ΟΙ ΣΠΗΛΑΙΩΤΕΣ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Πρόλογος

Τῷ πολυσεβάστῳ μοι καὶ λίαν ἐν Χριστῷ ἀγαπητῷ, Πανιερωτάτῳ Μητροπολίτῃ Κύκκου καὶ Τηλλυρίας Γέροντι Νικηφόρῳ, τῷ δικαίῳ κατὰ τὴν Δαβιτικὴν ῥῆσιν «ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν, ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα» (ψαλμ. 111, 9) καὶ μὴ ἐπιλανθανομένῳ τῆς φιλοξενίας· κατὰ τὴν Παύλειον προσταγήν (Ἑβρ. ιγ᾿ 2), εὐλαβῶς καὶ ἀξιοχρέως ἀφιέρωται.

Δρ Χαράλαμπος Μ. Μπούσιας

 

Ἐφέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμηση δύο μεγάλων μορφῶν τοῦ Ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ, δύο κορυφαίων Κολλυβάδων Πατέρων, τοῦ Ἁγίου Νικόδημου τοῦ Ἁγιορείτου καὶ τοῦ Ὁσίου Νήφωνος τοῦ Χίου. Δέν πρέπει νὰ λησμονοῦμε, ὅτι τὸ κίνημα τῶν Κολλυβάδων ἦταν μία ὑγιὴς ἀντιδράση τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων ἐνάντια στίς ἐπιδράσεις τῆς Φράγκικης θεολογίας στόν Ὀρθοδοξο τρόπο ζωῆς καὶ ἐνάντια στήν ἐκκοσμίκευση, ἡ ὁποία καὶ σήμερα ἀπειλεῖ νὰ ἀλλοιώσει τὸ πνεῦμα τοῦ Ὀρθοδόξου Μοναχισμοῦ καὶ γενικότερα τὴν Ὀρθοδόξη Παράδοση.

Οἱ Κολλυβάδες Πατέρες ἦταν αὐτοὶ ποὺ διέγνωσαν τὸν ἄμεσο κίνδυνο ποὺ διέτρεχε τὸ Ὀρθόδοξο Γένος τῶν Ἑλλήνων, ὄχι μόνο ἀπὸ τοὺς Ὀθωμανοὺς κατακτητές-τυράννους, ἀλλὰ κυρίως ἀπὸ τοὺς ψυχοκτόνους αἱρετικοὺς καὶ τοὺς διαφωτιστές-νεωτεριστὲς τῆς Ἑσπερίας. Διέγνωσαν τὴν καλπάζουσα ἀσθένεια καὶ πρότειναν φάρμακα κατάλληλα, ὅπως τὴν ἐπιστροφὴ στήν ἀρχαία ἐκκλησιαστικὴ παράδοση, τὴ συχνὴ Θεία Μετάληψη καὶ τὴν ἐμβριθὴ μελέτη τῶν Ἁγιοπατερικῶν κειμένων.

Σήμερα, στὴ σύγχυση ποὺ ἔχει ἐπιφέρει ἡ παγκοσμιοποίηση, ἡ χαλάρωση τῶν ἠθῶν καὶ ἡ ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ προσφορὰ τῶν Κολλυβάδων Πατέρων μοιάζει πολὺ μακρινὴ καὶ ἀχνή, ἴσως καὶ ἀκατανοήτη. Ἔχουμε, δυστυχῶς, καταντήσει μία ἀποικία τῶν Μεγάλων Δυνάμεων, χωρὶς ἱστορικὲς μνῆμες καὶ χωρὶς σωστὸ προσανατολισμό. Οἱ νεωτεριστὲς κατάφεραν νὰ ἰσοπεδώσουν ὅσα δεν μπόρεσαν ἐπὶ αἰῶνες νὰ ἰσοπεδώσουν οἱ βάρβαροι κατακτητές μας.

Ἐμεῖς, ὡς Ὀρθόδοξα ἀδούλωτα πνεύματα, παραθεωροῦμε αὐτοὺς ποὺ θανάσιμα μᾶς μισοῦν καὶ θέλουν νὰ μᾶς ἑξαφανίσουν ἀπὸ τὸ χάρτη. Ἡ μνήμη μας παραμένει ζωντανὴ καὶ τὸ ἀντιστασιακὸ Κολλυβάδικο πνεῦμα μᾶς ἐνισχύει, ὥστε νὰ διδάξουμε τή νεότητα μας νὰ μὴ δεχθεῖ τὸν ξενόφερτο εὐνουχισμό, ποὺ τὴν κάνει νὰ τρέχει πίσω ἀπὸ τοὺς ψυχοπαθεῖς θεούς τῆς χωρὶς ἁρμονία μουσικῆς, τοῦ χωρὶς ὀρθότητα λόγου, τὴν ἄτεχνη τέχνη κι ἕνα σωρὸ ἄλλους διάττοντες ἀστέρες τοῦ σκότους. Προβάλλοντας τοὺς Κυπρίους Ὁσίους ποὺ ἀσκήτευσαν στις σπηλιὲς καὶ στίς ὄπες τῆς Μεγαλονήσου μας, προβάλλουμε τὴν Ὀρθοδοξία μας, προβάλλουμε τὸ γνήσιο ἀσκητικὸ φρόνημα, ποὺ πρέπει νὰ διέπει τὴ ζωή μας.

Ὁ Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, ὁ πεφιλημένος καὶ πολυσέβαστός μας Γέροντας Νικηφόρος, εὐλόγησε τὴν ἀφιέρωση αὐτή καὶ τὴν προβολὴ τῶν Κυπρίων Ἁγίων μας, μὲ τὴν εὐκαιρία τοῦ Ἰωβιλαίου τῶν Κολλυβάδων Ἁγίων. Τὸν εὐχαριστοῦμε ὁλόθερμα· καὶ εἴμαστε βέβαιοι ὅτι οἱ εὐχές του μᾶς συνοδεύουν, γιά νὰ μείνουμε ἑδραῖοι στήν παράδοση μας, ὑπακούοντας στὴν προτροπὴ τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν: "Στήκετε καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις, ἅς ἐδιδάχθητε" (Β᾿ Θεσ. β᾿ 15).

Στὴν Ἱστορία μας μαθαίνουμε, ὅτι αὐτὸ τὸν τόπο πάντα τὸν σώζουν λίγοι, οἱ ὁποῖοι ἐμπνέονται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ στὴ συνέχεια ἐμπνέουν τοὺς πολλούς. Ὁ Ἅγιος Κύκκου ἀνήκει στούς λίγους, ποὺ σηκώνουν τοὺς σταυροὺς τῶν πολλῶν, ποὺ ἐμπνέεται ἀπὸ τὴν ταπεινή, τὴ θυσιαστικὴ εὐθύνη, αὐτὴ ποὺ ἐνέπνευσε τοὺς ταπεινοὺς Κολλυβάδες νὰ δημιουργήσουν τὴ Φιλοκαλλικὴ Ἀναγενήση τοῦ 18^ου αἰῶνος. Καὶ στόν Ὀρθόδοξο Ἑλληνισμὸ τοῦ 1780, οἱ ἱεροπρεπεῖς Κολλυβάδες ἀποτελέσαν τὴ μικρὴ ζύμη, ποὺ ὅλον τὸ φύραμα ζυμοῖ· (Α΄ Κορ. ε΄, 6). Ἂς ξεκινήσει, λοιπόν, ἀπὸ τὴ Μητρόπολη Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, μὲ τίς εὐχὲς τοῦ ἀνύστακτου Μητροπολίτη της, ὁ ὄμορφος ἀγῶνας τῆς ἐπιστροφῆς στην Ὀρθοδόξη Παράδοση μας, στήν παράδοση ποῦ ὁδηγεῖ ἀπὸ τὸ σύντομο Γολογοθᾶ στήν αἰώνια, τὴν ἀτελεύτητη Ἀναστάση.

 Χαράλαμπος Μ. Μπούσιας,

Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας.

 Σπηλαιῶτες Κύπριοι Ὅσιοι καὶ τοποθεσία σπηλαίου τους.

 Ἀββακοὺμ Ὅσιος Καλαμιθάσης, Φτερικούδι Πιτσιλιᾶς.

 Ἀλέξανδρος Ὅσιος, Ἀξύλου Πάφου.

 Ἀναστάσιος Ὅσιος, ὁ ὑφαντῆς, Περιστερονωπηγὴ Μεσαορίας.

 Ἀρχιμανδρίτας Ὅσιοι, Ἄνω Ἀρχιμανδρίτα.

 Αὐξέντιος Ὅσιος, Ἑπτακώμη Καρπασίας.

 Βαρνάβας Ὅσιος ὁ ἐν Βάσῃ, Βάσα Κοιλανίου.

 Βηχιανὸς Ὅσιος, Ἀνάγυια Ταμασοῦ.

 Γεώργιος Ὅσιος ὁ Ἀλαμάνος, Πεντάκωμον Λεμεσοῦ.

 Δημητριανός, Ἐπίσκοπος Χύτρων, Νότιος Πενταδάκτυλος, Κυθραία.

 Ἐπίκτητος Ὅσιος, Καζάφανι Κυρηνείας.

 Ἐπιφάνιος Ὅσιος, Ἀξύλου Πάφου.

 Εὐτύχιος Ὅσιος, Νήσου.

 Εὐφημιανὸς Ὅσιος, Λύση.

 Ἡλιοφώτων Ὁσίων Συνοδία, Ὅρος Κορώνης, Ἀχερᾶς.

 Ἠσαΐας Ὅσιος, Κτίτωρ Μονῆς Κύκκου, Ὄρη Κύκκου.

 Θεόδωρος Ὅσιος, Ἰδάλιον.

 Θεοσέβιος Ὅσιος, Μελάνδρα Ἀρσινόης.

 Θύρσος Ἀναχωρητής, Ἐπίσκοπος Καρπασίας, Γιαλοῦσα Καρπασίας.

 Ἰλαρίων Ὅσιος, ὁ Μέγας, Ἐπισκοπὴ Πάφου.

 Ἰωάννης Ὅσιος, ὁ Ποταμίτης, Σιᾶ.

 Ἰωνᾶς Ὅσιος, Πέργαμος.

 Κασσιανὸς Ὅσιος, Γλυφία Ἀλέκτορας.

 Κενδέας Ὅσιος, Αὐγόρου.

 Νεόφυτος Ὅσιος, ὁ Ἔγκλειστος, Μελισσόβουνον Πάφου.

 Νόμων Ὅσιος, Ἀνάγυια Ταμασοῦ.

 Μίκαλλος Ὅσιος, Ἀκανθοῦ.

 Ὀνησιφόρος Ὅσιος, Ἀναρίτα Πάφου.

 Παύλα Ὁσία, Ἁγία Τριάδα Γιαλούσας.

 Σῳζόμενος Ὅσιος τῆς Ποταμίας Ποτάμια

 Σῳζόμενος Ὅσιος ὁ ἐν Γαλατείᾳ, Ὄρος Κομψά, Γαλάτεια Καρπασίας

 Σῴζων Μάρτυς, Ἀσπρογιὰ Πάφου.

 Τίμων, συνεργὸς Ἀποστόλων, Βάσα Κοιλανίου.

 Φωτεινὴ Ὁσία, ἡ Καρπασῖτις, Ἅγιος Ἀνδρόνικος Καρπασίας.

 Χαρέτης Ὅσιος, Ἀξύλου Πάφου.