Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΩΣ ΑΓΑΠΗ
Καθηγητοῦ Ἀντωνίου Μάρκου
Κείμενο ὁμιλίας πού κφωνήθηκε κατά τήν διάρκεια πρωϊνῆς ἐκδηλώσεως τήν Γ' Κυριακή τῶν Νηστειῶν 2003, πρός τιμήν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, στόν Ἱ. Ναό Τιμίου Προδρόμου Λαρίσης, κατόπιν προσκλήσεως καί παρουσίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Λαρίσης κ. ΠΑΝΑΡΕΤΟΥ.
Ἐπανελήφθη τήν 13.9.2004, στόν Ἱ. Μητροπολιτικό Ναό ἁγ. Αἰκατερίνης Στρογγύλης Κορωπίου, κατά τόν πανηγυρικό Ἑσπερινό τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, κατόπιν προσκλήσεως καί παρουσίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. ΚΗΡΥΚΟΥ.
Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ συγκεντρωθήκαμε καί πάλι "ὑπό τήν σκέπην τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης", γιά νά πραγματοποιήσουμε τήν καθιερωμένη, πλέον, ἀπό ἐτῶν Πνευματική Σύναξη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς, μέ τήν εὐκαιρία τῆς Ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Εἶμαι ὑποχρεωμένος λοιπόν νά εὐχαριστήσω:
· Πρῶτον τόν Πανάγιο Θεό, διότι ἐπέτρεψε καί φέτος νά βρίσκομαι ἐνώπιόν σας.
· Στή συνέχεια τόν Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. ΚΗΡΥΚΟ, ὁ ὁποῖος εὐλόγησε τήν ἐδῶ παρουσία μου καί μέ τιμᾶ μέ τήν δική του παρουσία.
· Καί τέλος ἐσᾶς, Σεβαστοί Πατέρες καί ἀγαπητοί ἀδελφοί, οἱ ὁποῖοι θά ἔχετε τήν ὑπομονή νά μέ παρακολουθήσετε.
Εἶναι εὔκολο, εἶναι δυνατό σέ ἕνα ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, νά μιλήση περί τοῦ Σταυροῦ; Διότι εἶναι τό ἴδιο σάν νά μιλάει περί τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, δηλαδή νά θεολογεῖ. Ἡ θεολογία ὅμως, ὅπως ἔχουμε κατ' ἐπανάληψη τονίσει, ἀνῆκει στούς Ἁγίους τοῦ Θεοῦ. Ἀνῆκει στούς Πατέρες πού εἶναι οἱ μόνοι ἀπλανεῖς ἑρμηνευτές τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, διότι χαριτώθηκαν μέ τόν ἀγῶνα καί τήν ἄσκησή τους καί ἔγιναν δοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γιά τόν λόγο αὐτό θά περιορισθῶ ἁπλῶς στήν μεταφορά τοῦ λόγου κάποιων Ἁγίων περί τοῦ Σταυροῦ, ὥστε κι ἐμεῖς φεύγοντας ἀπό αὐτή τήν Σύναξη νά ἔχουμε πάρει μία πενιχρή, ἔστω, ἀπάντηση στό ἐρώτημα,
"Τί εἶναι ὁ Σταυρός στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ";
Ὅταν ὁ Μωϋσῆς ἔφυγε ἀπό τήν Αἴγυπτο καί ἦρθε στήν ἔρημο, ἄκουσε τήν φωνή τοῦ Θεοῦ νά τοῦ λέγει, "λῦσε τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν του, διότι ὁ τόπος ἐν ὧ ἔστηκας γῆ ἁγία ἐστίν". Τό "λῦσε τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν σου" κατά τόν ἅγ. Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, σημαίνει "καταργηθήτω καί νεκρωθήτω ἡ ἀντικειμένη τῷ Θεῷ ζωή". Γιά νά μιλήσουμε, λοιπόν, γιά τόν Σταυρό καί κυρίως γιά νά βιώσουμε τό Μυστήριο τοῦ Σταυροῦ, θά πρέπει προηγουμένως νά φτάσουμε μέ τήν ζωή μας στό "ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται, καγώ τῷ κόσμῳ" τοῦ Ἀποστόλου Παύλου.
Ὁ Σταυρός ὑπάρχει στή ζωή μας, κατ' ἀρχήν σάν σύμβολο:
· Μέ τό σημεῖο Σταυροῦ μᾶς ὑποδέχεται στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὁ Ἱερεύς, κατά τόν σαραντισμό μας.
· Μέ τό σημεῖο Σταυροῦ ἁγιάζεται τό νερό τῆς κολυμβήθρας κατά τό Βάπτισμά μας.
· Σταυροειδῶς χριόμεθα κατά τό Μυστήριο τοῦ Χρίσματος.
· Σταυροειδῶς εὐλογοῦνται τά στέφανα κατά τόν Γάμο.
· Σταυροειδῶς ἁγιάζεται τό Ἱερό Εὐχέλαιο.
· Κατά τήν Χειροτονία σταυροειδῶς εὐλογεῖ ὁ χειροτονῶν τόν χειροτονούμενο.
· Μέ τόν Σταυρό μᾶς προπέμπτει ἡ Μητέρα Ἐκκλησία ἀπό τόν Ναό κατά τήν κηδεία· καί τέλος
· Σταυρό τοποθετεῖ πάνω στόν τάφο μας.
Μήν πλανηθοῦμε ἀπό τά προηγούμενα καί νομίσουμε, ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι ἁπλᾶ σύμβολο. Δέν εἶναι μόνο σύμβολο, εἶναι κυρίως ὄργανο. Εἶναι τό ὄργανο τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν ὁποία ἦρθε ἡ δική Του Ἀνάσταση καί ἡ δική μας σωτηρία. Καί ἐπειδή εἶναι τό ὄργανο καί τῆς δικῆς μας σωτηρίας, γι' αὐτό μᾶς τό προβάλλει ἡ Ἐκκλησία τόσο συχνά καί μέ τούς τρόπους πού ἀναφέραμε προηγουμένως.
"Χριστῷ συνεσταύρωμαι...ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καί παραδόντος ἑαυτόν ὑπέρ ἐμοῦ"(Γαλ. 2, 20).
Ἡ προηγουμένη ὁμολογία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἀποδεικνύει τήν στενή σύνδεση τοῦ Σταυροῦ μέ τήν Ἀγάπη. Ὁ μεγάλος Ἱεράρχης καί Θεολόγος τοῦ 19ου αἰ. Μητροπολίτης Μόσχας ἅγ. Φιλάρετος διδάσκει, ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Πατρός πού θυσιάζει τόν Υἱό, ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πού δέχεται νά θυσιασθεῖ καί ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού θριαμβεύει μέ τήν ἀήττητη δύναμη τῆς θυσίας.
Κατά τόν ἅγ. Φιλάρετο, ὁ Σταυρός πού ἔστησε στόν Γολγοθᾶ τό μίσος τῶν Ἑβραίων, ἡ ἀπανθρωπιά τῶν ἐθνικῶν, ἡ τύφλωση καί ἡ ἄλογη βία τῆς ἁμαρτίας, δέν εἶναι παρά μία γήϊνη εἰκόνα, μία σκιά τοῦ ἐπουράνιου Σταυροῦ, πού ἔχει ὑψώσει μέσα στούς κόλπους τῆς Ἁγίας Τριάδος ἡ Ἀγάπη!
Ἀναλύοντας τά προηγούμενα μποροῦμε νά ποῦμε, ὅτι ὁ Πατέρας συμμετέχει προαιωνίως στόν Σταυρό, διότι ἀπό ἀγάπη προαιωνίως γεννᾶ τόν Υἱό καί τόν θυσιάζει ἀπό ἀγάπη γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου. ("Οὕτω γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον - λέγει ὁ Ἀπόστολος καί Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος - ὥστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ'ἔχη ζωήν αἰώνιον"· Ἰωάν. 3, 15). Καί ὁ Υἱός, ὑπακούοντας ἀπό ἀγάπη στό θέλημα τοῦ Πατρός Του, ἐνανθρωπίζει ἀπό ἀγάπη γιά νά σώση τόν κόσμο. ("Ἑαυτόν ἐκένωσεν μορφήν δούλου λαβών", Φιλιπ. 2, 7, λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος).
Αὐτός ὁ Σταυρός, ἐπίσης κατά τόν ἅγ. Φιλάρετο Μόσχας, εἶναι ταυτόχρονα καί ἡ ἀποκάλυψη τῆς ἀληθινῆς φύσεως τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ ὑπόδειξη τῆς τέλειας ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου σάν ἐκκλησιαστικοῦ ὄντος καί εἰκόνας τῆς Ἁγίας Τριάδος. Δηλαδή, ὁ ἐν ἀγάπῃ θυσιαστικός τρόπος ζωῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος, πρέπει νά εἶναι καί τρόπος ζωῆς ὅσων ἀνθρώπων ἐλεήθηκαν νά βαπτισθοῦν στό Ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Ὁ ἅγ. Νικόλαος Καβάσιλας, ἑρμηνεύοντας τό "τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν", τούς λόγους, δηλαδή, τοῦ Κυρίου κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο καί τήν παράδοσι τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας, διερωτᾶται ποιά εἶναι αὐτή ἡ ἀνάμνηση, πῶς μέσα στήν Λειτουργία θά θυμηθοῦμε τόν Κύριο. Τί θά θυμηθοῦμε περί Αὐτοῦ ἤ τί θά διηγηθοῦμε ἀπό τήν ζωή Του; Μήπως ὅτι ἀνέστησε νεκρούς ἤ ὅτι ἄνοιξε τά μάτια τῶν τυφλῶν ἤ ὅτι διέταξε τούς ἀνέμους νά σωπάσουν ἤ διότι μέ λίγα ψωμιά ἐχόρτασε χιλιάδες ἀνθρώπους ἤ τά θαύματα πού τόν ἀποδεικνύουν Παντοδύναμο Θεό; Καθόλου. Ἀλλά μᾶλλον ἐκεῖνα πού φανε-ρώνουν τήν ἀδυναμία: Τόν Σταυρό, τά Πάθη, τόν θάνατο.
Πράγματι, στή Θεία Λειτουργία μνημονεύουμε "τοῦ σταυροῦ, τῆς ταφῆς, τῆς τριημέρου Ἀναστάσεως".
Ὁ Σταυρός, λοιπόν, ὡς τρόπος ζωῆς τῶν Χριστιανῶν, θά μᾶς ἀπασχολήσει στήν συνέχεια.
Στό Γολγοθᾶ βλέπουμε ὑψωμένους τρεῖς Σταυρούς. Ὁ ἕνας εἶναι τοῦ Χριστοῦ, οἱ ἄλλοι δύο τῶν δύο ληστῶν. Ἡ γῆ στήν ὁποία ζοῦμε καί ἡ ζωή τήν ὁποία διανύουμε εἶναι ἕνας Γολγοθᾶς. Στή μέση βρίσκεται ὁ Ἐσταυρωμένος καί Ἀναστάς Χριστός. Γύρω του στό πρόσωπο τῶν δύο ληστῶν, βρίσκεται σταυρωμένη ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπότητα. Ὅλοι βρισκόμαστε γύρω ἀπό τόν Χριστό, ὁ καθένας στό δικό του σταυρό, διότι ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Ὅμως ἐκεῖνο πού διακρίνει τούς ἀνθρώπους δέν εἶναι ἡ ἁμαρτωλότητα, ἀλλά ἡ σχέσι μέ τόν Χριστό. Ἀπό τούς δύο ληστές ὁ ἕνας σώθηκε, ὄχι γιά τά καλά του ἔργα, ἀλλά γιατί ὁμολόγησε τόν Χριστό. Ὁ ἄλλος καταδικάσθηκε, ὄχι γιά τά κακά του ἔργα, ἀλλά διότι βλασφήμησε τόν Χριστό. Ἄλλος ἄνθρωπος πιστεύει στόν Χριστό, Τόν ὁμολογεῖ, μετανοεῖ καί σώζεται. Ἄλλος ἐξακολουθεῖ νά Τόν βλασφημεῖ, νά μή θέλει καμμία σχέση μαζί Του καί καταδικάζεται.
Αὐτό τί σημαίνει; Σημαίνει ὅτι σώζονται, ὅσοι μιμοῦνται τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι σηκώνουν τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό, κατά τούς Ἁγίους Πατέρες, εἶναι τό μαρτύριο γιά τόν Χριστό. Αὐτό τό μαρτύριο σέ καιρό διωγμοῦ εἶναι αἱματηρό, προϋποθέτει θυσία τῆς ζωῆς γιά τόν Χριστό. Σέ καιρό εἰρήνης ὅμως, εἶναι ἀναίμακτο, εἶναι τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως, ὁ ἀγῶνας γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη πού χωρίζουν τόν πιστό ἀπό τόν Χριστό.
Ἔχει γίνει πολύς θόρυβος γιά τό ἔργο "Ὁ τελευταῖος πειρασμός", ὅμως, μή φανεῖ παράξενο, ὁ Κύριος πράγματι ἀντιμετώπισε ἐπί τοῦ Σταυροῦ ἕναν "τελευταῖο πειρασμό". Ἦταν ἡ πρόκλησι τοῦ κόσμου, "κατάβηθι ἀπό τοῦ σταυροῦ"! "Καταβάτω νῦν ἀπό τοῦ σταυροῦ καί πιστεύσωμεν αὐτῷ", φώναζε ὁ Ἑβραϊκός ὄχλος. Διότι κατά τήν ἀρρωστημένη ἀνθρώπινη λογική, ὁ Χριστός ἔπρεπε νά κατέβει ἀπό τόν Σταυρό, νά συντρίψει τούς ἐχθρούς Του, νά δείξει τήν δύναμή Του. Ὅμως ὁ Κύριος δέν δέχθηκε τήν πρόκλησι, ἔμεινε ἐπί τοῦ Σταυροῦ καί νίκησε.
Στή ζωή μας δεχόμεθα καθημερινά αὐτό τόν πειρασμό. Ἔρχεται τό πνεῦμα τοῦ κόσμου καί μᾶς λέει, "κατάβηθι ἀπό τοῦ Σταυροῦ", δηλαδή πάψε νά ζῆς κατά τό θέλημα τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ. Πολλές φορές ὑποπίπτουμε σ' αὐτό τόν πειρασμό. Κατεβαίνουμε ἀπό τόν σταυρό μας, ἀφήνουμε τήν ὁδό τοῦ μαρτυρίου, τήν ὁμολογία τῆς Πίστεώς μας καί τήν θέση μας στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐγκαταλείπουμε τήν ἀσκητική παλαίστρα, παύουμε νά ζοῦμε θυσιαστικά καί παραδινόμαστε στόν κόσμο πού δέν θέλει νά ἀκούει περί Σταυροῦ.
Προτιμοῦμε τήν πλατειά ὁδό τῆς ἀνέσεως καί ἔτσι τά ἀγωνιστικά σαλπίσματα "νεκρώσατε τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς", "ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διά τῆς στενῆς πύλης", "ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἀρπάζουσιν αὐτήν", κ.λ.π. δέν μᾶς ἀγγίζουν. Τό ἀσκητικό ἰδεώδες τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ἐκφράζεται στήν προσωπική ἄσκησι καί τό κοινοβιακό πνεῦμα, στόν Πατερικό λόγο καί τίς λειτουργικές τέχνες, καί ὅπως βιώθηκε καί διδάχθηκε ἀπό τούς Πατέρες, δέν μᾶς ἐμπνέει. Προτιμοῦμε τόν λεγόμενο δυτικό τρόπο ζωῆς, πού μᾶς τρέφει μέ τά ξυλοκέρατα τῆς ἁμαρτίας του.
Ἐφ' ὅσον ὁ Σταυρός, σάν μέσο μαρτυρίου τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ὁ δρόμος πρός τήν Ἀνάστασή Του, τότε κι ἐμεῖς θά πρέπει μέ τρόπο παρόμοιο νά ἀντιμετωπίζουμε τούς δικούς μας σταυρούς, τά προσωπικά μας προβλήματα. Σάν μέσα, δηλαδή, μαρτυρίας τῆς Χριστιανικῆς μας Πίστεως καί τῆς Ὀρθόδοξης ταυτότητάς μας, σάν δρόμους ὑποχρεωτικούς πού ὁδηγοῦν στήν προσωπική μας ἀνάσταση.
Θά μπορούσαμε νά ἐπισημάνουμε τρεῖς προσωπικούς σταυρούς, τρεῖς συγκεκριμένες μορφές βιώσεως τοῦ ὀδυνηροῦ, ἀλλά λυτρωτικοῦ Σταυροῦ. Ἄς παρακολουθήσουμε τήν σκέψη συγχρόνου θεολόγου:
"Πρῶτον, σταυρός εἶναι ἡ θέα τῆς ἁμαρτίας πού ὑπάρχει μέσα μας". Βλέπουμε, μέ τήν δύναμη τῆς Χάριτος, τήν ἀρρώστια νά μαστίζει τήν ὕπαρξή μας. "Ἐταράχθη τά ὀστᾶ μου καί ἡ ζωή μου τῷ Ἅδῃ ἤγγισεν". Τά πάθη λυμαίνονται τήν φύση μας καί μέσα ἀπό τόν πόνο φωνάζουμε: "Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλό".
Δεύτερον, σταυρός εἶναι ὁ πόνος στήν προσπάθεια νά τηρήσουμε τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Ἀφοῦ οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ αὐτοαποκάλυψη τ·ῆς Τριαδικῆς ζωῆς, βλέπουμε καθαρά ὅτι δέν μποροῦμε νά φθάσουμε αὐτήν τήν τελειότητα. Ἐπίσης βλέπουμε καί τήν ἀδυναμία μας καί τότε κλαῖμε, φωνάζουμε, ζητᾶμε ἔλεος καί Χάρη.
Τρίτον, σταυρός εἶναι καί ὁ πόνος γιά τήν λήθη τοῦ Θεοῦ ἀπό τούς ἀνθρώπους πού μᾶς περιβάλλουν. Βλέπουμε γύρω μας τήν ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, τήν αὐτοθέωση τοῦ ἀνθρώπου, πού συνιστᾶ τήν κόλασή του, νά μή πιστεύουν οἱ ἄνθρωποι στόν Θεάνθρωπο, ἀλλά στόν ἀνθρωποθεό καί αὐτό μᾶς συγκλονίζει. Ἔτσι χωρίς νά τό καταλαβαίνουμε καλά, χύνουμε αἷμα, προσευχόμενοι γιά τούς ἄλλους, ζωντανούς καί κεκοιμημένους, γινόμαστε θεολόγοι". (Ἀρχιμ. Ἱεροθέου Βλάχου, "Παρακλητικά", 1986, σελ. 57).
Ὁ ἅγ. Κύριλλος Ἱεροσολύμων λέγει: "Μέ βάζουν σέ σκέψεις καί φόβο οἱ πόλεμοι τῶν ἐθνῶν· μέ φοβίζουν τά σχίσματα τῶν Ἐκκλησιῶν· μέ τρομάζει ἡ μισαδελφία τῶν ἀδελφῶν".
Ἡ ἐποχή μας χαρακτηρίζεται καί ἀπό τά τρία αὐτά. Βιώνουμε τήν μισαδελφία καί τά σχίσματα καί τελευταῖα γευόμεθα καί τόν πόλεμο. Δέν ξέρω ἄν θά πρέπει νά στρέψουμε τήν προσοχή μας περισσότερο στούς κινδύνους τῶν σχισμάτων ἤ στόν πόλεμο πού βρίσκεται σέ ἐξέλιξη.
Ὁ πόλεμος πού διεξάγεται αὐτή τή στιγμή στό Ἰράκ, εἶναι κάτι πολύ πιό σοβαρό ἀπό ὅτι φαίνεται. Καί μέ δεδομένο ὅτι πίσω ἀπό τούς ἐπιτιθεμένους Ἀγγλο - Ἀμερικανούς βρίσκονται γνωστοί ἀκραῖοι Σιωνιστές σύμβουλοι τῆς Ἀμερικανικῆς Προεδρίας, θά πρέπει νά τόν ἐντάξουμε στά Σιωνιστικά σχέδια γιά παγκόσμια κυριαρχεία. Βρισκόμαστε, δηλαδή, σέ στάδιο προδρομικό τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ νά ἐπιβάλλη ἕναν παγκόσμιο χωροφύλακα, πού θά ἐπεμβαίνη, ὅπου καί ὅποτε νομίζει (τήν τελευταία 15ετία εἴδαμε τόν πρῶτο πόλεμο στόν Κόλπο, τήν καταστροφή τῆς Σερβίας, τήν εἰσβολή στό Ἀφγανιστάν καί τώρα βλέπουμε τήν εἰσβολή στό Ἰράκ καί κανείς δέν γνωρίζει τί ἕπεται στήν συνέχεια).
Ἀκόμη, κάτι πολύ ἀνησυχητικό εἶναι ἡ στάση τῆς Εὐρώπης ἀπέναντι στό θέμα. Μόλις πρόσφατα, γνωστός Ἕλληνας πολιτικός ἀναλυτής, Καθηγητής Πανεπιστημίου, εἶπε ὅτι ἡ ἐποχή μας μοιάζει μέ τό 1938, μέ τήν ἐπέκταση δηλαδή τοῦ Χίτλερ σέ βάρος τῆς Αὐστρίας, τῆς Τσεχοσλαβακίας καί τῆς Πολωνίας, κάτω ἀπό τό ἀπαθές βλέμμα τῶν Εὐρωπαίων.
Εἴμαστε, δηλαδή, στίς παραμονές ἑνός παγκοσμίου πολέμου ἤ μιᾶς παγκόσμιας δικτατορίας;
Μήπως, "τό μυστήριον τῆς ἀνομίας ἤδη ἐνεργεῖται", ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος;
Μήπως, "ὅλα αὐτά τά ὁποῖα συμβαίνουν, εἶναι σημεῖα τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου", ὅπως λέγει ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος;
Ὅτι κι ἄν συμβαίνει, ὅτι κι ἄν ἔρχεται, ἄς ἀσφαλίσουμε τούς ἑαυτούς μας, κατά τό "ἀσφάλιζε σευατόν ἄνθρωπε" τοῦ ἁγ. Κυρίλλου. "Μή γινώμεθα χαῦνοι", ὅπως διδάσκει ὁ ὅσ. Ἐφραίμ ὁ Σύρος. Ὑπάρχει "ἀνάγκη ἀγῶνος νομίμου", ὅπως λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος. Μέ τήν θεολογική σκέψη καί τήν εὐχή τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου, κλείνω τήν πενιχρή μου παρουσία ἐνώπιόν σας.
Ἐπανελήφθη τήν 13.9.2004, στόν Ἱ. Μητροπολιτικό Ναό ἁγ. Αἰκατερίνης Στρογγύλης Κορωπίου, κατά τόν πανηγυρικό Ἑσπερινό τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, κατόπιν προσκλήσεως καί παρουσίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. ΚΗΡΥΚΟΥ.
Μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ συγκεντρωθήκαμε καί πάλι "ὑπό τήν σκέπην τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης", γιά νά πραγματοποιήσουμε τήν καθιερωμένη, πλέον, ἀπό ἐτῶν Πνευματική Σύναξη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς, μέ τήν εὐκαιρία τῆς Ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Εἶμαι ὑποχρεωμένος λοιπόν νά εὐχαριστήσω:
· Πρῶτον τόν Πανάγιο Θεό, διότι ἐπέτρεψε καί φέτος νά βρίσκομαι ἐνώπιόν σας.
· Στή συνέχεια τόν Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. ΚΗΡΥΚΟ, ὁ ὁποῖος εὐλόγησε τήν ἐδῶ παρουσία μου καί μέ τιμᾶ μέ τήν δική του παρουσία.
· Καί τέλος ἐσᾶς, Σεβαστοί Πατέρες καί ἀγαπητοί ἀδελφοί, οἱ ὁποῖοι θά ἔχετε τήν ὑπομονή νά μέ παρακολουθήσετε.
Εἶναι εὔκολο, εἶναι δυνατό σέ ἕνα ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, νά μιλήση περί τοῦ Σταυροῦ; Διότι εἶναι τό ἴδιο σάν νά μιλάει περί τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, δηλαδή νά θεολογεῖ. Ἡ θεολογία ὅμως, ὅπως ἔχουμε κατ' ἐπανάληψη τονίσει, ἀνῆκει στούς Ἁγίους τοῦ Θεοῦ. Ἀνῆκει στούς Πατέρες πού εἶναι οἱ μόνοι ἀπλανεῖς ἑρμηνευτές τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, διότι χαριτώθηκαν μέ τόν ἀγῶνα καί τήν ἄσκησή τους καί ἔγιναν δοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γιά τόν λόγο αὐτό θά περιορισθῶ ἁπλῶς στήν μεταφορά τοῦ λόγου κάποιων Ἁγίων περί τοῦ Σταυροῦ, ὥστε κι ἐμεῖς φεύγοντας ἀπό αὐτή τήν Σύναξη νά ἔχουμε πάρει μία πενιχρή, ἔστω, ἀπάντηση στό ἐρώτημα,
"Τί εἶναι ὁ Σταυρός στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ";
Ὅταν ὁ Μωϋσῆς ἔφυγε ἀπό τήν Αἴγυπτο καί ἦρθε στήν ἔρημο, ἄκουσε τήν φωνή τοῦ Θεοῦ νά τοῦ λέγει, "λῦσε τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν του, διότι ὁ τόπος ἐν ὧ ἔστηκας γῆ ἁγία ἐστίν". Τό "λῦσε τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν σου" κατά τόν ἅγ. Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, σημαίνει "καταργηθήτω καί νεκρωθήτω ἡ ἀντικειμένη τῷ Θεῷ ζωή". Γιά νά μιλήσουμε, λοιπόν, γιά τόν Σταυρό καί κυρίως γιά νά βιώσουμε τό Μυστήριο τοῦ Σταυροῦ, θά πρέπει προηγουμένως νά φτάσουμε μέ τήν ζωή μας στό "ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται, καγώ τῷ κόσμῳ" τοῦ Ἀποστόλου Παύλου.
Ὁ Σταυρός ὑπάρχει στή ζωή μας, κατ' ἀρχήν σάν σύμβολο:
· Μέ τό σημεῖο Σταυροῦ μᾶς ὑποδέχεται στήν εἴσοδο τοῦ Ναοῦ ὁ Ἱερεύς, κατά τόν σαραντισμό μας.
· Μέ τό σημεῖο Σταυροῦ ἁγιάζεται τό νερό τῆς κολυμβήθρας κατά τό Βάπτισμά μας.
· Σταυροειδῶς χριόμεθα κατά τό Μυστήριο τοῦ Χρίσματος.
· Σταυροειδῶς εὐλογοῦνται τά στέφανα κατά τόν Γάμο.
· Σταυροειδῶς ἁγιάζεται τό Ἱερό Εὐχέλαιο.
· Κατά τήν Χειροτονία σταυροειδῶς εὐλογεῖ ὁ χειροτονῶν τόν χειροτονούμενο.
· Μέ τόν Σταυρό μᾶς προπέμπτει ἡ Μητέρα Ἐκκλησία ἀπό τόν Ναό κατά τήν κηδεία· καί τέλος
· Σταυρό τοποθετεῖ πάνω στόν τάφο μας.
Μήν πλανηθοῦμε ἀπό τά προηγούμενα καί νομίσουμε, ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι ἁπλᾶ σύμβολο. Δέν εἶναι μόνο σύμβολο, εἶναι κυρίως ὄργανο. Εἶναι τό ὄργανο τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν ὁποία ἦρθε ἡ δική Του Ἀνάσταση καί ἡ δική μας σωτηρία. Καί ἐπειδή εἶναι τό ὄργανο καί τῆς δικῆς μας σωτηρίας, γι' αὐτό μᾶς τό προβάλλει ἡ Ἐκκλησία τόσο συχνά καί μέ τούς τρόπους πού ἀναφέραμε προηγουμένως.
"Χριστῷ συνεσταύρωμαι...ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καί παραδόντος ἑαυτόν ὑπέρ ἐμοῦ"(Γαλ. 2, 20).
Ἡ προηγουμένη ὁμολογία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἀποδεικνύει τήν στενή σύνδεση τοῦ Σταυροῦ μέ τήν Ἀγάπη. Ὁ μεγάλος Ἱεράρχης καί Θεολόγος τοῦ 19ου αἰ. Μητροπολίτης Μόσχας ἅγ. Φιλάρετος διδάσκει, ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Πατρός πού θυσιάζει τόν Υἱό, ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πού δέχεται νά θυσιασθεῖ καί ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού θριαμβεύει μέ τήν ἀήττητη δύναμη τῆς θυσίας.
Κατά τόν ἅγ. Φιλάρετο, ὁ Σταυρός πού ἔστησε στόν Γολγοθᾶ τό μίσος τῶν Ἑβραίων, ἡ ἀπανθρωπιά τῶν ἐθνικῶν, ἡ τύφλωση καί ἡ ἄλογη βία τῆς ἁμαρτίας, δέν εἶναι παρά μία γήϊνη εἰκόνα, μία σκιά τοῦ ἐπουράνιου Σταυροῦ, πού ἔχει ὑψώσει μέσα στούς κόλπους τῆς Ἁγίας Τριάδος ἡ Ἀγάπη!
Ἀναλύοντας τά προηγούμενα μποροῦμε νά ποῦμε, ὅτι ὁ Πατέρας συμμετέχει προαιωνίως στόν Σταυρό, διότι ἀπό ἀγάπη προαιωνίως γεννᾶ τόν Υἱό καί τόν θυσιάζει ἀπό ἀγάπη γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου. ("Οὕτω γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον - λέγει ὁ Ἀπόστολος καί Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος - ὥστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ'ἔχη ζωήν αἰώνιον"· Ἰωάν. 3, 15). Καί ὁ Υἱός, ὑπακούοντας ἀπό ἀγάπη στό θέλημα τοῦ Πατρός Του, ἐνανθρωπίζει ἀπό ἀγάπη γιά νά σώση τόν κόσμο. ("Ἑαυτόν ἐκένωσεν μορφήν δούλου λαβών", Φιλιπ. 2, 7, λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος).
Αὐτός ὁ Σταυρός, ἐπίσης κατά τόν ἅγ. Φιλάρετο Μόσχας, εἶναι ταυτόχρονα καί ἡ ἀποκάλυψη τῆς ἀληθινῆς φύσεως τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ ὑπόδειξη τῆς τέλειας ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου σάν ἐκκλησιαστικοῦ ὄντος καί εἰκόνας τῆς Ἁγίας Τριάδος. Δηλαδή, ὁ ἐν ἀγάπῃ θυσιαστικός τρόπος ζωῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος, πρέπει νά εἶναι καί τρόπος ζωῆς ὅσων ἀνθρώπων ἐλεήθηκαν νά βαπτισθοῦν στό Ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Ὁ ἅγ. Νικόλαος Καβάσιλας, ἑρμηνεύοντας τό "τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν", τούς λόγους, δηλαδή, τοῦ Κυρίου κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο καί τήν παράδοσι τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας, διερωτᾶται ποιά εἶναι αὐτή ἡ ἀνάμνηση, πῶς μέσα στήν Λειτουργία θά θυμηθοῦμε τόν Κύριο. Τί θά θυμηθοῦμε περί Αὐτοῦ ἤ τί θά διηγηθοῦμε ἀπό τήν ζωή Του; Μήπως ὅτι ἀνέστησε νεκρούς ἤ ὅτι ἄνοιξε τά μάτια τῶν τυφλῶν ἤ ὅτι διέταξε τούς ἀνέμους νά σωπάσουν ἤ διότι μέ λίγα ψωμιά ἐχόρτασε χιλιάδες ἀνθρώπους ἤ τά θαύματα πού τόν ἀποδεικνύουν Παντοδύναμο Θεό; Καθόλου. Ἀλλά μᾶλλον ἐκεῖνα πού φανε-ρώνουν τήν ἀδυναμία: Τόν Σταυρό, τά Πάθη, τόν θάνατο.
Πράγματι, στή Θεία Λειτουργία μνημονεύουμε "τοῦ σταυροῦ, τῆς ταφῆς, τῆς τριημέρου Ἀναστάσεως".
Ὁ Σταυρός, λοιπόν, ὡς τρόπος ζωῆς τῶν Χριστιανῶν, θά μᾶς ἀπασχολήσει στήν συνέχεια.
Στό Γολγοθᾶ βλέπουμε ὑψωμένους τρεῖς Σταυρούς. Ὁ ἕνας εἶναι τοῦ Χριστοῦ, οἱ ἄλλοι δύο τῶν δύο ληστῶν. Ἡ γῆ στήν ὁποία ζοῦμε καί ἡ ζωή τήν ὁποία διανύουμε εἶναι ἕνας Γολγοθᾶς. Στή μέση βρίσκεται ὁ Ἐσταυρωμένος καί Ἀναστάς Χριστός. Γύρω του στό πρόσωπο τῶν δύο ληστῶν, βρίσκεται σταυρωμένη ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπότητα. Ὅλοι βρισκόμαστε γύρω ἀπό τόν Χριστό, ὁ καθένας στό δικό του σταυρό, διότι ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Ὅμως ἐκεῖνο πού διακρίνει τούς ἀνθρώπους δέν εἶναι ἡ ἁμαρτωλότητα, ἀλλά ἡ σχέσι μέ τόν Χριστό. Ἀπό τούς δύο ληστές ὁ ἕνας σώθηκε, ὄχι γιά τά καλά του ἔργα, ἀλλά γιατί ὁμολόγησε τόν Χριστό. Ὁ ἄλλος καταδικάσθηκε, ὄχι γιά τά κακά του ἔργα, ἀλλά διότι βλασφήμησε τόν Χριστό. Ἄλλος ἄνθρωπος πιστεύει στόν Χριστό, Τόν ὁμολογεῖ, μετανοεῖ καί σώζεται. Ἄλλος ἐξακολουθεῖ νά Τόν βλασφημεῖ, νά μή θέλει καμμία σχέση μαζί Του καί καταδικάζεται.
Αὐτό τί σημαίνει; Σημαίνει ὅτι σώζονται, ὅσοι μιμοῦνται τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι σηκώνουν τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό, κατά τούς Ἁγίους Πατέρες, εἶναι τό μαρτύριο γιά τόν Χριστό. Αὐτό τό μαρτύριο σέ καιρό διωγμοῦ εἶναι αἱματηρό, προϋποθέτει θυσία τῆς ζωῆς γιά τόν Χριστό. Σέ καιρό εἰρήνης ὅμως, εἶναι ἀναίμακτο, εἶναι τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως, ὁ ἀγῶνας γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη πού χωρίζουν τόν πιστό ἀπό τόν Χριστό.
Ἔχει γίνει πολύς θόρυβος γιά τό ἔργο "Ὁ τελευταῖος πειρασμός", ὅμως, μή φανεῖ παράξενο, ὁ Κύριος πράγματι ἀντιμετώπισε ἐπί τοῦ Σταυροῦ ἕναν "τελευταῖο πειρασμό". Ἦταν ἡ πρόκλησι τοῦ κόσμου, "κατάβηθι ἀπό τοῦ σταυροῦ"! "Καταβάτω νῦν ἀπό τοῦ σταυροῦ καί πιστεύσωμεν αὐτῷ", φώναζε ὁ Ἑβραϊκός ὄχλος. Διότι κατά τήν ἀρρωστημένη ἀνθρώπινη λογική, ὁ Χριστός ἔπρεπε νά κατέβει ἀπό τόν Σταυρό, νά συντρίψει τούς ἐχθρούς Του, νά δείξει τήν δύναμή Του. Ὅμως ὁ Κύριος δέν δέχθηκε τήν πρόκλησι, ἔμεινε ἐπί τοῦ Σταυροῦ καί νίκησε.
Στή ζωή μας δεχόμεθα καθημερινά αὐτό τόν πειρασμό. Ἔρχεται τό πνεῦμα τοῦ κόσμου καί μᾶς λέει, "κατάβηθι ἀπό τοῦ Σταυροῦ", δηλαδή πάψε νά ζῆς κατά τό θέλημα τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ. Πολλές φορές ὑποπίπτουμε σ' αὐτό τόν πειρασμό. Κατεβαίνουμε ἀπό τόν σταυρό μας, ἀφήνουμε τήν ὁδό τοῦ μαρτυρίου, τήν ὁμολογία τῆς Πίστεώς μας καί τήν θέση μας στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐγκαταλείπουμε τήν ἀσκητική παλαίστρα, παύουμε νά ζοῦμε θυσιαστικά καί παραδινόμαστε στόν κόσμο πού δέν θέλει νά ἀκούει περί Σταυροῦ.
Προτιμοῦμε τήν πλατειά ὁδό τῆς ἀνέσεως καί ἔτσι τά ἀγωνιστικά σαλπίσματα "νεκρώσατε τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς", "ἀγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διά τῆς στενῆς πύλης", "ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἀρπάζουσιν αὐτήν", κ.λ.π. δέν μᾶς ἀγγίζουν. Τό ἀσκητικό ἰδεώδες τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ἐκφράζεται στήν προσωπική ἄσκησι καί τό κοινοβιακό πνεῦμα, στόν Πατερικό λόγο καί τίς λειτουργικές τέχνες, καί ὅπως βιώθηκε καί διδάχθηκε ἀπό τούς Πατέρες, δέν μᾶς ἐμπνέει. Προτιμοῦμε τόν λεγόμενο δυτικό τρόπο ζωῆς, πού μᾶς τρέφει μέ τά ξυλοκέρατα τῆς ἁμαρτίας του.
Ἐφ' ὅσον ὁ Σταυρός, σάν μέσο μαρτυρίου τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ὁ δρόμος πρός τήν Ἀνάστασή Του, τότε κι ἐμεῖς θά πρέπει μέ τρόπο παρόμοιο νά ἀντιμετωπίζουμε τούς δικούς μας σταυρούς, τά προσωπικά μας προβλήματα. Σάν μέσα, δηλαδή, μαρτυρίας τῆς Χριστιανικῆς μας Πίστεως καί τῆς Ὀρθόδοξης ταυτότητάς μας, σάν δρόμους ὑποχρεωτικούς πού ὁδηγοῦν στήν προσωπική μας ἀνάσταση.
Θά μπορούσαμε νά ἐπισημάνουμε τρεῖς προσωπικούς σταυρούς, τρεῖς συγκεκριμένες μορφές βιώσεως τοῦ ὀδυνηροῦ, ἀλλά λυτρωτικοῦ Σταυροῦ. Ἄς παρακολουθήσουμε τήν σκέψη συγχρόνου θεολόγου:
"Πρῶτον, σταυρός εἶναι ἡ θέα τῆς ἁμαρτίας πού ὑπάρχει μέσα μας". Βλέπουμε, μέ τήν δύναμη τῆς Χάριτος, τήν ἀρρώστια νά μαστίζει τήν ὕπαρξή μας. "Ἐταράχθη τά ὀστᾶ μου καί ἡ ζωή μου τῷ Ἅδῃ ἤγγισεν". Τά πάθη λυμαίνονται τήν φύση μας καί μέσα ἀπό τόν πόνο φωνάζουμε: "Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλό".
Δεύτερον, σταυρός εἶναι ὁ πόνος στήν προσπάθεια νά τηρήσουμε τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Ἀφοῦ οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ αὐτοαποκάλυψη τ·ῆς Τριαδικῆς ζωῆς, βλέπουμε καθαρά ὅτι δέν μποροῦμε νά φθάσουμε αὐτήν τήν τελειότητα. Ἐπίσης βλέπουμε καί τήν ἀδυναμία μας καί τότε κλαῖμε, φωνάζουμε, ζητᾶμε ἔλεος καί Χάρη.
Τρίτον, σταυρός εἶναι καί ὁ πόνος γιά τήν λήθη τοῦ Θεοῦ ἀπό τούς ἀνθρώπους πού μᾶς περιβάλλουν. Βλέπουμε γύρω μας τήν ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, τήν αὐτοθέωση τοῦ ἀνθρώπου, πού συνιστᾶ τήν κόλασή του, νά μή πιστεύουν οἱ ἄνθρωποι στόν Θεάνθρωπο, ἀλλά στόν ἀνθρωποθεό καί αὐτό μᾶς συγκλονίζει. Ἔτσι χωρίς νά τό καταλαβαίνουμε καλά, χύνουμε αἷμα, προσευχόμενοι γιά τούς ἄλλους, ζωντανούς καί κεκοιμημένους, γινόμαστε θεολόγοι". (Ἀρχιμ. Ἱεροθέου Βλάχου, "Παρακλητικά", 1986, σελ. 57).
Ὁ ἅγ. Κύριλλος Ἱεροσολύμων λέγει: "Μέ βάζουν σέ σκέψεις καί φόβο οἱ πόλεμοι τῶν ἐθνῶν· μέ φοβίζουν τά σχίσματα τῶν Ἐκκλησιῶν· μέ τρομάζει ἡ μισαδελφία τῶν ἀδελφῶν".
Ἡ ἐποχή μας χαρακτηρίζεται καί ἀπό τά τρία αὐτά. Βιώνουμε τήν μισαδελφία καί τά σχίσματα καί τελευταῖα γευόμεθα καί τόν πόλεμο. Δέν ξέρω ἄν θά πρέπει νά στρέψουμε τήν προσοχή μας περισσότερο στούς κινδύνους τῶν σχισμάτων ἤ στόν πόλεμο πού βρίσκεται σέ ἐξέλιξη.
Ὁ πόλεμος πού διεξάγεται αὐτή τή στιγμή στό Ἰράκ, εἶναι κάτι πολύ πιό σοβαρό ἀπό ὅτι φαίνεται. Καί μέ δεδομένο ὅτι πίσω ἀπό τούς ἐπιτιθεμένους Ἀγγλο - Ἀμερικανούς βρίσκονται γνωστοί ἀκραῖοι Σιωνιστές σύμβουλοι τῆς Ἀμερικανικῆς Προεδρίας, θά πρέπει νά τόν ἐντάξουμε στά Σιωνιστικά σχέδια γιά παγκόσμια κυριαρχεία. Βρισκόμαστε, δηλαδή, σέ στάδιο προδρομικό τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ νά ἐπιβάλλη ἕναν παγκόσμιο χωροφύλακα, πού θά ἐπεμβαίνη, ὅπου καί ὅποτε νομίζει (τήν τελευταία 15ετία εἴδαμε τόν πρῶτο πόλεμο στόν Κόλπο, τήν καταστροφή τῆς Σερβίας, τήν εἰσβολή στό Ἀφγανιστάν καί τώρα βλέπουμε τήν εἰσβολή στό Ἰράκ καί κανείς δέν γνωρίζει τί ἕπεται στήν συνέχεια).
Ἀκόμη, κάτι πολύ ἀνησυχητικό εἶναι ἡ στάση τῆς Εὐρώπης ἀπέναντι στό θέμα. Μόλις πρόσφατα, γνωστός Ἕλληνας πολιτικός ἀναλυτής, Καθηγητής Πανεπιστημίου, εἶπε ὅτι ἡ ἐποχή μας μοιάζει μέ τό 1938, μέ τήν ἐπέκταση δηλαδή τοῦ Χίτλερ σέ βάρος τῆς Αὐστρίας, τῆς Τσεχοσλαβακίας καί τῆς Πολωνίας, κάτω ἀπό τό ἀπαθές βλέμμα τῶν Εὐρωπαίων.
Εἴμαστε, δηλαδή, στίς παραμονές ἑνός παγκοσμίου πολέμου ἤ μιᾶς παγκόσμιας δικτατορίας;
Μήπως, "τό μυστήριον τῆς ἀνομίας ἤδη ἐνεργεῖται", ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος;
Μήπως, "ὅλα αὐτά τά ὁποῖα συμβαίνουν, εἶναι σημεῖα τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου", ὅπως λέγει ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος;
Ὅτι κι ἄν συμβαίνει, ὅτι κι ἄν ἔρχεται, ἄς ἀσφαλίσουμε τούς ἑαυτούς μας, κατά τό "ἀσφάλιζε σευατόν ἄνθρωπε" τοῦ ἁγ. Κυρίλλου. "Μή γινώμεθα χαῦνοι", ὅπως διδάσκει ὁ ὅσ. Ἐφραίμ ὁ Σύρος. Ὑπάρχει "ἀνάγκη ἀγῶνος νομίμου", ὅπως λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος. Μέ τήν θεολογική σκέψη καί τήν εὐχή τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου, κλείνω τήν πενιχρή μου παρουσία ἐνώπιόν σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου