ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΕΛΕΟΥΣΑ ΞΥΝΙΑΔΟΣ ΔΟΜΟΚΟΥ

Σειρά: Ἑλληνικές Εἰκόνες τῆς Παναγίας

Τό ἔτος 1954, τήν 30η Ἀπριλίου, Παρασκευή τοῦ Πάσχα κατά τήν ὁποία ἑορτάζεται ἡ Ζωοδόχος Πηγή, ἕνας φοβερός σεισμός συγκλόνισε τήν Κεντρική Ἑλλάδα. Τότε ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἐμφανίσθηκε στόν μικρό Ἀθανάσιο Σύρο, ἡλικίας τότε 8 ἐτῶν. Ὁ μικρός, ἐνῶ ἔπαιζε μέ ἄλλα παιδιά στήν πλαγιά ἑνός λόφου, εἶδε μία μαυροντυμένη ξυπόλητη γυναῖκα νά κάνει τρεῖς μετάνοιες! Στό σημεῖο πού ἔκανε τίς μετάνοιες, ὅπως διαπίστωσε ὁ μικρός, τό ἔδαφος εὐωδίαζε! Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι τήν μαυροφόρα δέν τήν ἔβλεπαν τά ἄλλα παιδιά, οὔτε οἱ χωριανοί πού ἔσπευσαν στό σημεῖο, ἀλλά ὅλοι αἰσθάνονταν τήν ὑπερκόσμια εὐωδία!
Τό ἴδιο βράδυ ὁ μικρός Ἀθανάσιος δέχθηκε τήν «κατ’ ὄναρ» ἐπίσκεψη τῆς Παναγίας. Μάλιστα φοβήθηκε καί τήν ρώτησε: «Γιαγιά, ποιά εἶσαι; Τί θέλεις ἀπό μένα; Φοβᾶμαι». «Μή φοβᾶσαι – τοῦ εἶπε ἡ μαυροφόρα – εἶμαι ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ πού τόσο ἀγαπᾶς καί μέ ἔστειλε νά ἀποκαλύψω σέ σένα πού ἔχεις καθαρή καρδιά καί ἁγνή ψυχή, ὅτι στό μεσαῖο σημεῖο πού μέ εἶδες νά σημειώνω, ἐκεῖ νά σκάψετε καί θά βρεῖτε τήν εἰκόνα μου. Ἐκεῖνο τό σημεῖο θά γίνει τόπος λατρείας, θά γίνει ναός, ἕνας ἅγιος τόπος».
Μετά τήν ἐμφάνιση αὐτή ὁ μικρός Ἀθανάσιος μίλησε στούς γονεῖς του καί στούς χωριανούς, ἀλλά δέν τόν πίστεψαν, ἔτσι δέν ἔγινε ἀνασκαφή καί ὁ μικρός ἔφτιαξε μόνος του ἕνα προκυνητάρι μέ πέτρες, ἔβαλε μία εἰκόνα τῆς Παναγίας καί ἄναψε καντήλι!
Ὀκτώ χρόνια μετά τίς δύο αὐτές ἐμφανίσεις, μία θανατηφόρα ἀρρώστια ἔπεσε στά ζῶα τοῦ χωριοῦ καί οἱ κάτοικοι τό θεώρησαν σάν τιμωρία πού ἁγνόησαν τήν ἐντολή τῆς Παναγίας. Ζήτησαν τότε ἀπό τόν χειριστή ἑνός μηχανήματος πού ἔκανε ἐκσκαφές γιά τήν διάνοιξη τῶν δρόμων τοῦ χωριοῦ, τόν Ἠλία Σάλτα, νά σκάψει καί στό σημεῖο πού εἶχε ἄνωθεν ὑποδειχθεῖ. Μετά ἀπό ἀντιρρήσεις ὁ χειριστής ἐνέδωσε καί τελικά βρέθηκε ἡ ζητούμενη εἰκόνα, σέ βάθος ἑνάμιση μέτρου, δίπλα στήν ρίζα ἑνός πουρναριοῦ! Ἦταν ἡ 21η Ἰουνίου 1962.
Ἀμέσως στό σημεῖο τῆς Εὑρέσεως κτίσθηκε ἕνα μικρό ἐκκλησάκι καί τοποθετήθηκε ἡ Εἰκόνα. Τό Νοέμβριο τοῦ 1965 ὁ Μητροπ. Φθιώτιδος Δαμασκηνός θεμελίωσε τόν ὑφιστάμενο ναό, ὁ ὁποῖος ὁλοκληρώθηκε τόν Αὔγουστο τοῦ ἑπομένου ἔτους 1966, χάρις στίς προσφορές τῶν πιστῶν. Σταδιακά γύρω ἀπό τόν ναό δημιουργήθηκε μονή μέ τίς ἀπαραίτητες ἐγκαταστάσεις. Ὁ ναός ἐγκαινιάσθηκε ἀπό τόν Μητροπ. Ἀμβρόσιο τήν 21η Ἰουνίου 1972. Προηγουμένως ὁ Ἀθανάσιος Σύρος εἶχε δεχθεῖ τήν Ἱερωσύνη καί εἶχε ἀφιερωθεῖ στό Θεομητορικό Προσκύνημα, τό ὁποῖο ἔχει ἐξελιχθεῖ πράγματι σέ ἅγιο τόπο, λόγῳ τῶν πολλῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦνται ἐκεῖ μέ τήν χάρη τῆς Παναγίας.
Ἡ Παναγία τῆς Ξυνιάδος εἶναι μικρῶν διαστάσεων καί φέρει τήν ἐπιγραφή, «Μήτηρ Θεοῦ Ἐλεούσα». Σήμερα φέρει ἀσημένιο καλλιτεχνικό κάλυμμα καί ἔχει μορφή τριπτύχου, μέ δύο Ἀγγέλους δεομένους δεξιά καί ἀριστερά. Κατά τήν γνώμη τῶν εἰδικῶν ἀνάγεται στήν περίοδο τῆς Εἰκονομαχίας. Τιμᾶται τήν 21η Ἰουνίου (ἡ Εὕρεσις) καί τήν 15η Αὐγούστου.