του σχετικού αφιερώματος του ημετέρου Πανεπιστημίου και της εν αυτώ Σχολής Ελληνικών Σπουδών, εξαμήνου διαρκείας, κατά το παρελθόν έτος 2010.
Η εν λόγω Ακολουθία διακρίνεται διά την κομψότητα του ποιητικού της λόγου, την πυκνότητα των νοημάτων και την εν συντομία περιεκτικότητα (αυτό άλλωστε είναι το κύριον - κατ΄ εμέ - χαρακτηριστικόν του υμνογραφικού έργου του κ. Μάρκου)".
Συνιστούμε στους αγιοφίλους και φιλακολούθους πιστούς την προμήθεια και μελέτη της παρουσιαζομένης εργασίας περί των Νεομαρτύρων της Βουλγαρίας. Διατίθεται από τις Εκδόσεις Κυριακίδη, στην Θεσσαλονίκη (Κων. Μελενίκου 5, Τ.Κ. 546 35, τηλ. 2310 208 540) και στην Αθήνα (Στοά του Βιβλίου, Πεζματζόγλου 5, Τ.Κ. 105 64, τηλ. 210 32 11 097).