ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ (+ 767)

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Γεννήθηκε στήν Κρήτη καί μόνασε στό σημερινό Ἡράκλειο. Κατά τήν βασιλεία Κωνσταντίνου Ε' τοῦ Κοπρωνύμου, ἦρθε στήν ΚΠολη γιά νά ἐλέγξει τόν Εἰκονομάχο Αὐτοκράτορα, τόν ὁποῖο συνάντησε στό Ἀνάκτορο τοῦ ἁγ. Μάμαντος. Χαρακτηριστική παραμένει ἡ μεταξύ τους στιχομυθία:
Ὅσιος: "Ἄρα, Χριστιανός εἷ, Βασιλεῦ;"
Αὐτοκράτορας: "Οὕτως ἐδιδάχθης ἀτιμάζειν τόν Βασιλέα;"
Ὅσιος: "Οὐδείς ἁμαρτάνει Βασιλέα ἐλέγχων παρανομοῦντα".
Αὐτοκράτορας: "Ἡμεῖς μᾶλλον τούς παρανομοῦντας κολάζομεν, τούς ὡς θεοῖς προσερχομένους καί λατρεύοντας ταῖς εἰκόσι".
Ὅσιος: "Ἀγνοεῖς, Βασιλεῦ, τί μέν τό σχετικῶς προσκυνεῖν, τί δέ τό λατρευτικῶς".
Μετά ἀπό αὐτή τήν ὁμολογιακή συμπεριφορά, ὁ Ὅσιος βασανίσθηκε καί δεμένος σύρθηκε στούς δρόμους μέχρι τόν Ἀγορά τοῦ Βοός, ὅπου κάποιος ψαράς τοῦ ἔκοψε μέ ἀξίνη τό δεξί πόδι! Ἔτσι τελειώθηκε καί τό Λείψανό του ρίχθηκε στόν τόπο ἐκτελέσεως τῶν καταδίκων, τόν ἐπονομαζόμενο Κρίσις.
Τό Λείψανο τοῦ Ὁσιομάρτυρος Ἀνδρέου ἔμεινε στόν τόπο αὐτό ἀδιάφθορο. Αὐτό προκύπτει τόσο ἀπό συναξαριστικές, ὅσο καί ἀπό ὑμνολογικές πηγές. Στό Συναξάριο τοῦ Μηναίου ἀναφέρεται, ὅτι τό Λείψανο ἔμεινε "ἀναμίξ τῶν ἐκεῖσε σωμάτων μέχρι πολλοῦ", μέχρις ὅτου "δώδεκα ἄνδρες δαίμοσι κάτοχοι, ἐκ διαφόρων τόπων τῆς Πόλεως, ὡς ἐκ συνθήματος ἀπελθόντες, εὗρον τό σῶμα ἀνεπιμέλητον καί ἀτίμως κείμενον" καί μέ τήν θεραπευτική χάρι τοῦ Ἁγίου ἀπαλλάχθηκαν ἀπό τήν δαιμονική ἐπιροή. Στό β' Τροπάριο τῆς ε' Ὠδῆς τοῦ Κανόνος πού φιλοπόνησε ὁ ἅγ. Ἰωσήφ ὁ Ὑμνογράφος, ἀναφέρεται: "...καί νῦν ἐν τάφῳ κατακείμενος, μένεις σῶος, μάκαρ, καί ἀδιάλυτος". Ὁμοίως στό γ' Τροπάριο τῆς θ' Ὠδῆς ἀναφέρεται: "Σημείοις καί τέρασι σαφῶς ὡραϊζόμενος, ἀδιάλυτος μένεις πάντων ἐπ' ὄψεσι". Σχετική ἀναφορά ὑπάρχει ἀκόμη καί στό Κοντάκιο: "Ἑορτάζει σήμερον ἡ Βασιλεύουσσα Πόλις... ὡς κτησαμένη θησαυρόν μέγα τό πολύαθλον σῶμα σου".
Γιά τήν τύχη τοῦ ἀδιαφθόρου Λειψάνου τοῦ Ὁσιομ. Ἀνδρέου δέν ὑπάρχουν πληροφορίες, οὔτε εἶναι γνωστό νά διασώθηκε κάπου ἀπότμημα Λειψάνων του.
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 17η Ὀκτωβρίου.