Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ὁ ΚΡΗΣ (α)

Ὑπό Ἀντωνίου Μάρκου

    [1] Μία μεγάλη πνευματική μορφή τοῦ 20^ου αἰῶνος· κόσμημα  τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Μοναχισμοῦ· ἀσκητής  τῆς  Ἀθωνικῆς  ἐρήμου καί  Διδάσκαλος  τῆς  Νοερᾶς Προσευχῆς·  ἐκκλησιαστικός ποιητής· διακεκριμένος  Πνευματικός, ἐλεημένος  μέ  τό  προορατικό  χάρισμα· ἀπό  τούς  πρωτεργάτες τοῦ  Ἀγῶνος  κατά  τῆς  εἰσαγωγῆς  τοῦ  νέου Ἡμερολογίου  στήν Ἐκκλησία  τῆς  Ἑλλάδος  (1924)· ἱδρυτής  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  ἁγ. Παρασκευῆς  Ἀχαρνῶν  Ἀττικῆς (1930)· σημειοφόρος  μετά  θάνατον. «Ὁ  μακαριστός  Γέροντας Γαβριήλ Διονυσιάτης - σημειώνει  ὁ Μοναχός  Μωϋσῆς  Ἁγιορείτης - ἔγραφε σέ  μία  ἐπιστολή  του  πώς  οἱ  δύο  Ἱερώνυμοι, ὁ  Ἁγιοπαυλίτης  καί ὁ  Σιμωνοπετρίτης, ἀποτέλεσαν  τήν  πιό  λαμπρή ἐκπροσώπηση Ἁγιορειτῶν Πνευματικῶν  στήν  ἑλληνική πρω-τεύουσα, τή  μεγαλόπολη  Ἀθήνα».[2]

 Γέννησις - Ἀνατροφή – Παιδεία.

Ὁ  μακαριστός  Γέρων  Ἱερώνυμος, κατά  κόσμον Ἰωάννης  Γεραντωνάκης, γεννήθηκε  στό  χωριό Βλάτος τῆς ἐπαρχίας  Κισάμου, τοῦ νομοῦ Χανίων Κρήτης, τό  ἔτος 1867.  Ἕνα  χωριό «μέσα στόν λόγγο  τόν  βαθύ  καί  τό  πυκνῶδες  δάσος», ὅπως  γράφει  ὁ  ἴδιος  στό Αὐτοβιογραφικό  του  Σημείωμα, σέ  ἔμμετρο  ποιητικό  λόγο. Γονεῖς  του  ἦσαν  «Εἰρήνη  ἡ  καλή, γνησία  (του)  μητέρα  καί  Κωνσταντῖνος  ὁ  πατήρ»  καί  ἀδελφοί  του οἱ «Ἀνδρέας  καί  Γεώργιος  καί  Μιχαήλ, Μανοῦσος  καί  ἡ  μικρά  Ἄγγελος, Χριστίνα  λεγομένη».

Τήν πνευματική  ἐξέλιξη  καί  πορεία  τοῦ  μετέπειτα  διορατικοῦ Πνευματικοῦ, ἐπηρέασαν δύο  σημαντικά  πρόσωπα: Ὁ Ἐθνο-Ἱερομάρτυς Ἱερεύς Ἰάκωβος, ἐφημέριος  τοῦ  χωριοῦ  του  κατά  τήν  Ἐπανάσταση  τοῦ  1821 (ὁ  ὁποῖος  σφαγιάσθηκε  ἀπό  τούς  Τούρκους  γιά  τήν  ἐθνική  του  δράση)  καί  ἡ  γιαγιά  του  Χριστίνα. Τόν  ἡρωϊκό  Ἱερέα  ὁ  μικρός  Ἰωάννης  δέν  τόν  γνώρισε, ὅμως  τό  θυσιαστικό  του  παράδειγμα  τόν  κατηύθυνε. «Ὁ  Γέροντας  Ἰάκωβος – γράφει  ὁ  Ἀντ. Στιβακτάκης – (ἦταν)  ἕνας ἀληθινός  ὑπηρέτης  τοῦ  Κυρίου, μέ  ἔντονο  τό συναίσθημα  τῆς  ἀπόλυτης  ἀφοσίωσής  του  στόν  Θεό, τῆς ἀπέραντης  ἀγάπης  του  πρός  τό  ποίμνιό  του  καί  τῆς  θυσίας  γιά  τά  ἰδανικά στά ὁποῖα  πίστευε  καί  γιά  τά  ὁποῖα  ἀγωνιζόταν. Σ’ αὐτόν  τόν  Ἱερο-Ἐθνομάρτυρα  Γέροντα  Ἰάκωβο, ὅταν  ζοῦσε, ἀλλά καί  ἀπό  τήν  στιγμή  πού  μαρτύρησε  καί  ἀνέβηκε  στούς  οὐρανούς, βρῆκε  ἡ  οἰκογένεια  τοῦ  Γέροντος  Ἱερωνύμου  δυνατό  πνευματικό  στήριγμα, ἡρωϊκό  πρότυπο  πού  σημάδεψε  τήν  ζωή  καί  τήν  πορεία  τῆς  ζωῆς ὅλων  τῶν  μελῶν  τῆς  οἰκογένειάς  του, πού  ἦταν  σύγχρονοι  τοῦ  Γέροντος  Ἰακώβου, ἀλλά  καί  τῶν  μετέπειτα».[3]

Γιά  τόν  Ἱερέα Ἰάκωβο  καί  τίς  συνθῆκες  καί  τόν  τόπο  τῆς  θυσίας  του, γράφει  χαρακτηριστικά  ὁ  γ. Ἱερώνυμος στήν ἔμμετρη Αὐτοβιογραφία  του: «Ἔχοντες  βάσιν  ἅπαντες  τόν  Ἅγιον  Πατέρα,*  Ἰάκωβον ἐνάρετον Θεοῦ τόν  Ἱερέα,* ὅστις  καί  ἐμαρτύρησε  εἰς  τό  Εἰκοσιένα,* σφαγείς  ὑπό  Ὀθωμανῶν  εἰς  τό  χωρίον  Βλάτος,* τῆς  ἐπαρχίας  τῆς  ἐμῆς  Κισάμου  καί  τοῦ  Δήμου*  ἐννεά  χωρίων, ἔξωθεν  ἁγίου  Κωνσταντίνου,* κειμένου εἰς τό ἀνατολικόν  μέρος  ἡμῶν  χωρίου,* μέσα  στόν  λόγγο  τόν  βαθύ  καί  τό  πυκνῶδες  δάσος».[4]

Ὁ  μακαριστός  Γέρων  μνημονεύει  στό  Αὐτοβιογραφικό  του  Σημείωμα καί  τούς  προπάτορές  του  Ἀντώνιο  καί  Χριστίνα, τούς  ὁποίους  ὀνομάζει «γνήσια Ὀρθοδοξίας τέκνα».[5] Ἡ  ἀναφορά  στήν γιαγιά  του  εἶναι  χαρακτηριστική  καί  συγκινητική. Ἡ  μακαριστή  Χριστίνα  ὅπως  φαίνεται, σάν  ἄλλη  γιαγιά - Μακρίνα  τῆς  ἁγιοτόκου  οἰκογενείας  τοῦ Μεγάλου  Βασιλείου, συνέβαλε  ἀποφασιστικά  στήν  διαμόρφωση  τοῦ  χαρακτήρα  καί  τῆς  προσωπικότητας  τοῦ  μικροῦ  Ἰωάννη. «Ἡ  γάρ  καλή  καί  ἐνάρετος*  προμῆτορ  μου  Χριστίνα* - γράφει - ἥτις  καλῶς  μ’ ἀνέθρεψεν*  ἀπό  μικρόν  παιδίον,* μέ  ἔλεγε  κι  ἐδίδασκεν*  τοιαῦτα  καθ’ ἑκάστην.* Ἐκείνη  μ’ ἐστερέωσε*  στάς  ἀκλονήτους  βάσεις*  Μητρός  μας  Ἀνατολικῆς*  Ἁγίας  Ἐκκλησίας,* ἐξ  ὧν  οὐδείς  θά  δυνηθῇ* ποτέ  νά  μέ  κλονίσῃ.* Ἐκείνη  μέ  τήν  ἱεράν* ὅπλισε  πανοπλίαν*  ἐγκαίρως  καί  ἀπλήγωτον * μ’ ἐφύλαξε  τελείως,* ἀπό  τά  βέλη  τοῦ  ἐχθροῦ,* κακίστου, μισοκάλου.* Ἐκείνη  μέ  τάς  μητρικάς*  ἁγίας  συμβουλάς  της,* μ’ ἐφύλαξε  λευκώτατον*  τόν  ἱερόν  χιτῶνα*  τοῦ  Ἱεροῦ  Βαπτίσματος*  καί  Μύρου  τοῦ  Ἁγίου*  καί  Σχήματος  Ἀγγελικοῦ*  τάς  θείας  ὑποσχέσεις,* δυνάμει  καί τῇ χάριτι* Χριστοῦ  τοῦ  λατρευτοῦ  μου*  καί  ταῖς  τρεσβείαις  τῆς  ἁγνῆς*  Μητρός  Του  Θεοτόκου,* Ἁγίας  Του  Παρασκευῆς*  καί Πάντων  τῶν  Ἁγίων».[6]

Ὁ  ἀοίδημος γ. Ἱερώνυμος «ἀπό  μικρό  παιδί ἐπιζητοῦσε  τήν ἡσυχία  καί  τόν  κόπο  στίς  ἀγροτικές  δουλειές. Τόν  διέκρινε ἡ  σοβαρότητα, τό  ὀλιγόλογο, νήστευε  ἀπό  πολύ  μικρός  τήν  Τετάρτη  καί  τήν  Παρασκευή  καί  ὅλες  τίς νηστείες. Γύριζε  στά  ἐξωκκλήσια  τοῦ  χωριοῦ  του, ἀνάβοντας  τά  κανδήλια  καί  προσευχόμενος. Ὡς  νέος  ἦταν  ψηλός  καί  λυγερόκορμος, μέ ὅλα  τά  χαρακτηριστικά  τῆς Κρητικῆς  λεβεντιᾶς. Εἶχε ὅμως  καί ἄλλα  στολίδια, ψυχικά  καί  πνευματικά, πού  τόν  ἔκαναν  νά  ξεχωρίζει. Τήν  ψυχή  του  κοσμοῦσαν  ἡ  ταπείνωση, ἡ  εὐγένεια, ἡ  ἀγάπη  καί  πρό  παντός  ἡ  βαθειά  πίστη  στόν  Θεό. Ὁ  πόθος  τῶν  θείων  κατέφλεγε  τήν  ἁγνή  καρδιά  του  καί  τόν  ὤθησε  νά  δοκιμασθεῖ «ἀθλῶν  νομίμως», ὅπως  μᾶς  περέδωκαν  οἱ  Ἅγιοι  Πατέρες, «ἐν  ὑπακοῇ και  μακράν  τοῦ  κόσμου».[7]

Ὁ μακάριος Πατήρ  ἔλαβε  τήν παιδεία  πού  ἡ  ἐποχή  του  καί    οἱ  δυνατότητες  τῆς  Τουρκοκρατούμενης  Κρήτης μποροῦσαν  νά  τοῦ  προσφέρουν. Φοίτησε στό σχολεῖο  τῆς  περιώνυμης Μονῆς  Χρυσοπηγῆς  στά  Χανιά, ἐπί  Ἡγουμένου Καλλινίκου.

Ἡ  Μονή  Χρυσοπηγῆς (ἄλλως  Μονή  τοῦ  Χαρτοφύλακος),  ἱδρύθηκε  κατά  τήν  Βενετοκρατία  ἀπό  τόν  Ἰατρό  Ἰωάννη  Χαρτοφύλακα, ἕναν  σπουδαῖο  ἄνθρωπο  πού  πρόσφερε  μεγάλες  ὑπηρεσίες  στόν  πληθυσμό  κατά  τήν  ἐπιδημεία  πανώλης  τοῦ  1595. Γιά  τίς  ὑπηρεσίες  του  αὐτές  μάλιστα  τιμήθηκε  ἀπό  τήν  Γερουσία  τῆς  Βενετίας  μέ  τίτλο  εὐγενείας. Ὁ  Ἰω. Χαρτοφύλακας  συνέταξε  καί  τό  Τυπικό  τῆς  Μονῆς,  τόν  τρόπο  λειτουργίας  της  δηλαδή, ὅπου  ἀνάμεσα  στά  ἄλλα  προέβλεπε  καί  τήν  διδασκαλία  τῶν  γραμμάτων  μέσα  στό  μοναστήρι.   Ἡ  Μονή  Χρυσοπηγῆς, ἐρημωμένη  ἀπό  τούς  Γενιτσάρους  πρίν  τήν  Ἐπανάσταση  τοῦ  1821,  ἀπό  τήν  δεκαετία  τοῦ  1830  καί  μετά  ἄρχισε  νά  διαδραματίζει  σημαντικό  ἐκκλησιαστικό  ρόλο  στήν  τοπική  Ἐκκλησία  καί  οἱ  Ἡγούμενοί  της  ἀναδεικνύονταν  Ἐπίσκοποι  Κυδωνίας, κάποιοι  ἀπό  αὐτούς  μάλιστα  εἶναι  ἐνταφιασμένοι  στόν  περίβολό  της.[8]

Στή  Μονή  Χρυσοπηγῆς  ὁ νεαρός Ἰωάννης Γεραντωνάκης  συνδέθηκε  φιλικά  καί  πνευματικά  μέ  τόν  συντοπίτη του Γεώργιο  Καρπαθάκη.[9] Τό  ἔτος 1876  οἱ  δρόμοι  τῶν  δύο  νέων  χώρισαν, διότι  ὁ  μέν Γεώργιος πῆγε  στήν  Ἀλεξάνδρεια  γιά  νά  φοιτήσει  στό  ἐκεῖ  Ἑλληνικό  Γυμνάσιο  καί  ἔπειτα  στά  Ἱεροσόλυμα, ὅπου  φοίτησε στήν  Θεολογική  Σχολή  τοῦ  Τιμίου  Σταυροῦ, ὁ  δέ  Ἰωάννης  διορίσθηκε  ἀργότερα  Δημοδιδάσκαλος  στήν  πατρίδα  του.[10] Οἱ  δύο  ἄνδρες  συναντήθηκαν  καί  πάλι  στό  Ἅγιο  Ὄρος, ὅπου  μετέβησαν  καί  οἱ  δύο  γιά  ἄσκηση  καί  μοναχική  ἀφιέρωση, ὁ  μέν Γεώργιος  ὡς  Ματθαῖος  Ἱεροδιάκονος  (τό 1886), στήν  Σκήτη  τῆς  ἁγ. Ἄννας,  ὁ δέ   Ἰωάννης  ὡς  λαϊκός  (τό  1891), στήν Μονή  τοῦ  ἁγ. Παύλου. Στόν  Ἄθωνα  ἡ  φιλία  τους  ἀναπτύχθηκε  ἀκόμη  περισσότερο  καί  συνεχίσθηκε  καί  μετά  τήν  ἔξοδό  τους  στόν  κόσμο, ὅπου  συνεργάσθηκαν  στόν  ἀγῶνα  κατά  τῆς  ἡμερολογιακῆς  ἀλλαγῆς (1924). Μάλιστα  τό  1927  ὁ  Ἱερομ.  Ματθαῖος  εἶναι  αὐτός  πού  ἔκηρε  τήν πνευματική  θυγατέρα  τοῦ  Ἱερομονάχου Ἱερωνύμου Ἀνδρομάχη  Ἡλιοπούλου[11] σέ Μεγαλόσχημη  Μοναχή  μέ  τό  ὄνομα  Χριστονύμφη,   τήν ὁποία  ἀναδέχθηκε  ὁ  Γέρων  Ἱερώνυμος. [12]

 Στήν Ἱερά Μονή ἁγ. Παύλου Ἁγίου Ὄρους

Τό  ἔτος  1891, σύμφωνα  μέ  μαρτυρία  τοῦ  Βιβλιοθηκαρίου τῆς Μονῆς  ἁγ. Παύλου Γέροντος Θεοδοσίου, ὁ Ἰωάννης μετέβη στό Ἅγιο Ὄρος  καί  ἐντάχθηκε  στήν  ἀδελφότητα τῆς ἱστορικῆς Μονῆς ἁγ. Παύλου , ἡ  ὁποία  ἀκολουθοῦσε  τό  κοινοβιακό  σύστημα, ἤδη  ἀπό  τό  ἔτος 1840.[13] Τότε στόν Ἄθωνα μόναζαν περί τούς 6.000 μοναχούς («ἑξακισχίλιαι ἄδουσιν ἀηδόνες», γράφει ὁ ἴδιος ὁ γ. Ἱερώνυμος σέ ἕνα ποίημα του).  Ἐκεῖ  μετά  ἀπό  διετή  δοκιμασία, ἐκάρη  μοναχός  ἀπό  τόν  Ἡγούμενο  Σωφρόνιο Β’ (ἀπό τήν Πρεμετή  τῆς Β. Ἠπείρου)  καί  ὀνομάσθηκε  Ἱερώνυμος.

Ἡ Ἱερά  Μονή Ἁγίου Παύλου

Ἡ Ἱερά Μονή ἁγ. Παύλου βρίσκεται  στά  νότια  τῆς  δυτικῆς  πλευρᾶς  τοῦ  Ἄθωνος. Ἱδρυτής  της  κατά τήν παράδοση ὑπῆρξε  ὁ  Ὅσιος  Παῦλος  ὁ  Ξηροποταμινός (ἱδρυτής  ἐπίσης  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  Ξηροποτάμου), κατά  τά  τέλη  τοῦ 8^ου αἰ. Εὐεργετήθηκε  ἀπό  Βυζαντινούς Αὐτοκράτορες, Ἡγεμόνες τῶν  Παραδουναβίων  Ἡγεμονιῶν (ὁ  Νεάγκος Μπασαράμπης  ἀνήγειρε  τόν Πύργο  της, τό 1521) καί  Τσάρους  τῆς  Ρωσίας, αλλά  καταστράφηκε  πολλές  φορές  ἀπό  πειρατές, Τούρκους, πυρκαγιές  καί πλημύρες. Ἡ σημερινή  της  μορφή  ἀνῆκει  στον  18^ο αἰ. Το  Καθολικό  της  τιμᾶται  ἐπ’ ὀνόματι  τῆς  Ὑπαπαντῆς  τοῦ  Κυρίου. Διαθέτει  ἐπίσης  δώδεκα  παρεκκλήσια (στό  Παρεκκλήσιο  τοῦ  ἁγ. Γεωργίου, τοῦ  15^ου αἰ. σώζονται  τοιχογραφίες  τῆς  Κρητικῆς  Σχολῆς, τοῦ 1554)  καί  δύο  Σκῆτες, τήν  Νέα  Σκήτη  καί  τήν  Σκήτη  τοῦ  ἁγ. Δημητρίου ἤ Λάκκου. Στήν  Βιβλιοθήκη  της  φυλάσσονται 495 χειρόγραφα  καί  12.500 ἔντυπα  βιβλία.[14] Μεταξύ  τῶν  κειμηλίων  της  διακρίνονται  δύο  τεμάχια  Τιμίου Ξύλου, τά  Δῶρα  τῶν  Μάγων  (τά  ὁποῖα προσέφερε  στήν Μονή  ἡ  Χριστιανή  Σουλτάνα Μάρω, μητριά  τοῦ  Μωάμεθ  Β’ τοῦ  Πορθητή, θυγατέρα  τοῦ  Σέρβου  Ἡγεμόνα Γεωργίου Μπράνκοβιτς, ὁ  ὁποῖος  ἔκτισε  κατά  τόν  15^ο αἰ. τό  παλαιό  Καθολικό),  ἡ  Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μυροβλύτισσας, ἕνας  τῶν  ποδῶν  τοῦ  ἁγ. Γρηγορίου  τοῦ Θεολόγου, ἡ  Κάρα  τῆς  ἁγ. Ἀθάθης, ἡ  δεξιά  τοῦ  ἁγ. Μαξίμου  τοῦ  Ὁμολογητοῦ  καί  ἀποτμήματα  τῶν  Ἁγίων  Βασιλείου  τοῦ  Μεγάλου, Ἱεροῦ  Χρυσοστόμου, Παντελεήμονος  ἱαματικοῦ, Παιδομάρτυρος Κηρύκου, Διονυσίου τοῦ  ἐν  Ὀλύμπῳ, κ.ἄ.).[15]

Στήν  Μονή  τοῦ  ἁγ. Παύλου  τιμῶνται  πέραν  τοῦ κτίτορος  ὁσ. Παύλου  τοῦ  Ξηροποταμινοῦ, οἱ  ἀσκηθέντες  ἐντός  τῶν  ὁρίων  της Ὅσιοι  Εὐθύμιος  ὁ  Νέος (κτίτωρ  τῆς Μονῆς Περιστερῶν Θεσσαλονίκης· + 988, 15^η Ὀκτωβρίου), Δομέτιος ὁ  Διονυσιάτης (+ 1405, 25^η Ἰουνίου), Ἡσαΐας  ὁ Γέρων (14^ο αἰ., 21^η Αὐγούστου) καί  Ἀντίπας  ὁ  Μολδαβός (+ 1882, 10^η Ἰανουαρίου) καί  οἱ  Ὁσιομάρτυρες Παχώμιος  (+ 1730, 7^η Μαΐου) καί Ἱλαρίων   ὁ  Γεωργιανός (+ 1864, 21^η Ὀκτωβρίου καί 14^η Φεβρουαρίου).[16]  

Ὁ  θεῖος  ἔρως  τοῦ  Μοναχοῦ

Στήν Ἱ. Μ. ἁγ. Παύλου ὁ  νεαρός  Ἰωάννης,  ἐπιδόθηκε  μέ  ζῆλο  στήν  ἄσκηση  τῶν  μοναχικῶν  καθηκόντων. Χαρακτηριστικό  τοῦ ἀγωνιστικοῦ  φρονήματός  του  εἶναι  τό  ἀκόλουθο - ὑπό  τόν  ἀνωτέρω τίτλο - ποίημα, τό  ὁποῖο  δημοσιεύθηκε  πολύ  ἀργότερα (τό  1933):

Τάφος  μου  τοῦτο  τό  κελλί*  θά  γίνῃ  καί  παλαίστρα*  πνευματική  νά  πολεμῶ*  ἀεί  μέ  τόν  ἐχθρόν  μου,*  τῆς  Βασιλείας  Σου  Χριστέ*  ἀπαίσιον  ἀντάρτην.

Ἐγώ, Χριστέ  μου  Κύριε,* Θεέ, Λυτρωτά  μου,* φῶς  μου, ζωή, ἀγάπη  μου,* Θεέ  μου,  Ποιητά  μου,* Πανάγιε, Πανάγαθε,* τῶν  ὄντων  Κυβερνῆτα*  καί  Ποιητά  τοῦ  σύμπαντος,* ἐγώ  εἰς  Σέ  πιστεύω,* Ἐσέ  δοξάζω, προσκυνῶ*  καί  ἀγαπῶ, λατρεύω,* τιμῶ, ποθῶ  καί  σέβομαι*  ἐξ  ὅλης  τῆς ψυχῆς  μου,* ἐξ’ ὅλης τῆς  καρδίας  μου,*  ἰσχύος, διανοίας,* μέ  ὅλας  τάς  αἰσθήσεις  μου,* μέ  ὅλα  μου  τά  μέλη,* πνευματικά  καί  ὑλικά* ψυχῆς  καί  σώματός  μου.

Νυμφίε  μου  γλυκύτατε,* ὁ  ἔρως  τῆς  ψυχῆς  μου,* τροφή,  ποτόν  μου, ἥδισμα,* Σύ  εἶσαι  Κύριέ  μου,* πλοῦτος, τιμή  καί  δόξα  μου,* χαρά  καί  εὐφροσύνη,* ἐντρύφημα  καί  καλλονή,* πνοή  καί  εὐτυχία,* πατήρ  μου, μήτηρ, ἀδελφός,* φίλος  καί  συγγενής  μου,* διδάσκαλος, προστάτης  μου*  καί  μέγας  εὐεργέτης.

Σέ  Κύριέ  μου  προσκυνῶ,* δοξάζω  καί  λατρεύω*  κ’ εὐχαριστῶ  τήν  χάριν  Σου*  ἀπείρως, ὁλοψύχως,* δι’ ὅσας  μοί ἐποίησας,* Θεέ μου, εὐεργεσίας,* ἀπό  γεννήσεως  ἐμῆς,* μέχρι  παρούσης ὥρας*  καί  ὅσα  μέχρι  τελευτῆς*  ζωῆς  μου  τῆς  παρούσης*  δωρήσῃς, πράξῃς  εἰς  ἐμέ,* τόν  ἔσχατον  ἀνθρώπων,* ἀνάξιον ἱκέτην  Σου,* ἁμαρτωλῶν τόν  πρῶτον.

Σ’ εὐχαριστῶ, Σ’ εὐχαριστῶ*  καί  πάλιν  ἀπειράκις*  καί  ἱκετεύω  Σε  θερμῶς*  μέ  ταπεινοφροσύνην,* με  δάκρυα, μέ  στεναγμούς,* κἀμέ  νά  ἐλεήσῃς,* πάσας  τάς  ἁμαρτίας  μου,* Θεέ, νά  συγχωρήσῃς*  καί  Βασιλείας  Οὐρανῶν*  κἀμέ νά  ἀξιώσῃς,* πρεσβείαις  τῆς  Πανάγνου  Σου* Μητρός  Ἀειπαρθένου,* Ἁγίας  Σου  Παρασκευῆς*[17]  καί  Πάντων  τῶν  Ἁγίων.

 Ἀμήν, Χριστέ  μου  λατρευτέ,* Νυμφίε  τῆς  ψυχῆς  μου.[18]

Παρομοίου  περιεχομένου  εἶναι  καί ἄλλο, μεταγενέστερο,  ποίημα  τοῦ  μακαρίου  Γέροντος, ἀναφερόμενο  κι  αὐτό  στόν  θεῖο  ἔρωτα:

Ὦ λατρευτέ  μου Κύριε,* ὦ  φῶς  μου  καί  ἀγάπη,* Δημιουργέ  τοῦ  σύμπαντος,* ὁ  ὤν  πρό  τῶν  αἰώνων.* Ἀφοῦ, Θεέ, μ’ ἐπροίκισας*  μέ  νοῦν  καί  μέ  αἰσθήσεις,* τούς  ὀφθαλμούς  μου  ἤνοιξα*  καί  εἶδα  ποία  ἡ φύσις.* Εἶδον τό  πᾶν,* πλήν  τοῦ  παντός*  τόν  Ποιητήν  δέν  εἶδα* κ’ ἠρώτησα  τίς  ἔθεσε*  τοῦ  κόσμου  τήν κρηπίδα;* Καί μ’ ἔκραξε  μιᾷ  φωνῇ* κοινῶς  ἡ  ἀνθρωπότης,* «μία  Ἀρχή  αὐθύπαρκτος,* ἕν  Ὄν, μία  Θεότης,* Ἥν  προσκυνεῖ  καί  ἀνυμνεῖ*  τό  σύμπαν  καί  δοξάζει,* τό  ἄφθαρτον  καί  τό  φθαρτόν* εἰς  πάντας  τούς  αἰῶνας».

Κἀμοῦ, λοιπόν, ἡ  ἄφθαρτος*  καί  ἡ  φθαρτή  οὐσία,* Σέ  προσκυνεῖ,* Σέ  ἀνυμνεῖ,* δοξάζει  καί  λατρεύει.* Σέ  ἀγαπᾶ  καί  Σέ  τιμᾶ*  καί  Σέ  ποθεῖ  ἀπαύστως.* Ἡ  γάρ  ψυχή  μου  πάντοτε*  ὑπάρχει  ἡνωμένη*  μέ  Σέ  τόν  εὐεργέτην  μου*  μέγαν  καί ποιητήν μου.* Σύ  εἶσαι  τῆς  καρδίας  μου*  ὁ  ποθητός, Θεέ μου,* Σύ  μόνος  εἶσαι  Κύριος* αὐτῆς  καί  τῆς  ψυχῆς  μου,* Σύ  μόνος  εἶσαι ποιητής*  ψυχῆς  μου  καί  καρδίας*  καί  διά  ταῦτα  πάντοτε*  πρέπει  νά  βασιλεύῃς* ἐν  ταύταις  καί  νά  κατοικῇς*  ἀεί  νά  διαμένῃς.* Σύ  εἶσαι  τό  διηνεκές*  ἐντρύφημα  νοός  μου,* Σύ  εἶσαι  τό  ἡδύτατον*  γλύκισμα  τῆς  ψυχῆς  μου,* Σύ  εἶσαι  ἡ  ἀνάπαυσις,* χαρά  καί  εὐφροσύνη,* εἰρήνη, ἀγαλλίασις,* ζωή  καί  εὐτυχία.

Πάντα  τοῦ  κόσμου  τά  τερπνά*  ἄνευ  τῆς  Σῆς  ἀγάπης,* ὅλα  εἰσί  πρικρότερα*  μᾶλλον  τοῦ  ἀψινθίου,* ὅλα  εἰσίν ὀψόνια*  πικρά, θανατηφόρα,* τῶν  ἀπαισίων  πονηρῶν,* δι’ ὧν  ψυχάς  φονεύουν*  καί  ῥίπτουσιν  εἰς  βάραθρον,* βαβαί, τῆς  ἀπωλείας.

Ὅστις φιλεῖ  τόν  Ἰησοῦν,* τόν   ἀγαπᾶ, λατρεύει*  καί  τά  ἐντάλματα Αὐτοῦ*  τά  ἅγια  φυλάττει.* Ἐνταῦθα  τήν  στενήν  ὁδόν,* ὁδόν  τήν  τεθλιμμένην,* βαδίζει, τρέχει  ἀσφαλῶς*  εἰς  πλάτος  Παραδείσου,* ἔνθα  οὐκ  ἔστι  στεναγμός,* οὐ  λύπη, οὐδέ  πόνος,* ἀλλά  χαρά  αἰώνιος,* ἄρρητος  εὐφροσύνη,* εἰρήνη, ἀγαλλίασις,* δόξα, τιμή  καί  πλοῦτος.* Ἐκεῖ  γάρ  εἶναι  θησαυρός*  τῶν  ἀγαθῶν  ἁπάντων,* ἐκεῖ ὁ  Μέγας  Βασιλεύς,* Κύριος  Παντοκράτωρ,* ὁ  Ποιητής  τοῦ  σύμπαντος,* ὁ  Τροφοδότης πάντων,* ὁ  Ἄναρχος, ὁ Ἀθάνατος,* ὁ  Ζῶν  καί  Βασιλεύων,* ὑπό  ἀπείρων  στρατιῶν*  ὑμνούμενος  ἀπαύστως.* Εἰς  Οὗ  τό  νεῦμα ἅπασα*  ἡ  κτίσις  ὑπακούει,* ἀόρατος  καί ὁρατή,* δι’ Οὗ  τό  εἶναι  ἔχει,* δι’ Οὗ  τά  πάντα ἴστανται*  καί  ζοῦν  καί  συγκρατοῦνται,* Ὅστις  καί  πάλιν  δύναται*  νά  τά  ἐκμηδενίσῃ*  μέ  μόνην  Του  τήν  θέλησιν*  καί  νά  τά  ἀφανίσῃ.

Χαρά  μου, δόξα  καί  τιμή*  εἶναι  νά  ὑπακούω*  καί  χρέος  ἀπαραίτητον,* λοιπόν, στόν  Ποιητήν  μου,* στόν  μέγαν  Εὐεργέτην  μου,* στόν  Ἄνακτα  τῶν ὄντων.*

 Ἐλθέ, ἐλθέ, παρακαλῶ,* ὦ  λατρευτέ  Θεέ  μου,* μέσα  εἰς  τά  ἐνδότερα*  ψυχῆς  μου  καί  καρδίας,* μέσα  εἰς τά  βάθη  τοῦ  νοός*  κι’ εἰς  τήν  διάνοιάν  μου,* εἰς ὅλας τάς αἰσθήσεις  μου,* μερῶν  ἀμφοτέρων.* Κάθε  παλμός  καρδίας  μου*  καί  στεναγμός  ψυχῆς  μου,* κάθε  νοός  μου  νόησις*  καί  διανοίας  βλέψις*  καί  κάθε  κίνησις  ποδῶν*  καί  ὕψωσις  χειρῶν  μου,* μέ  πόθον  καί  εὐλάβειαν*  καί  ταπεινοφροσύνην,* ἐκ  βάθους  τῆς  ἐμῆς  ψυχῆς,* μέ δάκρυα  βοῶσιν,* ἐλθέ, ἐλθέ, ὦ  Κύριε,* ἵνα  κατασκηνώσῃς*  καί  εἰς  τό  σῶμα  καί  ψυχήν*  ἐμοῦ  τυφλοῦ  νά  δώσῃς*  ἁγιασμόν  καί  φωτισμόν*  καί  κάθαρσιν  τελείαν,* τέλος  καλόν  καί  ἀγαθόν,* ζωήν  τήν  αἰωνίαν.

Κι’ εἰς πάντας  τούς  ἁπανταχοῦ* Γνησίους Ὀρθοδόξους*  καί εἰς  τούς  λοιπούς  μετάνοιαν* νά  δώσῃς, Κύριέ  μου,* καί  φωτισμόν  τόν ἀληθῆ,* νά  ἴδωσι  τί  κάμνουν,* διά  τῆς  ἐξωτερικῆς*  μορφώσεως  γραμμάτων.* Ἡ  ἐπιστήμη, ἀδελφοί,* τόν ἄνθρωπον  ὑψώνει*  εἰς  ὑψηλήν  περιωπήν*  καί  εἰς  τήν  ἁγιωσύνην,* ὅταν  καθ’ ὅλα  συμφωνεῖ*  μέ  Πίστιν  τήν  Ἁγίαν,* τοῦ  λατρευτοῦ  μας  Ἰησοῦ,* Κυρίου  καί  Θεοῦ  μας.* Ἡ  Πίστις  εἶναι  ἡ  ψυχή,* τό  Γράμμα  δέ  τό  σῶμα,* ψυχή  καί  σῶμα  πάντοτε*  πρέπει  νά  συμβαδίζουν.* Πᾶς  ἐπιστήμων  ἄπιστος*  στά  σκοτεινά  βαδίζει,* ἐδῶ  κι  ἐκεῖ  συντρίβεται,* στά  χαμηλά ἐκπίτπει.* Τά  μάταια, τά  ἐφήμερα*  τῆς  γῆς  φιλεῖ  καί  θέλει.* Παραμικρά  ὑστέρησις*  σωματική  καί  νόσος*  αὐτόν  ταράσσει  καί  φοβεῖ  δεινῶς*  καί  ἀπελπίζει.* Ὁ  ἄπιστος καί ἀσεβής*  σύμμαχον  γάρ οὐκ  ἔχει,* δύναμιν  τήν  ἀήττητον*  Θεοῦ  Παντοδυνάμου*  καί  δι’ αὐτό παραμικρόν*  θροεῖ  αὐτόν  μεγάλως*  κι  εἰς  θάνατον  σατανικόν*  αὐτόν  εὐκόλως  φέρει.* Ἰδού  τό  τέλος, ἀδελφοί,*  ἀνθρώπου  τοῦ  ἀπίστου,* ἀνθρώπου  τοῦ  ἐμπαίζοντος*  τά  θεῖα  καί  μισοῦντος.

Ῥῦσαι  ἡμᾶς, ὦ  Κύριε,* τοιαύτης  καταδίκης*  καί  τούς  ἁπανταχοῦ  Γνησίους  Ὀρθοδόξους,* πρεσβείαις  Παναχράντου  Σου*  Μητρός  Ἀειπαρθένου,* Ἁγίας  Σου  Παρασκευῆς,* ὦ  λατρευτέ  Χριστέ  μου.[19]

Ἐπιστολή  πρός  τούς γονεῖς  του

Τό  ἔτος  1894  καί  ἐνῶ  ἦταν ἤδη Μοναχός, ὁ Γέρων Ἱερώνυμος, ἔστειλε  στούς  γονεῖς  του  μία  πολύ συγκινητική  ἐπιστολή, στήν  ὁποία  καταφαίνονται  ἡ  παιδεία  καί  ὡριμότητά  του, ἡ  πνευματική  του  κατάρτισις καί  οἱ  ἀπόψεις  του  περί  Μοναχισμοῦ. Ἡ  ἐπιστολή  αὐτή  ἀποτελεῖ  ἀπάντηση στά  παράπονα  τῶν  γονέων του, οἱ  ὁποῖοι  τοῦ  ζητοῦσαν  νά  ἐπιστρέψει  γιά  νά  τούς  βοηθήσει  στά  γεράματά  τους  ἤ  νά  τούς  στέλνει  κάποια  οἰκονομική  βοήθεια γιά  νά  συντηρηθοῦν, καθώς  καί στά παράπονα  γιά  τήν  κατάστασή  τους  κάτω  ἀπό  τόν Τουρκικό ζυγό. «Ὁ  Γέρων Ἱερώνυμος  μέσα  ἀπό  τήν  ἐπιστολή του,  ἐκφράζει  ἐν  πρώτοις  τόν  βαθύτατο  σεβασμό του πρός  τούς  γεννήτορές  του. Τούς  προσφωνεῖ  μέ  στοργή  υἱϊκή  καί  ἀναγνωρίζει  τήν  προσφορά  τους  στό  πρόσωπό  του, τονίζοντας  ὅτι  μετά  τόν  Θεόν, αὐτοί  εἶναι  οἱ  αἴτιοι  τῆς  ὑπάρξεως, ἀνατροφῆς  καί  παιδείας  τῶν  τέκνων των  καί  ἐκφράζει  τήν  ἀπέραντη  εὐγνωμοσύνη  του  πρός  αὐτούς. Πλήν  ὅμως, μέ  πολλή  διάκριση  καί  φωτισμό, τούς  ἐξηγεῖ  ποιός  εἶναι  ὁ  δρόμος  τοῦ  μοναχοῦ, τά  καθήκοντα  καί  οἱ  ὑποχρεώσεις  του. Κυρίως  τονίζει  τήν  ἀποταγή  ἀπό  τόν  κόσμο  καί  τά  ἐγκόσμια καί  τήν  ἀφοσίωση  πού  πρέπει  νά  ἔχει  στόν  στρατολογήσαντα  αὐτόν  Κύριον. Ἡ  ἐπιστολή  τοῦ  Γέροντος  Ἱερωνύμου  δείχνει  τό  ποιόν  τοῦ  ἀνδρός, ὅτι  δηλαδή  πρό-κειται  γιά πραγματικό  μοναχό  πού  προσφέρει  τό  εἶναι  του  στόν  Κύριο».[20]

Τήν  ἐπιστολή  αὐτή δημοσιεύουμε  κατωτέρω, ὡς  πνευματική  παρακαταθήκη  τοῦ  μακαριστοῦ  Γέροντος, ὡς  κείμενο  ἐξαιρετικῶς  ἐπίκαιρο, μεγάλης  διδακτικῆς  σημασίας  καί  ἀξίας, ἄν  καί  ἐγράφη  πρό  120  ἐτῶν  περίπου.

Σεβαστοί  μου  Γονεῖς,

Ὑγιαίνω  ἄχρι  τῆς  παρούσης, δόξα τῷ Φιλανθρώπῳ  καί  Παναγάθῳ  Κυρίῳ  ἡμῶν  Ἰησοῦ Χριστῷ, τῷ δοτῆρι  καί  χορηγῷ  παντός  ἀγαθοῦ, Οὗ  καί  δεόμενος  ὅπως  διά  τῶν  εὐπροσδέκτων  ἱκεσιῶν  τῆς  Παναγίας  καί  Παναμωμήτου  Αὐτοῦ  Μητρός, Κυρίας  ἡμῶν  Δεσποίνης  Θεοτόκου, διαφυλάττῃ  καί  περισκέπῃ  ὑμᾶς  ἐν  ἀκυμάντῳ  καί  εἰρηναῖᾳ  καταστάσει, μέχρι  τοῦ  τῆς  ζωῆς  σας  τέλους, χαρισάμενος  ὑμῖν  σύν  τοῖς  αὐταδέλφοις  μου  καί  λοιποῖς  συγγενέσιν, ὑγείαν  καί  σωτηρίαν  ψυχῆς  τε  καί  σώματος.

Πολυσέβαστοι  καί  ἀγαπητοί  μου  γονεῖς, οὐκ  ἀρνοῦμαι ὅτι  ἔχετε  δίκαιον  νά  ἐκφέρητε  μικρά  τινά  παράπονα  κατ’ ἐμοῦ τοῦ  ταπεινοῦ  τέκνου σας. Ναί  ἔχετε  δίκαιον, τά  τέκνα  ὠφείλουσι νά  ἀγαπῶσι, νά  τιμῶσι, νά  βοηθῶσι, σέβωνται  καί  περιθάλπωσι  τούς  γονεῖς  των, διότι  μετά  Θεόν, αὐτοί  εἶναι αἴτιοι  τῆς  ὑπάρξεως, ἀνατροφῆς  καί  παιδείας  αὐτῶν. Ἔχετε  δίκαιον καί  πάλιν  καί  πολλάκις, ἐπαναλαμβάνω, τά  τέκνα  ἔχουσι  καθῆκον  ἱερόν  καί ἀπαραίτητον  νά  βοηθῶσι  καί  ἀγαπῶσι  τούς  γεννήτορας  αὐτῶν, τοῦτο  γάρ  καιί ὁ  Κύριος  διά  τῆς  πέμπτης  ἐντολῆς  τοῦ  Δεκαλόγου  μᾶς  προστάζει.Ἔχετε δίκαιον  νά ζητῆτε  παρ’ ἐμοῦ  ὑλικήν  βοήθειαν, διότι  οὐδέν  γνωρίζετε  περί  μοναχικῆς  πολιτείας, οὐδέ  ποῖος  εἶναι  ὁ  σκοπός  τοῦ  μοναχοῦ, οὐδέ  ποῖα  ἔργα  ἐργάζεται, τί  ἐπιζητεῖ καί  περί  τίνων  ἀγωνίζεται  καί  διατί  ἐγκαταλείπει  γονεῖς, πατρίδα, γένος, κτήματα, χρήματα, δόξας  καί  τιμάς  ματαίας  καί  τά  λοιπά  τοῦ  ἐφήμερου  τούτου  καί  ματαίου  κόσμου.Ὅθεν, δότε  μοι  παρακαλῶ ὀλίγην  προσοχήν  καί ἀκρόασιν, ἵνα  ἐν  συντόμῳ  πληροφορήσω  ὑμᾶς  περί  πάντων  τούτων  καί  συγχρόνως  ἐξαλείψω  ἐκ  τοῦ  νοός  ὑμῶν  τήν  ἰδέαν  ἥν  ἔχετε  περί  ἐμοῦ, τοῦ  μηδέν  ἔχοντος.

Ἀγαπητοί  μου  γονεῖς, ψυχή  και  κόσμος  εἶναι  δύο  πράγματα  ἐπίσης  ἀγαπητά, ὡραῖα  και  περισπούδαστα  εἰς  τους  ἀνθρώπους. Ἀγαπητή  εἶναι  ἡ  ψυχή, διότι  ἐκ  κοιλίας  μητρός  εἶναι  συνδεδεμένη  μετά  τοῦ  σώματος, διά  δεσμοῦ  πάνυ  σφιγκτοτάτου. Ἀγαπητός  καί  ὁ  κόσμος, διότι  εἰς  αὐτόν  γεννόμεθα  καί  ζῶμεν  καί  κινούμεθα  καί  διανοούμεθα  καί  τέχνας  καί  ἐπιστήμας  ἐφευρίσκομεν  διαφόρους.

Τίς  δύναται  ἄνευ  ψυχῆς  νά  ἐφεύρῃ  ἤ  νά  κατασκευάσῃ τί; Τίς  δύναται  νά  ζήσῃ ἤ πράξῃ τί  ἄνευ ψυχῆς; Τίς  δέν βλέπει, ὅτι  ἀφοῦ  ἡ  ψυχή  ἐξέλθη  τοῦ  σώματος, ἀμέσως  τό  σῶμα  καθίσταται  ἄχρηστον, ἄπνουν, ἀναίσθητον, ἀνενέργητον, νεκρόν  καί  τέλος  σαπίζει, φθείρεται  καί  γίνεται χοῦς  καί  δυσωδία;

Ἀγαπητός, ναί, καί  ὁ  κόσμος, διότι δι’ αὐτοῦ  μᾶς  προμηθεύει  ὁ  Θεός  τά  πρός  τό  ζῆν  ἀναγκαῖα  καί  διότι  εἰς  τούς  κόλπους  αὐτοῦ  καί  γονεῖς  καί  ἀδελφούς  καί  φίλους  καί  συγγενεῖς  ἔχομεν  ἀγαπητούς. Ἀγαπητός  δέ  καί  καλός ὁ κόσμος,  διότι εἶναι  ποίημα  Θεοῦ  τοῦ  Παντοδυνάμου  καί  ὅσα  ἐποίησεν  ὁ  Θεός  εἶναι  καλά  λίαν  καί  ὁ  λογικός  ἄνθρωπος  πρέπει  νά  τά ὁρᾷ μετά  προσοχῆς καί διά τῆς καλλονῆς  καί  θεωρίας  καί  εὐταξίας  καί  ποικιλότητος  αὐτῶν, νά  θαυμάζῃ  τήν  ἄπειρον τοῦ  Θεοῦ  σοφίαν, πρόνοιαν, παντοδυναμίαν καί  ἀγαθότητα  καί  ὑμνῆ  καί  δοξάζῃ  καί  εὐχαριστῆ  ἀεί  Αὐτόν,  ὅστις  οὕτως  πανσόφως  ἐποίησε  καί  κυβερνᾶ  πᾶσαν  τήν  κτίσιν.

Ἀληθῶς  ἐξίσταται  καί  θαυμάζει, ὅστις  μετά  προσοχῆς  καί  εὐσεβείας  ὁρᾶ  τήν  λαμπρότητα  τοῦ  ἡλίου, τό  φέγγος  τῆς  σελήνης, τήν  πληθύν  τῶν  ἀστέρων, τάς  ἀπεράντους  θαλάσσας, τά  ὑψηλά  ὄρη  τῆς  γῆς, τά  διάφορα  εἴδη  τῶν  ζώων, τῶν  ἰχθύων, τῶν  πετεινῶν, τῶν  δένδρων, τῶν  φυτῶν  καί  τῶν  λίθων. Ἀλλά, τί  εἶναι  ταῦτα, ἀγαπητοί  μου,  συγκρινόμενα  μέ  μίαν  ψυχήν  Ὀρθοδόξου  Χριστιανοῦ; Τοσούτον  ὑπάρχει  ὡραιοτέρα  καί  τιμιωτέρα  ἡ  λογική  ψυχή  τοῦ  ἀνθρώπου  τῶν  τοῦ  κόσμου  ὡραιοτήτων  καί  ἀγαθῶν, ὅσον  ὡραιότερον  καί  λαμπρότερον  εἶναι  τό  φῶς  τῆς  ἡμέρας, ἀπό  τῆς  νυκτός  τό  ἀφεγγές  σκότος. Καί  πρός  βεβαίωσιν  τοῦ  λόγου  ἀκούσατε:

Ὁ  Θεός, ἀγαπητοί  μου, εἰς  τήν  δημιουργίαν  τοῦ  σύμπαντος, μόνον  ψιλόν  λόγον  εἶπε («γεννηθήτω»)  καί  μέ  μόνον  τοῦτον  τόν  λόγον, παρήγαγεν  ἐκ  τοῦ  μη  ὄντος  εἰς  τό  εἶναι, πᾶσαν  τήν  ὁρατήν  φύσιν. Εἰς  τήν  δημιουργίαν  ὅμως  τῆς  ψυχῆς  τοῦ  ἀνθρώπου, ὁ  Παντοδύναμος  Θεός  ποιεῖ  παράδοξον σπουδήν  καί  δεικνύει  ἰδιαιτέραν  ἐπιμέλειαν. Φαίνεται, ἵνα οὕτως  εἴπω, πῶς  σκέπτεται  καί  συμβουλεύεται  πρός  Ἑαυτόν  ὁ  Τρισυπόστατος  Θεός  («ποιήσωμεν  - λέγει - ἄνθρωπον  κατ’ εἰκόνα  ἡμετέραν  καί καθ’ ὁμοίωσιν»). Πλάττει, ἔπειτα, τόν  ἄνθρωπον, ἐμφυσᾶ  εἰς  τό  πρόσωπον  αὐτοῦ πνοήν  ζωῆς  καί  τό θεῖον  τοῦτο  ἐμφύσημα  ἀποβαίνει  εἰς  ψυχήν  ζῶσαν, λογικήν, ἀθάνατον, αὐτεξούσιον, σκεῦος  τίμιον  καί  ἅγιον,  πεπληρωμένον  πάσης  σοφίας, ἀγαθότητος  καί  ἁγιασμοῦ.

Ὁρᾶτε, ἀγαπητοί  μου, τί εἶναι  ἡ  ψυχή  τοῦ  ἀνθρώπου; Τιμιωτέρα οὖν εἶναι  παντός  τοῦ  κόσμου. Ἵνα  τήν  αλήθειαν  εἴπω, οὐδέν  ἀξίζουσι  πάντα τοῦ  κόσμου τ’ ἀγαθά, ἀπέναντι  τῆς  ψυχῆς  τοῦ  ἀνθρώπου, βεβαιοῖ  μου  δέ  αῶν  λεγομένων  τήν  ἀλήθειαν, αὐτό  τό  ἀψευδές  στόμα  τοῦ  Σωτῆρος  καί  Θεοῦ  ἡμῶν  Ἰησοῦ Χριστοῦ  λέγων: «Τί  ὠφελήσῃ  ἄνθρω-πον, ἐάν  κερδίσῃ  τόν  κόσμον  ὅλον  καί  ζημιωθῇ  τήν  ψυχήν  αὐτοῦ;» Πάντα  γάρ  τά  ἀγαθά  τοῦ  ματαίου  τούτου  κόσμου, ταχέως  φθείρονται  καί  ἀφανίζονται  καί  πρό  τῆς  θύρας  τοῦ  σκοτεινοῦ  τάφου  σταματοῦσι  καί  οὐδέν  ἐξ  αὐτῶν  δύναται  νά  προχωρήσῃ  περισσότερον  καί συνοδεύσῃ  ἡμᾶς  εἰς  τήν  ἄλλην  ζωήν. Μόνον  τά  εὐσεβῆ  καλά  ἔργα  καί  οἱ  διά  Χριστόν  πόνοι  καί ἀγῶνες, ὑπερπηδῶσι  τά  τῆς  παρούσης  ζωῆς  στενά  ὅρια  καί  συνοδεύουσι  τόν  ἄνθρωπον  καί  πέραν  τοῦ  τάφου  καί  δοξάζουσιν  αὐτόν  αἰωνίως.

Διά  νά  ἐπιτύχωμεν  ταύτην  τήν  αληθῆ  αἰώνιον δόξαν  καί  μακαριότητα, ὁ  φιλάνθρωπος  Κύριος  μᾶς  ἔδειξε  δύο  ὁδούς. Μίαν  μετριωτέραν, βιωτικήν  λεγομένην, φέρουσαν  καρπόν ἕν  τριάκοντα  καί  ἑτέραν, Ἀγγελικήν  καί  ὑπερκόσμιον, φέρουσα   τόν  τέλειον  καρπόν, ἕνα  ἑκατόν. Ἀμφότεραι  αἱ  ζωαί  ἔχουσιν  βάσιν  τό  Ἅγιον  Βάπτισμα  καί  ὑπόκεινται  εἰς  τήν  νέκρωσιν  τῶν  παθῶν  καί  εἰς  τήν  τήρησιν  τῶν  θείων  ἐντολῶν.

Ὅσοι  ἐκ  τῶν  Χριστιανῶν, διά  τό  εὐόλισθον  τῆς  σαρκός, δέν  δύνανται  νά  φυλάξωσιν  ἐν  τῷ  μέσῳ  τοῦ  κόσμου  ἀμόλυντον  τήν  χάριν  τοῦ  θείου  Βαπτίσματος  ἤ  ὅσοι  ἐμολύνθησαν  ἀπό  τόν ρύπον  τῶν  θανασίμων  ἁμαρτιῶν  (καί  ἕνεκα  τούτου  καί  τήν  χάριν  ἀπώλεσαν  τοῦ θείου  Βαπτίσματος), ἐπιθυμοῦσιν  νά  ἀποκτήσωσιν  πάλιν  αὐτήν, διά  τῶν τῆς  μετανοίας  σωτηρίων  ἔργων  ἤ  καί  ἀπό  θεῖον  ἔρωτα  κινούμενοι, προτιμῶντες  τήν  δευτέραν  ὁδόν (τήν  Ἀγγελικήν  δηλαδή), (οἱ  τοιοῦτοι) ἀναχωροῦσιν  ἀπό  τόν  κόσμον  καί  ἐγκαταλείπουσιν  αὐτόν  καί  πάντα  τά  ἐν  αὐτῷ - γονεῖς  (δηλαδή), ἀδελφούς, συγγενεῖς, φίλους, κτήματα, χρήματα, δόξας, τιμάς, τρυφάς  καί  ἀναπαύσεις  ματαίας  καί  ἐν  ἐνί  λόγῳ πᾶσαν  γήϊνον  σχέσιν  καί  μέριμναν)  καί μεταβαίνουν  εἰς  τά  ἱερά  καταγώγια, ἔνθα  ἐνδύονται  τό  τῆς  μετανοίας  πένθιμον  ἔνδυμα  καί  μετά  τήν  κεκανονισμένην τριετῆ  δοκιμασίαν, κείρονται  Μοναχοί  καί  ζῶσι  εἰς  τό  ἑξῆς  κατά  τούς  Κανόνας, οὕς  οἱ  Ἅγιοι  Πατέρες  ἡμῶν  ἐθέσπισαν.

Αὐτό, λοιπόν,  τό  Σχῆμα ὅπερ  λαμβάνομεν  ὅταν  γινώμεθα  Μοναχοί, εἶναι - ἀγαπητοί  μου - ἕνα  Μυστήριον  ἀπό  τά ἑπτά  ἅγια  Μυστήρια  τῆς  Ὀρθοδόξου  ἡμῶν  Ἐκκλησίας (τοῦτ’ ἔστιν  τό  Μυστήριον  τῆς  Μετανοίας) καί  ὁ  λαμβάνων  αὐτό  δίδει  φρικτάς  καί  ἐνόρκους  ὑποσχέσεις  πρός  τόν  Θεόν  καί  πρός  τόν  Πνευματικόν  του  Πατέρα, ἐνώπιον  τοῦ  Ἁγίου  Θυσιαστηρίου  καί  πάντων  τῶν  κατά  πνεῦμα  αὐτοῦ  ἀδελφῶν. Καί  πρῶτον  μέν  λέγει, ἀποτάσσομαι  τῷ  κόσμῳ  καί  πᾶσι  τοῖς  ἐν  αὐτῷ καί   παραμενῶ  τῇ  ἀσκήσει,  ἕως  ἐσχάτης μου ἀναπνοῆς. Δεύτερον  ὑπόσχεται, ὅτι  θά  ὑπομένῃ εὐχαρίστως  πεῖναν, δίψαν, γυμνότητα  καί  πᾶσαν  θλίψιν, κακουχίαν  τε  καί στενοχωρίαν  τοῦ  Μοναχικοῦ  Βίου, διά  τήν  ἀπόλαυσιν  τῆς  Οὐρανίου  Βασιλείας. Τρίτον  ὑπόσχεται, ὅτι  θά  φυλάττῃ  σωφροσύνην  καί  παρθενίαν, ὑπακοήν  καί ἀγάπην  πρός  τόν  Πνευματικόν  αὐτοῦ  Πατέρα  καί  πρός  πάντας  τούς  πνευματικούς  αὐτοῦ  ἀδελφούς. Τέταρτον  ὑπόσχεται  ἀγῶνας  πνευματικούς, νηστείας δηλαδή, προσευχάς, γονυκλισίας, δάκρυα  καί  ἐργασίαν  τό  κατά  δύναμιν. Πέμπτον  ὑπόσχεται, ὅτι  δέν  θά  ἔχει  εἰς  τό  ἑξῆς  οὐδέν  ἴδιον  πράγμα (οὔτε  κτήματα, οὔτε  χρήματα, οὔτε  βιωτικάς  μέριμνας, οὐδέ  συναναστροφάς  μετά  λαϊκῶν. Ἐν  ἑνί  λόγῳ  ὑπόσχεται, ὅτι  θά  ζῇ  εἰς  τό  ἑξῆς  ζωήν  Ἀγγελικήν  καί  ὑπερκόσμιον  καί  θά  εἶναι ὡς ὤν  καί  μή  ὤν  ἐν  τῷ  κόσμῳ  τούτῳ.

Ὅστις, λοιπόν, ταύτας  φυλάξει  τάς σωτηρίους ὑποσχέσεις, θά λάβῃ μεγάλα πνευματικά χαρίσματα ἐν  τῇ παρούσῃ  ζωῆ παρά τοῦ δοτήρος τῶν  ἀγαθῶν Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐν  δέ  τῇ  μελλούσῃ θά  συνταχθῇ μέ  τούς  χορούς τῶν  ἐκλεκτῶν  καί  θά  συγχαίρῃ  καί  ἀγάλλεται  αἰωνίως  μετ’ αὐτῶν  καί  μέ  τά  τάγματα  τῶν  Ἀγγελικῶν  Δυνάμεων, ὁρῶν  πρόσωπον  πρός  πρόσωπον αὐτόν τόν  ἴδιον  αὐτοῦ Ποιητήν  καί  Θεόν. Ὁ  δέ  παραβαίνων  ταύτας  τάς  ὑποσχέσεις  καί  ζῶν  ἀμελῶς, θεωρεῖται  ἀρνητής  τοῦ  Ἰησοῦ  Χριστοῦ, θύτης  τοῖς  δαίμοσι  καί  ὑπόδικος  τῆς  αἰωνίου φρικτῆς  κολάσεως.

Διά  νά  μή  ἐμποδίζηται, λοιπόν, ἡ  ἐλευθερία  τοῦ  Μοναχοῦ καί  διά νά  ἐνεργῇ  ἀπερισπάστως  καί  ὡς  δεῖ  τά  ἱερά  καθήκοντα  τοῦ  ὑψηλοῦ  πολιτεύματός  του, ἀπομακρύνεται  εἰς  τάς  ἐρήμους, ὄρη  καί σπήλαια  τῆς γῆς. Διά  τοῦτον  δέ  τόν  σκοπόν  ἔγιναν  καί τά  ἱερά  καταγώγια  εἰς  ἀπόκεντρα  καί  ἀκατοίκητα  μέρη. Ἵνα  μακράν  πάσης  ἀνθρωπίνης  κοινωνίας  καί  μερίμνης  ὤν  ὁ  Μοναχός  καί  ἐν  ἄκρᾳ  ἡσυχίᾳ  καί  εὐλαβείᾳ  καί  ἀμεριμνίᾳ  εὑρισκόμενος  πάντοτε, νά  μή  παύῃ  ἀπό  τό  πρωΐ  ἕως  ἑσπέρας  καί  ἀπό  ἑσπέρας  ἕως  πρωΐας, ὡς  ἀηδών  εὔλαλος ἐν  ἀκορέστῳ  πόθῳ, νά  ἀλαλάζῃ  καί  βοᾷ,  ἀεί  εὐλογῶν, ὑμνῶν, δοξάζων, προσκυνῶν, εὐχαριστῶν  καί  παρακαλῶν  τόν  Θεόν. Καί  ἐνῶ  τό  πᾶν  σιγᾷ  καί  ὑπνώττει, αὐτός  οὐ  σιγᾶ, οὐδέ  ὑπνώττει, ἀλλά  ἐν  τῇ  βαθυτάτῃ  ἐκείνη  σιγῆ  καί  ἐν  τῷ  ψηλαφητῶ  ἐκείνῳ  σκότει,  γονυπετής ὤν  ἐνώπιον  τῆς εἰκόνος  τοῦ ἐνανθρωπήσαντος  ὑπέρ  ἡμῶν (ἧς  ἐνώπιον  καί  κανδήλα  μέ  ἀμυδρόν  φῶς  ἀνάπτει),  μετά  ἀλαλήτων  θερμῶν  δεήσεων, δακρύων  τε  καί στεναγμῶν  καί  ταπεινώσεως πνεύματος, δέεται ὑπέρ  τῆς  αὐτοῦ σωτηρίας  καί  ὑπέρ  ὑγείας, σωτηρίας  καί  διαφυλάξεως  τοῦ  σύμπαντος  κόσμου  καί  ἐπιστροφῆς  εἰς  τό  ἀληθινόν  φῶς, τῶν  ἐν  τῷ σκότει  τῆς  ἁμαρτίας  καί  ἀπιστίας  ὄντων.

Αὐτή  εἶναι, ἀγαπητοί  μου, ἡ  διηνεκής  ἐργασία  τοῦ  γνησίου Μοναχοῦ, οὗτος  εἶναι  ὁ  πλούτος  του  καί  ὁ  σκοπός  του, καθώς  ἠκούσατε. Ὅθεν  κἀγώ  ὁ  ἐλάχιστος  καί  ἁμαρτωλός,  ἐπειδή  θείᾳ  χάριτι  ἠξιώθην  νά  συναριθμηθῶ  εἰς  τό  ἐκλεκτόν  τοῦτο  τάγμα  τῶν  Μεγαλοσχήμων  Μοναχῶν  καί  νά  γίνω  στρατιώτης  τοῦ  ἐπουρανίου  Βασιλέως Ἰησοῦ Χριστοῦ, δέν  πρέπει  νά  ἐμπλέκωμαι  εἰς  τάς  τοῦ  κόσμου  ματαίας  πραγματείας, οὐδέ  νά  ζητῶ  ἀργύριον  καί  χρυσίον νά  ἀπολαύσω, ἅτινα  εἶναι  πράγματα  μάταια  καί  φθαρτά, ἀλλά  πρέπει νά  ἀγωνισθῶ   γενναίως  καί  μέ  αὐταπάρνησιν  ὑπέρ  τῆς  βασιλείας  καί  δόξης  τοῦ  Βασιλέως  μου  καί  ὑπέρ  τῆς  ἐμῆς  σωτηρίας. Πρέπει  νά ὑπομείνω  μικράν  κακουχίαν, ἵνα  ἀπολαύσω  αἰώνιον  χαράν  καί  εὐφροσύνην. Πρέπει  νά  φανῶ  τολμηρός, ἀνδρεῖος, πιστός, μεγαλόψυχός τε  καί  ὑπομονετικός  εἰς  τήν  μάχην  ταύτην, διότι  ὁ  πόλεμος  οὗτος  δέν  ἀποβλέπει  εἰς  πράγματα  φθειρόμενά  τε  καί πρόσκαιρα, οὐδέ  ὑπέρ  βασιλέως  θνητοῦ  ὁ ἀγών  οὗτος  εἶναι.

Λοιπόν, μάθετε  σεβαστοί  μου  γονεῖς  καί πάντες  οἱ  οἰκεῖοι  μου, ὅτι  οἱ  πόθοι  μου, αἱ  ἐπιθυμίαι  μου, οἱ  κόποι  μου, αἱ  μέριμναι  καί  οἱ  διαλογισμοί  μου, οὐκ  ἀποβλέπουσιν, οὐδέ  περιορίζονται  εἰς  τό  ἑξῆς  ἐπί  τοῦ  κόσμου  τούτου  τοῦ  φθαρτοῦ, ἐν  ὧ οὐδέν  σταθερόν, οὐδέν  βέβαιον  ἤ  ἀξιαγάπητον  καί  προσοχῆς  ἄξιον  εὑρίσκω. Τά  πλούτη, αἱ δόξαι, αἱ  τιμαί, αἱ  τρυφαί  καί  ἀναπαύσεις  καί  ὅλαι  ἐκεῖναι οἱ  πολυώνυμοι  καί  πολυποίκιλλαι  φροντίδες, οἵτινες  ἀδιακόπως  ἀνησυχοῦσι καί  ταράττουσι  τόν  ἐν  τῷ  κόσμῳ  δυστυχῆ  ἄνθρωπον, ἐν  μιᾷ  ριπῇ  ὀφθαλμοῦ  πάντα  ἀφανίζονται, ἐκλείπουσιν, διαλύονται  καί  εἰς  τό  μηδέν  λήγουσι.

Περί τῶν  ἐν  οὐρανῷ, λοιπόν, ἀγαθῶν  πρέπει  νά  φροντίσωμεν, ἅτινα οὔτε φθείρονται, οὔτε  ἀφανίζονται, οὐδέ  κλέπτονται, ἀλλά  διαμένουσιν  εἰς  ἅπαντας  τούς  αἰῶνας. Ἠρνήθην, λοιπόν, ἀρνοῦμαι  καί  ἔτι  ἀρνηθήσομαι, τῇ  τοῦ  Θεοῦ  μου  χάριτι  καί  βοηθείᾳ,  τόν  ψευδῆ  τοῦτον  καί  μάταιον  κόσμον  καί  πᾶσι  τοῖς  ἐν  αὐτῷ. Ἐγνώρισα  γάρ  καλῶς, ὅτι  τά  ἐν  αὐτῷ  καλά  οὐδέν  εἶναι, εἰ μή μία  παρεπηδιμίᾳ  ἐν ξένῃ  πατρίδι, εἰς  ἥν  μέ  ἔστειλε  ὁ  πλάσας με, ἵνα  ἐμπορευθῶ  καί  προετοιμασθῶ  διά  τήν  ἀληθῆ  καί  αἰώνιον, εἰς ἥν  ἄργά ἤ καί  ταχέως  διά θανάτου μεταβήσομαι. Λοιπόν, τό  μόνον μου  ἔργον, ἡ  μόνη  μου  φροντίς  εἰς  τό  ἑξῆς  θά  εἶναι  ἡ  τοῦ  Πλάστου  μου  δοξολογία. Ἡ  μόνη  μου  ἡδονή  θά  εἶναι  ἡ  μελέτη  τῶν  Θείων Γραφῶν  καί  οἱ  ἐν  κρυπτῷ  ἱεροί  ἀγῶνες. Ἡ  μόνη  μου  τροφή  θά  εἶναι  ἡ  ἀδιάκοπος  προσευχή, ἡ  κοινωνία  τῶν  Θείων  Μυστηρίων, ἡ  νηστεία  καί  ἡ  πνευματική  πρός  πάντας  ἀγάπη. Τό μόνον  μου εὐφρόσυνον  ποτόν, θά  εἶναι  τά  δάκρυα. Ἡ  μόνη  μου  στολή  θά  εἶναι  ἡ  σωφροσύνη, ἡ  σεμνότης, ἡ  σπιωπή, ἡ  ἀκτημοσύνη, ἡ  ἁπλότης, ἡ  ἀνεξικακία  καί ἡ  κακουχία. Ὁ  πατήρ  μου  θά  εἶναι  ὁ  Χριστός, μήτηρ  μου  ἡ  Παναγία  καί  ἀδελφοί, φίλοι  καί  συγγενεῖς  μου οἱ  Ἅγιοι  Πάντες.

Ἰδού, ἀγαπητοί μου, ἐφανέρωσα  εἰς  ὑμᾶς  τί  ἐπιδιώκω, τί  ἐκζητῶ, τί  ἐπιθυμῶ, τί  ἐργάζομαι, ὑπέρ  τίνος  ἀγωνίζομαι  καί  διατί  μακράν  ὑμῶν  εὑρίσκομαι. Χαίρετε, λοιπόν, ἀγαπητοί  μου  γονεῖς, πάλιν  καί  πολλάκις  ἐρῶ  χαίρετε. Χαίρετε  ἀδελφοί  μου, συγγενεῖς, φίλοι, γνωστοί   καί μαθηταί  μου  καί  δότε  μοι  πάντες, μικροί  τε καί  μεγάλοι, παρακαλῶ  τήν  εὐχή  σας, ἀπό  τά  βάθη  τῶν  καρδιῶν  σας, ἵνα  τῇ  τοῦ  Θεοῦ  χάριτι  καί  τῇ  αὐτῶν  ἰσχύι, δυνηθῶ  νά  τελειώσω  καλῶς  καί  θεαρέστως  τόν  ἀγῶνα  τοῦ  μοναδικοῦ ἐπαγγέλματος  καί  τῶν  ἐλπιζομένων  ἀγαθῶν  ἀξιωθῶ.

Ὑμεῖς  δέ ἀγαπητοί  μου, μή λυπεῖσθε, μηδέ  ἀγανακτεῖτε  κατά  τοῦ Κυρίου, ἐάν  ποτέ, εἴτε  ἀπό  καιρικάς  ἀνωμαλίας  καί  περιστάσεις, εἴτε  ἀπό  ἄλλην  τινά  αἰτίαν, ὑστερεῖσθε  τῶν  πρός τό ζῆν  ἀναγκαίων, μᾶλλον  δέ  τότε εὐλογεῖτε  τό  ὄνομα  Αὐτοῦ  καί  ὁλοψύχως  Αὐτόν  εὐχαριστεῖτε. Αὐτός  γάρ  οἶδε  μόνον, ὁποῖα εἶναι  ὠφέλιμα, ἅτινα  ἐν  καιρῷ τῷ δέοντι τοῖς  δούλοις  Του  ὠφελείας  χάριν  ἐξαποστελεῖ. Ἡ  γάρ  πτωχεία, αἱ  ἀσθένειαι, θλίψεις  καί  πειρασμοί, εἶναι  δῶρα  πολύτιμα, ἅτινα  μόνον  εἰς  ἐκεῖνους  ὅπου  ἀγαπᾶ  ὁ  Κύριος  δίδει…

Τῷ ὄντι  μακάριοι  εἶσθε  ἀγαπητοί  μου, διότι  διά  μικράν  πρόσκαιρον  θλίψιν, τήν  πέραν  τοῦ  τάφου  κληρονομίαν  αἰώνιον  τῶν  δικαίων  κληρονομήσετε. Μακάριοι  ἐστέ  δ’ οὕς  ὑποφέρετε  ὀνειδισμούς  καί  διωγμούς  καί  λοιπάς  κακοποιήσεις  παρά  τῶν ἀπίστων  Ἀγαρηνῶν, διότι  μέγαν  μισθόν  ὁ  Κύριος  δι’ Ὅν  πάσχετε, θά  σᾶς  δώσῃ  εἰς  τήν  βασιλείαν Του, εἰς ἥν, ὡς  νομίζω, ταχέως  θά  σᾶς  προσκαλέσῃ. Λοιπόν,  ἑτοιμασθῆτε  διά  τῆς  ἐξομολογήσεως, προσευχῆς  καί  τῆς  μεταλήψεως  τοῦ  Παναγίου Δεσποτικοῦ  Σώματος  καί  Αἵματος.

Χαίρετε, λοιπόν, ὅτι  ταχέως  ἐλευθερώσῃ  σας  ὁ  Κύριος, ἀπό  τά  τῆς  ἐφημέρου  ζωῆς  βάσανα  καί ἐν  κόλποις  Δικαίων ἀναπαύσῃ  ὑμᾶς. Χαίρετε, ὅτι  τό  κέρας  τῶν  ἀσεβῶν  ταχέως  συντριβήσεται  καί  ὁ  λαός  ὑψωθήσετε  τοῦ  Θεοῦ  καί  ὑπό  τούς  πόδας  ἡμῶν  ὁ τύραννος  πεσεῖται. Χαίρετε, ὅτι  ὁ  ζυγός  τῆς  δουλείας  ταχέως  ἀρθήσεται  ἀφ’ ἡμῶν  τῶν  πιστῶν  καί  τό  φῶς  τῆς  ἐλευθερίας  καί  ἡ  μετά  τῆς  Μητρός  ἡμῶν  ἕνωσις, ταχέως  φωτίσει  καί  χαροποιήσει  ἡμᾶς, τούς  ἐπί  τόσα  ἔτη - διά  τάς  ἁμαρτίας  ἡμῶν - ὄντας  ὑπό  τόν  ζυγόν  τῶν  φαύλων  καί  ἀπίστων  τέκνων  τῆς  Ἄγαρ. Χαίρετε, ὅτι  αἰωνίως  χαρά  καί  εὐφροσύνη, δόξα  καί  τιμή  καί  διηνεκής  ἀνάπαυσις  σᾶς  περιμένει  πέραν  τοῦ  τάφου, δι’ ἅ ὑπέρ  ἀγάπης  Θεοῦ  ὑπέστητε  δεινά, ἐν  τῷ  κόσμῳ  τούτῳ  τῷ ματαίῳ.

Ἐκεῖθεν  δέ  ἐλπίζω, τῆ τοῦ Θεοῦ  χάριτι, νά  συναντηθῶμεν  καί  εἰς  τό  διηνεκές  νά  εἴμεθα  ἀχώριστοι, συγχαίροντες  ἀεί  καί συνδοξολογοῦντες  τόν  Ὑπερύμνητον  Κύριόν  μας  καί  Θεόν  Ἰησοῦν Χριστόν, ἐν  ἀγαλλιάσει  ψυχῆς  ἀρρήτου  καί  ἀκορέστῳ  καί  ζέοντι  πόθῳ, μέ  πάντας  τούς  χορούς  τῶν  Δικαίων  καί  Ἁγίων  Πατέρων  ἡμῶν. Ἐκεῖθεν  καί  ἐλπίζω  οἱ  γονεῖς  θά  ἴδωσιν ὅν  ἠγάπησαν υἱόν  καί ὁ  υἱός  οὕς  ἀγαπᾶ  καί σέβεται  καί  τιμᾶ  γονεῖς  θά ἴδῃ, ὡς  εὔχεται  καί  ἐπιθυμεῖ ἀεί  ἐν  νυκτί  καί  ἡμέρᾳ. Ἀμήν, ἀμήν, γένοιτο.

Ὁ  μετά  βαθυτάτου  σεβασμοῦ  ἀσπαζόμενος  τάς  δεξιάς  σας  καί  τάς  εὐχάς  ὑμῶν  ἐν  ταπεινώσει  αἰτῶν  ταπεινός  υἱός  σας,

Ἱερώνυμος  Μοναχός  Ἁγιοπαυλίτης, Μαΐου  8^η 1894, Ἅγιον  Ὄρος  Ἄθω.[21]

Ἡ  ἐμφάνισις  τῆς  Ὑπεραγίας  Θεοτόκου

Στήν μετάνοιά του (Μονή ἁγ. Παύλου), δέχθηκε ἐπίσης ὁ  μακάριος γ. Ἱερώνυμος καί τήν Ἱερωσύνη, ἐπί  τῶν  ἡμερῶν  τοῦ  ἰδίου Ἡγουμένου  Σωφρονίου Β’ τοῦ  Βορειοηπειρώτου.  Ὡς  Ἱεροδιάκονος  ὁ  γ. Ἱερώνυμος, εἶχε  μία  συνταρακτική  Θεοτοκοφάνεια. Κατά  τήν  διάρκεια  ἑνός  πολύ δυνατοῦ  χειμῶνος,  βρέθηκε  ὁ  μακάριος  ἀποκλεισμένος  ἀπό τά  χιόνια στό  Κάθισμα  τῆς  Παναγίας.[22]   Ἐκεῖ λοιπόν, στερούμενος «τῶν πρός τό ζῆν ἀναγκαίων», ἀξιώθηκε  ἐμφανίσεως  τῆς  Ἐφόρου  τοῦ  Ἄθωνος  Ὑπεραγίας  Θεοτόκου, ἡ  Ὁποία  τόν  στήριξε  σωματικῶς καί πνευματικῶς καί  τόν  παρηγόρησε  μέ  λόγους  ἐνθαρρυντικούς. Τήν  ἐμφάνιση  αὐτή περιέγραψε ἔμμετρα  σέ  ἕνα  ποίημά  του, ὅπου  ὅμως ἀπό  ταπείνωση  δέν  ἀναφέρει  τόν  ἑαυτό  του, ἀλλά  ἕναν «ἁμαρτωλόν Διάκονον».  

Μία  ἀποκάλυψις

«Καλόν τό  κρύπτειν Βασιλέως  μυστήρια, τό  δέ  κρύπτειν  Θεοῦ  μυστήρια οὐ  καλόν».

Ἱερός  Χρυσόστομος

Ἡ  Κυρία  ἡμῶν  Ἀειπάρθενος  Μαρία  Θεοτόκος, ἐν  καιρῷ  χειμῶνος  δυνατοῦ  καί  πάγου  ψυχροτάτου  καί  ὑστερήσεως  τῶν  πρός  τό  ζῆν  ἀναγκαίων, μέ  λόγους  ἐνθαρρυντικούς  παρηγορεῖ  καί  στηρίζει ἁμαρτωλόν Διάκονον Μονῆς  ἁγ. Παύλου, καθ’ ἧν  στιγμήν  οὗτος  ἔξω  τῆς  Μονῆς εὑρίσκετο, εἰς  τόν  Ναόν  τόν  ἅγιον  Κοιμήσεως  Θεοτόκου, ὅστις  ἀγωνιστήριον  ὑπῆρξε  Δομετίου  Πνευματικοῦ,  Ἁγίου  θαυμαστοῦ  Μονῆς  Διονυσίου.

Οἱ  λόγοι  τῆς  Παρθένου

«Μήτηρ  ὑπάρχω  τῆς  Ζωῆς, φρουρός  παρθενευόντων, ἴσχυε οὖν  καί  βάδιζε  τῆς  ἀρετῆς  τόν  δρόμον.

Ἐν τῇ ἀγάπῃ  ἴσχυε  καί  πίστει  τοῦ  Υἱοῦ  μου.

Μή  δειλιᾶς  τούς  παγετούς  καί  χιόνια  τοῦ χειμῶνος, μή  δειλιᾶς  τά  φόβητρα  ἐχθροῦ  τοῦ  μισοκάλου, μήτε  διά  τήν  στέρησιν  σωματικῶν  τροφίμων.

Τόν  λόγον  τοῦ  ἐμοῦ  Υἱοῦ, διατί  δέν  ἐνθυμεῖσαι; Ἐκεῖνος  γάρ  μου  ὁ  καλός  Μονογενής Μονάρχης, δέν  εἶπεν, ὅστις  πιστεύει  εἰς  ἐμέ, κἄν  ἀποθάνη  ζήση;

Δέν  εἶπε  διά  τήν  αὔριον, μή  μεριμνᾶτε ὅλως; Τά  πετεινά  τοῦ  οὐρανοῦ  δέν  σπείρουν, δέν  θερίζουν, ἅτινα  εἶναι  οἱ  καλοί  τῆς  ἀρετῆς  ἐργᾶται.

Μήπως ὁ  Δοτήρ  τῶν  ἀγαθῶν δέν  τροφοδοτεῖ πλουσίως, πνευματικῶς  καί  ὑλικῶς, ἀκόπως, ἀθορύβως;

Μή  δειλιάσης  διωγμούς  καί  ἀπειλάς  ἀνθρώπων, ἅτινα  θἄλθουν  εἰς  ἐσέ, μετά  ὀλίγα  ἔτη.

Μή  λυπηθῆς  εἰς  τάς δεινάς  αὐτῶν  συκοφαντίας. Ἥσυχος  μένε  πάντοτε, εὔχου  καί  δι’ ἐκείνους.

Μένε  ἀνδρεῖος  καί  πιστός  εἰς  τήν  ὑπηρεσίαν, ἥν  θά  σοῦ  δώση  ὁ  καλός  Υἱός  μου  καί  Θεός  μου.

Ἐκεῖνος  γάρ  ἀείποτε  θά  σέ  φρουρεῖ, φυλάττη  καί  προστατεύη  καί  ἐνισχύη  μέχρι  ζωῆς  σου  τέλους».

Οἱ  εὐχαριστήριοι  λόγοι  τοῦ  ἁμαρτωλοῦ Διακόνου

«Ὑμνῶ, δοξάζω, προσκυνῶ  καί  εὐχαριστῶ  μεγάλως, τήν  χάριν  Σου  Παντάνασσα, Μαρία  Θεοτόκε· παρηγορίας βάλσαμον ἔβαλες στην ψυχήν μου», ἔφησεν ὁ  Διάκονος,  ὁ  ταπεινός  ἐκεῖνος.[23]

Ἀσκητής  στήν  ἔρημο  τοῦ  Ἄθωνος

Μετά τήν χειροτονία του ὁ Γέρων, «αὔξησε  τούς  κόπους  τῆς  ἐγκρατείας, τῆς  νηστείας  καί  προσευχῆς, τῆς  ἀγρυπνίας  καί  τῆς  κακοπαθείας, ἀλλά  καί  τήν  ταπείνωση  καί  ἀγάπη  πρός  τόν  Θεόν  καί  πρός  πάντας. Ἔτρωγε ἐλάχιστα  καί  λειτουργοῦσε  καθημερινά. Ἡ  Θεία  Λειτουργία ἦταν  ἡ  ἀκριβή  χαρά  του, ὅπως  ἔγραψε  καί  στό  ποίημά  του, «Εὐχαριστία  εἰς  τήν  Θείαν  Μετάληψιν»: «Τί  εἶναι  αὕτη  ἡ χαρά ἥν τινα  σύ  νῦν  ἔχεις, ὦ  ψυχή;»[24]

Ὁ γ. Ἱερώνυμος  ὡς  Ἱερομόναχος  καί  Πνευματικός, φλεγόμενος  ἀπό  τόν  πόθο  τῆς κατά μόνας ἀσκήσεως, ζήτησε  ἀπό  τόν  διάδοχο  τοῦ  Σωφρονίου Ἡγούμενο Συνέσιο  Ζησιμάτο (Κεφαλληνιακῆς καταγωγῆς,  πρ. Νεασκητιώτη), τήν  εὐλογία νά ἐγκαταβιώσει  στό  ἐρημητικό  Κάθισμα τῆς  Ἁγίας  Τριάδος (βρίσκεται σέ  ἀπόσταση  ἑνός  χιλιομέτρου  ἀπό τήν  Μονή, κοντά  στην θάλασσα[25]) καί  ἀπό  ἐκεῖ  νά  κατέρχεται  στήν  Μονή, ὅταν  ὑπῆρχε ἀνάγκη  ἐφημερίου ἤ  Πνευματικοῦ. Στήν  «ἔρημο»  πλέον  τοῦ  Ἄθωνος  ὁ  μακάριος  Γέρων, «ἔκανε  συνεχεῖς  ἀγρυπνίες, χιλιάδες  γονυκλισίες – μετάνοιες, συνεχή  ὀρθοστασία  καί  θερμή  μετά  δακρύων  προσευχή  καί  ζοῦσε «βίον  ἀπράγμονα». Μάλιστα, «ἐάν ἐνεθυμεῖτο  ἔτρωγε  καί  ἡ  ζωή  του  ἦτο  μία  ἀδιάκοπος  ἄσκησις».[26]

Χαρακτηριστικό  τῆς  ἀσκήσεώς  του  εἶναι  τό  ἀκόλουθο  περιστατικό. «Οἱ  Εὐρωπαῖοι ἐδιάβαζον  τούς  Βίους τῶν  Ἀσκητῶν  - γράφει ὁ  ἀδιάψευστος  μάρτυρας  τῶν  ἀγώνων  τοῦ  Γέροντος Ἱερωνύμου, ἀρχιμ. Χρύσανθος  Ἁγιαννανίτης ( 1895 – 1981), κτίτωρ  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  Ἁγίας Σκέπης  Κερατέας - καί  δέν ἐπίστευον, ὅτι  εἶναι  ἀλήθεια  ἐκεῖνα, ὅπου  ἔγραφον  οἱ συγγραφεῖς  εἰς  τούς  βίους  τῶν  ἀσκητῶν  Πατέρων. Εἷς  ἀπό  αὐτούς  μετέβη  εἰς  τό  Μοναστήριον  τοῦ  ἁγ. Παύλου, ὅπου  περιέπαιζε  τά  Συναξάρια  τῶν  ἁγίων  Ἀσκητῶν. Ἀτάραχος  ὁ  Ἡγούμενος  Παπά-Συνέσιος, ἐπῆρε  τόν  Εὐρωπαῖον  καί  τόν  ἐπῆγε  εἰς  τό  Ἡσυχαστήριον  τῆς  Ἁγίας  Τριάδος, μέ  μεγάλην  δυσκολίαν, διότι  ὁ  τόπος  αὐτός  ἦτο  κρημνός  καί  ἐάν  δέν  ἐπρόσεχες, ἔπιπτες  εἰς  τήν  θάλασσαν.

Κατά  τήν  συνήθειαν  ἐκτύπησε  τήν  θύραν  τοῦ  Ἡσυχαστηρίου  ὁ  Ἡγούμενος  καί  ὁ Παπά-Ἱερώνυμος  ἤνοιξε  καί  ἐφίλησε  τήν χεῖραν  του. Εἰσῆλθον  μέσα  καί  περιεφέροντο  εἰς  τά  μικρά  δωμάτια  τοῦ Ἡσυχαστηρίου, ὅπου  εἶδον ὅτι  δέν  ὑπῆρχε  τίποτε, οὔτε  πιάτο, οὔτε  πηρούνι, οὔτε  σκέπασμα, οὔτε  τίποτε, τίποτε, τίποτε…μόνον  ἐπάνω  εἰς  τόν  νεροχύτην  εἶχε  μίαν  σαπημένην  ντομάτα!

Ὁ  Ἡγούμενος εἶπε  τότε  εἰς  τόν Παπά-Ἱερώνυμον: «Δέν ἔχεις  κανένα  κομμάτι  ψωμί, Πνευματικέ, γιά  νά  φᾶμε;»

Ὁ  Παπά-Ἱερώνυμος, καθ’ ὅ ὑποτακτικός  τοῦ  μοναστηριοῦ, μέ  ταπεινήν  φωνήν  ἀπεκρίθη: «Γέροντά  μου, δέν  ὑπάρχει  τίποτε ἄλλο  παρά  μόνον  αὐτή  ἡ  ντομάτα, τήν  ὁποίαν  ἔφερεν  ὁ  κηπουρός  τό  ἀπόγευμα  τῆς  Κυριακῆς  καί  τώρα  ὅπου  μοῦ  ἐζητήσατε  ψωμί  τήν  ἐθυμήθηκα»!

Τότε  ὁ  Εὐρωπαῖος  ἠρώτησε  τόν  Παπά-Ἱερώνυμον: «Κάθε  πότε  τρώγεις, Πάτερ;»

Καί  αὐτός  ἀπάντησε: «Ἐγώ  εἶμαι  ὑποτακτικός  καί  ὁ  Ἡγούμενός  μου γνωρίζει  κάθε  πότε  τρώγω».

Συγκινημένος  ἔφυγεν  ὁ  Εὐρωπαῖος  μέ  τόν  Ἡγούμενον, εἰς  τόν  ὁποῖον  εἶπε: «Ὄντως  ἡ  Ὀρθόδοξος  Ἀνατολική  Ἐκκλησία, ἔχει  ἐργάτας  τῶν  ὑψίστων  Χριστιανικῶν  ἀρετῶν, οἱ  ὁποῖοι  εἶναι  παράδειγμα  εἰς  τό  ἔνδοξον  καί  μαρτυρικόν  Γένος  τῶν  Ἑλλήνων»!  Καί  ἀναχωρήσας ἀπό  τήν  Ἱεράν  Μονήν  τοῦ  ἁγ. Παύλου, ἐδιηγήθη  αὐτό  εἰς  ὅλους  τούς  Πατέρας  τοῦ  Ἁγίου  Ὄρους».[27]

Ἐνδεικτικό  τῆς  ἀρετῆς  τοῦ  μακαρίου  Γέροντος  εἶναι  καί  τό  ἀκόλουθο  περιστατικό. Ἡ  Μονή  ἁγ. Παύλου  διατηροῦσε  στό  χωριό  Συκιά  τῆς  Χαλκιδικῆς  δύο  Μετόχια (τήν  Σάρτη  καί  τό  Κριαρίτσι). Κάποτε ὁ  γ. Ἱερώνυμος πῆρε  ἐντολή  να  λειτουργήσει  στό  χωριό αὐτό. Τότε  ὅμως, «ἕνας  ἐκ  τῶν  κατοίκων  τοῦ  χωριοῦ, ὁ  ὁποῖος  εἶχε  ὁριακά  προβλήματα  μέ  τήν  Ἱερά  Μονή, ὡς καταπατήσας  τμῆμα  τοῦ  Μετοχίου, αὐθαδῶς  κινούμενος,  ἐχειρονόμησε  βάρβαρα  κατά  τοῦ π. Ἱερωνύμου (ἐπί  τό  λαϊκώτερον  τόν  ἐμούντζωσε)  καί  μάλιστα στήν  Θεία  Λειτουργία, κατά  τήν  Μεγάλη  Εἴσοδο. Ὁ  ταπεινός  Ἱερεύς  εἶδε  τήν  περιφρο-ητική χειρονομία καί  ἐδεήθη  πρός  τόν  Κύριον,  ὡς  μαθητής  γνήσιος  τοῦ Κυρίου  Ἰησοῦ, διά  νά  μή  λογισθῇ  πρός  αὐτόν  τόν  ταλαίπωρο  ἡ ἀνομία  αὐτή. Σέ  λίγο  καιρό  ὅμως  ἀπῆλθεν  ὁ  δράστης ἐκ  τῆς  ζωῆς  καί κατά  τόν  καιρόν  τῆς  ἀνακομιδῆς, εὑρέθη  ἡ  χειρονομήσασα  χείρ  ἄλυτος, μετά  ἀφορήτου  δυσοσμίας. Ἡ  μαρτυρία  αὐτή  εἶναι  ἀπό  τούς  Πατέρες  τῆς  Μονῆς  τοῦ  ἁγ. Παύλου: Γέρων Γεράσιμος,  ὁ  ὁποῖος  προσῆλθε  τό  1908  καί  ἐκοιμήθη  το  1972· Γέρων Κωνσταντῖνος, ὁ  ὁποῖος  προσῆλθε  τό 1927  καί  ἐκοιμήθη  τό  1972·  καί  Γέρων Ἀρσένιος, ὁ  ὁποῖος  προσῆλθε  τό 1916  καί  ἐκοιμήθη  τό 1988».[28]

1918. Πρώτη ἔξοδος ἀπό τό Ἅγιο Ὄρος.

Κατά  τήν  παλαιά  μοναστηριακή συνήθεια  τῆς  ζητείας (ἄλλως  διακονίας),  ἀπεστέλλοντο  ἀπό  τίς  Μονές  Ἱερομόναχοι  καί  Μοναχοί  σέ  διάφορες  περιοχές (φέροντες  συνήθως  μαζί  τους  καί  Ἅγια  Λείψανα, χάριν  τοῦ  ἁγιασμοῦ  τῶν  πιστῶν), γιά  τήν  διενέργεια  ἐράνων  μεταξύ  τῶν  Χριστιανῶν  πρός  ἐνίσχυσιν  τῶν  Μονῶν ἤ  κατά  τήν περίοδο ἐπιδημιῶν, γιά  τήν  ἐνίσχυσι  τῶν πληττομένων  περιοχῶν  καί  τήν  ἐφέλκυση  διά  τῆς  μετανοίας, τῆς  θεραπευτικῆς  χάριτος  τοῦ  Ἁγίου Πνεύματος. Ἀπό  χειρόγραφη  καί ἱεροσφράγιστη ἐπιστολή  τῆς  Μονῆς  ἁγ. Παύλου,  τοῦ  ἔτους  1918, ἐπί Ἡγουμένου Συνεσίου, προκύπτει ὅτι  κατά  τό  ἔτος  αὐτό (ἔτος  τῆς  φοβερῆς  ἐπιδημίας τῆς  λεγομένης Ἰσπανικῆς γρίππης),  εἶχαν  σταλεῖ  στήν  Κρήτη φέροντες  τά  Δῶρα  τῶν  Μάγων, οἱ  ἀδελφοί τῆς Μονῆς Ἱερομόναχοι  Ἱερώνυμος  καί  Νεόφυτος.  Ἡ  ἐπιστολή  αὐτή ἔχει  ὡς  ἑξῆς:

Ἐν  Ἁγίῳ  Ὄρει  καί  ἐν  τῷ  Ἱερῷ  Κοινοβίῳ  τοῦ  Ἁγίου Παύλου, τῇ 24^η Αὐγούστου  1918.

Ἀριθμ. 312.

Τοῖς  Πανοσιοτάτοις ἐν  Ἱερομονάχοις Ἱερώνυμον  καί  Νεόφυτον, ἀγαπητοῖς  ἐν  Χριστῷ  ἀδελφοῖ, εἰς  Ἡράκλειον Κρήτης.

Τήν  Ὑμετέραν Πανιοσιότητα  πατρικῶς  ἐν  Κυρίῳ  εὐχόμεθα.

Ἐλάβομεν  τήν  ὑπό  ἡμερομηνίαν 5ης ὁδεύοντος  μηνός  ὑμετέραν  ἐπιστολήν, ὡς  καί  τά  ὑμέτερα  τηλεγραφήματα,  καί  ἐχάρημεν  ἐπί  τῇ  αἰσίᾳ ἀφίξει  ὑμῶν  αὐτόθι. Ὡσαύτως  εὐχαριστήθημεν  διά  τήν  εὐμενῆ  ὑποδοχήν ἥτις  σᾶς  ἔγινεν  αὐτόθι  ὑπό  τῆς  Ἐκκλησιαστικῆς  Ἀρχῆς  καί  δή  ὑπό  τοῦ  Πανοσιολογιωτάτου κ. Γρηγορίου τοῦ Σιναΐτου, ἀναλαβόντος  τήν προστασίαν ὑμῶν καί  πρός  ὅν  ἀποστέλλομεν εὐχαριστήριον  ἐπιστολήν  καί  παρακαλοῦμεν  αὐτόν,  ὅπως  συνεχίσῃ  τήν  ἠθικήν  αὐτοῦ  ὑποστήριξιν  καί  προστασίαν, πρός  κατευόδωσιν  τοῦ  ἔργου  ὑμῶν  καί  πρός  τόν  ὁποῖον  ἀποστέλλομεν  ἕν  ζεῦγος (λέξις δυσανάγνωστος) καί  ἕν  κομβολόγιον, εἰς  ἔνδειξιν  τῆς  ἀγάπης  ἡμῶν…

Εὐχόμενος  διά  τήν  ἐξ’ ὕψους  βοήθειαν  καί  κατευόδωσιν  τοῦ  ἔργου  ὑμῶν, διατελοῦμεν  τῆς  ὑμετέρας  Πανοσιότητος  διάπυρος  πρός  Κύριον  εὐχέτης,

+ Ὁ  Καθηγούμενος  τοῦ  Ἱεροῦ  Κοινοβίου  τοῦ  Ἁγίου  Παύλου Ἀρχιμανδρίτης  Συνέσιος  καί  οἱ  σύν  έμοί  ἐν  Χριστῷ  ἀδελφοί.[29]

1920. Στήν  Σιμωνόπετρα  καί  τήν Κουτλουμουσιανή Σκήτη.

Ἤδη  ἡ  ἀρετή  τοῦ  μακαρίου  Γέροντος  εἶχε  ἐξέλθει  τῶν  στενῶν  ὁρίων  τῆς  μετανοίας  του (Μονῆς  ἁγ. Παύλου).  Ἔτσι  τό  1920, ἡ  ἀδελφότητα  καί  ὁ  Ἡγούμενος τῆς  Μονῆς  Σίμωνος  Πέτρας  τοῦ  ζήτησαν  νά  κοινοβιάσει  ἐκεῖ  καί νά ἐξυπηρετήσει  τούς  ἀδελφούς  ὡς  Πνευματικός. Πίσω  ὅμως ἀπό  τήν  ἀπόφαση  αὐτή  βρισκόταν  ὁ  παλαιός  συμμαθητής  του  στήν  Μονή  Χρυσοπηγῆς  Χανίων  καί  συντοπίτης  του  Ματθαῖος  Καρπαθάκης (ἤδη Ἱερομόναχος),   ἐξαρτηματικός  τῆς  Σιμωνόπετρας  ἀπό  τό  1912, ὁ  ὁποῖος  ἤθελε  νά  τόν  φέρει  στην  παλαίφατη Μονή, γιά  νά  βοηθηθοῦν  οἱ ἀδελφοί. Ὅμως  ὁ  γ. Ἱερώνυμος, φύσει  ἀσκητικός  καί  φίλος  τῆς  ἐρήμου  καί  τῆς  ἡσυχίας, δέν  ἄντεξε  γιά  πολύ  τόν  θόρυβο  τῆς  μεγάλης Σιμωνοπετρίτικης  ἀδελφότητας. Ἔτσι, λίγους  μῆνες  ἀργότερα, μόλις γνωρίσθηκε μέ  τόν  περίφημο ψάλτη Γέροντα Παντελεήμονα[30] («τόν  καλύτερο  ψάλτη  τοῦ  Ἁγίου  Ὄρους»), ἀποφάσισε  νά  συνασκηθεῖ  μαζί  του  στήν  Καλύβη  τῶν  Ἁγίων Πάντων,  τῆς  πρός  τιμήν  τοῦ  ἁγ. Παντελεήμονος  Σκήτης  τοῦ  Κουτλουμουσίου, τήν  ὁποία  ἀγόρασε  μέ  τήν βοήθεια τῆς Μονῆς  Σίμωνος  Πέτρας.[31] «Μόλις  αὐτό ἔγινε  γνωστόν, ἐπήγαιναν ὅλοι  οἱ  Πατέρες  ἐκεῖ  καί  ἐσυμβουλεύοντο  τόν  Παπά-Ἱερώνυμον περί  Νοερᾶς  Προσευχῆς καί ἀπαθείας», σημειώνει  ὁ  γ. Χρύσανθος  Ἁγιαννανίτης. [32]

Ἡ  Κουτλουμουσιανή  Σκήτη  τοῦ  ἁγ. Παντελεήμονος  συγκροτήθηκε  τό 1785  ἀπό τόν Ἱερομόναχο  Χαράλαμπο. Τό  1790 ἕνας Ἰβηρίτης  Προϊστάμενος  ἔκτισε  τό  Κυριακό  τοῦ  ἁγ. Παντελεήμονος, πάνω  σέ  παλαιότερο  κελλί  πρός  τιμήν  τοῦ  Ἁγίου.  Ἀπαρτίζεται  ἀπό  23  Καλύβες  καί  διαθέτει  βιβλιοθήκη  μέ  40  (κατά  τόν μ. Σωφρόνιο Ἁγιοπαυλίτη 200) περίπου  χειρόγραφα  καί  500 ἔντυπα  βιβλία. Κατέχει  Λείψανα  τῶν Ἁγίων Παντελεήμονος, Νείλου  τοῦ  Ἀθωνίτου, Τρύφωνος, Μεγάλου Βασιλείου, Ἰακώβου  τοῦ  Πέρσου, Ἀρέθα, κ.ἄ. Τό  ἔτος  1903  εἶχε  55  μοναχούς.  Τόσους  περίπου  πρέπει  νά  βρῆκε  καί  ὁ  γ. Ἱερώνυμος, ὅταν  κοινοβίασε  ἐκεῖ  λίγο  ἀργότερα.[33]

 «Ἀπό  ὅλο  τό  Ἅγιον Ὄρος  συνέρρεαν Πατέρες – γράφει  ὁ  Κων. Δημητρᾶς – γιά  πνευματική  καθοδήγηση  καί  συμβουλές…Οἱ  ἀγρυπνίες  τοῦ Γέροντος  Ἱερωνύμου, ἡ  ἐπίδοσίς  του  στήν  νηπτική  ἐργασία, ἡ  ἀδιάλειπτη  καρδιακή  προσευχή, ἡ  ἀγάπη  του  γιά  ὅλους καί  ἡ  ταπείνωσή  του, τόν  ἀξίωσαν  πλουσιωτέρων  χαρισμάτων  καί  ἰδίως  τῆς διοράσεως καί  προοράσεως,τά ὁποῖα ἐκδηλώθηκαν  ἀπό  τότε  πού ἀσκεῖτο  στήν  Σκήτη  τοῦ  Κουτλουμουσίου».[34]  

1920. Δεύτερη  ἔξοδος ἀπό  τό Ἅγιο Ὄρος.

Τό  ἔτος  1920  ξέσπασε  στήν Κρήτη  μία  πολύ  μεγάλη  ἐπιδημία (σύμφωνα  μέ  μία μαρτυρία  ἐπρόκειτο γιά ἐλονοσία, συνέχεια  τῆς  ἐπιδημίας γρίππης  τοῦ  1918)  καί  ζητήθηκε  ἀπό τήν  Ἱερά  Κοινότητα τοῦ Ἁγίου  Ὄρους  ἡ ἀποστολή  Ἱερομονάχων/ Πνευματικῶν  πού  θά  συνόδευαν  ἅγια  Λείψανα, γιά  τήν  στήριξη  τῶν  πιστῶν  καί  τήν  διά  τῆς  χάριτος  τοῦ  Θεοῦ  καταστολή  τῆς  ἐπιδημίας.  Τότε  προκρίθηκαν  δύο  Κρητικῆς καταγωγῆς διακεκριμένοι  Πνευματικοί, ὁ Σιμωνοπετρίτης ἀρχιμ. Ματθαῖος  Καρπαθάκης[35] καί  ὁ  πρ. Ἁγιοπαυλίτης Ἱερομόναχος Ἱερώνυμος  Γεραντωνάκης. Ἀπό  αὐτούς  ὁ  ἀρχιμ. Ματθαῖος   βρίσκοταν  ἤδη  στήν  Ἀθήνα  ἀπό  τό  1916, ὡς  Προϊστάμενος  τοῦ  Σιμωνοπετρίτικου Μετοχίου  τῆς  Ἀναλήψεως  Βύρωνος,  ὁπότε  ὁ  γ.  Ἱερώνυμος  μετέφερε  μόνος «πρός  ἁγιασμόν  τῶν  πιστῶν», τά  Δῶρα  τῶν  Μάγων, τά  ὁποῖα φυλάσσονται  στήν  Μονή  τοῦ  ἁγ. Παύλου.[36]

Οἱ  δύο  συντοπίτες  Ἁγιορεῖτες  Πατέρες  κατέβηκαν  στήν Κρήτη φέροντες  τά πολύτιμα  κειμήλια, ἔκαναν  Λειτουργίες, Ἁγιασμούς καί  Λιτανίες, διάβασαν τίς  προβλεπόμενες ἀπό  τήν  Ἐκκλησία  Εὐχές  καί  διά τῆς χάριτος τῶν πρός τόν νηπιάσαντα  Κύριό μας Δώρων, ἡ  ἐπιδημία  ὑποχώρησε.

1920. Γνωριμία  μετά  τῆς  ἔπειτα  Γεροντίσσης Χριστονύφης.

Κατά  τήν  ἐπιστροφή  ἀπό  τήν Κρήτη (ἐντός  τοῦ  πρώτου  6μήνου  τοῦ  1920, ἐφ’ ὅσον ἀπευθύνει  ἀπό  τήν  Θεσσαλονίκη τήν 10^η Ἰουλίου  τοῦ  αὐτοῦ  ἔτους, ἐπιστολή πρός  τήν  Ἀνδρομάχη  Ἡλιοπούλου· ἀπό  τήν  ἐπιστολή  αὐτή  προκύπτει, ὅτι  βρισκόταν  σέ ἱεραποστολική  περιοδεία  ἀνά  τήν  Ἑλλάδα), ὁ  Γέρων  Ἱερώνυμος  παρέμεινε γιά  κάποιο διάστημα  φιλοξενούμενος  τοῦ ἀρχιμ. Ματθαίου, στό Μετόχι  τῆς  Ἀναλήψεως  Βύρωνος[37]. Κατά  τήν περίοδο  ἐκείνη  ὁ  μακάριος  Γέρων  γνώρισε  καί  συνδέθηκε  πνευματικῶς  μέ  τήν  τότε  17χρονη Ἀνδρομάχη Ἡλιοπούλου ἀπό  τόν  Πειραιᾶ (τήν μετέπειτα Γερόντισσα Χριστονύμφη, «σύναθλό του  καί  συνιδρύτρια  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  ἁγ. Παρασκευῆς»[38]), τήν  μητέρα της Ἀγγελική (ἔπειτα Μοναχή Ἀγαθονίκη) καί  ἄλλα  πρόσωπα  τοῦ  συγγενικοῦ  καί  ἐργασιακοῦ  περιβάλλοντός  τους (στίς  ἐπιστολές  του  ἀναφέρεται  πολλές  φορές  στούς  συγγενεῖς, φίλους  καί  συνεργάτες  τους).

 Ἡ πρώτη συνάντησίς  τους  ἔγινε  στήν  Ἱερά  Μονή  Πετράκη, ὅπου ὁ  γ. Ἱερώνυμος  εἶχε  μεταβεῖ  γιά  προσκύνημα. Ἡ  νεαρή Α. Η.  εἶχε  ἐκεῖ  τόν Πνευματικό  της  Πατέρα, ἀλλά  μόλις  ἀντίκρυσε  τήν  ὁσιακή  μορφή  τοῦ  Ἁγιορείτου  ἀσκητοῦ, ὑπέστη  ἐσωτερικό  συγκλονισμό  καί  ἀμέσως  ζήτησε  ἀπό  τόν  Πνευματικό  της  τήν  ἄδεια  νά ἐξομολογηθεῖ  σ’ αὐτόν.  Ἡ  ἐξομολόγησις  αὐτή  ἀποκάλυψε  στήν  Ἀνδρομάχη  τόν  ἐσωτερικό  πλοῦτο  τοῦ  Γέροντος, ὁ  ὁποῖος  τήν  γοήτευσε  καί  γέννησε  στήν  ψυχή  της  τόν  πόθο  τῆς  μοναχικῆς  ἀφιερώσεως. Ἔκτοτε, μέ  τήν  εὐλογία  τοῦ  προηγουμένου Πνευματικοῦ, ἡ  Α. Η.  «ἔθεσε  ἑαυτήν» ὑπό  τήν  πνευματική  πατρότητα  τοῦ γ. Ἱερωνύμου. Ἡ  γνωριμία  αὐτή  ὑπῆρξε  ἡ  αἰτία  τῆς  ἱδρύσεως  τῆς  Μονῆς τῆς  ἁγ. Παρασκευῆς Ἀχαρνῶν, κατά  τό  ἔτος  1927, σέ  κτῆμα  πού  ἀγόρασαν  οἱ  δύο  εὐλαβεῖς  ψυχές  στούς  πρόποδες  τῆς  Πάρνηθος.[39]

Κατωτέρω  δημοσιεύονται  ἀνέκδοτες  ἐπιστολές  τοῦ  Ὁσίου  Πατρός  πρός  τήν  18χρονη  Α. Η.  καί  τίς  λοιπές  φιλομόναχες - ὑπό  τήν πνευματική  του  πατρότητα - ψυχές  τῆς  περιοχῆς  Ἀττικῆς (13 τόν ἀριθμόν, ὅπως  προκύπτει  ἀπό ἐπιστολή  τοῦ  Ἱεροδιακόνου  Ἀρτεμίου  Νοδαράκη, Ξενοφωντινοῦ), ἀπό  τίς  ὁποίες  διαφαίνεται  ἡ  ποιότητα  τοῦ  κατηχητικοῦ  λόγου  του, ἡ  λεπτότητα  καί  εὐγένεια  τῆς  ψυχῆς  του, τό  ἐξαιρετικό  συντακτικό  καί  λεκτικό  του  καί  ὁ  θερμουργός  του  ζῆλος  ὑπέρ  τῆς  ἐν  Χριστῷ πνευματικῆς  ζωῆς  καί μοναχικῆς  ἀφιερώσεως. Πρόκειται  γιά  κείμενα  μοναδικά, τά  ὁποῖα  ἀναδεικνύουν  τόν  Ὅσιο  Γέροντα  Ἱερώνυμο, μεγάλο διδάσκαλο  τῆς  ἐν  Ἁγίῳ  Πνεύματι  ἐκκλησιαστικῆς  ζωῆς, ἐν  ζωῇ  κατά  τόν  20^ο αἰῶνα, ἀλλά  καί διαχρονικῶς μετά  θάνατον.[40]

Ἐπιστολή  τῆς 10^ης Ἰουλίου  1920.

Ἀγαπητή μοι  ἐν  Κυρίῳ Ἰησοῦ δ. Ἀνδρομάχη, χαῖρε.

Ἔλαβον, τέκνον  μου,  μετ’ ἐγκαρδίου  χαρᾶς  καί  ἀγαλλιάσεως  τήν σημείωσιν  δι’ ἧς  μοῦ  ὑποδεικνύετε  τήν  διεύθυνσίν  σας. Με  εὐχαριστήσατε  διά  τῆς  τοιαύτης  σας πράξεως  μεγάλως, διότι  τό  τοιοῦτον  σᾶς  ἀποδεικνύει εὐλαβῆ, θεοφοβουμένην, σωφρονεστάτην  καί  πόθον  τρέφουσαν  ἀγαθόν, τουτέστιν  ὅτι  ἐμπόνως  ζητεῖτε  την ψυχικήν  σας  σωτηρίαν.

Μάθε λοιπόν, τέκνον  μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητόν, ὅτι οὐδέν  ἄλλον  τοσοῦτον  μέ  χαροποιεῖ  καί  εὐχαριστεῖ, ὅσον  νά  βλέπω  ἀνθρώπους  ἀγαπῶντας  τόν  Θεόν  καί  ἐργαζομένους  τήν  ἀρετήν, τῆς  ὁποίας  οὐδέν  ἄλλο  πράγμα  εἶναι ὠφελιμότερον  καί  ἀναγκαιότερον  τοῖς  ἀνθρώποις. Ἡ  γάρ  ἀρετή  καθιστᾶ  τόν  ἄνθρωπον  εὐγενῆ, τίμιον, ὑπομονητικόν, προσεκτικόν, ἀνδρεῖον  εἰς  τούς πειρασμούς, ἀπαθῆ, πρᾶον, ἥσυχον, εὐεργετικόν, μεγαλόψυχον, ἅγιον, τέκνον  Θεοῦ  καί  κληρονόμον  τῆς  αἰωνίου  ζωῆς  καί  μακαριότητος.

Ἀγωνίζου λοιπόν, τέκνον  μου  ἐν  Κυρίῳ  ἀγαπητόν, προθύμως  τόν  καλόν  καί  σωτήριον  ἀγῶνα  τῆς  ἀρετῆς· φεύγε  μακράν  τῶν  βλάβην  ψυχικήν  προξενούντων· προσεύχου  μετά  προσοχῆς  νοός  καί  ταπεινώ-σεως  πνεύματος· ἐξομολογοῦ  συνεχῶς  καί  καθαρῶς· μεταλάμβανε  μετά  πίστεως  θερμῆς, μετά  φόβου  Θεοῦ  καί  ἀγάπης  καί  τῆς  δεούσης  προετοιμασίας,  τό  πανάγιον Σῶμα  καί  Αἷμα  τοῦ  Σωτῆρος  ἡμῶν  καί  Θεοῦ Ἰησοῦ  Χριστοῦ· ἀγάπα  ἀπό  ψυχῆς  διά  Θεόν  πάντα  ἄνθρωπον· ἀπόφευγε,  τέλος, το  κακόν  και  ἐργάζου  διά  παντός, ἐλ  λόγῳ, ἔργῳ  και  ἐνθυμίσει, τό  ἀγαθόν, πρός  δόξαν  τοῦ  ποιήσαντος, τρέφοντος, διατηροῦντος, ὁρῶντος  ἡμᾶς  καί  ποικιλοτρόπως  ἐργαζομένου  τήν  σωτηρίαν ἡμῶν.

Ὁ  βίος  οὗτος, τέκνον  μου, εἶναι  μάταιος, εἶναι  καιρός  ἀγώνων  καί  δοκιμασίας. Μή  οὗν  δυσχαίρενε, ἐάν  ποτέ ὑστερεῖσαί τι τῶν  ἀναγκαίων  τοῦ  σώματος. Μή ἀθύμει  ἐάν   ποτέ  ὁ  οὐράνιος  Πατήρ,  δι’ ἀσθενείας  σωματικῆς  ἤ  δι’ ἄλλων  τινῶν  πειρασμῶν, εὐδοκίσει  νά  σέ  δοκιμάσῃ. Ἐν  πᾶσι  εὐχαρίστει  τόν  Θεόν  καί ὑπόμενε  ἀνδρείως, γινώ-σκουσα  ὅτι ὅν  ἀγαπᾶ  Κύριος παιδεύει  ἐν  τούτῳ  τῷ  βίῳ, μαστιγοῖ  δέ  πάντα  ἄνθρωπον ὅν  παραδέχεται. Μή ἀμφέβελε  περί  τῆς προνοίας  τοῦ  Θεοῦ. Ὁ  Θεός  πίστευε, ὅτι σέ  ἀγαπᾶ, ὅτι  φροντίζει  ὡς  πατήρ  φιλόστοργος  ὑπέρ  σοῦ, ὅτι  θά  σέ  προστατεύῃ  πάντοτε  καί  διαφυλάττῃ  ἀβλαβῆ  ἀπό  τάς  ἐνέδρας  καί  τέχνας  τοῦ  μισοκάλου  ἐχθροῦ  μας. Περιποιοῦ  τήν  ἀγαθήν  σου  μητέρα, ἔχε  ἀδίστακτον  ἐλπίδα  εἰς  τόν  δυνάμενον  καί  γινώσκοντα  τά  πάντα  καί  Ἐκεῖνος  θέλει  σοί  δώσει  καί  οἰκονομήσει  πᾶν  ὅ,τι γινώσκει ἡ  Αὐτοῦ  ἀγαθότης, ὅτι  σοί  εἶναι  ὠφέλιμον. Ἐκεῖνος  γάρ  μόνον  γνωρίζει, ποῖον  εἶναι  ὠφέλιμον  εἰς  ἡμᾶς. Κᾳγώ  δέ, καίτοι  ἁμαρτωλός  ὤν  καί  χείρων τῶν  ἐπί  γῆς  πάντων, οὐ  παύσω ὑπέρ  ὑμῶν  δεόμενος  τοῦ  Θεοῦ.

Θά  περιέλθω, ἐάν  ὁ  Θεός  θελήσῃ, πολλά  μέρη  τῆς  Ἑλλάδος, πρός  ὠφέλειαν  πνευματικήν  ἐμήν  καί  τῶν  ἀδελφῶν  μας Χριστιανῶν  καί  διά  τοῦτο  οὐ  δύναμαι  νά  σᾶς  δώσω  ἐπί  τοῦ  παρόντος  τήν  διεύθυνσίν  μου. Ἐλπίζω μετά παρέλευσιν 3 ἤ 4 μηνῶν  νά  ἐπανέλθω  εἰς  Ἀθήνας. Δεχθῆτε  δέ  ἐπί τοῦ  παρόντος  μετά  ψυχικῆς  χαρᾶς  καί  εὐφροσύνης  τάς  ταπεινάς  μου  ταύτας  καί  ὀλίγας  λέξεις  καί φυλάττετε  ὡς  κόρην  ὀφθαλμοῦ  σας  τάς  πνευματικάς  μου  νουθεσίας  καί  ὁ  Θεός - σᾶς  ὑπόσχομαι -  θα  οἰκονομήσῃ  εἰς  τό  μέλλον, πᾶν ὅ,τι  ἀπαιτεῖται  διά  τήν  σωτηρίαν  σας.

Δότε  τούς  ἐμούς ἀσπασμούς  καί  τάς  ταπεινάς  μου  εὐχάς  καί  εὐλογίας  εἰς  τήν  ἀγαθήν  μητέραν  σας  καί  εἰς  τούς  λοιπούς  συγγενεῖς  καί  γνωστούς.

Ὁ  εὐχόμενος  καί εὐαγγελικῶς  ἀσπαζόμενος  ὑμᾶς, ταπεινός  καί ἐλάχιστος Πνευματικός, + Ἱερώνυμος  Ἱερομόναχος, Ἁγιορείτης.

Ἐν  Θεσσαλονίκῃ  καί  ἐν  μεγίστῃ  βίᾳ, 10^η Ἰουλίου  1920.[41]

Ἐπιστολή  τῆς 21^ης Νοεμβρίου  1920.

Ἐν τῇ ἐν Ἁγίῳ  Ὄρει Ἄθῳ Ἱερᾷ  Μονῇ Σιμωνόπετρας, Νοεμβρίου 21^η 1920.

Τῇ εὐλαβεστάτῃ Δεσποινίδι, ἐμῇ  δέ λίαν  ἀγαπητῇ ἐν  Κυρίῳ Ἰησοῦ  πνευματικῇ θυγατρί  Κυρία  Ἀνδρομάχῃ  καί  τῇ ἀγαθῇ  μητρί  αὐτῆς  χάρις, εἰρήνη  καί  σωτηρία  παρά  Θεοῦ Πατρός  καί  Κυρίου  ἡμῶν  Ἰησοῦ  Χριστοῦ.

Ὑγιαίνω, τέκνον  μου  ἐν  Κυρίῳ, δόξα  τῷ  Παναγάθῳ  Θεῷ  ἡμῶν, τῷ δοτήρι  καί  χορηγῷ  τῶν  ἀγαθῶν, τοῦτο  δέ και  δι’ ὑμᾶς  εὔχομαι  ἀπό  καρδίας  καί  ἐπιθυμῶ  ἀπό  ψυχῆς.

Ἔλαβον, τέκνον μου, μετ’ εὐχαριστήσεως καί  χαρᾶς  ἀπεριγράπτου, τήν  ὡραῖαν  καί  μαργαριτοστόλιστόν  σου  ἐπιστολήν καί  ἐχάρην  ὑπερβαλλόντως  εἰς  τήν  ἀνάγνωσιν  τοῦ  περιεχομένου  αὐτῆς, διότι  ἔμαθον διά  τῶν  ἐν  αὐτῇ  γραφομένων  σας, ὅτι  ἡ  ἀγαθή  σας  ψυχή  ἐδέχθη  εὐχαρίστως  τάς  ἐμάς ταπεινάς  συμβουλάς  καί  διότι  μοί ὑπόσχεσαι  ἵνα τηρήσῃς  αὐτάς  ἐν  πάσῃ  τῇ  ζωῇ  σου, ὡς  οὔσας  ὠφελίμους  καί  ἀγαθάς. Σύν  τούτοις  δέ  καί  διότι  ἐπιθυμεῖς  νά  σοῦ γράφω  τακτικά, διά  νά  σέ  παρηγορῶ  εἰς  τάς  ἐπερχομένας  σοι  θλίψεις  καί  διότι  μέ  ἐπερίμενες ἀνυπομόνως, καθώς  σοί  εἶχον  ὑποσχεθεῖ, ἵνα  στηριχθῇς  διά  τῶν  λόγων  μου  εἰς  τήν  ὁδόν  τήν  σωτήριον  τῆς  ἀρετῆς.

 Δι’ ὅλα  ταῦτα, τέκνον  μου  ἀγαπητόν, ηὐχαρίστησα  θερμῶς  ἀπό  καρδίας  τόν οὐράνιόν  μας  Πατέρα  καί  Θεόν, Ὅστις  οὐ  παραβλέπει  τάς  ἀγαθάς  ἐπιθυμίας  καί  δεήσεις  τῶν  ἐλπιζόντων  ἀδιστάκτως  καί  πιστευόντων  ἀληθῶς  εἰς  τό  πανάγιόν  Του  ὄνομα, ἀλλ’ οἰκονομεῖ  πανσόφως  καί  ποικιλοτρόπως  τήν  ἡμῶν  σωτηρίαν  καί  προνοεῖ  ἀκαταπαύστως  ὑπέρ  ἡμῶν  ὡς  φιλόστροργος  πατήρ  καί  ἐξαποστέλλει  εἰς  ἡμᾶς  μέ  τρόπους  διαφόρους, ἐκεῖνα  τά  ὁποῖα  μᾶς  χρειάζονται  πρός  παρηγορίαν  καί  πρός  τήν  ὠφέλειαν  τῆς  ἡμῶν  ψυχῆς. Ἄς  εἶναι  οὖν  δεδοξασμένον  καί εὐλογημένον  τό  πανάγιόν  Του  ὄνομα.

Εὐχαρίστησον λοιπόν  καί  σύ,  σεμνοτάτη  μου πνευματική  θύγατερ, ἀπό  καρδίας  καί  ψυχῆς  τόν  φιλάνθρωπον  Θεόν, τόν  ὑπέρ  σοῦ  ἀοράτως  προνοοῦντα, τόν  ἀγαπῶντά  σε  καί  φροντίζοντα  διά  τήν  σωτηρίαν  σου  καί  τήν αἰώνιόν  σου  χαράν  καί  εὐτυχίαν. Πίστευε, τέκνον  μου, ὅτι  σέ  ἀγαπᾷ  ὁ  Κύριός  μας  Ἰησοῦς  Χριστός  καί  ἡ  Κυρία  μας  Παναγία  Θεοτόκος. Πίστευε, ὅτι  τά  λυπηρά  ὅπου  σοί  συνέβησαν, τά  οἰκονόμησεν  ὁ  Κύριός  μας  διά  τό  καλόν  σου. Πίστευε, ὅτι  δι’ αὐτῆς  τῆς  μικρᾶς  θλίψεως, μεγάλως  ὠφελήθης  πνευματικῶς. Πίστευε, ὅτι  δι’ ἑνός  μικροῦ  πειρασμοῦ, ὁ  Θεός  σοί  ἐχάρισεν  ἕνα  πολύτιμον  καί ἀνεκτίμητον  πράγμα. Πίστευε, ὅτι  εὑρῆκες διά  μικρᾶς  τινός στενοχωρίας ἕνα  πολύτιμον  θησαυρόν. Ὁ  γάρ  Θεός, τέκνον  μου, οἰκονομεῖ  τά  πάντα  πανσόφως  καί  διά  μέσου  τῶν  λυπηρῶν  μᾶς  δίδει  τά  ὠφέλιμα  καί  χαρμόσυνα. Καί  ἐκεῖ  ὅπου εὑρισκόμεθα  εἰς  ἐσχάτην  ἀπελπισίαν  καί  μεγάλην  στενοχωρίαν, ἀνελπίστως  ἀπαντῶμεν  ἐνώπιον  ἡμῶν  ἐκεῖνο  τό  ὁποῖον  δύναται  νά  μᾶς  παρηγορήσῃ, χαροποιήσῃ  καί  γλυτώσῃ  ἀπό  τάς  δολίους  παγίδας  τοῦ  φθονοῦντος  ἡμῶν   τήν  σωτηρίαν  ἀρχεκάκου  ὄφεως  Σατάν.

Λοιπόν  χαῖρε, τέκνον  μου  ἐν  Κυρίῳ  ἀγαπητόν, χαῖρε  ὅτι  ὁ  Θεός  εἶμαι  βέβαιος ὅτι σέ  ἀγαπᾶ. Χαῖρε, ὅτι  τό  νά  μέ  συναντήσῃς  εἰς  τόν  ἅγιον  τῆς  Ἀναλήψεως  ναόν, δέν  ἦτο  τοῦτο  ἄλλο  τι  ἤ  μή  θεία  οἰκονομία, διά  νά  λάβῃς  σύ  μέν  παρηγορίας  φάρμακα[42]  παρ’ ἐμοῦ  τοῦ  ἐλαχίστου  καί  νά  ἀξιωθῇς  νά  ἔχῃς  ἀλληλογραφίαν  μέ  Πνευματικόν  Ἁγιορείτην  Ἱερέα, ἵνα  παρ’ αὐτοῦ  διδάσκεσαι  τά  σωτήρια  καί  στηρίζεσαι  καί  ἐνισχύεσαι  εἰς  τήν  κατόρθωσιν  τῆς  ἀρετῆς, ἐγώ  δέ ἵνα  ἀξιωθῶ νά  λάβω  μισθόν παρά  Θεοῦ, διά  τήν  πρός  τόν  πλησίον  ἁγίαν  ἀγάπην.

Ὁρᾶς, τέκνον  μου, πόσον  μᾶς  ἀγαπᾶ  ὁ  Κύριός  μας; Ὁρᾶς  πόσον  φροντίζει  δι’ ἡμᾶς  τούς  ταπεινούς; Ὁρᾶς  πόσον  πανσόφως  οἰκονομεῖ τήν  σωτηρίαν  μας; Ὁρᾶς, ὅτι  δέν  μᾶς  ἐγκαταλείπει, ὅταν  εὑρισκόμεθα  εἰς  ἀνάγκην, στενοχωρίαν  καί  λύπην  μεγάλην; Λοιπόν  ἀγαπήσωμεν  καί  ἡμεῖς, τέκνον  μου, τόν  τοσοῦτον  ἀγαπῶντα  ἡμᾶς πανάγιον Κύριον. Τηρήσωμεν  τάς  ἁγίας  Του  ἐντολάς. Ἄς ὑπομείνωμεν  εὐχαρίστως  διά  τό  ἅγιόν  Του  ὄνομα  τά  λυπηρά  τῆς  παρούσης  προσκαίρου  ζωῆς. Ἄς  φυλάξωμεν  ἡμᾶς  αὐτούς  καθαρούς  ἀπό  παντός  μολυσμοῦ  σαρκός  καί  πνεύματος. Ἄς προσευχόμεθα  συνεχῶς  καί  καθαρῶς. Ἄς  ἀπέχωμεν  ἀπό  συναναστροφάς  καί  συνομιλίας  ἀνθρώπων  ἀμελῶν  καί  ἀνηθίκων. Ἄς  φυλάττωμεν  τάς  ἁγίας  Τεσσαρακοστάς,  Τετάρτας  καί  Παρασκευάς. Ἄς  πηγαίνωμεν  εἰς  τάς  ἱεράς  ἐκκλησίας, νά  ἀκροώμεθα  προσεκτικῶς  καί  μετά  πολλῆς  εὐλαβείας  τόν  λόγον  τοῦ  Θεοῦ. Ἄς  ἐξομολογούμεθα  συχνάκις  εἰς  ἐνάρετον  Πνευματικόν  Ἱερέαν  καί  ἄς  φυλάττωμεν  ἀκριβῶς  ὅσα  ἐκεῖνος  μᾶς  διδάξῃ  καί  συμβουλεύσῃ, διότι  οἱ  Πνευματικοί, τέκνον  μου,  καί  μάλιστα  οἱ  ἐνάρετοι, οἱ  τόν  πλησίον  των  ἀγαπῶντες  ὡς  τόν  ἑαυτόν  των  καί  ὑπέρ  τῆς  σωτηρίας  αὐτοῦ  φροντίζοντες,  ὡς  πατέρες  ἀγαθοί  καί  φιλόστοργοι, οἱ  τοιοῦτοι - λέγω, τέκνον  μου -  εἶναι  ἐπί  τῆς  γῆς  ἀντιπρόσωποι  τοῦ  Θεοῦ  καί  ὅσα  ἄν λύσωσιν  εἶναι  λελυμένα  καί  ὅσα  δέσωσιν   εἶναι  δεδεμένα  καί  ὅσα  ἄν  συμβουλεύσωσιν  εἶναι  καλά  καί  ὠφέλιμα, διότι  διά  τοῦ  στόματος  αὐτῶν  μᾶς  ὁμιλεῖ  ὁ  Κύριός  μας  Ἰησοῦς. Διά  τοῦτο  λέγει ἡ Ἁγία  Γραφή, «χείλη  Ἱερέως  οὐ  ψεύδονται».

 

          Σύν  τούτοις  δέ,  ἄς  λαλῶμεν  πάντοτε λόγια  ὀλίγα  καί  καλά, ἀληθῆ  καί  ὠφέλιμα. Ἄς  ἀναγινώσκωμεν βίους  Ἁγίων  προσεκτικῶς. Ἄς ἀπέχωμεν  ἀπό  χορούς, τραγούδια, θέατρα  καί  συμπόσια. Ἄς  μή  κατακρίνωμεν  τόν  πλησίον  μας. Ἄς  εὐχόμεθα  ὑπέρ  τῆς  σωτηρίας  πάντων. Ἄς  λαλῶμεν  καλά  ὑπέρ  πάντων. Ἄς εὐλαβούμεθα  καί  σεβόμεθα  τούς  ἀνωτέρους  ἡμῶν  καιί γεροντοτέρους, τούς  γονεῖς  ἡμῶν  καί  Ἱερεῖς  καί  ἄς  ὑπακούωμεν  προθύμως  εἰς  τάς  κατά  Θεόν  συμβουλάς  αὐτῶν. Ἄς  ἐνθυμούμεθα  δέ  πάντοτε, ὅτι  εἴμεθα  διαβάται  εἰς  τοῦτον  τόν  μάταιον  κόσμον  καί  ὅτι  ὅλα  τά  πράγματα  τοῦ  κόσμου  τούτου  εἶναι  μάταια, ψευδῆ, φθαρτά  καί  ἀπατηλά. Μόνον  τά  ἔργα  τῆς  ἀρετῆς  εἶναι  ἀληθῆ  καί ἀθάνατα  καί  μόνον  αὐτά  συνοδεύουν  τήν  ψυχήν  μας  καί  πέραν  τοῦ  τάφου  καί  μᾶς  εἰσαγάγουν  εἰς  τήν αἰώνιον  ζωήν, χαράν  καί  βασιλείαν, τά  δέ  λοιπά  ὅλα  μένουν  ἐδῶ  καί  οὐδέν  ἐξ’  αὐτῶν  δύναται  νά  μᾶς  συνοδεύσῃ  μετά  θάνατον. Ὁ  πλοῦτος, ἡ  δόξα, ἡ  τιμή, τά  μεγάλα  ἀξιώματα, αἱ  ἡδοναί  τῆς  σαρκός, αἱ  τρυφαί, αἱ  περιποιήσεις, τά  πολυποίκιλα  βρώματα  καί  πόμματα, τά  πολύτιμα  καί λαμπρά  ἐνδύματα, ἔπιπλα  καί ὑποδήματα, τά  μεγαλοπρεπῆ  ἀνάκτορα, τά  θέατρα, οἱ  χοροί,

τά  τραγούδια, αἱ  πανηγύρεις, αἱ  κιθάραι  καί  τά  λοιπά, ὅλα  εἶναι  μάταια  καί  οὐδέν  μᾶς  ὠφελοῦν, ἀλλά  μόνον  μᾶς  βλάπτουν, ψυχικῶς  καί  σωματικῶς.

Ὁ  σκοπός, τέκνον  μου, δι’ ὅν μᾶς  ἐποίησεν  ὁ  Θεός  εἶναι  διά  νά προετοιμασθῶμεν  ἀπ’ ἐδῶ  διά  τήν  μέλλουσαν  ζωήν, τουτέστιν  ἵνα  πράξωμεν  ἔργα  καλά, δι’ ὧν  ὁ  ἄνθρωπος  ἀποκτᾷ  τήν  αἰώνιον  μακαριότητα  καί  ἀνάπαυσιν. Μακάριος  δέ  καί  τρισμακάριος  εἶναι  ἐκεῖνος  ὅστις πολλά  τοιαῦτα  ποιήησει, διότι  θά  χαίρῃ  καί  ἀγάλλεται  αἰωνίως  μετά  πάντων  τῶν  Ἁγίων.

Ταῦτα  ἐν  συντόμῳ  καί  μεγίστῃ  βίᾳ  σοί  γράφω, λίαν  μοι  ἀγαπητόν  τέκνον,  τά  ὁποῖα  δέξαι  ὡς  λόγια  Θεοῦ, διότι  ἐξέρχονται  ἀπό  καρδίας  ἀγαπώσης  εὐαγγελικῶς  σέ  καί  τήν ἀγαθήν  σου  μητέρα.

Ὁ  ἀγαπῶν, εὐχόμενος  καί  εὐλογῶν  ὑμᾶς  ἀπό  καρδίας  καί  ἀσπαζόμενός  σας, ταπεινός  καί  ἐλάχιστος  Πνευματικός  + Ἱερώνυμος  Ἱερομόναχος, πρ. Ἁγιοπαυλίτης.

(Συνεχίζεται)

---

 

 

 

---

[1] Ὡς  τίτλος  τοῦ  πονήματος  προτιμήθηκε ὁ  αὐτοπροσδιορισμός  τοῦ  μακαρίου Γέροντος, δηλαδή ὁ  τρόπος  μέ  τόν  ὁποῖο  ὑπέγραφε  ἔγγραφα  καί  κείμενά  του («Πνευματικός  Ἱερώνυμος  Ἱερομόναχος, Ἁγιορείτης ὁ Κρής»).

[2] Μοναχοῦ Μωϋσέως Ἁγιορείτου, «Μέγα  Γεροντικό ἐναρέτων Ἁγιορειτῶν  τοῦ εἰκοστοῦ  αἰῶνος», σελ. 365.

[3] Ἀντ. Στιβακτάκη, «Ἱερώνυμος ὁ  Ἁγιοπαυλίτης»· Περιοδικό «Ἄγκυρα Ἐλπίδος», φ. 38, Μαΐου - Ἰουνίου 2007, σελ. 30.

[4] Ἀντ. Στιβακτάκη  αὐτ. σελ. 30·  ἀπό  τό  Αὐτοβιογραφικό  Σημείωμα  τοῦ  γ. Ἱερωνύμου.

[5] Ἀντ. Στιβακτάκη  αὐτ. σελ. 29·  ἀπό  τό  Αὐτοβιογραφικό  Σημείωμα  τοῦ  γ. Ἱερωνύμου.

[6] Ἀντ. Στιβακτάκη  αὐτ. σελ. 29 - 30·  καί   Αὐτοβιογραφικό  Σημείωμα  γ. Ἱερωνύμου.

[7] Αὐτοβιογραφικό Σημείωμα  γ. Ἱερωνύμου.

[8] Νικ. Ψιλλάκη, «Βυζαντινές  Ἐκκλησίες  καί  Μοναστήρια  τῆς  Κρήτης», σελ. 130.

[9] Γεώργιος  Καρπαθάκης, ἀπό  τήν  Πανέθυμο Κισάμου. Πρόκειται  περί τοῦ Ἁγιορείτου Πνευματικοῦ Ματθαίου Λαυρεώτου/Σιμωνοπετρίτου, κτίτορος  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης Κερατέας Ἀττικῆς (1927), Ἐπισκόπου Γ.Ο.Χ. Βρεσθένης (1935 – 1949) καί  Ἀρχιεπισκόπου Γ.Ο.Χ. Ἀθηνῶν (1949 - + 1950).

[10] Στήν  ἀπό 8^ης Μαΐου  1894 ἐπιστολή  του  πρός  τούς  γονεῖς, ἤδη Μοναχός, ἐπικαλεῖται  καί  τίς  εὐχές  τῶν  μαθητῶν του, «ἵνα  δυνηθῇ  νά  τελειώσῃ καλῶς  καί  θεαρέστως  τόν  ἀγῶνα  τοῦ  μοναδικοῦ  ἐπαγγέλματος  καί  τῶν  ἐλπιζομένων  ἀγαθῶν  ἀξιωθεῖ».

[11] Στό  ἑξῆς  Α. Η.

[12] Στό  παλαιό  Μοναχολόγιο  τῆς  Μονῆς, ὡς  «τόπος  κουρᾶς» σημειώνονται (αἱ) «Ἀθῆναι», ὡς  «ἱερουργῶν Ἱερεύς»  ὁ «Ἱερομόναχος  Ματθαῖος»  καί  ὡς «ἀναλαβών Γέροντας» ὁ «Ἱερώνυμος  Ἱερομόναχος, ὁ  Κτίτωρ».  Ἡ    ἀναφορά  τῶν  Ἀθηνῶν  ὡς  τόπου  τελέσεως  τῆς  κουρᾶς, συμπερα-σματικῶς  ὁδηγεῖ  στήν  ἐπί  τῆς  ὁδοῦ  Μεγ. Ἀλεξάνδρου, ἀριθμ. 71, πατρική  οἰκία (ἱστορικό  Μετόχιο) τῆς  ἔπειτα  Καθηγουμένης  τῆς  Ἱ. Μ. Παναγίας  Κερατέας, Γεροντίσσης Μαριάμ (Σουλακιώτου, + 1953), στήν  ὁποία  εἶχε  ἐγκατασταθεῖ  ἀπό  τό  1926  ὁ  Ἱερομ. Ματθαῖος  μέ  τίς  ἑπτά  πρῶτες  ἀδελφές  τῆς  Μονῆς  καί ἡ  ὁποία  ἀποτελοῦσε  τό  κέντρο  τῶν  διωκομένων  ἀπό  τούς  καινοτόμους  Γνησίων  Ὀρθοδόξων  καί  τελοῦνταν  σ’ αὐτό  οἱ  πολλές  ἱεροπραξίες.

 

[13] Ἰω. Χατζηφώτη, «Περί  Ἁγίου Ὄρους  Ἄθω  καί  περί Μοναχικῆς  Πολιτείας»· Περιοδικό «Παράδοση», 1992, 1, 44.

[14] Ἐκδοτικῆς Ἀθηνῶν, «Τό  Ἅγιον Ὄρος – Τά  Μοναστήρια  καί  οἱ  θησαυροί  τους», σελ. 107 – 111.

[15] Μοναχοῦ  Σωφρονίου Ἁγιοπαυλίτου, «Θησαυροί  Ἁγίου Ὄρους», 1959, σελ. 78· καί 

    Μοναχοῦ  Ἀνδρέου  Θεοφιλοπούλου, Σιμωνοπετρίτου, «Ἅγιον Ὄρος», 1977, σελ. 125.

[16] Μωϋσέως Μοναχοῦ  Ἁγιορείτου, «Οἱ  Ἅγιοι  τοῦ  Ἁγίου Ὄρους», 2008, σελ. 778.

[17] Ὁ  Γέρων  Ἱερώνυμος  ηὐλαβεῖτο  ὡς  Κρητικός  ἰδιαιτέρως  τήν  ἁγ. Παρασκευή, εὐλάβεια  πού  αὐξήθηκε  στήν  συνέχεια, λόγῳ  τῆς  παθήσεως  τῶν  ὀφθαλμῶν  του.

[18] Πνευματικοῦ  Ἱερωνύμου Ἱερομονάχου, Ἁγιορείτου τοῦ Κρητός, «Ὁ  Καλός  Πατήρ, ἤτοι βιβλίον ψυχωφελέστατον  πᾶσι τοῖς εὐσεβέσι Χριστιανοῖς, Κληρικοῖς και  λαϊκοῖς», σελ. 77 – 78  καί 73 – 75.

[19] Πνευματικοῦ  Ἱερωνύμου…, «Ὁ  Καλός  Πατήρ…», σελ. 73 – 75.

[20] Κων. Δημητρᾶ, «Γέρων  Ἱερώνυμος, ὁ  ἀόμματος Πνευματικός τῆς  Πάρνηθος - Ἕνας λησμονημένος Ἅγιος»· Περιοδικό «Ἐκκλησιαστική  Παράδοση», φ. Σεπτ. Ὀκτ.  2004, σελ. 21.

[21] Κων. Δημητρᾶ αὐτ. σελ.  16 - 21.

[22] Τό  Κάθισμα  αὐτό  ἀπέχει  περί  τά 20  λεπτά  ἀπό  τήν  Μονή. Ἐκεῖ  κατά  τον  14^ο αἰ.  ἔζησε  ἀσκητικῶς  ὁ  Ὅσιος  Δομέτιος  ὁ  Διονυσιάτης, διάδοχος  τοῦ  Ὁσίου  Διονυσίου  στήν  ἡγουμενεία  τῆς  Μονῆς  Τιμίου  Προδρόμου  (Διονυσίου).

[23] Πνευματικοῦ Ἱερωνύμου…, «Ὁ  Ποιμήν  ὁ  Καλός…»,  σελ. 80 – 81. 

[24] Κων. Δημητρᾶ αὐτ.   σελ. 37.

[25] Ἐκεῖ  ἀσκήθηκε  ἐπί  πενταετία  ὁ μαθητής τοῦ Στάρετς Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου καί κτίτωρ  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς  Τιμίου Προδρόμου  στό  Ἔσσεξ  τῆς  Ἀγγλίας, ἀρχιμ. Σωφρόνιος Σαχάρωφ.

[26] Ἀντ. Στιβακτάκη αὐτ. σελ. 31· καί Κων. Δημητρᾶ  αὐτ. σελ. 38.

[27] γ. Χρυσάνθου Ἁγιαννανίτου, «Παπα - Ἱερώνυμος ὁ  Πνευματικός»· Περιοδικό «Ἁγία  Σκέπη», φ. 113, Ἰουλίου – Αὐγούστου  1984, σελ. 116 – 117.

[28] Κων. Δημητρᾶ  αὐτ. σελ. 38 – 39.

[29] Ἀπό τό  ἀρχεῖο  τῆς  Ἱ. Μ. ἁγ. Παρασκευῆς.

[30] Μετά  τήν  ἐπιβολή  τῆς  καινοτομίας  τοῦ  Νέου  Ἡμερολογίου, ὁ  γ. Παντελεήμων  ἀποχώρησε ἀπό  τήν  Μονή  Σίμωνος  Πέτρας  ὅπου  εἶχε  κοινοβιάσει  καί συνασκήθηκε  μέ  τόν  γ. Χρύσανθο  στήν  Μικρά  Ἁγία  Ἄννα· ἐκεῖ  ἐκάρη  Μεγαλόσχημος  και  ὀνομάσθηκε  Νεκτάριος. Βλ. γ. Χρυσάνθου Ἁγιαννανίτου αὐτ. σελ. 119.

[31] Σέ  ἐπιστολή  του  πρός  τήν  Α. Η. γράφει  σχετικῶς: «Ἠγόρασα, τέκνον  μου, Καλύβην, τῇ  βοηθείᾳ  τῆς  Ἱερᾶς  Μονῆς Σιμωνόπετρας, μακράν  αὐτῆς  4 ὥρας, εἰς  Ἱεράν  Σκήτην ἁγ. Παντελεήμονος Μονῆς  Κουτλουμουσίου». Τῆς  ἐπιστολῆς  αὐτῆς  (πού φυλάσσεται  στό  ἀρχεῖο  τῆς  Ἱ. Μ. ἁγ. Παρασκευῆς),  δέν  σώζεται  τό  πρῶτο  μέρος, ὁπότε  δέν  εἶναι  γνωστή  ἡ χρονολογία  ἀποστολῆς  της.

[32] γ. Χρυσάνθου Ἁγιαννανίτου αὐτ. σελ. 117.  

[33] Μοναχοῦ  Σωφρονίου Ἁγιοπαυλίτου, «Θησαυροί  Ἁγίου Ὄρους», 1959, σελ. 62.

[34] Κων Δημητρᾶ αὐτ. σελ. 39.

[35] Ἀρχιμ. Καλλιοπίου Γιαννακουλοπούλου, Περιοδικό «Τά  Πάτρια», τ. 1^ος , 1976, σελ. 17.

[36] Περιοδικό «Ἅγιος Κυπριανός»,  φ. 292, Νοεμ. Δεκ. 2000, σελ. 366.

[37] Ὁ  ἀρχιμ. Ματθαῖος  συνέχιζε  νά  εἶναι  Προϊστάμενος  τῆς  Ἀναλήψεως  μέχρι  τό  1922, ὁπότε λόγῳ  τῆς  κριτικῆς  πού  ἄσκησε στόν  παρά  τούς  Ἐκκλησιαστικούς  Κανόνες  γάμο  τοῦ  Πρίγκιπος  Γεωργίου  τῆς  Ἑλλάδος (ἔπειτα Βασιλέως  Γεωργίου Β΄), μέ  τήν Πριγκίπισσα Ἐλισσάβετ  τῆς  Ρουμανίας, ἐξορίστηκε στήν  Ἱ. Μονή  Ζερμπίτσας  Σπάρτης.

[38] Κων. Δημητρᾶ αὐτ. σελ. 40.

[39] Ἀρχιμ. Καλλιοπίου Γιαννακουλοπούλου  αὐτ. σελ.  17. Περισσότερα  περί  τῆς  ἱδρύσεως  τῆς  Ἱ. Μ. ἁγ. Παρασκευῆς  στά  ἑπόμενα.

[40] Ἀπό  τό  ἀρχεῖο  τῆς  Ἱερᾶς Μονῆς ἁγ. Παρασκευῆς.

[41] Ἀπό  τό ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μ. ἁγ. Παρασκευῆς.

[42] Κατά  τήν  περίοδο  ἐκείνη  εἶχε  ἀποβιώσει  ὁ  πατέρας  τῆς  Ἀνδρομάχης, Ἰατρός  Νικόλαος Ἡλιόπουλος  καί  ἡ  18χρονη  κόρη  ἦταν  ἐπιβαρυμένη  ψυχολογικά, μάλιστα  ὑποχρεώθηκε  ἐκ  τῶν  πραγμάτων  νά  ἀναζητήσει  ἐργασία  καί  ἐργαζόταν  στό  γνωστό κατάστημα  τοῦ  Λαμπρόπουλου  ὡς  ράπτρια.