Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΧΕΡΣΩΝΑΣ
Σειρά: Ρωσικές Εἰκόνες τῆς Παναγίας
Μία ἀπό τίς πλέον γ
νωστές καί εὐρύτατα τιμώμενες εἰκόνες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στήν Ρωσία, ἐκείνη τῆς Χερσώνας, ἐντυπωσιάζει τόν πιστό μέ τήν τρυφερή στάση ἐναγκαλισμοῦ τοῦ Κυρίου ἀπό τήν Πανάχραντο Μητέρα Του, ἀλλά καί ἀπό τίς πανάρχαιες παραδόσεις πού τήν συνοδεύουν.
Σύμφωνα μέ τήν ἐπικρατέστερη παράδοση ἡ Εἰκόνα εἶναι ἔργο τοῦ ἁγ. Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ καί μεταφέρθηκε στό Κίεβο ἀπό τήν Βυζαντινή Χερσώνα τό ἔτος 988, ἀπό τόν πρῶτο Ρῶσο Χριστιανό Ἡγεμόνα, τόν Ἰσαπόστολο ἅγ. Βλαδίμηρο τόν Μεγάλο, μετά τήν βάπτισή του καί τόν γάμο του μέ τήν Πορφυρογέννητη Βυζαντινή Πριγκίπισσα Ἄννα, ἀδελφή τῶν Αὐτοκρατόρων Βασιλείου Β’ τοῦ Βουλγαροκτόνου καί Κωνσταντίνου Η’.
Ἄλλη παράδοση τοποθετεῖ τήν μεταφορά τῆς Εἰκόνας στήν Ρωσία τόν 12ο αἰ., ἀπό τήν Ἔφεσο τῆς Μ. Ἀσίας ὅπου εἶχε διαφυλαχθεῖ, μετά ἀπό αἴτημα της ὁσ. Εὐφροσύνης, Πριγκίπισσας τοῦ Πολότσκ, πρός τόν συγγενικό της Αὐτοκρατορικό Οἶκο τῶν Κομνηνῶν. Γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Εἰκόνα φέρει δύο ὀνόματα, Χερσώνας καί Ἐφέσου.
Ἡ Εἰκόνα μεταφέρθηκε ἀπό τό Κίεβο στό Νόβγκοροντ τόν 13ο αἰ. κατά τήν εἰσβολή τῶν Τατάρων, γιά νά διασωθεῖ ἀπό τήν καταστροφική τους μανία στήν ἀνεξάρτητη αὐτή δημοκρατία τοῦ Ρωσικοῦ Βορρᾶ. Ἀργότερα, μετά τήν παγίωση τῆς ἡγεμονίας τῆς Μόσχας πάνω στά ἄλλα Ρωσικά κρατίδια, ἡ Εἰκόνα μεταφέρθηκε στήν νέα πρωτεύουσα καί κατατέθηκε στό Ἱερό Βῆμα τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τῆς Κοιμ. Θεοτόκου στό Κρεμλίνο.
Μετά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917 δέν σώζονται ἀσφαλεῖς πληροφορίες γιά τήν τύχη τοῦ πρωτοτύπου, ἀπό τά πολλά ὅμως ἀντίγραφα διασώθηκε ἐκεῖνο τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως, ἐνῶ ἰδιαίτερα γνωστό εἶναι καί ἐκεῖνο τοῦ Ἰζμπόρσκ.
Τό ἀντίγραφο τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως ἀνῆκε ἀπό τό 1828 στήν οἰκογένεια τοῦ Κόμη Δημητρίου Ναρίτσκιν. Ὁ ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης, σέ μία ἐπίσκεψή του στήν κατοικία τῆς Κόμισσας Ἀλεξίας, ἐντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ἀπό τήν ὡραιότητα τῆς Εἰκόνας, ὥστε προσευχήθηκε γονατιστός ἐνώπιόν της. Μετά τό γεγονός αὐτό καί ἴσως μέ παρότρυνση τοῦ ἰδίου, ἡ οἰκογένεια δώρησε τήν Εἰκόνα στήν Ἐκκλησία καί ἀπό τό 1894 φυλάσσεται κατατεθημένη στόν περίφημο Καθεδρικό Ναό τοῦ ἁγ. Ἰσαάκ.
Τό ἀντίγραφο τοῦ Ἰζμπόρσκ ἀνῆκε σέ μία εὐσεβή χήρα, τήν Εὐδοκία, πού κατοικοῦσε στό ὁμώνυμο ἀρχαῖο φρούριο, στά περίχωρα τοῦ Πσκώφ. Ὅταν τό 1657 (κατά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή), ἡ περιοχή κατακλύσθηκε ἀπό Γερμανούς εἰσβολεῖς καί οἱ κάτοικοι ζήτησαν καταφύγιο στά δάση, ἡ Εὐδοκία μέ τήν Εἰκόνα της τούς ἀκολούθησε. Μετά ἀπό μία ἑβδομάδα κακουχιῶν καί περιπλανήσεων, κατά τήν διάρκεια κοινῆς προσευχῆς, ἀπό τά μάτια τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἔτρεξαν δάκρυα! Μόλις διαπίστωσε τό γεγονός ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Πσκώφ Μακάριος, ἔδωσε ἐντολή νά γίνουν δεήσεις καί Παρακλήσεις ἐνώπιον τῆς Εἰκόνος, γιά διάστημα 40 ἡμερῶν. Ὅταν μέ τήν βοήθεια τῆς Παναγίας οἱ εἰσβολεῖς ἀποκρούσθηκαν καί οἱ κάτοικοι ἐπέστρεψαν στίς ἑστίες τους, ἡ Εἰκόνα κατατέθηκε τιμητικά στό Ναό τοῦ ἁγ. Νικολάου καί σύντομα ἐξελίχθηκε σέ μεγάλο προσκύνημα. Μετά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917, δέν εἶναι γνωστό τί ἀπέγινε ἡ Εἰκόνα, στό Ἰζμπόρσκ πάντως ὑπάρχει σήμερα παρεκκλήσιο πρός τιμήν της.
Ἡ Παναγία τῆς Χερσώνας τιμᾶαι τήν 9η Ὀκτωβρίου.
νωστές καί εὐρύτατα τιμώμενες εἰκόνες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στήν Ρωσία, ἐκείνη τῆς Χερσώνας, ἐντυπωσιάζει τόν πιστό μέ τήν τρυφερή στάση ἐναγκαλισμοῦ τοῦ Κυρίου ἀπό τήν Πανάχραντο Μητέρα Του, ἀλλά καί ἀπό τίς πανάρχαιες παραδόσεις πού τήν συνοδεύουν.Σύμφωνα μέ τήν ἐπικρατέστερη παράδοση ἡ Εἰκόνα εἶναι ἔργο τοῦ ἁγ. Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ καί μεταφέρθηκε στό Κίεβο ἀπό τήν Βυζαντινή Χερσώνα τό ἔτος 988, ἀπό τόν πρῶτο Ρῶσο Χριστιανό Ἡγεμόνα, τόν Ἰσαπόστολο ἅγ. Βλαδίμηρο τόν Μεγάλο, μετά τήν βάπτισή του καί τόν γάμο του μέ τήν Πορφυρογέννητη Βυζαντινή Πριγκίπισσα Ἄννα, ἀδελφή τῶν Αὐτοκρατόρων Βασιλείου Β’ τοῦ Βουλγαροκτόνου καί Κωνσταντίνου Η’.
Ἄλλη παράδοση τοποθετεῖ τήν μεταφορά τῆς Εἰκόνας στήν Ρωσία τόν 12ο αἰ., ἀπό τήν Ἔφεσο τῆς Μ. Ἀσίας ὅπου εἶχε διαφυλαχθεῖ, μετά ἀπό αἴτημα της ὁσ. Εὐφροσύνης, Πριγκίπισσας τοῦ Πολότσκ, πρός τόν συγγενικό της Αὐτοκρατορικό Οἶκο τῶν Κομνηνῶν. Γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Εἰκόνα φέρει δύο ὀνόματα, Χερσώνας καί Ἐφέσου.
Ἡ Εἰκόνα μεταφέρθηκε ἀπό τό Κίεβο στό Νόβγκοροντ τόν 13ο αἰ. κατά τήν εἰσβολή τῶν Τατάρων, γιά νά διασωθεῖ ἀπό τήν καταστροφική τους μανία στήν ἀνεξάρτητη αὐτή δημοκρατία τοῦ Ρωσικοῦ Βορρᾶ. Ἀργότερα, μετά τήν παγίωση τῆς ἡγεμονίας τῆς Μόσχας πάνω στά ἄλλα Ρωσικά κρατίδια, ἡ Εἰκόνα μεταφέρθηκε στήν νέα πρωτεύουσα καί κατατέθηκε στό Ἱερό Βῆμα τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τῆς Κοιμ. Θεοτόκου στό Κρεμλίνο.
Μετά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917 δέν σώζονται ἀσφαλεῖς πληροφορίες γιά τήν τύχη τοῦ πρωτοτύπου, ἀπό τά πολλά ὅμως ἀντίγραφα διασώθηκε ἐκεῖνο τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως, ἐνῶ ἰδιαίτερα γνωστό εἶναι καί ἐκεῖνο τοῦ Ἰζμπόρσκ.
Τό ἀντίγραφο τῆς Ἁγίας Πετρουπόλεως ἀνῆκε ἀπό τό 1828 στήν οἰκογένεια τοῦ Κόμη Δημητρίου Ναρίτσκιν. Ὁ ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης, σέ μία ἐπίσκεψή του στήν κατοικία τῆς Κόμισσας Ἀλεξίας, ἐντυπωσιάστηκε τόσο πολύ ἀπό τήν ὡραιότητα τῆς Εἰκόνας, ὥστε προσευχήθηκε γονατιστός ἐνώπιόν της. Μετά τό γεγονός αὐτό καί ἴσως μέ παρότρυνση τοῦ ἰδίου, ἡ οἰκογένεια δώρησε τήν Εἰκόνα στήν Ἐκκλησία καί ἀπό τό 1894 φυλάσσεται κατατεθημένη στόν περίφημο Καθεδρικό Ναό τοῦ ἁγ. Ἰσαάκ.
Τό ἀντίγραφο τοῦ Ἰζμπόρσκ ἀνῆκε σέ μία εὐσεβή χήρα, τήν Εὐδοκία, πού κατοικοῦσε στό ὁμώνυμο ἀρχαῖο φρούριο, στά περίχωρα τοῦ Πσκώφ. Ὅταν τό 1657 (κατά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή), ἡ περιοχή κατακλύσθηκε ἀπό Γερμανούς εἰσβολεῖς καί οἱ κάτοικοι ζήτησαν καταφύγιο στά δάση, ἡ Εὐδοκία μέ τήν Εἰκόνα της τούς ἀκολούθησε. Μετά ἀπό μία ἑβδομάδα κακουχιῶν καί περιπλανήσεων, κατά τήν διάρκεια κοινῆς προσευχῆς, ἀπό τά μάτια τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἔτρεξαν δάκρυα! Μόλις διαπίστωσε τό γεγονός ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Πσκώφ Μακάριος, ἔδωσε ἐντολή νά γίνουν δεήσεις καί Παρακλήσεις ἐνώπιον τῆς Εἰκόνος, γιά διάστημα 40 ἡμερῶν. Ὅταν μέ τήν βοήθεια τῆς Παναγίας οἱ εἰσβολεῖς ἀποκρούσθηκαν καί οἱ κάτοικοι ἐπέστρεψαν στίς ἑστίες τους, ἡ Εἰκόνα κατατέθηκε τιμητικά στό Ναό τοῦ ἁγ. Νικολάου καί σύντομα ἐξελίχθηκε σέ μεγάλο προσκύνημα. Μετά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917, δέν εἶναι γνωστό τί ἀπέγινε ἡ Εἰκόνα, στό Ἰζμπόρσκ πάντως ὑπάρχει σήμερα παρεκκλήσιο πρός τιμήν της.
Ἡ Παναγία τῆς Χερσώνας τιμᾶαι τήν 9η Ὀκτωβρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου