ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ, ΜΕΓΑΛΗ ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ, ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΗ ΒΑΡΒΑΡΑ (+ 1918)
Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).
Ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισά
βετ τῆς Ρωσίας, γεννήθηκε τό 1864 στή Δαρμστάτη τῆς Γερμανίας καί ἦταν κόρη τοῦ Μεγ. Δούκα Λουδοβίκου Δ' τῆς Ἔσσης καί τῆς Πριγκίπισσας Ἀλίκης, κόρης τῆς Βασιλίσσης Βικτωρίας τῆς Ἀγγλίας. Τό 1884 παντρεύτηκε τόν Μεγ. Δούκα τῆς Ρωσίας Σέργιο Ἀλεξάντροβιτς (1857 -1905), γιό τοῦ Τσάρου Ἀλεξάνδρου Β' καί τό 1891 ἀσπάσθηκε τό Ὀρθόδοξο δόγμα. Τό ἴδιο ἔτος ὁ σύζυγός της διορίσθηκε Διοικητής τῆς Μόσχας. Τό 1894 ἡ ἀδελφή της Ἀλίκη (1872 - 1918), παντρεύτηκε τόν Τσάρο Νικόλαο Β' καί ἀσπάσθηκε τό Ὀρθόδοξο δόγμα μέ τό ὄνομα Ἀλεξάνδρα.
Ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισάβετ ἦταν φύσει φιλάνθρωπος. Το 1905, κατά τόν Ρωσο - Ἰαπωνικό Πόλεμο, μετέτρεψε τό Ἀνάκτορο τοῦ Κρεμλίνου σέ ἕνα ἀπέραντο ἐργαστήριο, ὅπου γυναίκες ὅλων τῶν κοινωνικῶν τάξεων ἐργάζονταν γιά τίς ἀνάγκες τοῦ Ρωσικοῦ Στρατοῦ.
Τήν 18η Φεβρουαρίου 1905 ὁ σύζυγός της Μεγ. Δούκας Σέργιος δολοφονήθηκε μέ βόμβα ἀπό τόν ἀναρχικό Ἰβάν Καλιάεφ. Τό γεγονός αὐτό ἄλλαξε ριζικά τήν ζωή τῆς Μεγ. Δούκισσας. Συγκέντρωσε ὅλα της τά τιμαλφή καί ὅσα προερχόνταν ἀπό τήν Αὐτοκρατορική Οἰκογένεια, τά παρέδωσε στό Δημόσιο Θησαυροφυλάκιο, ἄλλα δώρησε σέ συγγενεῖς της καί τό μεγαλύτερο μέρος τό διέθεσε γιά τήν ἀνέγερση τῆς Μονῆς τῶν ἁγ. Μάρθας καί Μαρίας καί τήν δημιουργία τῆς Ἀδελφότητας τῶν Ἀδελφῶν τοῦ Ἐλέους, μέ προοπτική νά ἀναβιώσει τόν παλαιοχριστιανικό θεσμό τῶν Διακονισσῶν. Ἡ Μονή περιλάμβανε νοσοκομεῖο, χειρουργεῖο, φαρμακεῖο καί φαρμακευτικό ἐργαστήριο, ἵδρυμα γιά φυματικές γυναίκες καί ὀρφανοτροφεῖο.
Στή Μονή ἡ Μεγ. Δούκισσα ζοῦσε τήν ζωή μιᾶς ἀληθινῆς ἀσκήτριας. Κοιμόταν σέ ξύλινο κρεβάτι χωρίς στρῶμα, μέ μαξιλάρι σκληρό καί τηροῦσε αὐστηρή νηστεία. Ἐκτός τοῦ ἔργου της μέσα στή Μονή, ἐνίσχυσε καί τήν Ρωσική Ἱεραποστολή τῶν Ἱεροσολύμων, καθώς καί τήν ἀνέγερση τοῦ Ρωσικοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγ. Νικολάου καί τοῦ Ξενῶνα στό Μπάρι τῆς Ἰταλίας.
Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα τοῦ 1918, ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισάβετ συνελήφθη ἀπό τούς Μπολσεβίκους. Μέ τήν θέλησή τους τήν ἀκολούθησαν οἱ ὑποτακτικές της Μοναχές Βαρβάρα Γιακόβλεβνα καί Αἰκατερίνη Γιανίσεβα. Ἀρχικά φυλακίσθηκε στό Πέρμ καί τήν 20. 5. 1918 στό Ἀλαπαγιέφσκ τῆς Σιβηρίας, μαζί μέ τόν Μεγ. Δούκα Σέργιο Μιχαήλοβιτς, τόν γραμματέα του Φ. Μ. Ρεμέζ, τούς γιούς τοῦ Μεγ. Δούκα Κων. Κωνσταντίνοβιτς Ἰωάννη, Κωνσταντίνο καί Ἰγώρ καί τόν Πρίγκηπα Βλαδίμηρο Πάλεϋ. Τό βράδυ τῆς 17ης πρός 18η Ἰουλίου 1918, οἱ κρατούμενοι ρίχθηκαν ζωντανοί στό πηγάδι ἑνός ὀρυχείου, ὅπου βρῆκαν ἀργό τραγικό θάνατο, ἀπό τά τραύματα, τήν πεῖνα καί τήν δίψα. Τήν Μεγ. Δούκισσα ἀκολούθησε μέ τήν θέλησή της στό μαρτύριο ἡ Μοναχή Βαρβάρα Γιακόβλεβνα, ἀπό τῆς πρώτες ἀδελφές τῆς Μονῆς.
Ὅταν τά Λευκά Στρατεύματα τοῦ Στρατηγοῦ Κόλτσακ ἔφθασαν στήν περιοχή, ἄρχισε προσπάθεια νά ἀνασυρθοῦν τά σώματα. Τό Λείψανο τῆς μ. Βαρβάρας βρέθηκε τήν 8η Ὀκτωβρίου καί τῆς Μεγ. Δούκισσας Ἐλισάβετ τήν 11η τοῦ ἰδίου μηνός. Ἄν καί εἶχαν περάσει τρεῖς περίπου μῆνες ἀπό τόν μαρτυρικό τους θάνατο, τά Λείψανα βρέθηκαν ἀδιάφθορα, μέ τά χέρια σέ σχῆμα Σταυροῦ! Στό στῆθος τοῦ μωλωπισμένου Λειψάνου τῆς ἁγ. Ἐλισάβετ, βρέθηκε μία πολύτιμη εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος, μέ τήν ὁποία τήν εἶχε εὐλογήσει ὁ Τσάρος Ἀλέξανδρος Γ', κατά τήν προσχώρησή της στήν Ὀρθοδοξία, τήν Κυριακή τῶν Βαϊων τοῦ 1891.
Τά Λείψανα ἀρχικά ἐνταφιάσθηκαν στό κοιμητήριο τοῦ Ἀλαπαγιέφσκ. Τόν Ἰούλιο τοῦ 1919 ὁ πνευματικός τῆς Μεγ. Δούκισσας Ἡγούμενος Σεραφείμ, τά μετακίνησε μέ ἄδεια τοῦ Στρατηγοῦ Κόλτσακ στήν Τσίτα, λόγῳ τῆς προελάσεως τοῦ Ἐρυθροῦ Στρατοῦ. Τά φέρετρα ἀνοίχθηκαν στή Μονή τῆς Ἁγίας Σκέπης καί τά Λείψανα βρέθηκαν καί πάλι ἀδιάφθορα. Τότε εὐπρεπίσθηκαν μέ μοναχικά ἐνδύματα καί ἐνταφιάσθηκαν στό δάπεδο ἑνός κελλιοῦ. Ἕξη μῆνες ἀργότερα, τήν 26. 2. 1920, φυγαδεύθηκαν στό Πεκίνο, ὅπου τά ὑποδέχθηκε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἰννοκέντιος. Ἐκεῖ, μέ παρέμβαση τῶν ἀδελφῶν τῆς Μεγ. Δούκισσας, ἀποφασίσθηκε νά μεταφερθοῦν στήν Παλαιστίνη καί νά κατατεθοῦν στή Ρωσική Μονή τῆς ἁγ. Μαγδαληνῆς (στά ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ τῆς ὁποίας εἶχε παρευρεθεῖ ἡ Μεγ. Δούκισσα, τό 1888).
Ἡ ἁγιότητα τῶν δύο Νεομαρτύρων διακηρύχθηκε τό 1981, ἀπό τήν ὑπό τόν Μητροπολίτη Φιλάρετο Σύνοδο τῶν Ἐπισκόπων τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς. Κατά τήν ἐπίσημη Ἀνακομιδή τῶν Λειψάνων διαπιστώθηκε, ὅτι ἦσαν μερικῶς ἄφθαρτα (τά πόδια, τά πέλματα καί ὁ ἐγκέφαλος τῆς ἁγ. Ἐλισάβετ καί ἡ Κάρα τῆς ἁγ. Βαρβάρας). Σήμερα φυλάσσονται στή Ρωσική Μονή τῆς ἁγ. Μαγδαληνῆς Ἱεροσολύμων. (Λ. Μίλλαρ, "Ἡ ἁγία Μεγάλη Δούκισσα Ἐλισσάβετ τῆς Ρωσίας - Νεομάρτυς ἐπί Κομμουνισμοῦ", 1988).
Ἡ μνήμη τους τιμᾶται τήν 18η Ἰουλίου.
βετ τῆς Ρωσίας, γεννήθηκε τό 1864 στή Δαρμστάτη τῆς Γερμανίας καί ἦταν κόρη τοῦ Μεγ. Δούκα Λουδοβίκου Δ' τῆς Ἔσσης καί τῆς Πριγκίπισσας Ἀλίκης, κόρης τῆς Βασιλίσσης Βικτωρίας τῆς Ἀγγλίας. Τό 1884 παντρεύτηκε τόν Μεγ. Δούκα τῆς Ρωσίας Σέργιο Ἀλεξάντροβιτς (1857 -1905), γιό τοῦ Τσάρου Ἀλεξάνδρου Β' καί τό 1891 ἀσπάσθηκε τό Ὀρθόδοξο δόγμα. Τό ἴδιο ἔτος ὁ σύζυγός της διορίσθηκε Διοικητής τῆς Μόσχας. Τό 1894 ἡ ἀδελφή της Ἀλίκη (1872 - 1918), παντρεύτηκε τόν Τσάρο Νικόλαο Β' καί ἀσπάσθηκε τό Ὀρθόδοξο δόγμα μέ τό ὄνομα Ἀλεξάνδρα.Ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισάβετ ἦταν φύσει φιλάνθρωπος. Το 1905, κατά τόν Ρωσο - Ἰαπωνικό Πόλεμο, μετέτρεψε τό Ἀνάκτορο τοῦ Κρεμλίνου σέ ἕνα ἀπέραντο ἐργαστήριο, ὅπου γυναίκες ὅλων τῶν κοινωνικῶν τάξεων ἐργάζονταν γιά τίς ἀνάγκες τοῦ Ρωσικοῦ Στρατοῦ.
Τήν 18η Φεβρουαρίου 1905 ὁ σύζυγός της Μεγ. Δούκας Σέργιος δολοφονήθηκε μέ βόμβα ἀπό τόν ἀναρχικό Ἰβάν Καλιάεφ. Τό γεγονός αὐτό ἄλλαξε ριζικά τήν ζωή τῆς Μεγ. Δούκισσας. Συγκέντρωσε ὅλα της τά τιμαλφή καί ὅσα προερχόνταν ἀπό τήν Αὐτοκρατορική Οἰκογένεια, τά παρέδωσε στό Δημόσιο Θησαυροφυλάκιο, ἄλλα δώρησε σέ συγγενεῖς της καί τό μεγαλύτερο μέρος τό διέθεσε γιά τήν ἀνέγερση τῆς Μονῆς τῶν ἁγ. Μάρθας καί Μαρίας καί τήν δημιουργία τῆς Ἀδελφότητας τῶν Ἀδελφῶν τοῦ Ἐλέους, μέ προοπτική νά ἀναβιώσει τόν παλαιοχριστιανικό θεσμό τῶν Διακονισσῶν. Ἡ Μονή περιλάμβανε νοσοκομεῖο, χειρουργεῖο, φαρμακεῖο καί φαρμακευτικό ἐργαστήριο, ἵδρυμα γιά φυματικές γυναίκες καί ὀρφανοτροφεῖο.
Στή Μονή ἡ Μεγ. Δούκισσα ζοῦσε τήν ζωή μιᾶς ἀληθινῆς ἀσκήτριας. Κοιμόταν σέ ξύλινο κρεβάτι χωρίς στρῶμα, μέ μαξιλάρι σκληρό καί τηροῦσε αὐστηρή νηστεία. Ἐκτός τοῦ ἔργου της μέσα στή Μονή, ἐνίσχυσε καί τήν Ρωσική Ἱεραποστολή τῶν Ἱεροσολύμων, καθώς καί τήν ἀνέγερση τοῦ Ρωσικοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγ. Νικολάου καί τοῦ Ξενῶνα στό Μπάρι τῆς Ἰταλίας.
Τήν Τρίτη τοῦ Πάσχα τοῦ 1918, ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισάβετ συνελήφθη ἀπό τούς Μπολσεβίκους. Μέ τήν θέλησή τους τήν ἀκολούθησαν οἱ ὑποτακτικές της Μοναχές Βαρβάρα Γιακόβλεβνα καί Αἰκατερίνη Γιανίσεβα. Ἀρχικά φυλακίσθηκε στό Πέρμ καί τήν 20. 5. 1918 στό Ἀλαπαγιέφσκ τῆς Σιβηρίας, μαζί μέ τόν Μεγ. Δούκα Σέργιο Μιχαήλοβιτς, τόν γραμματέα του Φ. Μ. Ρεμέζ, τούς γιούς τοῦ Μεγ. Δούκα Κων. Κωνσταντίνοβιτς Ἰωάννη, Κωνσταντίνο καί Ἰγώρ καί τόν Πρίγκηπα Βλαδίμηρο Πάλεϋ. Τό βράδυ τῆς 17ης πρός 18η Ἰουλίου 1918, οἱ κρατούμενοι ρίχθηκαν ζωντανοί στό πηγάδι ἑνός ὀρυχείου, ὅπου βρῆκαν ἀργό τραγικό θάνατο, ἀπό τά τραύματα, τήν πεῖνα καί τήν δίψα. Τήν Μεγ. Δούκισσα ἀκολούθησε μέ τήν θέλησή της στό μαρτύριο ἡ Μοναχή Βαρβάρα Γιακόβλεβνα, ἀπό τῆς πρώτες ἀδελφές τῆς Μονῆς.
Ὅταν τά Λευκά Στρατεύματα τοῦ Στρατηγοῦ Κόλτσακ ἔφθασαν στήν περιοχή, ἄρχισε προσπάθεια νά ἀνασυρθοῦν τά σώματα. Τό Λείψανο τῆς μ. Βαρβάρας βρέθηκε τήν 8η Ὀκτωβρίου καί τῆς Μεγ. Δούκισσας Ἐλισάβετ τήν 11η τοῦ ἰδίου μηνός. Ἄν καί εἶχαν περάσει τρεῖς περίπου μῆνες ἀπό τόν μαρτυρικό τους θάνατο, τά Λείψανα βρέθηκαν ἀδιάφθορα, μέ τά χέρια σέ σχῆμα Σταυροῦ! Στό στῆθος τοῦ μωλωπισμένου Λειψάνου τῆς ἁγ. Ἐλισάβετ, βρέθηκε μία πολύτιμη εἰκόνα τοῦ Σωτῆρος, μέ τήν ὁποία τήν εἶχε εὐλογήσει ὁ Τσάρος Ἀλέξανδρος Γ', κατά τήν προσχώρησή της στήν Ὀρθοδοξία, τήν Κυριακή τῶν Βαϊων τοῦ 1891.
Τά Λείψανα ἀρχικά ἐνταφιάσθηκαν στό κοιμητήριο τοῦ Ἀλαπαγιέφσκ. Τόν Ἰούλιο τοῦ 1919 ὁ πνευματικός τῆς Μεγ. Δούκισσας Ἡγούμενος Σεραφείμ, τά μετακίνησε μέ ἄδεια τοῦ Στρατηγοῦ Κόλτσακ στήν Τσίτα, λόγῳ τῆς προελάσεως τοῦ Ἐρυθροῦ Στρατοῦ. Τά φέρετρα ἀνοίχθηκαν στή Μονή τῆς Ἁγίας Σκέπης καί τά Λείψανα βρέθηκαν καί πάλι ἀδιάφθορα. Τότε εὐπρεπίσθηκαν μέ μοναχικά ἐνδύματα καί ἐνταφιάσθηκαν στό δάπεδο ἑνός κελλιοῦ. Ἕξη μῆνες ἀργότερα, τήν 26. 2. 1920, φυγαδεύθηκαν στό Πεκίνο, ὅπου τά ὑποδέχθηκε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἰννοκέντιος. Ἐκεῖ, μέ παρέμβαση τῶν ἀδελφῶν τῆς Μεγ. Δούκισσας, ἀποφασίσθηκε νά μεταφερθοῦν στήν Παλαιστίνη καί νά κατατεθοῦν στή Ρωσική Μονή τῆς ἁγ. Μαγδαληνῆς (στά ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ τῆς ὁποίας εἶχε παρευρεθεῖ ἡ Μεγ. Δούκισσα, τό 1888).
Ἡ ἁγιότητα τῶν δύο Νεομαρτύρων διακηρύχθηκε τό 1981, ἀπό τήν ὑπό τόν Μητροπολίτη Φιλάρετο Σύνοδο τῶν Ἐπισκόπων τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς. Κατά τήν ἐπίσημη Ἀνακομιδή τῶν Λειψάνων διαπιστώθηκε, ὅτι ἦσαν μερικῶς ἄφθαρτα (τά πόδια, τά πέλματα καί ὁ ἐγκέφαλος τῆς ἁγ. Ἐλισάβετ καί ἡ Κάρα τῆς ἁγ. Βαρβάρας). Σήμερα φυλάσσονται στή Ρωσική Μονή τῆς ἁγ. Μαγδαληνῆς Ἱεροσολύμων. (Λ. Μίλλαρ, "Ἡ ἁγία Μεγάλη Δούκισσα Ἐλισσάβετ τῆς Ρωσίας - Νεομάρτυς ἐπί Κομμουνισμοῦ", 1988).
Ἡ μνήμη τους τιμᾶται τήν 18η Ἰουλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου