ΑΠΟΦΑΝΣΙΣ
τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς ἁπανταχοῦ Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
Ἐπί τοῦ θέματος
τῶν διακηρύξεων ἁγιότητος Ἁγίων ἤ μή ὑπό σχισματικῶν καί αἱρετικῶν ἐκκλησιαστικῶν διοικήσεων
καί
τῆς Διακηρύξεως νέων Ἁγίων

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς ἁπανταχοῦ Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, κατά τήν συνεδρείαν Αὐτῆς τῆς 24ης Νοεμβρίου σωτηρίου ἔτους 2010, συγκληθεῖσα εἰς τό Ἐπισκοπεῖον ἁγ. Αἰκατερίνης Κορωπίου, ὑπό τήν προεδρείαν τοῦ Προέδρου Αὐτῆς Σεβ. Μητροπ. Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Κηρύκου, συμμετεχόντων,
Ἐκ προσώπου τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τοῦ Σεβ. Μητροπ. Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Κηρύκου, τοῦ Παν/του Ἱερομονάχου π. Ἀμφιλοχίου Ταμπουρᾶ καί τοῦ Γραμματέως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας κ. Ἀντ. Μάρκου,
Ἐκ προσώπου τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας, τοῦ Σεβ. Μητροπ. Μολδαβίας κ. Γεροντίου καί τοῦ Αἰδ/του Πρωθιερέως π. Νικολάου Sova (ἐκ προσώπου τοῦ πολιοῦ Γέροντος Σεβ. Ἐπισκόπου Μπακάου κ. Κασσιανοῦ),
Ἐκ προσώπου τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, τοῦ Σεβ. Μητροπ. Κιτίου κ. Παρθενίου καί τοῦ Ἱερολ/του Διακόνου π. Σωζομένου Πολυβίου,
Ἐκ προσώπου τῆς ἐν Ἀφρικῆ Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τοῦ Σεβ. Μητροπ. Κένυας κ. Ματθαίου,
Τοῦ Σεβ. Μητροπ. Κιέβου κ. Σεραφείμ ἀπουσιάζοντος μέν ἠτιολογημένως, πλήν ὅμως συμφανήσαντος ἐπί τῆς ἀποφάνσεως κατόπιν τηλεφωνικῆς ἐπικοινωνίας,
ἐπελήφθη τοῦ θέματος τῆς διακηρύξεως τῆς ἁγιότητος Ἁγίων ἤ μή ὑπό σχισματικῶν καί αἱρετικῶν ἐκκλησιαστικῶν διοικήσεων καί τῆς διακηρύξεως τῆς ἁγιότητος νέων Ἁγίων.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι συνδιασκεψαμένη,
· Ἀκούσασα τῆς σχετικῆς εἰσηγήσεως τοῦ Ἐλλογ. Καθηγητοῦ τῆς Ἁγιολογίας καί Γραμματέως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Ἀντ. Μάρκου,
· Γενομένης συζητήσεως καί ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων,
· Λαβοῦσα ὑπ’ ὄψιν καί τήν ἀπό 27ης Ἰουλίου τ. ἔ. 2010 σχετικήν ἀπόφανσιν Αὐτῆς, ἀποφαίνεται οὕτως:

Α. Ἡ ἀληθής καί γνησία ἐν ἀνθρώποις ἁγιότης.
Παρά τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας Πατέρων διδασκόμεθα, ὅτι ταμεῖον ἁγιότητος μοναδικόν καί ἀσφαλές καί βέβαιον εἶναι ἡ Ἐκκλησία, τῆς Ὁποίας ἕνα τῶν τεσσάρων χαρακτηριστικῶν γνωρισμάτων καί μία τῶν τεσσάρων ἰδιοτήτων εἶναι ἡ Ἁγιότης. «Μία εἶναι - διδάσκει ὁ ἅγ. Ἀθανάσιος ὁ Πάριος - Μία καί Μόνη ἡ Ἐκκλησία, ἡ Ἐκκλησία ἡ ἀληθινή, ἡ νύμφη ἡ καλή, ἡ ἐκλεκτή… Ποία (δέ) εἶναι αὐτή; Αὐτή ἡ ἐδική μας ἁγία Μήτηρ, τοῦτ’ ἔστιν ἡ Ἀνατολική. Πόθεν δῆλον; Ἀπό τήν ἁγιότητα τῶν τέκνων Της. Ἁγία ἡ ρίζα, ἅγιοι καί οἱ καρποί. Ἐπειδή οὐ δύναται δένδρον σαπρόν ποιεῖν καρπούς καλούς. Δέν πιστεύετε; Ἐξαριθμήσομαι αὐτούς καί ὑπέρ ἄμμον θαλάσσης πληθυνθήσονται» (1).
Ἀληθής καί γνησία ἁγιότης ὑπάρχει μόνον ἐν τῆ Ἐκκλησίᾳ καί διά τῆς Ἐκκλησίας. Διά τοῦτο, «τρία θεωροῦνται τά μαρτυροῦντα τήν ἀληθῆ ἐν ἀνθρώποις ἁγιότητα - ὡς δέχεται ὁ πολύς Νεκτάριος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων - πρῶτον Ὀρθοδοξία ἄμωμος, εἶτα ἀρετῶν κατόρθωσις ἁπασῶν - ἐν αἷς ἕπεται ἡ περί τήν Πίστιν μέχρις αἵματος ἀντικατάστασις - καί ἡ παρά Θεοῦ, τέλος, ἐπίδειξις σημείων ὑπερφυῶν καί θαυμάτων» (2).
Κατόπιν τούτων πρῶτον κριτήριον διά τήν διακήρυξιν τῆς ἁγιότητος ἤ μή ἑνός προσώπου εἶναι ἡ ἄμωμος Ὀρθοδοξία αὐτοῦ. Αὐτῆς μή ὑπαρχούσης οὐδέν πλέον ἐξετάζεται, διότι οὔτε ὁ ἐνάρετος βίος ἄνεϋ τῆς ἀκριβείας τῆς Πίστεως συνιστᾶ ἀρετήν, οὐδ’ αὐτό τό ὑπέρ Χριστοῦ μαρτύριον προσώπων ἐν σχίσματι ἤ ἐν αἱρέσει τελειωθέντων, ἐγένετο ποτέ δεκτόν ὑπό τῆς Ἐκκλησίας. Περισσοτέρως δέ, τά ὑπό τοιούτων προσώπων ἐπιτελούμενα σημεῖα καί θαύματα, ἐπί τῶν ὁποίων ἑδράζονται αἱ τάσεις διακηρύξεως τῆς αὐτῶν «σεσοφισμένης» ἁγιότητος (πρβλ. Β’ Πέτρου 1, 16), οὐδόλως γίνονται δεκτά ὡς σημεῖα ἀληθοῦς παρά τοῖς ἀνθρώποις ἁγιότητος.
Αἱ σχετικαί θέσεις Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας Πατέρων, οὐ μήν ἀλλά καί συγχρόνων συγγραφέων, ἑπομένων τῆς Πατερικῆς διδασκαλίας καί τῆς τε πράξεως τῆς Ἐκκλησίας καί ταύτην ἐκφραζόντων μετά συγχρόνου λόγου, εἰσίν πάμπολλαι.
«Αἱρετικός ποιῶν σημεῖα ἤ προφητεύων – διδάσκει ὁ ἐν Ἁγίοις Πατήρ ἡμῶν Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης - δήλος ἐστίν ὅτι ὑπό δαιμόνων ἐμπαίζεται, καίτοι νομίζει ἐκ Θεοῦ ἐνεργεῖσθαι αὐτῷ τά τοιαῦτα».
"Οὐκοῦν ὁπόταν ἴδης - συνεχίζει ὁ αὐτός Πατήρ - καί δι' αἱρετικῶν καί δι' ἀπίστων τί σημεῖον κατά τι κρῖμα Θεοῦ γενόμενον, μή θαμβηθῆς ἤ σαλευθῆς τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Πολλάκις γάρ καί ἡ πίστις τοῦ προσερχομένου ἐστιν ἡ τό σημεῖον ποιήσασα καί οὐχ ἡ ἀξία τοῦ ποιήσαντος. Ἔγνωμεν γάρ καί Ἐπίσκοπον αἱρετικόν ἐν Κυζίκῳ τῇ πόλει, τῶν λεγομένων Μακεδονιανῶν τῶν Πνευματομάχων, ὅτι δένδρον ἐλαίας ἐκ τοῦ τόπου ἐν ὦ ἵστατο εἰς ἕτερον τόπον σχήματι εὐχῆς μετήνεγκεν, ὡς σκοτίζον τήν θυρίδα τοῦ ματαίου εὐκτηρίου αὐτοῦ".
Ὁ αὐτός αἱρετικός Ἐπίσκοπος, "παρεσκεύασε νεκρόν δῆθεν λαλῆσαι καί εἰπεῖν πόσον ἦν τό ὀφειλόμενον χρέος τῷ ἐπιδανειστῇ αὐτοῦ". Καί ὅταν ἀπεβίωσε ὁ Ἐπίσκοπος αὐτός, "ἐν τῷ μνήματι αὐτοῦ διάφοροι φαντασίαι καί σημεῖα ἐπετελέσθησαν... Αἱρετικός δέ ποιῶν σημεῖα ἤ προφητεύων, δήλος ἐστίν ὅτι ὑπό δαιμόνων ἐμπαίζεται, καίτοι νομίζει ἐκ Θεοῦ ἐνεργεῖσθαι αὐτῷ τά τοιαῦτα" (3).
"Τοῦτο τῆς τοῦ διαβόλου μεθοδείας - διδάσκει σχετικῶς ὁ Ἱερός Χρυσόστομος - τῇ ἀληθείᾳ ἀεί παρησάγειν τήν πλάνην, πολλά ἐπιχρωνύντα αὐτή τά ὁμοιώματα, ὥστε εὐκόλως κλέψας τούς εὐεξαπατήτους" (4).
Ἀπό δέ τῶν νεωτέρων συγγραφέων, χαρακτηριστική εἶναι ἡ θέσις τοῦ παρά τῶ Πανεπιστημίῳ Ἀθηνῶν Καθηγητοῦ τῆς Θεολογίας Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου τοῦ Μεταλληνοῦ. «Ἁγιοπατερική, συνεχής καί ἀμετάβλητη συνείδηση εἶναι – γράφει - ὅτι ἡ ἁγιότητα ἀναγνωρίζεται μέ βάση τήν φανέρωσή της ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό, μέσῳ τῆς διενεργείας αὐθεντικῶν θαυμάτων. Αὐτό τό κριτήριο εἶναι ἐκκλησιαστικό, τό ἀσφαλέστερο καί ἐπικρατέστερο στό χῶρο τῆς Ὀρθόδοξης Ἁγιολογίας…
Τό κείμενο αὐτό (ἐνν. τοῦ Πατριάρχου Νεκταρίου), γραμμένο μετά ἀπό δεδομένη Δυτική πρόκληση καί διεπό-μενο ἀπό τήν σαφή βούληση νά διασταλεῖ ἡ Ὀρθόδοξη πράξη ἀπό τήν Δυτική παραχάραξη, εἶναι σημαντικότατο γιά τήν θεολογική πληρότητά καί σαφήνειά του. Διαφοροποιεῖ ἀφ’ ἑνός τήν ἀληθή ἀπό τήν ὑποτιθέμενη («σεσοφισμένη», πρβλ. Β’ Πέτρου 1, 16) ἁγιότητα καί ἀφ’ ἑτέρου ἐντοπίζει τήν πιστοποίηση τῆς ἁγιότητος στή θεία καί ὄχι στήν ἀνθρώπινη πλευρά» (5).
Ἄν πέραν τῶν προηγουμένως ἐκτεθέντων, πρόκειται περί πραγματικῶν καί οὐχί φανταστικῶν σημείων καί θαυμάτων, ἀσφαλῶς ἰσχύει τό τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν: "Εὐδοκεῖ ὁ Θεός ἐπιτελεῖσθαι δυνάμεις ὡς σοφός οἰκονόμος, οὐ τῇ τῶν ἀνθρώπων ἰσχύϊ, ἀλλά τῇ Ἑαυτοῦ βουλήσει" (6).

Β. Ἡ διαπίστωσις καί διακήρυξις τῆς ἁγιότητος.
Κατόπιν τούτων, τῆς ἀμωμήτου Ὀρθοδοξίας καί τῆς γνησιότητος τῆς Πίστεως ὡς πρώτου ζητουμένου, ἐξεταστέον ἄν καί κατά πόσον εἶναι ἀπαραίτητως ἡ ἀπόφασις Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς, διά τήν διακήρυξιν τῆς ἁγιότητος τῶν ὑπό τοῦ Θεοῦ μαρτυρουμένων καί ὑπό τοῦ λαοῦ τιμωμένων προσώπων.
Ὑπό τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας καί τῆς δισχιλιετοῦς ἐκκλησιαστικῆς πράξεως διδασκόμεθα, ὅτι τήν ἁγιότητα ἑνός ἀποθανόντος μέλους τῆς Ἐκκλησίας διαπιστώνει τό πλήρωμα τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας ἐντός τῶν κόλπων τῆς ὁποίας ἀνεδείχθη καί διακηρύσσει ἡ Ἐκκλησιαστική Ἀρχή τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς, δι’ εἰδικῆς αὐτῆς ἀποφάσεως. Μάλιστα διά διάστημα 15 περίπου αἰώνων, τήν ἁγιότητα διεπίστωνε «σύσσωμος ἡ Ἐκκλησία, Κλῆρος καί λαός, ἐν ἀδιασπάστῳ ὁμοφωνίᾳ, ἄνευ τυπικῶν καί ὀργανωτικῶν πράξεων… Ἡ δέ πάνδημος αὕτη ἀναγνώρισις ἀπετέλει οἱονεί καί τήν ἐπικυρωτικήν καί καθιερωτικήν πρᾶξιν τῆς τῶν Μαρτύρων καί Ἁγίων ἐν τῆ Ἐκκλησίᾳ ἀναγνωρίσεως» (7).
Ὡς πρώτης δέ διά Συνοδικῆς ἀποφάσεως διακηρύξεως θεωρουμένης ἐκείνης τοῦ ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, γενομένης κατά τόν 14ον αἰ. διαπιστοῦται, αἱ Συνοδικαί ἀποφάσεις διακηρύξεως ἁγιότητος ὡς θεσμός, εἶναι κάτι σχετικῶς νέον εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας καί οὐδόλως ἅπτονται τῆς οὐσίας τοῦ θέματος, τῆς ἁγιότητος ἤ μή δηλαδή ἑνός προσώπου, ἀφ’ ὅσον «ἡ ἐπίσημη ἀπό Σύνοδο ἐξαγγελία (ἀποτελεῖ) ἀνακοίνωση ἐκείνου πού διαπιστώθηκε, τῆς ἁγιότητος – δηλαδή - ἑνός ἀποβιώσαντος μέλους τῆς Ἐκκλησίας… Ἡ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας διακηρύσσει, δέν ἐλέγχει τήν ἁγιότητα τοῦ τάδε Ἁγίου. Διακηρύσσει τήν ἤδη διαπιστωμένη ἁγιότητα, διακηρύσσει τελικά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ τάδε ἀποθανών πιστός εἶναι Ἅγιος καί πρέπει νά θεωρεῖται καί νά τιμᾶται ὡς Ἅγιος» (8).
Αἱ Συνοδικαί ἀποφάσεις, δηλαδή, ἔχουν χαρακτῆρα ἐξαγγελτικόν καί οὐδέποτε ἐλεγκτικόν καί μόνον διά τόν λόγον αὐτόν (τῆς ἐξαγγελίας) εἶναι κατά τήν σήμερον ἀπαραίτητοι, καθ’ ὅτι ἡ Σύνοδος «προβαίνει στήν διακήρυξη, ὄχι γιά νά ἀποκτήσει ἐγκυρότητα ὁ Ἅγιος, ἀλλά γιά νά πληροφορηθεῖ εὑρύτερα τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας… ὄχι γιά νά ἐγκρίνει, ἀλλά γιά νά διευρύνει τόν ἑορτασμό τῆς μνήμη του» (9).
Κατόπιν τούτων, τῶν σχετικῶν ἀποφάσεων διακηρύξεως ἁγιότητος ὑπό αἰρετικῶν ἤ σχισματικῶν ἐκκλησια-στικῶν διοικήσεων οὐδόλως λαμβανομένων ὑπ’ ὅψιν,

ΕΝ ΑΓΙΩ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΑΠΟΦΑΙΝΟΜΕΘΑ

Τῆς ἀμωμήτου Ὀρθοδοξίας καί τῆς γνησιότητος τῆς Πίστεως ὡς πρώτου ζητουμένου:
Α. Τά ὑπό τοῦ Θεοῦ μαρτυρούμενα καί ὑπό τοῦ λαοῦ τιμώμενα ὡς Ἅγιοι πρόσωπα, δέον ὅπως τιμῶνται ἀσχέτως τῆς ὑπάρξεως ἤ μή σχετικῆς ἀποφάσεως Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς. Ἄν ὅμως, κατά τήν κρίσιν τῶν ἐπιχωρίων Ἐπισκόπων, διά λόγους ποιμαντικούς, ἀπαιτεῖται ἡ ἔκδοσις τοιαύτης ἀποφάσεως, παρέχεται αὐτοῖς τό τοιοῦτον δικαίωμα, ὡς καί τῆς ρυθμίσεως τῶν ἐπί μέρους λεπτομερειῶν.
Β. Ἀποκλείονται τῆς τιμῆς ὡς Ἁγίων τά πρόσωπα ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἐτελειώθησαν ἐκτός τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐν τῆ αἱρέσει τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τοῦ Σεργιανισμοῦ, ἐντός ἤ ἐν κοινωνίᾳ μετά τοῦ Νεοημερολογιτικοῦ Σχίσματος καί τῶν διαφόρων Παλαιοημερολογιτικῶν Σχισμάτων καί Παρασυναγωγῶν.

Διά τήν Ἱεράν Σύνοδον
Ὁ Πρόεδρος
+ Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς ΚΗΡΥΚΟΣ

Παραπομπαί:
1. Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Παρίου, «Ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καί ὁ Ἀντίπαπας», Θεσσαλονίκη 1981, σελ. 258.
2. Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Νεκταρίου, «Πρός τάς προσκομισθείσας θέσεις παρά τῶν ἐν Ἱεροσολύμοις φρατόρων, διά Πέτρου τοῦ αὐτῶν μαϊστορος, Περί τῆς ἀρχῆς τοῦ Πάπα ἀντίρρησις», Ἰάσιον 1682, σελ. 201. Πρβλ. Εὐγενίου Βουλγάρεως, «Πρός Πέτρον Κλαίρκιον - Περί τῶν μετά τό σχίσμα Ἁγίων τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας καί τῶν γενομένων ἐν αὐτῆ θαυμάτων», 1844, σελ. 6.
3. "Ὁδηγός Ἀναστασίου Σιναϊτου", σελ. 74 καί 76.
4. Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, "Ὁμιλία ΜΣΤ' εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον".
5. π. Γ. Μεταλληνοῦ, «Ἁγιότης Μαρτυρουμένη», σελ. 6 – 7.
6. "Ἀποστολικαί Διαταγαί", βιβλίον Η', σελ. 140.
7. Ἀμίλκα Ἀλιβιζάτου, «Ἡ ἀναγνώρισις τῶν Ἁγίων ἐν τῆ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ», σελ. 36.
8. Στυλ. Παπαδοπούλου, «Διαπίστωσις καί Διακήρυξις τῆς Ἁγιότητος τῶν Ἁγίων», Ἐφημερίς «Ὀρθόδοξος Τύπος», φ. 843, σελ. 1).
9. Στυλ. Παπαδοπούλου αὐτ. φ. 843, σελ. 4.